Κάθε μικρό κτίσμα, χάνεται μέσα στον χρόνο, όταν σταματήσει η χρηστική του λειτουργία! Παραμένει μέσα στο αδιάφανο δίκτυ της αποσπασματικής πια εντόπισης και της προσπάθειας ένταξής του σε κάποιο σύνολο ετεροχρονισμένης ανθρώπινης ιστορίας! Έτσι και οι ξεχασμένες αγροτικές κρήνες, γύρω από την Μόρια, διηγούνται την διαχείριση των νερών, σε στράτες χορταριασμένες, το δύσκολο έργο της ανεύρεσης της πηγής, της τεχνικής της  «καλλιέργειας», της μεταφοράς του νερού με πήλινους σωλήνες στην Κρήνη και τελικά την κατασκευή της, με υλικά του περίγυρου, αλλά και με την φροντίδα κάποιας αισθητικής της προσφοράς! Μέσα σ’αυτές, υπάρχει και ένα μεγαλύτερο μνημείο, ακόμα σε λειτουργία, ένας τόπος «καλλιέργειας» μιας πηγής, ένα Qanat! **Πρόκειται για ένα υπέροχο θολωτό κτίσμα από τον ντόπιο ασβεστόλιθο και σχιστόλιθο της περιοχής, συγκεκριμένα της Θερμής, σε θέση αρκετών ασβεστοκάμινων. Κοντά βρίσκεται ο ναός των Αγίων Αποστόλων. Ίσως το νερό αυτό να οδηγείται ακόμα στην Κρήνη που υπάρχει στον δρόμο Θερμής-Πηγής.

Οι έξη κρήνες της αγροτικής περιφέρειας Μόριας, απογυμνωμένες από τα αρχιτεκτονικά τους μέλη, φαίνεται ότι διατηρούν ακόμα κάποια επικοινωνία με τα αόρατα δίκτυα τροφοδοσίας τους. Κάποιες Γούρνες, η θυρίδα καθαρισμού, σε μερικές το στηθαίο, τα πεζούλια, μαρτυρούν κάπως την αρχική τους μορφή. Ανάμεσα τους και ένα «Ταγάρι», μια γούρνα σε κτιστή εσοχή ενός  τοίχου, όπου έρχεται λίγο νερό. Στην κυριολεξία αφορά τον «μάλλινο σάκο» (τροβά), αποθήκευσης τροφίμων και μεταφοράς τους. Μεταφορικά λοιπόν, αυτές οι μικρές γούρνες «αποθήκευσης νερού», ονομάστηκαν ταγάρια! Όμως ταγάρια ονομάζονταν και μικρά κυκλικά φρεάτια, στα οποία ερχόταν το νερό από κάποια πηγή και από εκεί, με διαφορετικά στόμια «μεταφερόταν» σε διαφορετικούς αποδέκτες (Γέρα). Αποθήκευση λοιπόν για χρήση και μεταφορά.

*Το Qanat εντόπισε ο Στρατής Βογιατζής στις υπέροχες του διαδρομές!

** Τις Κρήνες εντόπισε και μου έστειλε ο Μάκης Παυλέλλης!

Τους Ευχαριστώ και τους δύο! Απόκτησαν κάποια «ταυτότητα» κι’αυτά τα μνημεία!

με ελάχιστα μέλη

μέσα στην βλάστηση

με νερό και γούρνα

με νερό, στηθαίο και πεζούλια

βρυσομάνα με νερό

επιβλητική στο ρουμάνι

το Ταγάρι!