Το υπέροχο τζαμί, το 1901 αποκτά ένα νέο (τον νεότερο του νησιού) μιναρέ. Εγκαταλείπεται ή και δεν υπήρχε στο ενδιάμεσο, ο παλιός από τούβλα, ο ενσωματωμένος στο παλιό τζαμί , του 19ου αιώνα. Ο νέος, 14 μέτρων, ορθώνεται εξωτερικά, στην ΒΔ γωνία του τζαμιού. Κατασκευασμένος με τον καφετί ντόπιο ιγκνιβρίτη (τα λατομεία του Μαύρου λάκκου), πέτρα όλων των καμπαναριών της Γέρας, των εκκλησιών, των σπιτιών, αποτελεί ένα μνημείο από τέλεια λαξευμένη πέτρα, με τα θωράκια του εξώστη να φέρουν μια επιγραφή με την χρονολογία (μία 1317 από Εγίρας και μια 1320 του φορολογικού έτους, δηλαδή 1900/1 και 1902/03) και μια άλλη με το μισοφέγγαρο! Απλός με κυμάτια και ζώνες ο εξώστης, κορυφώνεται με ένα μεταλλικό μισοφέγγαρο και τον οθωμανικό κρίνο! Αυτός έγινε αντικείμενο θρύλων, ότι τάχα ήταν σταυρός, που μπήκε εκεί για να στεριώσει το κτίσμα, επειδή εδώ υπήρχε παλιά εκκλησιά του Αϊ-Γιάννη!(ανιστόρητο). Μια κεντρική, αρθρωτή μαρμάρινη κολώνα, στηρίζει τα σκαλιά της ελικοειδούς σκάλας. Υπήρχε τότε και ο μιναρές του Σκοπέλου, με υπέροχο «οδοντωτό» υπόβαθρο του εξώστη, ο μιναρές του Αϊ-Γιάννη και ο μιναρές του Τζαμιού του Περάματος, για το οποίο (τζαμί) δεν υπάρχει καμιά μαρτυρία! Οι μιναρέδες του Σκοπέλου και του Αϊ-Γιάννη, γκρεμιστήκαν αρκετά χρόνια μετά τα τζαμιά! Στις θέσεις των τζαμιών κτίστηκε ο ναΐσκος του Αϊ-Γιάννη και στον Σκόπελο, ανοίχτηκε η πλατεία! Το 1907, το χωριό έχει ακόμα 100 Τουρκικά σπίτια (450 κατοίκους) και 350 Χριστιανικά με 1700 Χριστιανούς. Το ίδιο και το 1909 (Τάξης). Το χωριό, αν πιστέψουμε τον Αρχοντόπουλο, δεν έχει αλλάξει από το 1894 (300 και 100 σπίτια αντίστοιχα). Εκεί στα «Τούρκικα» (και μετά «Προσφυγικά»), υπήρχε ο Δημόσιος Λουτρός, δυτικά του τεμένους, στην πλαγιά μαζί με μια μεγάλη βρύση, από την ίδια πέτρα με τον μιναρέ, με υπέροχο, βαθύ, οξύληκτο τόξο και κλεμμένη την μεγάλη της επιγραφή!! Τα φωτογράφησα το 1992 και ανήκουν σε ιδιωτική ιδιοκτησία! Ο υπέροχος μιναρές αποτελεί ένα από τα νεότερα και γι’ αυτό πιο καλοδιατηρημένα, ανάλογα κτίσματα του νησιού! Παραμένει έτσι γιατί δεν ήλθε ακόμα ο χρόνος του να ξεφτίσει! (όπως το δράμα του Βαλιδέ Τζαμιού της Μυτιλήνης) Επειδή τέτοιες κατασκευές δεν φτιάχνονται εύκολα (είναι γνωστοί πια ο σύγχρονοι, τσιμεντένιοι γίγαντες) καλό θα είναι κατά καιρούς, να γίνεται προληπτικός έλεγχος και όχι η χρονοβόρα επέμβαση, όταν αρχίζει να μαδάει -όπως συμβαίνει με το καμπαναριό του Ταξιάρχη του Παππάδου (και αυτό είναι συνομήλικο του μιναρέ, του 1911).

*Στοιχεία από Καρύδη-Kiel, «Τα Χνάρια τα Παλιά» και «Αρχοντόπουλο»!

ο νεότερος του 1901/2

με υπέροχη κατασκευή

και Τούρκικη καθαρά κορυφή!

παράδειγμα τεχνικής

ο μιναρές του Σκοπέλου είχε άσχημη τύχη σαν «επικίνδυνος»!

εκεί και ο Λουτρός

και η μεγάλη βρύση!