Σήμερα γίνεται διεθνώς αποδεκτό πως η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και του έργου τους επιβάλλεται για πολλούς και ποικίλους κοινωνικούς και παιδαγωγικούς λόγους. Πρώτα πρώτα ο «καλός» εκπαιδευτικός πρέπει να διαφοροποιείται από τον «κακό» και να αξιολογείται σε μια συνεχή βάση με τη χρήση μιας διαδικασίας αποδεκτής από αυτόν.  Η έρευνα δείχνει πως η αξιολόγηση ανυψώνει το ηθικό των δραστήριων εκπαιδευτικών που έχουν ανάγκη την αναγνώριση της αξίας τους  και τους κάνει να αφοσιώνονται περισσότερο στο έργο τους. Είναι κοινή διαπίστωση πως στην κοινωνία, και επομένως και στην εκπαίδευση,  η ισοπέδωση οδηγεί στην ‘ήσσονα προσπάθεια’. Η βελτίωση της εκπαίδευσης εξαρτάται κυρίως από την αξιοποίηση των ικανών εκπαιδευτικών και αυτοί δεν είναι δυνατό να επισημανθούν με έγκυρο και αξιόπιστο τρόπο παρά μόνο με την αξιολόγηση .Έπειτα, η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού, όπως και του μαθητή, μπορεί να βοηθήσει άμεσα στην αναβάθμιση της διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας  Η αξιολόγηση είναι σύμφυτη με το διδακτικό έργο, αναπόσπαστο μέρος του, και  θα ήταν  αδιανόητη η προσπάθεια διαχωρισμού της ή παρουσίασής της ως εξωγενούς ελέγχου.  

Εξάλλου, μια οργανωμένη πολιτεία οφείλει να παρακολουθεί το έργο που πραγματοποιείται στους διάφορους τομείς και κυρίως στον τομέα της εκπαίδευσης, για να διαπιστώνει την επιτυχία ή την αποτυχία του κυβερνητικού έργου και να κάνει τις απαραίτητες παρεμβάσεις. Χωρίς αυτές δεν είναι δυνατό να υπάρξει πρόοδος και βελτίωση .  Υπάρχουν πολλοί που  αποσυνδέουν την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών από την επιμόρφωσή τους και με λαϊκίστικο τρόπο τονίζουν πως υποχρέωση της πολιτείας είναι το δεύτερο. Όμως, η έρευνα δείχνει πως αν αυτό που γίνεται στον χώρο  της επιμόρφωσης, στο λεγόμενο workshop , δεν μεταφερθεί  στον χώρο εργασίας, στο λεγόμενο work- place, για να διαπιστωθεί αν η επιμόρφωση αποδίδει, τότε αυτή μπορεί να αποβεί άχρηστη. Η διαπίστωση, όμως, αυτή  δεν μπορεί να γίνει χωρίς την είσοδο αυτών που πρέπει στην τάξη και την αξιολόγηση.  Εξάλλου, δεν υπάρχει, όπως λέγεται, one -size -fits -all  προσέγγιση των αναγκών ενός σχολείου ή ενός εκπαιδευτικού και οι ανάγκες αυτές που είναι ιδιαίτερες για τον καθένα μόνο μέσω της αξιολόγησης είναι δυνατό να επισημανθούν και να ικανοποιηθούν.  

Για όλα αυτά δεν υπάρχει οργανωμένο και ευνομούμενο κράτος που να μην αξιολογεί σήμερα τους υπαλλήλους του και δεν υπάρχει γονιός μαθητών που να μη θέλει την αξιολόγηση.  Η απουσία αξιο-  λόγησης σε μια δημοκρατική χώρα αποτελεί φαλκίδευση της ίδιας της δημοκρατίας, γιατί δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί η βασική αρχή της αξιοκρατίας, όταν δεν γίνεται αξιολόγηση. Η αξιολόγηση, ως μέτρο μέτρησης της αποτελεσματικότητας, είναι μια μορφή κοινωνικού ελέγχου και ο έλεγχος αυτός είναι απαραίτητος για τη διασφάλιση της ολικής ποιότητας της εκπαίδευσης.  

Το αστείο είναι πως η Πολιτεία δεν κατόρθωσε να εισαγάγει την αξιολόγηση στην εκπαίδευση, παρόλο ότι όλα σχεδόν τα κόμματα,  θεωρητικά τουλάχιστον, αναγνωρίζουν την αξία της και την αναγκαιότητά της. Και οι εκπαιδευτικοί που εναντιώνονται στην προτεινόμενη σήμερα αξιολόγηση δεν απορρίπτουν και δεν αμφισβητούν αυτή ως ανάγκη, αλλά την αμφισβητούν ως διαδικασία. Οι επιφυλάξεις αυτές πηγάζουν από πολλούς λόγους και θυμίζουν το «όποιος δεν θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει».  Αυτοί ρωτούν : Ποιος θα αξιολογεί και ποιος θα αξιολογείται; Τι θα αξιολογεί και με ποιο τρόπο; Μετά από προειδοποίηση των ενδιαφερομένων ή χωρίς αυτή. Σύμφωνα με ποια κριτήρια θα γίνεται η αξιολόγηση;  Πότε θα γίνεται η αξιολόγηση;  Για ποιο σκοπό θα γίνεται η αξιολόγηση; Θα έχει επιπτώσεις στη μισθολογική  και επαγγελματική εξέλιξή τους; Τρέχα γύρευε δηλαδή!  

Διεθνώς αναγνωρίζεται πως μια αξιολόγηση, για να είναι αποτελεσματική πρέπει να είναι:  

Περιεκτική (Comprehensive), δηλ. να στηρίζεται σε πλήθος δεδομένων  και να μην περιορίζεται, για παράδειγμα, στην παρακολούθηση μιας ή δυο διδασκαλιών, Συστηματική (Systematic), δηλ. να στηρίζεται σε δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί με συστηματικό και όχι πρόχειρο τρόπο,  Αντικειμενική (Objective ) , δηλ. να εκτιμά και να αξιολογεί τα δεδομένα με αμερόληπτο τρόπο και Αξιόπιστη (Reliable), δηλ. να στηρίζεται σε αξιόπιστα και ελεγμένα δεδομένα ούτως, ώστε να καθιστά γενικά αποδεκτές τις κρίσεις που διαμορφώνονται με βάση αυτά. Όμως δεν έχει κανείς το δικαίωμα να θεωρεί a priori πως η επιχειρούμενη αξιολόγηση δεν θα έχει τα στοιχεία αυτά και επομένως είναι απορριπτέα. Εξάλλου,  όλα αυτά είναι δυνατό να επιλυθούν μέσω ενός έντιμου διαλόγου των εκπαιδευτικών και του Υπουργείου παιδείας και χωρίς την κομματική και μικροκομματική εκμετάλλευση, όπως γίνεται σήμερα.  

Όταν το 1984 τοποθετήθηκα σε θέση Σχολικού Συμβούλου και ανέλαβα υπηρεσία, θεώρησα σωστό να συναντηθώ με τους Συλλόγους των διδασκόντων των Γυμνασίων και Λυκείων της περιοχής μου. Στις συναντήσεις αυτές έθιξα και το θέμα της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών που έκαιγε και τότε. Υποστήριξα πως πρέπει να γίνεται αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, αλλά παράλληλα τους έλεγα να μην ανησυχούν, γιατί ο Νόμος που είχε ψηφιστεί τότε δεν πρόκειται να εφαρμοστεί! Το μέλλον επαλήθευσε τις προβλέψεις μου. Πέρασαν, όπως είπα, σχεδόν 40 χρόνια από τότε και τα κόμματα συζητούν ακόμη για την αξιολόγηση! Διερωτώμαι, πράγματι, αν και η σημερινή Υπουργός Παιδείας θα αντέξει στις πιέσεις και θα εφαρμόσει τον Νόμο. Το μέλλον θα δείξει… 

Όμως, η ουσία βρίσκεται αλλού. Οι πολίτες ψηφίζουν μια κυβέρνηση με βάση το πρόγραμμά της και την εξουσιοδοτούν να αποφασίσει για τα προβλήματά του. Αν οι δυναμικές μειοψηφίες με τις αντιδράσεις τους κατορθώνουν να ανατρέπουν ψηφισμένους νόμους, αν οι συνδικαλισμένοι εκπαιδευτικοί, οι συνδικαλισμένοι υγειονομικοί και γιατροί, αν οι συνδικαλισμένοι αστυνομικοί κ.λπ.  κατορθώνουν να επιβάλουν τη  θέση τους στον χώρο τους, τότε τι χρειάζονται οι βουλευτές τους οποίους ψηφίζουμε κάθε τέσσερα χρόνια και μισθοδοτούμε για άλλα τόσα ; Τι τις χρειαζόμαστε τις εκλογές; Μήπως και η δημοκρατία για την οποία όλοι κόπτονται είναι ένα «κατά συνθήκη ψεύδος»; Διότι δεν είναι δυνατό η εκάστοτε αντιπολίτευση να συντάσσεται με αυτούς που αρνούνται να εφαρμόσουν ένα  νόμο, συμμετέχει στις διαδηλώσεις τους,  και μερικοί μάλιστα τονίζουν πως θα κάνουν ό τι περνά από το χέρι τους, για να μη εφαρμοστεί «αυτό που ονομάζεται αστικός νόμος και αστική δικαιοσύνη!». Λησμονούν πως μπορεί και οι ίδιοι μετά από λίγο να βρίσκονται στην εξουσία και ασφαλώς δεν θα ήθελαν  οι άλλοι να τους φέρονται, όπως οι ίδιοι φέρονται τώρα.  Η αληθινή δημοκρατία επιβάλλει να εφαρμοστεί ο νόμος, να κριθεί με βάση τα αποτελέσματα που θα έχει και να τροποποιηθεί ή να καταργηθεί και να θεσπιστεί ένας νέος νόμος.