Ο κόσμος συνήθως δεν αντιλαμβάνεται από τι κινδυνεύει και ούτε είναι έτοιμος να το παραδεχθεί.

Ο λόγος είναι ότι οι κίνδυνοι μεταλλάσσονται συνεχώς και δημιουργούν νέα δεδομένα και νέο τρόπο ζωής.

Η πληροφορία έχει μετρηθεί και είναι αληθής: ο μέσος Ευρωπαίος σήμερα απασχολείται 3 ώρες και 40 λεπτά ημερησίως με το κινητό του, με τη διάρκεια αυτή να εμφανίζει στατιστικά ισχυρή τάση ανόδου.

Πρόκειται για μέσο όρο, που σημαίνει ότι υπάρχουν και άνθρωποι που ξενυχτούν πάνω στο γκατζετάκι τους.

Και μη φανταστεί κανείς ότι το κινητό αντικατέστησε σε χρήση τον αρχαίο άβακα, την περγαμηνή, το βιβλίο ή την εγκυκλοπαίδεια. Πολλού γε και δει, που θα έλεγαν οι αρχαίοι, και που σήμαινε «και βέβαια όχι». Απλά είναι ένας τρόπος να τροχιοδρομείς πάνω σε κουτσομπολιά και σε υποβαθμισμένες και ανούσιες συζητήσεις και πληροφορίες.

Δεν λέω ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλα αυτά τα ηλεκτρονικά αρχεία και οι «τόποι» επ’ ωφελεία, αυτό όμως χρειάζεται εκπαίδευση, φιλοσοφία και αγωγή.

Αυτή η πληρότητα και η ταχύτητα των μέσων έχει καταστήσει το κινητό δυνάστη της επικοινωνίας σε βαθμό που να αναρωτιέται ένας ερευνητής του θέματος: έχει πράγματι τόσο περίσσευμα εργασιακού χρόνου ο σύγχρονος άνθρωπος που να το αφιερώνει στην ενατένιση της μικρής και παντοδύναμης φορητής οθόνης;

Ο πολιτισμός κρύβει πολλές παγίδες, ιδίως ο πολιτισμός που κηδεμονεύεται από την «υψηλή» τεχνολογία, και ήθελα να εξηγήσω αυτό το παράδοξο «γιατί».

Η ασύστολη και «χυδαία» χρήση του κινητού μάς αποστερεί την αληθή γνώση και την έρευνα. Ο άμεσα προσβάσιμος συρφετός των πληροφοριών στα νέα μέσα είναι συνήθως αχρείαστος. «Πολυμαθίη νόον ου διδάσκει» έλεγε ο Ηράκλειτος. Η γνώση πρέπει να είναι στοχευμένη σε ενιαίο μαθησιακό σύνολο και ψυχωφελής.

Μας μεγάλωσε τον πραγματικό αναλφαβητισμό, κάτι που φαινόταν εξαρχής αδιανόητο. Αν ακούσεις λ.χ. το τι διαβάζουν στις ταμπλέτες τους οι εκφωνητές των ειδήσεων, και αγαπάς λιγάκι τη γλώσσα, σου ’ρχεται να αυτοκτονήσεις.

Μας περιορίζει τη δημιουργική φαντασία στα όρια του υπαρκτού και του προσβάσιμου.

Μας «τρώει» πολύτιμο χρόνο άθλησης και υγιεινής διαβίωσης.

Μέσα από την «ορμόνη της χαράς» μας επιβραβεύει σε άμεσο χρόνο και μας ανταμείβει την αυταρέσκεια, τη ρηχότητα και την αυτοπροβολή δίνοντας την εντύπωση ότι έτσι πρόχειρα, ακονιτί και με τέτοια υλικά χτίζεται η ευδαιμονία, η αρμονική ανάπτυξη και η κοινωνική ισορροπία.

Μας καταστρέφει παιδιόθεν πνευματικές και χειρωνακτικές δεξιότητες, όπως είναι η σύνθεση και η καλλιγραφία. Τα ρομπότ είναι ήδη ante portas και έτοιμα να εκδικηθούν έναν άνθρωπο που ξέχασε να γράφει, να σκάβει, να τραγουδάει, να περπατάει .....

και πρώτο και κύριο, μας αποξενώνει κοινωνικά με ολέθριες συνέπειες.

Ένα τσούρμο παιδιά που είναι το καθένα βυθισμένο στις πίστες του κινητού του, αντί να παίζουν και να τσακώνονται όλα μαζί στην αλάνα, μας δείχνει ένα ζοφερό και δυσοίωνο μέλλον της ανθρωπότητας.

Σε όλα αυτά τα παραπάνω εάν προσθέσουμε την «ασώματη» πορνογραφία, τα θανάσιμα βίντεο γκέιμς και τις προσβλητικές και εκ του ασφαλούς αναρτήσεις (κατά το παλιό και προφητικό «κρύψου και χούγιαζε» ....) έχουμε μια επικοινωνιακή διαδικασία που δεν περιποιεί καμιά τιμή στον σύγχρονο άνθρωπο.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο οργουελικής σημασίας είναι το ότι η ηλεκτρονική τεχνολογία δεν έχει πρωτόκολλα οριστικής διαγραφής δεδομένων και πληροφοριών. Κάποτε η ιστορία ήξερε ανά πάσα στιγμή τι να πετάξει και τι να κρατήσει. Η γραφίδα με την αντίστροφή της (που οι Ρωμαίοι το έλεγαν stilum vertere) γινόταν σβήστρα και ελευθέρωνε παλίμψηστα για νέες δημιουργίες.

Κάποτε δηλαδή κυριαρχούσαμε πάνω στα μέσα. Σήμερα υπάρχει η εντύπωση ότι τα μέσα κυριαρχούν πάνω μας και μας καταδυναστεύουν.

Η τεχνολογία έχει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο επιταχύνει την πολιτισμική μας φθορά, και θα πρέπει να μην ξεχνάει ποτέ ο άνθρωπος ότι η φθορά είναι η βασιλεύουσα και μεγαλύτερη και ακατανίκητη κοσμολογική δύναμη μέσα στο σύμπαν, και γι αυτό πρέπει όσο μπορεί να αντιστέκεται.