Στο ύψωμα του Αϊ Λια του Θαλασσίτη, βρίσκονται δύο σημαντικά «μέλη» που πιθανόν να οδηγούν σε μια απάντηση, για το τι βρισκόταν στην κορυφή! Το ένα μαρμάρινο μέλος, είναι γνωστό (IG XII.2.544) για την επιγραφή που φέρει, και είναι εντοιχισμένο στην πρόσοψη του ναΐσκου.* Ο Δήμος (των Ερεσίων) τον Καίσαρα Νερβα Τραιανό (98-117 μ.Χ.) με το επίθετο Γερμανικόν κατά την πρώτη στρατηγεία του Μουσαίου, γιου του Μουσαίου! Μάλλον πρόκειται για επιστύλιο τιμητικού μνημείου* στην κορυφή του υψώματος. Το δεύτερο μέλος είναι μια παραλληλεπίπεδη στήλη από ηφαιστειακό λίθο, με ορθογώνια κοιλότητα στο ένα άκρο και ευρύτερη βάση, για στερέωση στο έδαφος, ύψους 1,45μ,! Εξωτερικό τμήμα 0,85μ.** Στο χείλος του άνω άκρου, σώζεται τμήμα ονόματος, πιθανόν αυτού προς τιμήν του οποίου υπήρξε η Αναθηματική Στήλη! «…ΛΙΟΤ.» Σύμφωνα με παρόμοιες, λίθινες κατασκευές που εκτίθενται στα πρανή της Ακρόπολης Αθηνών, με την ίδια κοιλότητα και επιγραφή στο άνω τμήμα τους, η στήλη του υψώματος ανήκε σε Αναθηματική Στήλη προς τιμήν του Καίσαρα Νερβα Τραϊανού, που αναφέρει το επιστύλιο, πακτωμένη μπροστά στο μνημείο, που του είχε στήσει στην κορυφή, ο Δήμος της Αρχαίας Ερεσού! Πριν από τον 4^ο μ.Χ. αιώνα η Ερεσός τίμησε με τέμενος, ιερά ή βωμό αρκετούς Ρωμαίους Αυτοκράτορες!*** Βέβαια μια άλλη άποψη που θέλει εδώ Ιερό προς τιμήν του Θεού Ήλιου-Τραϊανού και την στήλη σαν «θρόνο», δεν στέκεται, για τους λόγους που έχουν εκτεθεί προηγουμένως.**** Ανακεφαλαιώνοντας, λοιπόν, την κορυφή του Αϊ Λια του Θαλασσίτη Ερεσού διεκδικούν 1. Ένα Ιερό του Μεσοπόντιου Ποσειδώνα με Βωμό την στήλη (Β. Κουμαρέλας) 2. Ένα Οχυρό με φρυκτωρία την στήλη (Μάκης Αξιώτης, Εμπρος 10/8/2016) και 3. Μνημείο προς τιμήν του Καίσαρα Νερβα Τραϊανού, με το επιστύλιο του και την αναθηματική του στήλη! Πιστεύω, ότι ύστερα από τα πρόσφατα στοιχεία η τρίτη εκδοχή είναι η πιθανότερη! Χαμηλότερα, ΒΑ της κορυφής, σε παλιά κτηνοτροφική εγκατάσταση, υπάρχει η μία από τις 3-4 Ρωμαϊκές Φάρμες, με άφθονη χρηστική κεραμική και θεμέλια κτισμάτων, που έχουν εντοπιστεί στο ανατολικό άκρο του Αιγιαλού των Ερεσίων****

* ΝΕΡΟΥ]ΑΝ ΤΡΑΪΑΝΟΣ ΚΑΙΣΑΡΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΝ ΣΕΒΑΣΤΟΝ ΤΟΝ ΕΥΕΡΓΕΤΑΝ ΚΑΙ ΣΑΩΤΗΡΑ ΤΑΣ ΟΙΚΗΜΕΝΑΣ Ο ΔΑΜΟΣ ΔΙΑ ΤΩ ΠΡΩΤΩ ΣΤΡΟΤΑΓΩ ΜΑΥΣΑΙΩ ΤΩ ΜΟΥΣΑΙΩ, Μαρία Διακουμάκου την οποία ευχαριστώ για την σημαντική της βοήθεια!

** Βασίλης Κουμαρέλας: Λείψανα Αρχαίου Ιερού στον Αϊ Λια τον Θαλασσίτη Ερεσού. Λεσβιακό Ημερολόγιο 2016, σελ. 216-230

*** Τέμενος και Ιερό στον C. Caesar και στους γιούς του L. Caesar Augustus στην αγορά και ένα ιερό ή βωμό στον Augustus god Caesar, στο Εμπορικό λιμάνι: Georgios A Zachos New Evidence on the topography of Ancient Eresos. Bringing the gup. Mitteillungen des Deutschen Arrchaelogischen Instituts Athenische Abteilung Band 125, 2010, pag. 221, Κώστας Παππάς: Προφήτης Ηλίας Θαλασσίτης. Αναδρομή στο Παρελθόν, Περ. Ερεσός, τ. 235, 2019, σελ.17

**** Schaus-Spencer 1994, 429, n, 93, Cf

του Αϊ Λια

με την τιμητική Ρωμαϊκή Επιγραφή

και την Αναθηματική Στήλη

με το «όνομα» στο χείλος

παρόμοια με τις αναθηματικές στήλες στην Ακρόπολη

με την κοιλότητα των προσφορών, ή κάποιας προτομής

και μια Ρωμαϊκή Φάρμα, λίγο πιο πέρα!