
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Α΄ΜΕΡΟΣ
Η ελληνική πραγματικότητα δεν μας αφήνει να πλήξουμε. Κάθε λίγο και λιγάκι διαδραματίζονται γεγονότα που κατορθώνουν να διαιρέσουν τον λαό, να τον οδηγήσουν σε αντιπαραθέσεις και να καταστήσουν δύσκολη την ομοψυχία που έχει αυτός ανάγκη σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Ένα τέτοιο γεγονός ήταν η «ιερή αγανάκτηση» που κατέλαβε τον βουλευτή του κόμματος «Νίκη» και τον οδήγησε στην βίαιη αποκαθήλωση των έργων τέχνης που παρουσίαζε στο κοινό η Εθνική μας Πινακοθήκη! Όταν έγινε γνωστό αυτό το περιστατικό, άρχισε, όπως γίνεται σε παρόμοιες περιπτώσεις, η συζήτηση σχετικά με αυτό και, όπως είναι φυσικό, ο κόσμος χωρίστηκε πάλι σε δύο στρατόπεδα, αυτό των υποστηρικτών του βουλευτή και αυτό των υποστηρικτών του καλλιτέχνη. Η «κατάρα της διχόνοιας» που μας κατατρέχει ως έθνος από την ομηρική εποχή έκανε και πάλι την εμφάνισή της σε ήπια ομολογουμένως μορφή.
Πολλά λέχτηκαν και ακούστηκαν υπέρ και κατά του βουλευτή, αλλά και υπέρ και κατά του καλλιτέχνη και των έργων που παρουσίασε. Εκείνο που με εντυπωσίασε ήταν η γνώμη ενός δημοσιογράφου που «φώναζε» στο ραδιόφωνο, λες και με την ένταση της φωνής του ήθελε να ακουστεί στα πέρατα του κόσμου, και έλεγε πως ξέρει την αλήθεια, τη μόνη αλήθεια, που δεν είναι αποτέλεσμα έρευνας, αλλά πηγάζει από την πείρα που απέκτησε ασκώντας το δημοσιογραφικό επάγγελμα από το 1992, δηλαδή 33 συναπτά έτη. Και η αλήθεια αυτή είναι, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, ότι το πράγμα ήταν άριστα «στημένο» και σκοπό είχε την προβολή τόσο του βουλευτή, όσο και του καλλιτέχνη. Έλεγε μάλιστα πως μια τέτοια διαφήμιση δε θα μπορούσαν να την έχουν οι εμπλεκόμενοι ούτε με 500.000 ευρώ!
Πολύ ευφάνταστος ο εν λόγω δημοσιογράφος. Και εγώ θα μπορούσα να ερμηνεύσω το πράγμα εντάσσοντάς το στα πλαίσια μιας συνομωσίας. Να πω δηλαδή πως ο καλλιτέχνης δεν πιστεύει σε τίποτε από αυτά που παρουσίασε στην έκθεση, αλλά κινούμενος από την σφοδρή επιθυμία για διάκριση κακοποίησε τις εικόνες και «νόθευσε» την ιερότητά τους παρουσιάζοντας τα ιερά πρόσωπα της Παναγίας , του Αγίου Γεωργίου κ.λπ. με «αλλόκοτο» και περίεργο τρόπο. Δεν είναι άσχετο το γεγονός πως ο ίδιος θέτει ως τίτλο στην έκθεση των έργων του το «Σαγήνη του Αλλόκοτου». Αυτός γνωρίζει πως ό,τι και να έκανε μέσα στα πλαίσια του κανονικού, του καθιερωμένου, του λογικού και του κοινώς αποδεκτού δε θα μπορούσε να προκαλέσει καμιά εντύπωση, καμιά απορία, καμιά έκπληξη και κανένας δεν θα ασχολιόταν με αυτόν. Αλήθεια, δεν υπήρξαν στο παρελθόν άνθρωποι που, για να διακριθούν, παρουσίασαν συλλήβδην όλους τους αρχαίους Έλληνες «έκφυλους»; Τη στιγμή που όλοι εγκωμίαζαν τους αρχαίους Έλληνες, αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει κάτι το «αλλόκοτο» και να εντυπωσιάσει. Δυστυχώς, έτσι, ή μάλλον και έτσι, λειτουργεί η αγορά και στον τομέα της τέχνης.
Όμως ας έλθουμε στην ουσία του θέματος. Πολλοί διαμαρτύρονται για τη βία που ασκήθηκε από τον εν λόγω βουλευτή και υποστηρίζουν πως η πράξη του αποτελεί κίνδυνο για τη δημοκρατία. Αυτή, εξάλλου, ήταν και η επίσημη αντίδραση της κ. Μενδώνη, της Υπουργού Πολιτισμού. Αυτή είπε πως «ο,τιδήποτε καταργεί την ελευθερία στην Τέχνη είναι εξαιρετικά επικίνδυνο». Πρέπει να δηλώσουμε εξαρχής πως η αυτοδικία δεν είναι με κανένα τρόπο αποδεκτή σε ένα γνήσιο δημοκρατικό πολίτευμα. Και ούτε αποτελεί δικαιολογία το γεγονός πως ο εν λόγω βουλευτής, πριν προβεί στην αντιδημοκρατική του πράξη, είχε κάνει επερώτηση στη Βουλή για το θέμα και είχε κάνει σχετικές αναφορές στα αρμόδια όργανα, αλλά οι απαντήσεις που πήρε δεν τον ικανοποίησαν. Ούτε αποτελεί δικαιολογία το γεγονός ότι, όπως αναφέρεται, ζήτησε να δει τη Διεύθυνση της Πινακοθήκης, αλλά αυτή αρνήθηκε. Αλίμονο αν ο κάθε πολίτης παίρνει τον νόμο στα χέρια του, όσες φορές αυτός δεν τον ικανοποιεί. Η αυτοδικία αποτελεί κατάλυση των νόμων και, όπως έλεγε ο Δημοσθένης «Λυθέντων των νόμων και εκάστωι δοθείσης εξουσίας ό,τι βούλεται ποιείν ου μόνον η πολιτεία οίχεται , αλλ’ ουδ’ ο βίος ημών του των θηρίων ουδέν αν διενέγκαι», δηλαδή « Αν καταλυθούν οι νόμοι και δοθεί στον καθένα το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει όχι μόνο η πολιτεία καταστρέφεται, αλλά και η ζωή μας δε θα διέφερε σε τίποτε από τη ζωή των θηρίων» (Κατ’ Αριστογ. Α 91). Όπως παρατηρεί ο Λυσίας «Θηρίων μεν έργον είναι υπ’ αλλήλων βία κρατείσθαι, ανθρώποις δε προσήκειν νόμωι μεν ορίσαι το δίκαιον, λόγωι δε πείσαι, έργωι δε τούτοις υπηρετείν, υπό νόμου μεν βασιλευομένους, υπό λόγου δε διδασκομένους» (Επιταφ. 19) που σημαίνει ότι « Είναι έργο των θηρίων να εξουσιάζει το ένα το άλλο με τη βία, αλλά στους ανθρώπους ταιριάζει να ορίσουν το δίκαιο με νόμο και να προσπαθούν να γίνουν πειστικοί με τον λόγο, να εφαρμόζουν αυτούς στην πράξη, να διοικούνται με βάση τον νόμο και να διδάσκονται με τον λόγο». Και αν αυτό ισχύει για κάθε πολίτη, ισχύει περισσότερο για έναν εκπρόσωπο των πολιτών και μέλος του Κοινοβουλίου.
Το ζήτημα είναι αν αυτοί που κόπτονται για τη δημοκρατία γνωρίζουν ποιο είναι το πραγματικό της περιεχόμενο, ποιες είναι οι αρχές και οι αξίες που τη διέπουν. Γιατί αυτοί, θαρρώ, θεωρούν δημοκρατία το πολίτευμα εκείνο που επιτρέπει, για παράδειγμα, σε όποιον θέλει να μπαίνει στη Βουλή εν ώρα συνεδρίας και να πετά «τρικάκια», να καταλαμβάνει ατιμώρητα δημόσια κτήρια και δημόσιες υπηρεσίες, να κλείνει δρόμους, να γράφει και να λέει ό,τι θέλει και , γενικά, να κάνει ό,τι του κατεβάσει το κεφάλι. Όμως αυτή η χωρίς όρια και περιορισμούς, η «μη πειθαρχημένη» ελευθερία, οδηγεί κατά κανόνα στην απαξίωση και τη παρακμή της δημοκρατίας και αποτελεί δικαίωση του Αριστοτέλη που είχε υποστηρίξει πως η τυραννία είναι παιδί της δημοκρατίας . Το είχε πει, εξάλλου, και ο Ισοκράτης για τη δημοκρατία του 4ου αι. π.Χ., μια δημοκρατία που βρισκόταν σε παρακμή, ότι οι Αθηναίοι νομίζουν «την μεν ακολασίαν δημοκρατίαν, την δε παρανομίαν ελευθερίαν, την δε παρρησίαν (=το να λένε ελεύθερα τη γνώμη τους) ισονομίαν, την δε εξουσίαν του ταύτα ποιείν ευδαιμονίαν» (Αρεοπαγ. 20). Άλλωστε, την αλήθεια αυτή είχαν πει οι αρχαίοι και αλλιώς. Είχαν πει ότι «η άγαν ελευθερία άγαν δουλεία εστί», δηλαδή ότι «η υπερβολική ελευθερία είναι στην πραγματικότητα υπερβολική δουλεία». Μια τέτοια, όμως, ελευθερία, δεν θέλει ούτε το Σύνταγμά μας σύμφωνα με το οποίο θεσπίζονται οι νόμοι και ορίζεται το δίκαιο. Αλλά αυτό στο επόμενο…..