Στον γνωστό από τις προηγούμενες δημοσιεύσεις, ελληνορωμαϊκό οικισμό με τις ενδείξεις της πρώιμης χαλκοκρατίας, 2 χιλιόμετρα ανατολικά της κωμόπολης, στον δρόμο προς Χαλινάδο**, προστέθηκε ακόμα ένα σημαντικότατο μεγαλιθικό ταφικό μνημείο (39^ο 23’ 34.91” - 26^ο 29’ 73.05”). Βρίσκεται 100 μέτρα βορειότερα από το προηγούμενο Dolmen ( 39^ο 23’ 34.91” - 26^ο 29’ 79.97”), επάνω σε βραχώδη, επίπεδη έκταση, η οποία του δίνει περίοπτη θέση, στα δυτικά της έκτασης του οικισμού. Τα λαξεύματα στην δυτική αυτή περιοχή του οικισμού, που εμφανίζουν λατομικές ζώνες, αλλά και άλλα πιθανά ταφικά μνημεία, θα μπορούσαν να την χαρακτηρίσουν σαν «νεκρόπολη». Ελάχιστα όστρακα και αυτά χειροποίητα και μερικές φολίδες πυριτόλιθου, ίσως τοποθετούν τα δύο μεγαλιθικά μνημεία στην προϊστορική περίοδο!

Επάνω στο βραχώδες, επιπεδωμένο ύψωμα, είναι κατασκευασμένος ο υπέργειος μεγαλιθικός τάφος, ορθογώνιας διατομής***, με εσωτερικό θάλαμο μήκους 2,40 μ. και πλάτους 1,20 μ. Όπως και το προηγούμενο μνημείο η κατεύθυνση είναι Β-Ν!! Το ύψος είναι μεγαλύτερο του 1,15 μ. όπως καθορίζεται από το ορατό τμήμα του τεράστιου ογκόλιθου της δυτικής πλευράς! Λαξευμένοι, ορθογώνιοι, πλακοειδείς λίθοι, κλείνουν την νότια (1,4 μ. πλάτος x 0,86 μ. ύψος) και την βορινή πλευρά (ύψος 0,94 μ.). Η ανατολική πλευρά είναι κατασκευασμένη από μικρότερους λαξευμένους λίθους. Το νότιο άκρο, αυτής της πλευράς καλύπτεται από ορθογώνιο μεγάλο λίθο, που συνεχίζεται προς τα βόρεια με δύο σειρές μικρότερων λίθων, Διατηρείται η κάτω σειρά και ένας πλακοειδής λίθος της άνω!

Η οροφή ήταν καλυμμένη με πλακοειδείς ογκόλιθους, από τους οποίους βρίσκεται στη θέση του ο νότιος. Στηρίζεται στον ογκόλιθο της δυτικής πλευράς και στον ακραίο πλακοειδή λίθο της ανατολικής πλευράς, με την προσθήκη μικρού λίθου. Ο πλακοειδής μεγάλιθος της οροφής, έχει μήκος (εγκάρσια) 1,5 μ. και πλάτος 0,86 μ. Στα πλάγια, ανατολικά του μνημείου, βρίσκεται σωρός από μεγάλους λίθους, ίσως από την αποδόμηση του. Ένας από αυτούς σίγουρα κάλυπτε μέρος της οροφής (παρόμοιο μήκος 1,4 μ. και μεγαλύτερο πλάτος 1,04 μ.). Πιστεύουμε ότι εδώ υπήρχαν και άλλα ταφικά μνημεία, όπως φαίνονται γύρω λαξευμένες επιφάνειες και μια λάρνακα χωμένη στο χώμα! Ίσως και μεταγενέστερα των δύο μεγαλιθικών μνημείων!

Βρέθηκε επίσης και η στέρνα ενός ελαιόμυλου Trepetum, μισοσπασμένη, στο ΒΔ άκρο του Ελληνορωμαϊκού οικισμού! Έτσι μαζί με τα πατητήρια των σταφυλιών, πιστοποιήθηκε και η παραγωγή λαδιού! Βέβαια πάντα μένει και η πρωτοβυζαντινή περίοδος, της Παλαιοχριστιανικής, στον γειτονικό Ταξιάρχη.

* Η έρευνα έγινε με τον Γιάννη Σαμαρά (που εντόπισε το μνημείο και τον ελαιόμυλο) και την Στέλλα Αντωνίου.

** «Εμπρός» 7/9/19, 14/9/19, 21/9/19, 28/9/19, 5/10/19, 12/10/19

***Είναι παρόμοιος αλλά μεγαλύτερος με αυτόν στα Σινέλια Φίλιας

εντοπίστηκε το δεύτερο

Ταφικό Μνημείο

από λαξευμένους ογκόλιθους

και παρόμοιους στη οροφή

ένας από τους οποίους ριγμένος δίπλα

Το σημαντικό πρώτο μνημείο

και ο ελαιόμυλος του οικισμού