Πριν το 1992 ξεκινήσαμε από τη Νάπη και ακολουθώντας έναν παμπάλαιο δρόμο, περάσαμε χαμηλά, στα ΝΑ επάνω από το ποτάμι του Κουκουβιά, με ένα υπέροχο, τρικάμαρο χαμηλό γεφύρι. Το μέρος το λένε «Σταλό». Αυτό, σύμφωνα με μια επιγραφή που έχει, το κατασκεύασε ο Παρασκευάς Λαναράς, στα 1872, για να περνούν τα υποζύγια προς το μεγάλο του τσιφλίκι.**

... οδηγεί στα «Καμίνια» με τα πρόβατα

Όμως το λιθόστρωτο από τον πάλαι ποτέ Κλομηδάδο, ανηφόριζε σιγά - σιγά στη δυτική πλαγιά του οροπεδίου, που απλώνεται ανατολικά του χωριού. Στην ανηφόρα και ο μικρός Χριστός τού 1915, με το νερό να μαζεύεται στη στέρνα και να ποτίζει περιβόλια πιο κάτω. Το λιθόστρωτο πλατύ, καλοφτιαγμένο, με πορεία ελικοειδή, οδηγεί στα 300 μέτρα, σε ένα μεγάλο οροπέδιο, έναν τόπο δεμένο με την επιβίωση του χωριού, σε δύσκολους καιρούς.

 ... τα υπέροχα γελάδια

Έτσι παλιά, άφηναν λίγο λάδι στα ελαιοτριβεία, σαν αμοιβή σε γέροντες που συντηρούσαν το δρόμο.*** Είναι τα Καμίνια, μια επίπεδη έκταση, με μικρά αλσύλλια από πεύκα, κυρίως όμως με πρίνους, κότσινες (φιλυρέες), δρύες, αξίστες, ρείκια και αστιβές. Δρόμοι το διασχίζουν τώρα, που έρχονται από τα ανατολικά (από την Αγία Παρασκευή) και παντού υπάρχουν γελάδες (κυρίως) και πρόβατα.

... τα παλιά μαντριά

Μάντρες με γκιόλες (βουρκάρια) νερού είναι σκορπισμένες σε όλη την έκτασή του. Ο βοσκότοπος με καλλιέργειες σιτηρών έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επιβίωση της Νάπης. Το όνομα το πήρε από δύο παμπάλαια καμίνια κεραμικής, που χρησιμοποιούσαν χώμα από το οροπέδιο. Υπάρχουν ακόμα σα λιμνούλες οι λάκκοι από τους οποίους το έβγαζαν. Όπως θα δούμε, οι τόποι των καμινιών βρέθηκαν από την κεραμική σε άνοιγμα δρόμου, δίπλα στο απαραίτητο νερό της πηγής. Εδώ επάνω όμως η ύπαρξη των ανθρώπων ξεκινά από πολύ πιο παλιά.

... όπου φυτρώνουν ρομουλέες

* Το οροπέδιο επισκεφτήκαμε στις 3 Φεβρουαρίου τού 2013 με το Μάκη Παυλέλλη και τον Απόστολο Μακαρατζή.
** Μάκη Αξιώτη: «Τα Γεφύρια της Λέσβου», 2006, σ.43
*** Μάκη Αξιώτη: «Περπατώντας τη Λέσβο», Α΄ τομ., σ. 356

... και κυκλοφορούν σαύρες (Ophisops elegans)