Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Διαδρομές στη Λέσβο
Γύρω από την Αγία Παρασκευή 4
Στα νότια της κωμόπολης υπάρχουν οι μεγάλες αλυκές, ένας υπέροχος υγροβιότοπος. Ανάμεσα στον αμαξιτό, στον παράπλευρο προς την Αγία Παρασκευή και στον Μυλοπόταμο είναι ο τόπος που θα απασχολήσει το οδοιπορικό μας. Ένας τόπος γεμάτος από την προϊστορία και την ιστορία της. Ανατολικά του Μυλοπόταμου, η άλλη ιστορική περιοχή του Μέσου, θα αποτελέσει ξεχωριστή αναφορά. Επάνω από τον Μυλοπόταμο υψώνονται λόφοι γεμάτοι ελιές, με βράχια καφετιά, που συνεχίζονται μέχρι την παραλία με γυμνά, παλιά σταροχώραφα και περιβόλια. Ο μακρόστενος λόφος φέρει στην κορφή του τον πρώτο Άι-Λια της περιοχής (θέση 1). Το ξεροτρόχαλο, αστέγαστο ιερό πατεί επάνω στους τοίχους του παλιού ναού, με την κολώνα στην αγία τράπεζα και την πληθώρα της κεραμικής, ένα γύρο. Ο Γ. Κοντής σημειώνει την θέση ανάμεσα στον 4ο - 7ο μ.Χ. αι.. Κάτω από τον δρόμο, μέχρι τις αλυκές, τα ωραία επίπεδα λιοχώραφα είναι τα Θολόνια. Και εδώ τα οικιστικά λείψανα χρονολογούνται από το 320 π.Χ. - 4ο μ.Χ. αι. (θέση 2). Μερικοί ταύτισαν την θέση με τον Θόλο, που η μονή Λειμώνος είχε ένα χωράφι, στα 1578. Κατά τον Καρυδώνη υπήρχε εδώ χωριό.
Κάτω στην παραλία (αριστερά). Ο Άι-Λιας (δεξιά)
Μετά τους λόφους, και πίσω από τις Αλυκές, απλώνεται η πεδινή έκταση, που διαρρέεται από δύο χειμάρρους της Κωμόπολης, οι οποίοι καταλήγουν στα τηγάνια των αλυκών. Τώρα δίπλα στον δρόμο, τα σταροχώραφα αποκτούν κτίσματα μικρών επιχειρήσεων. Αρχίζουμε να προχωράμε βόρεια, στον χωματόδρομο που οδηγεί στην κωμόπολη. Δεξιά υψώνονται οι λόφοι και επάνω σε ένα χέρσο λοφίσκο, είναι γεροφτιαγμένη η Αγία Μαρίνα (θέση 5). Η κόγχη του παλιού ναού, κάτι μέλη και η κεραμική, ανήκουν στο νεώτερο παρελθόν. Ένας δρόμος από εδώ ανηφορίζει ανατολικά προς τον μικρό λόφο, τον λιόφυτο, με τα βράχια και το εξωκκλήσι της Αγίας Φωτεινής (Αγιά Φωτιά) (θέση 3) και τα βράχια στην κορφή.
Η Αγία Μαρίνα (αριστερά). Ο λόφος της Αγιάς Φωτιάς (δεξιά)
Πίσω του ανοίγεται πλάτωμα και κάτω από αυτό υπάρχει «ζουρότρυπα», το παγανιστικό πέρασμα, όπου εάν έσταζε νερό, ο προσκυνητής είχε το θετικό σημάδι. Όμως εδώ ήταν ένα αρχαίο οχυρό, ένας ορθογώνιος πύργος πανάρχαιος, 9x7 μέτρα, φτιαγμένος με ημιλαξευμένους, παραλληλεπίπεδους ογκόλιθους (1,40x0,90x0,43 μ.).
... με τον επιβλητικό τοίχο του οχυρού
Μορφή λεσβίας δομής προς το ορθογώνιο. Στην νότια πλευρά φέρει ημικυκλικό περίβολο. Ένα υπέροχο οχυρό, ένα κομμάτι της χαμένης ιστορίας των αιολικών πόλεων, που ανακοινώθηκε πριν χρόνια και μετά, σε επίσημο φυλλάδιο των ειδημόνων, δεν υπήρξε καμιά αναφορά στους πρώτους που το ξέθαψαν από την αφάνεια. Κάτι πολύ συχνό.
Γύρω από την Αγία Παρασκευή 4
Στα νότια της κωμόπολης υπάρχουν οι μεγάλες αλυκές, ένας υπέροχος υγροβιότοπος. Ανάμεσα στον αμαξιτό, στον παράπλευρο προς την Αγία Παρασκευή και στον Μυλοπόταμο είναι ο τόπος που θα απασχολήσει το οδοιπορικό μας. Ένας τόπος γεμάτος από την προϊστορία και την ιστορία της. Ανατολικά του Μυλοπόταμου, η άλλη ιστορική περιοχή του Μέσου, θα αποτελέσει ξεχωριστή αναφορά. Επάνω από τον Μυλοπόταμο υψώνονται λόφοι γεμάτοι ελιές, με βράχια καφετιά, που συνεχίζονται μέχρι την παραλία με γυμνά, παλιά σταροχώραφα και περιβόλια. Ο μακρόστενος λόφος φέρει στην κορφή του τον πρώτο Άι-Λια της περιοχής (θέση 1). Το ξεροτρόχαλο, αστέγαστο ιερό πατεί επάνω στους τοίχους του παλιού ναού, με την κολώνα στην αγία τράπεζα και την πληθώρα της κεραμικής, ένα γύρο. Ο Γ. Κοντής σημειώνει την θέση ανάμεσα στον 4ο - 7ο μ.Χ. αι.. Κάτω από τον δρόμο, μέχρι τις αλυκές, τα ωραία επίπεδα λιοχώραφα είναι τα Θολόνια. Και εδώ τα οικιστικά λείψανα χρονολογούνται από το 320 π.Χ. - 4ο μ.Χ. αι. (θέση 2). Μερικοί ταύτισαν την θέση με τον Θόλο, που η μονή Λειμώνος είχε ένα χωράφι, στα 1578. Κατά τον Καρυδώνη υπήρχε εδώ χωριό.
Κάτω στην παραλία (αριστερά). Ο Άι-Λιας (δεξιά)
Μετά τους λόφους, και πίσω από τις Αλυκές, απλώνεται η πεδινή έκταση, που διαρρέεται από δύο χειμάρρους της Κωμόπολης, οι οποίοι καταλήγουν στα τηγάνια των αλυκών. Τώρα δίπλα στον δρόμο, τα σταροχώραφα αποκτούν κτίσματα μικρών επιχειρήσεων. Αρχίζουμε να προχωράμε βόρεια, στον χωματόδρομο που οδηγεί στην κωμόπολη. Δεξιά υψώνονται οι λόφοι και επάνω σε ένα χέρσο λοφίσκο, είναι γεροφτιαγμένη η Αγία Μαρίνα (θέση 5). Η κόγχη του παλιού ναού, κάτι μέλη και η κεραμική, ανήκουν στο νεώτερο παρελθόν. Ένας δρόμος από εδώ ανηφορίζει ανατολικά προς τον μικρό λόφο, τον λιόφυτο, με τα βράχια και το εξωκκλήσι της Αγίας Φωτεινής (Αγιά Φωτιά) (θέση 3) και τα βράχια στην κορφή.
Η Αγία Μαρίνα (αριστερά). Ο λόφος της Αγιάς Φωτιάς (δεξιά)
Πίσω του ανοίγεται πλάτωμα και κάτω από αυτό υπάρχει «ζουρότρυπα», το παγανιστικό πέρασμα, όπου εάν έσταζε νερό, ο προσκυνητής είχε το θετικό σημάδι. Όμως εδώ ήταν ένα αρχαίο οχυρό, ένας ορθογώνιος πύργος πανάρχαιος, 9x7 μέτρα, φτιαγμένος με ημιλαξευμένους, παραλληλεπίπεδους ογκόλιθους (1,40x0,90x0,43 μ.).
... με τον επιβλητικό τοίχο του οχυρού
Μορφή λεσβίας δομής προς το ορθογώνιο. Στην νότια πλευρά φέρει ημικυκλικό περίβολο. Ένα υπέροχο οχυρό, ένα κομμάτι της χαμένης ιστορίας των αιολικών πόλεων, που ανακοινώθηκε πριν χρόνια και μετά, σε επίσημο φυλλάδιο των ειδημόνων, δεν υπήρξε καμιά αναφορά στους πρώτους που το ξέθαψαν από την αφάνεια. Κάτι πολύ συχνό.