Είναι καιρός -και θα’ λεγα ότι αργήσαμε κιόλας- να αναθεωρήσουμε εκ βάθρων πολλά πράγματα σχετικά με τον δικαιωματισμό αλλά και τη σύγχρονη παιδαγωγική.

Αλλοτριωμένοι πλέον με τα διεθνή ήθη και ξεκομμένοι από την πατρώα παράδοση, έχουμε απωλέσει τη συσσωρευμένη επί χιλιετίες σοφία του ελληνικού λαού.

Το κρίσιμο θέμα των ημερών είναι η νεανική βία και τα επιτακτικά ερωτήματα περί του πρακτέου.

Οι μισοί πολίτες σήμερα υπερθεματίζουν την ανάγκη λήψεως αυστηρότερων μέτρων και ποινών, και οι άλλοι μισοί πίνουνε αμέριμνοι καφέδες στις καφετέριες εγκωμιάζοντας τα τσαμπουκαλίκια του κανακάρη τους.

Αμφότεροι όμως έχουν ξεχάσει τα πατροπαράδοτα παιδαγωγικά συστήματα των Ελλήνων.

Το σπουδαιότερο στοιχείο αυτών των συστημάτων υπήρξε από τα αρχαία χρόνια μέχρι και τα πρόσφατα μεταπολεμικά η σχέση γονέα-δασκάλου.

Την αρχαία εποχή ο καθένας είχε τον διακριτό ρόλο του.

Ο δάσκαλος τα μαθήματα, ο παιδοτρίβης τον αθλητισμό, ο παιδαγωγός να συνοδεύει τους μικρούς μαθητές στο σχολείο και ο παιδονόμος (που τον θυμούμαστε ακόμα οι παλιότεροι) να επιβλέπει την τάξη και την αγωγή.

Ο γονέας δεν είχε καμιά ανάμιξη στα θέματα του σχολείου, έχοντας απεριόριστη εμπιστοσύνη στους θεράποντες της παιδείας.

Αντιθέτως σήμερα παρεμβαίνει, έχει γνώμη ειδικού και το χειρότερο έχει ανοιχτή γραμμή με το τηλέφωνο της εισαγγελίας.

Αυτή η αρχαία εμπιστοσύνη προς το θείο επάγγελμα του δασκάλου διήρκησε ανελλιπώς από τότε μέχρι περίπου τη δεκαετία του ’70.

Θυμάμαι την προτροπή των γονιών προς τον δάσκαλο να μη διστάζει να χτυπάει τους άτακτους και τους παραβάτες.

«Δάσκαλε, τα κόκαλα γερά!» ρήση που έδινε την άδεια να λειτουργεί η ελίτικη βέργα στις χούφτες και στην πυγή (τα πισινά) των νεαρών βλαστών, κάτι βέβαια που γινόταν αρχαιόθεν.

Ο Θεοδόσιος Βενιζέλος, διδάκτορας της φιλοσοφίας, είχε γράψει ήδη από το 1873 μια θαυμάσια και εμπεριστατωμένη επιστημονική πραγματεία για τον ιδιωτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων. Εκεί μέσα στο κεφάλαιο περί παιδείας των τέκνων αναφέρει τη γνωστή φράση των αρχαίων ότι «ο μη δαρείςπαις ου παιδεύεται»!

Το λένε και οι γραφές: «Πάσα παράβασις και παρακοή έλαβενένδικονμισθαποδοσίαν» (Εβρ.6,23)

Από την εποχή της Εδέμ μέχρι σήμερα, κάθε «έγκλημα» το ακολουθεί μια σχετική τιμωρία.

Ειρήσθω, εδώ, εν παρόδω ότι οι πρόγονοί μας στόχευαν πάντα στην ουσία και τη λύση ενός προβλήματος.

Για παράδειγμα, υπήρχε η «δώρων γραφή» ή «δωροδοκία» που ήταν το έγκλημα να δέχεται ένας κρατικός λειτουργός δώρα (δώρον+δέχομαι). Πολλοί δηλαδή μπορεί να ήθελαν να δώσουν δώρα, για να στοιχειοθετηθεί όμως η διαφθορά έπρεπε να υπάρχει πρωτίστως ο δωρεολήπτης.

Πολύ αργότερα αναγκάστηκαν να θεσπίσουν και το αντίστροφο αδίκημα της δωροδωσίας (δεκασμού) αλλά με ηπιότερες ποινές.

Σήμερα έχουμε αντιστρέψει τις έννοιες, και -εις πείσμα της ετυμολογίας- δωροδοκία εννοούμε να δώσουμε δώρα! (Κλείνει η παρένθεση).

Ένα άλλο στοιχείο, που αναγκάζομαι να το μνημονεύσω για δεύτερη φορά, έχει σχέση με τις παραθλητικές συνήθειες του μαθητόκοσμου, και είναι το θέαμα της τότε πάλης στο προαύλιο του σχολείου.

Θυμάμαι στα δικά μου χρόνια του δημοτικού δυο δυνατά παιδιά να παλεύουν σε όλα τα διαλείμματα, δηλαδή σε συνέχειες, υπό τα όμματα των κύκλω συγκεντρωμένων και επευφημούντων συμμαθητών.

Δεν ήταν εκείνο το δρώμενο κάτι άγριο, εκδικητικό και κτηνώδες, όπως τα σημερινά κατορθώματα των νεανικών συμμοριών, και δεν το απέτρεψαν ποτέ οι δάσκαλοί μας.

Ήταν μια μικρογραφία της διαχρονικής και παγκόσμιας αίγλης των Ολυμπιακών αγώνων, και φυσικά δεν είχε καμιά σχέση με τις φαλτσέτες και τις σιδερογροθιές των σημερινών νεαρών «ανθρωποειδών» που έχουν αφεθεί στη μοίρα τους χωρίς ιδανικά και χωρίς κανόνες.

Ήταν αγώνες ευγενούς άμιλλας, βγαλμένοι από τα συρτάρια της πανάρχαιας ιστορίας μας.

Μιλάμε για πάλη κανονική, «όρθια» και συνήθως «κυλίνδηση», με όλους τους γνωστούς κανόνες και με την ευγενή αναγνώριση της αξίας τού νικητή, αλλά και της έντιμης προσπάθειας του ηττημένου.

Με αυτά που βλέπουμε σήμερα στις ειδήσεις αποδεικνύεται ότι όσο ανδρώνεται (εξ αυτού άραγε και το Android;) η τεχνολογία, τόσο εξανεμίζονται και η σοφία μας και ο ανθρωπισμός μας.