Πάνε δεκαετίες πολλές (50 χρόνια για την ακρίβεια) από τότε που ο Γ. Σεφέρης μετέφρασε στα Ελληνικά το μνημειώδες έργο/ποίημα του W.B. Yeats «Η Δευτέρα Παρουσία» (το έγραψε το 1919, αισθανόμενος το τι επήρχετο μετά τη Συνθήκη των Βερσαλλιών). Είχε πει τότε ο Ποιητής:
«Γυρίζοντας ολοένα σε κύκλους που πλαταίνουν/Το γεράκι δεν μπορεί ν’ ακούσει πια το γερακάρη/
Τα πάντα γίνουνται κομμάτια/ το κέντρο δεν αντέχει./

Ωμή αναρχία λύθηκε στην οικουμένη,/Απ΄ το αίμα βουρκωμένος λύθηκε ο ποταμός, και παντού/Η τελετή της αθωότητας πνίγεται/
Οι καλύτεροι χωρίς πεποίθηση, /ενώ οι χειρότεροι, είναι γεμάτοι από την ένταση του πάθους».
Πενήντα χρόνια αργότερα από τον Yeats, τη δεκαετία του ’70, ο Βίλι Μπραντ, ο σεμνός και μετριοπαθής σοσιαλδημοκράτης οραματιστής, είχε προφητεύσει δεινά για την ήπειρό μας ανάμεσα σε ολοκληρωτικά μορφώματα και αντιφιλελεύθερες τάσεις απέναντι στα θεμελιώδη της «ευρωπαϊκής ιδέας».

Οι Δημοκρατικοί Θεσμοί, το Δίκαιο και η προστασία των μειονοτήτων -κοινωνικών, οικονομικών αλλά και ιδεολογικών- απέναντι στην «τυραννία των πλειοψηφιών» αποτελούσαν γι’ αυτόν, όπως άλλωστε και των υπολοίπων γεννητόρων, το προστακτικό ζητούμενο της πολιτικής: συνεργασία, συνοχή και ειρηνική συμβίωση ανάμεσα σε καταστατικά διαιρεμένες «ομάδες», εθνικές/φυλετικές και κοινωνικές.
Οι σκέψεις αυτές μου ήλθαν στο μυαλό ως συνδυασμός «εισερχόμενων πυρών»: η εικόνα της παρακμάζουσας Ευρώπης της οικονομικής κρίσης και του προσφυγικού, η ομιλία του Τσίπρα στην Κοινοβουλευτική του Ομάδα μετά τις γελοιότητες των Wikileaks ή η απόφαση της ΕΣΗΕΑ να κάνει «ντα» τα «κακά παιδιά» των ΜΜΕ. Ταυτόχρονα, είχα την ευτυχία να διαβάσω δύο βιβλία, που θεωρώ ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα.

Το πρώτο είναι του Ανδρέα Παππά «Στις ρίζες του εθνολαϊκισμού» (Εκδόσεις «Επίκεντρο», 2015)· το δεύτερο είναι του Τάκη Παππά «Λαϊκισμός και κρίση στην Ελλάδα» (Εκδόσεις «Ίκαρος», 2015). Ουδεμία βέβαια σχέση των συγγραφέων με τους Παππάδες της κυβερνώσας «ιεραρχίας».
Η δική μου ανάγνωση και ερμηνεία είναι σχετικά απλοϊκή: οι δύο συγγραφείς θέτουν δύο κορυφαία ζητήματα. Ο πρώτος θέτει το ζήτημα της «ηθικής ανωτερότητας» των «κυβερνώντων αριστερών», κατ’ ελάχιστον.

Ο δεύτερος, το ζήτημα της απειλής κατά της Ευρώπης ως ενσάρκωση της Δημοκρατίας. Και οι δύο εκφράζουν το Μέγα Φόβο που προφήτευσαν ο Yeats και ο Μπραντ: αποτυχία της Ευρώπης θα είναι αποτυχία της Δημοκρατίας! Κι αυτό είναι πολύ σοβαρό ζήτημα, για να μη μας απασχολεί ή να το αποφεύγουμε ενώπιον των «γελοίων» σφαλμάτων απόκλισης από τα νομιμοφανή προβλεπόμενα μιας βλακώδους γραφειοκρατικής καθαρότητας, που καταπίνει την κάμηλο και «πνίγεται» με το κουνούπι! Στη δική μου κλίμακα αξιολόγησης είναι πολύ σημαντικότερο ότι η νυν κυβερνώσα ηγεσία «έβλεπε/ονειρευόταν», προ ετών, τον εαυτό της στη θέση του κατασκευαστή μεζονέτας από το πότε υπέβαλε πλήρες ή ατελές «πόθεν έσχες»! Σιγά τ’ αυγά, στην Ελλάδα του ιδεολογικού νταραβερισμού! Είναι θέμα κλίμακας οραματισμού των προσώπων, μέχρις ότου έκανε ο Α. Αλαβάνος το μέγα σφάλμα ανάμειξης του επικοινωνιακού με το ιδεολογικό μέσω της ανάδειξής του!

Η Ευρώπη -και συναφώς το πρότυπο της Δυτικής Δημοκρατίας- απειλείται από εξελίξεις που γέννησε η τρανταχτή αδυναμία της να χειρισθεί και να προσδιορίσει ισχυρές και συμπαγείς στάσεις απέναντι στο κορυφαίο ζήτημα των «αριθμών» και των διεργασιών.

Η Ευρώπη γηράσκει δημογραφικά, τείνει σε μια γεωγραφική επικράτεια γερόντων. Η Ευρώπη φθείρεται οικονομικά, καθότι δε μπορεί να αντιμετωπίσει τη μετατόπιση του γεωγραφικού ενδιαφέροντος και ειδικού βάρους της παγκόσμιας οικονομίας προς την Ασία και τον Ειρηνικό. Η Ευρώπη είναι έρμαιο και υποκύπτει στα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ, από τις οποίες υποτίθεται ότι εξαρτά την ασφάλειά της: κάθε αλλαγή στρατηγικής των ΗΠΑ, π.χ. στη Μέση Ανατολή, σημαίνει ότι η Ευρώπη «τρώει» τα «απόνερα», καθότι δεν έχει συγκροτήσει δική της πολιτική άμυνας και ασφάλειας. Τέλος, η Ευρώπη, με ηγέτες τύπου/επιπέδου Μπλαιρ και «νέων εργατικών-σοσιαλδημοκρατών» απεδείχθη κοντόφθαλμη ενώπιον της δυναμικής της παγκοσμιότητας.

Έτσι, λοιπόν, βλέπουμε να γιγαντώνονται οι «αντι-ευρωπαϊσμοί» -και κατ’ εμέ οι αντιδημοκρατικές δυνάμεις, υπό το πρόσχημα μιας αντι-συστημικής και καθολικής απόρριψης των ανωτέρω αδυναμιών ή αποτυχιών. Βλέπουμε αμιγώς νεο-ναζιστικά μορφώματα να αναδεικνύονται εκλογικά και, σε μερικές περιπτώσεις, να «συγκυβερνούν»: Χρυσή Αυγή, το Jobbik στην Ουγγαρία ή «Η δική μας Σλοβακία» του Μ. Κοτλέμπα. Βλέπουμε, εκδοχές εθνικο-φυλετικών εκφράσεων να προελαύνουν εκλογικά, όπως το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD), το UKIP του Ν. Φάραντζ στη Βρετανία, το κυβερνόν «Νόμος και Δικαιοσύνη» στην Πολωνία ή το ανάλογό του στην Ουγγαρία... αλλά κι εμείς δεν πάμε πίσω... τουναντίον! Τέλος, υπάρχουν και εκδοχές, παντού, όπου αναπτύσσονται ή/και κυβερνούν κόμματα που αποδέχονται μεν το ευρωπαϊκό πλαίσιο, αλλά υιοθετούν την αντι-φιλελεύθερη εκδοχή του, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, οι Podemos ή το πορτογαλικό αμάλγαμα.

Πού συμπίπτουν όλοι αυτοί: στον ευτελή λαϊκισμό! Όσον κι αν διαφέρουν ιδεολογικά μεταξύ τους, μετέρχονται του ιδίου τεχνάσματος: ότι τάχατε μία δήθεν τομή διέπει τη ζωή μας! Η σύγκρουση μεταξύ «λαού» και «κατεστημένου». Κι αν τούτη «τομή» εφευρέθηκε και εγκαθιδρύθηκε από τον Maurras στην προπολεμική Γαλλία, με τις συγγνωστές συνέπειες, διαθέτουμε πλέον πολλαπλούς «αστέρες»: από τον πεντάστερο Γκρίλλο στην Ιταλία έως το «σταρ» Λαζόπουλο στην ελληνική τηλεόραση, ως εργολάβος -ακριβολογώντας εν προκειμένω- της στρατηγικής ισοπέδωσης του «υπέροχου/υψηλού» και του «γοητευτικού»!

Καθότι οφείλαμε να γνωρίζουμε ή έστω να διαισθανόμαστε τη διαφορά, ως πολίτες της αρχαιότερης Δημοκρατίας: «το υπέροχο ταράσσει, το ωραίο γοητεύει», όπως έχει εξηγήσει καταλυτικά ο Ε. Καντ! Κι η διαφορά είναι τεράστια! Τόσους μήνες/χρόνια, παγιδευμένοι και δαρμένοι σ’ αυτό το χάος, οφείλαμε να ξέρουμε ή να είχαμε καταλάβει, τέλος πάντων, ότι «το υπέροχο απαιτεί την απλότητα, το ωραίο ανέχεται τον καλλωπισμό»· ή ότι «δεν υπάρχει στο ωραίο τίποτε πιο ενοχλητικό από μια κοπιώδη τέχνη, ούτε τίποτα πιο εκνευριστικό από την επίπονη αναζήτηση της γοητείας»· ή ακόμα ότι «η ευφυΐα είναι υπέροχη, το ευφυολόγημα είναι ωραίο», και το κυριότερο μια επικοινωνιακή απάτη! Δε νομίζω ότι χρειάζεται ονοματοδοσία ή μαρτυρία επ’ αυτών!

Άλλωστε, στη θεολογική φάση της παρ’ Ημίν «Αριστεράς», με την ατομική περισυλλογή ενώπιον των Εικόνων ή την απελευθέρωση της Περιστεράς/Αγίου Πνεύματος στα Θεοφάνεια (ή το twitter ώστε να υπάρχει και η τεχνολογική συνέχεια του ζητήματος), τα χειροφιλήματα ή τις επικοινωνιακές δυσκολίες του Υπουργείου επί της Παιδείας και των Θρησκευμάτων ή τα τάματα και τις γονυκλισίες, όπως αναγγέλθηκε από τον κ. Πρωθυπουργό, ανήμερα του Πάσχα, εκτός του Κυρίου θα αναστηθεί και η ελληνική οικονομία.

Θαύμα: ως άλλωστε εξηγείται και από το Ματθαίο, 26:65, "ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων ἴδε";
Έχομεν; Δεν έχομεν! Καθότι διαθέτομεν στρατηγόν Καρανίκαν, φίλον παιδιόθεν και «ποιητή εκ του προχείρου, [έχοντα] τη μορφή του χοίρου»..., κατά τον ποιητή! Θεέ μου, συγχώρα με!