1.Βαθύλιμνος . Από τον αμαξιτό, πριν την ανηφόρα για τα Χύδηρα, στο γεφύρι του ρέματος της Φτερούντας προς τον Βούλγαρη, ξεκινά το λιθόστρωτο και σε 200 μέτρα, φθάνει επάνω από το νότιο μέρος του Βαθύλιμνου . Το ποτάμι από την Φτερούντα, δημιουργεί ένας υπέροχο καταρράκτη και μια βαθιά λεκάνη, ανάμεσα στα κάθετα τοιχώματα πολύχρωμων πετρωμάτων. Είναι ο Βαθύλιμνος (39ο 20.8784 - 26ο03.7374), που φιλοξενεί ένα υδρόμυλο και την μοναδική φυσική ομορφιά του τοπίου.. Εδώ διακρίνεται η δεξαμενή του μύλου που με βραχύ αυλάκι έρχεται στην κολέθρα, κτισμένη στον κάθετο γκρεμνό. Κάτω υπάρχουν τα κτίσματα του εργαστηρίου και το σπιτάκι του μυλωνά. Ο υδρόμυλος ανήκε στα αδέλφια Μιχάλη Μπαμπαδέλλη και Ανδρομάχη Σαρόγλου, από την Βατούσα. Η κόρη της παντρεύτηκε τον Γιώργο Βακιρλή, που αγόρασε και το άλλο μισό μερίδιο (Εμπρός, 14/4/2004-20/4/2004).

Συνεχίζοντας ο αμαξιτός, έρχεται στο μεγάλο γεφύρι, πριν την ανηφόρα για τα Χύδηρα. Ο δρόμος αφού κατηφορίσει, φθάνει στο ποτάμι, που δίνει την ζωή σ’ όλη την περιοχή. Από εδώ ξεκινά ο Βούλγαρης, το ποτάμι που ρίχνει τα νερά του στην Αρχαία Άντισσα, κάτω στον Κούλουβο. Η βλάστηση είναι πυκνή εδώ κάτω. Τα πλατάνια στολίζουν το ποτάμι. Μέσα από μια ρεματιά, έρχεται, όπως γράψαμε, να ρίξει τα νερά του το ρέμα απ’ την Φτερούντα. Το παλιό πέτρινο τοξωτό γεφυράκι, ξεχασμένο τώρα μέσα στις φυλλωσιές, έδωσε την θέση του στο μεγάλο τσιμεντένιο. Εδώ είδα δίπλα στο δρόμο να ανθίζει το Ροδόδενδρο (Rhododendron Luteum), ο αγούδουρας των ντόπιων, που εδώ στη Λέσβο μόνο έχουμε το προνόμιο να το έχουμε, απ’ όλη την Ευρώπη. Παρόλο που δηλητηριάζει τα «άφρονα ζώα», που θα τον γευτούν, ο θάμνος με τα κίτρινα ευωδιαστά του κρινάκια, είναι «χάρμα οφθαλμών». Έρχεται το άλλο παρακλάδι από τα νότια, φτάνοντας τις απαχές του κοντά στην Άγρα και συμβάλλει σ’αυτό από την Φτερούντα. Κάτω από το γεφύρι, στην βόρεια όχθη του Βούλγαρη, βρίσκεται, ερείπιο πια, σκεπασμένο με κισσό ο πρώτος Νερόμυλος του χωριού. Και αυτός ανήκε στον Βακιρλή. Εδώ βρίσκεται και το παλιό λιθόστρωτο, που περνούσε από το μικρό, δικάμαρο γεφυράκι. Ζώα, πλατάνια, δρύες, σέτια αμπελιών και σιταριού, αλώνια, γούρνες και μάντρες παντού. Εκατό μέτρα πιο κάτω, στην νότια όχθη του ποταμού, υπάρχει και ο δεύτερος ερειπωμένος Νερόμυλος, με τριγωνική δεξαμενή. Αυτός ανήκε στον Καλογερά. Ο μύλος αγοράστηκε από τον Λεβεντάκη, που έφτιαξε Ελαιοτριβείο και πετρελαιοκίνητο αλευρόμυλο, στο χωριό. Ξαναλειτούργησε από τον Καλογερά, στην Γερμανική Κατοχή, με την έλλειψη πετρελαίου. Είδαμε λοιπόν στο πρώτο μέρος, ένα νερόμυλο της Βατούσας και δύο των Χυδήρων .

Ο Βαθύλιμνος

Με την δεξαμενή του Νερόμυλου

Το εργαστήρι και τον υδατόπυργο

Το σιφούνι και τον ομφαλό

Ο 1^ος Νερόμυλος των Χυδήρων

Με την έξοδο του νερού και το πήλινο βαγένι

Ο 2^ος Νερόμυλος των Χυδήρων

Η μικρή, δίτοξη γέφυρα