Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αξιωματική αντιπολίτευση πολύ καιρό τώρα δείχνει πως η δημοκρατία στη χώρα μας περνά βαθιά κρίση. Η αναζήτηση αρχηγού, αλλά και οι υποψηφιότητες που υπάρχουν δείχνουν πως η πολιτική ζωή στη χώρα μας έχει υποβαθμιστεί, έχει «φτηνύνει» πολύ. Είναι γενική η διαπίστωση πως δεν υπάρχουν σήμερα ηγετικές προσωπικότητες, προσωπικότητες ικανές να πείσουν τον λαό, να τον πάρουν και να τον οδηγήσουν στην πρόοδο και την ευημερία. Όσα συμβαίνουν σήμερα στη χώρα μας μου φέρνουν στο νου αυτά που έλεγε για τη σύγχρονή του Αθήνα ο μεγάλος ρήτορας της αρχαιότητας, ο Δημοσθένης, στον Γ΄ Ολυνθιακό του λόγο.

Ο Δημοσθένης τονίζει πως όσα παθαίνει η Αθήνα στην εποχή του οφείλονται στο γεγονός πως όλοι όσοι μιλούν στην Εκκλησία του Δήμου, όσοι πολιτεύονται, προτιμούν να λένε το ευχάριστο και όχι το ωφέλιμο στον λαό. Ο ίδιος λέει πως θα μιλήσει διαφορετικά, ότι θα χρησιμοποιήσει την πικρή γλώσσα της αλήθειας. «Δεν είμαι», λέει, «τόσο ανόητος (άφρων) και κακότυχος (ατυχής), ώστε να θέλω να γίνω μισητός στους πολίτες, αν δεν πιστεύω πως θα γίνω κάπως ωφέλιμος με τα λόγια μου» (&21). Αυτός, μάλιστα, προσθέτει : «Θεωρώ σωστό πολίτη αυτόν που προτιμά τη σωτηρία της πατρίδας και την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει από το να γίνει απλώς ευχάριστος και να κερδίσει τη συμπάθεια των ακροατών» (& 21).

Αλήθεια, σήμερα όλοι ζητούν από την κυβέρνηση αυξήσεις, διευκολύνσεις και κάθε είδους παροχές. Και το κακό είναι πως με αυτά συμφωνούν και όλα τα άλλα κόμματα. Μερικά μάλιστα υπερακοντίζουν! Και διερωτάται κανείς αν ο πρωθυπουργός της χώρας είναι τόσο «ανόητος» και αυτοκαταστροφικός, ώστε να μη θέλει να γίνει αρεστός στους πολίτες από τους οποίους άλλωστε εξαρτάται η επανεκλογή του. Μήπως η στάση του μαρτυρεί κάποια υπευθυνότητα και γι’ αυτό χρησιμοποιεί τη γλώσσα της αλήθειας που είναι πικρή;

Ο Δημοσθένης συνεχίζοντας παρατηρεί πως οι πρόγονοί τους που όλοι οι ομιλητές επαινούν, αλλά λίγο μιμούνται, ακολουθούσαν αυτό τον τρόπο, αυτό το «έθος», στην πολιτική τους ζωή και αναφέρει και κάποια συγκεκριμένα παραδείγματα τέτοιων πολιτικών, όπως ο Αριστείδης (ο Δικαιος), ο Νικίας, ο Δημοσθένης, ο Περικλής. Είναι δυνατό, λέει ο Δημοσθένης, χρησιμοποιώντας οικεία παραδείγματα και όχι ξένα να γίνουμε ευτυχείς (&21). Απαριθμεί μάλιστα τα επιτεύγματα αυτών των πολιτικών παρατηρώντας πως αυτοί δεν έλεγαν κάτι απλώς και μόνο για να ευχαριστήσουν τον λαό, κι ούτε αγαπούσαν τους πολίτες, όπως οι σύγχρονοί του ρήτορες και πολιτικοί αγαπούσαν αυτούς, και έτσι εξουσίαζαν 45 ολόκληρα χρόνια τους Έλληνες με τη θέλησή τους, συγκέντρωσαν στην Ακρόπολη περισσότερα από 10.000 τάλαντα, πέτυχαν πολλές νίκες και στη στεριά και στη θάλασσα και έστησαν πολλά τρόπαια εκστρατεύοντας οι ίδιοι και κατέστησαν με τα έργα τους την πατρίδα τους άξια για μια δόξα που ξεπερνά ακόμη και τον φθόνο των αντιπάλων(& 24).

Πέρα από αυτά στη δημόσια ζωή έστησαν πολλά οικοδομήματα και δημιούργησαν αριστουργήματα, όπως ήταν τα ιερά και τα αναθήματα που υπήρχαν σε αυτά, ώστε να μη μπορέσει κανείς από τους μεταγενέστερους να τα ξεπεράσει. Από την άλλη πλευρά ήταν τόσο σώφρονες και αφοσιωμένοι /σταθεροί στο «έθος» της πολιτείας, ώστε έβλεπε κανείς, αν βέβαια ήξερε που είναι, πως το σπίτι του Αριστείδη και του Μιλτιάδη και των άλλων έξοχων ανδρών δεν ήταν καθόλου πιο μεγαλοπρεπές από αυτό του γείτονά του! Γιατί αυτοί ασχολούνταν με την πολιτική όχι για να αυξήσουν την περιουσία τους, αλλά επειδή νόμιζαν πως πρέπει να βοηθήσουν να αυξηθεί η περιουσία της πόλης (&26).

Ο Δημοσθένης, αφού παρατηρεί πως οι σύγχρονοί του πολιτικοί δεν έχουν να επιδείξουν κανένα αξιόλογο έργο, αλλά ξοδεύουν άσκοπα και αλόγιστα τα πλούτη της πόλης, ότι απλώς «ασβεστώνουν τις επάλξεις, επισκευάζουν δρόμους και βρύσες και κάνουν άλλες ανοησίες» (& 29) καταλήγει λέγοντας: «Ρίξτε μια ματιά σ’ αυτούς που πολιτεύονται σήμερα, από τους οποίους πολλοί από φτωχοί έχουν γίνει πλούσιοι, άλλοι από άγνωστοι έχουν γίνει διάσημοι, μερικοί έχουν χτίσει σπίτια πιο μεγαλοπρεπή και από τα δημόσια κτήρια και όσο το δημόσιο ταμείο αδειάζει τόσο η δική τους τσέπη γεμίζει» (&29).

Και διερωτάται ο Δημοσθένης: «Ποια είναι η αιτία όλων αυτών;» (&30). Και δίνει ο ίδιος την απάντηση λέγοντας: « Πρώτα ο λαός εξουσίαζε αυτούς που πολιτεύονταν και ήταν κύριος όλων των αγαθών και ο καθένας θεωρούσε αρκετό να λάβει από τον Δήμο κάποια τιμή ή εξουσία ή κάποιο αγαθό. Τώρα, αντιθέτως, κύριοι όλων των αγαθών είναι οι πολιτικοί και όλα γίνονται μέσω αυτών, ενώ οι πολίτες έχουν χάσει κάθε δύναμη(&30).

Την ίδια κριτική ασκεί και ο Πλάτωνας βλέποντας την κακοδαιμονία της αθηναϊκής πολιτείας. Κατακρίνει τους σύγχρονούς του πολιτικούς, γιατί τους λείπει η πολιτική τέχνη και επιστήμη, και τους αποκαλεί «στασιαστικούς» και όχι πολιτικούς, τους θεωρεί δηλαδή υπαίτιους ταραχών για δημοκοπικούς λόγους και όχι ηγήτορες που κατευθύνουν σωστά τον λαό. Θεωρεί πως αυτοί κοιτάζουν πώς να πλανέψουν τον λαό με γοητείες και είναι έτσι μεγαλύτεροι σοφιστές και από τους ίδιους τους σοφιστές (Πολιτικός 303 c). Ο Πλάτωνας τονίζει πολλές φορές πως, για να πάψει η κακοδαιμονία της πολης, πρέπει να αναλάβουν την εξουσία οι φιλόσοφοι, δηλαδή η αριστοκρατία του πνεύματος , η ανώτατη βαθμίδα της ανθρώπινης τελειότητας (Φαίδρος, 248 d). Αυτοί έχουν και παιδεία και πολιτική αρετή, αγαπούν την αλήθεια, δεν είναι φιλοχρήματοι, περιφρονούν τα υλικά αγαθά και υποτάσσουν το ατομικό τους συμφέρον στο γενικό καλό. Αλήθεια, πόσοι από τους σημερινούς πολιτικούς έχουν τα γνωρίσματα του «φιλοσόφου», όπως τον εννοεί ο Πλάτωνας;