Παναγιά Λαγκάδας-Κόλωνας

Συνεχίζοντας τον δρόμο δίπλα στο ποτάμι, μόλις περάσουμε το γεφύρι του παραπόταμου της Νταγαμής, αριστερά μας, βρισκόταν το 1997, το αστέγαστο ιερό της Παναγιάς της Λαγκάδας! (39^ο22.2622-26^ο13.3307). Θεμέλια από αλάξευτους και λαξευμένους λίθους, αρκετοί ελεύθεροι λαξευμένοι λίθοι, μέσα στην βλάστηση, ένα τμήμα αράβδωτου κίονα, μια πλάκα με χαραγμένο σταυρό αλλά κύρια ένα τμήμα μαρμάρινου αμφικιονίσκου παραθύρου, μας έδειχναν την θέση του Υστεροβυζαντινού Ναού. Ένα μεταλλικό εικονοστάσι επάνω σε μια κατασκευή από τούβλα, φιλοξενούσε την εικόνα της Παναγίας! Το 2003, όταν ξαναπέρασα από εκεί, ο χώρος είχε καθαριστεί και ένα πέρασμα οδηγεί στο χτισμένο πια εκκλησάκι. Πίσω υπάρχει ο ελαιώνας.Τώρα είναι χτισμένο ένα εκκλησάκι επάνω στα θεμέλια του παλιού , με το ανιστόρητο όνομα Παναγιά η Τριχερούσα! Μέσα υπάρχει νεότερη εικόνα, του 2007, που παρουσιάζει την Παναγία με τρία χέρια, μια ιστορία παρερμηνείας μιας παράδοσης της Χριστιανικής Θρησκείας, που γέμισε με αυτήν την δυσμορφία τις εικόνες της Παναγίας. Είναι μια παλιά γραπτή παράδοση που στηρίζεται σε μια εικόνα της Σερβικής Ορθόδοξης Μονής του Χιλαντρίου, στο Άγιο όρος, που φέρει στο κάτω μέρος της , στην αριστερή γωνία, ένα ασημένιο μεταλλικό χέρι! Αλλά αυτό δεν είναι οργανικά δεμένο με την Παναγιά, αλλά ένα αφιέρωμα σ’αυτήν! Αναφέρεται στον Αγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, του 7^ου αιώνα της εικονομαχίας, που με προτροπή του Αυτοκράτορα Λέοντα του Ίσαυρου, ο βεξύρης Ουαλίντ ο Α, έκοψε το χέρι του Ιωάννη, κατηγορώντας τον για προδοσία. Αυτός προσευχήθηκε στην εικόνα που κατείχε και η Παναγία του αποκατέστησε το χέρι!! Τότε πρόσθεσε το ασημένιο τάμα, στην εικόνα που κατείχε και η οποία μετά από περιπέτειες κατέληξε στο μοναστήρι , που βρίσκεται τώρα! Όμως ένα απλό πρόσθετο αφιέρωμα, γέμισε τον κόσμο από την αφύσικη και αυθαίρετη εικόνα της Παναγιάς με «τα τρία χέρια, που την ονόμασαν Τριχερούσα»! Αυτή η αυθαιρεσία και στο νησί, έχει αλλάξει τα ονόματα σε δύο μικρούς ναούς της Παναγίας, μια από τις οποίες είναι και αυτή που περιγράφεται! Η άλλη, σε άλλο μέρος του νησιού, θα περιγραφεί σε ιδιαίτερο άρθρο! Λίγο πιο επάνω υπάρχει η τοποθεσία με τρία γεφύρια.

Στην ανατολική είσοδο της Ποταμιάς, πιο μέσα από τον Αι Λιά των κυνηγών, επάνω στα βράχια του Κόλωνα, (39^ο 22.0646-26^ο 17.7128) επάνω από το κτήμα του Παναγιώτη Πατέστου, εντοπίστηκε ακόμα ένα «οχυρό κτίσμα», με τριγωνικό περίβολο, με τείχος πάχους περί τα δυο μέτρα και περίμετρο περί τα 75 μέτρα. Είναι χτισμένο με πρόχειρη (τμήμα) και επιμελημένη Λεσβία δόμηση (άλλα τμήματα).(Βασ.Κουμαρέλας.Εφ.Αιγαίο)

με τον αμφικιονίσκο

και τα μέλη του παλιού ναού

με την κεραμική του

και η νέα «ΤΡΙΧΕΡΟΎΣΑ»

την εικόνα με το τρίτο χέρι

και την γνήσια εικόνα με το αφιέρωμα (διαδίκτυο)

Ο Κόλωνας