Σήμερα, και με αφορμή τη διαφήμιση και την άπληστη επιθυμία του παγκόσμιου τουρισμού να προβάλει και να «θεοποιήσει» για τρεις καλοκαιρινούς μήνες τα νησάκια του Αιγαίου, ξεχνάμε -κι αυτό γιατί ποτέ δεν το διδαχτήκαμε συστηματικά- ότι σ΄αυτά τα νησάκια χρωστάει όλη η Δύση τον πολιτισμό και τις επιστήμες της. Θα προσθέταμε, και την Τέχνη της.

Σήμερα όλοι μας, απλοί άνθρωποι αλλά κυρίως οι διάσημοι, ανακαλύπτουμε και ομνύουμε στα θέλγητρα ενός απόκρυφου ορμίσκου και μιας ξερολιθιάς που μυρίζει σχίνο και αλισφακιά, χωρίς να υποψιαζόμαστε ότι αυτά τα νησάκια της καλοκαιρινής απόδρασης ήταν κάποτε ζωντανά, τειχισμένα και ευημερούντα.

Πολλά από αυτά ήταν και πολυάνθρωπα (σε σχέση με τη σημερινή λειψανδρία) και ασχολήθηκαν με το θαλάσσιο εμπόριο καθώς και με τις τέχνες και τα γράμματα.

Η πλανεύτρα η θάλασσα τα όπλισε με πλεούμενα και με όλα τα όνειρα του γαλάζιου ταξιδιού.

Το αποτέλεσμα ήταν να χρωστάμε την παλιγγενεσία του έθνους κυρίως σ΄αυτά τα νησάκια, Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά, Κάσος …

Διαβάζοντας την αρχαία ιστορία μαθαίνουμε πόσο περήφανοι ήταν οι κάτοικοι αυτών των μικρών τόπων.

Ο Ιωάννης ο Στοβαίος μάς διασώζει έναν χαρακτηριστικό διάλογο μεταξύ ενός Αθηναίου και ενός Σερίφιου.

Ο Αθηναίος ονείδισε τον Σερίφιο για την μικροπολιτεία (της πατρίδας του) και ο Σερίφιος απάντησε περήφανα: «Σε μένα η πατρίδα μπορεί να’ ναι ντροπή, εσύ όμως είσαι ντροπή για την πατρίδα σου!...»

Τι να πρωτοαναφέρουμε.

Τη Σάμο με τις «σάμαινες», τον μεγαλύτερο ναό της αρχαιότητας, το σπουδαιότερο υδραγωγικό έργο του κόσμου, τον μύστη και αναμορφωτή Πυθαγόρα, τον πρωτοπόρο αστρονόμο Αρίσταρχο, τον γραμματικό Καλλίστρατο που ολοκλήρωσε το ελληνικό αλφάβητο το 406 π.Χ.!...

Τη Λέσβο της Σαπφώς και του σοφού Πιττακού, που θαλασσοκράτησε κι αυτή στη Μεσόγειο για εβδομήντα χρόνια.

Τη Ρόδο του πλούτου (ήταν η Ελβετία της αρχαιότητας) με τον κολοσσό, τις αποικίες της, τον σοφό Κλεόβουλο και τον Κάδμο που έφερε τα πρώτα γράμματα γύρω στα 1400 π.Χ.

Τη μυροβόλο Χίο με τη ναυτοσύνη της και τις μεγάλες πνευματικές κατακτήσεις (Κοραής, Βάμβας κ.α.)

Την Αμοργό με τους ονομαστούς αμοργίνους χιτώνες.

Τη Λέρο της θεάς Άρτεμης, με τον καλύτερο λευκόλιθο στον κόσμο.

Τη Νίσυρο που κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως (!) στην εξαγωγή ελαφρόπετρας.

Τη φτωχική και άδενδρη Ανάφη με το περιζήτητο μέλι, έναν βράχο με αρχαία ιστορία, με ναούς και τοπικές γιορτές.

Τη Σίκινο που παράγει την ανώτερη ποιότητα σιταριού στη Μεσόγειο!

Τη Σύρο με τα ναυτικά θαύματα και με τις μεγάλες μορφές της λογοτεχνίας όπως ο Εμμ. Ροϊδης και ο Δημ. Βικέλας.

Τη Σκιάθο με τον αξεπέραστο Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.

Αυτά όλα και πολλά άλλα είναι κατακτήσεις και διακρίσεις αυτής της μαγικής θάλασσας και των νησιών της που μαζί με τα ελληνικά παράλια της Μικρασίας διαμόρφωσαν από τις αρχές της ιστορίας τον κόσμο ολόκληρο.

Βρέθηκαν βέβαια όπως ήταν φυσικό απέναντι στις ορέξεις και τις επιβουλές των ασιατικών αυτοκρατοριών, από τους Πέρσες μέχρι τους Οθωμανούς, κι αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος που μεγιστοποιεί τις ευθύνες του σημερινού κράτους να ενισχύει τη λεγόμενη νησιωτικότητα του Αιγαίου ιδιαίτερα στις υποδομές, στις συγκοινωνίες, στην υγεία και πρωτίστως στην άμυνα, και να υπενθυμίζει σε όλον τον κόσμο ότι από αυτήν εδώ την «κοκκινοσκουφίτσα» που τη λιγουρεύονται όλοι οι λύκοι της περιοχής ξεκίνησε ο παγκόσμιος πολιτισμός.