Τα τελευταία γεγονότα που συνέβησαν στη Λέσβο και τη Χίο, αλλά και όσα διαδραματίζονται σήμερα σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο καταδεικνύουν με τον πιο εύγλωττο τρόπο πως το μεταναστευτικό-προσφυγικό πρόβλημα είναι πολύ σύνθετο και πολύπλοκο και έχει πολλές παραμέτρους. Είναι ένα πρόβλημα που ξεπερνά τις ικανότητες μιας κυβέρνησης και απαιτεί διαχείριση συνετή από ολόκληρο τον ελληνικό λαό. Και το λέω αυτό δεδομένης της απροθυμίας της Ε.Ε. αλλά και της Τουρκίας να τηρήσουν αυτά που έχουν υπογράψει. Η χώρα μας έχει καταντήσει το περιεχόμενο ενός σάντουιτς που πιέζεται ή χαλαρώνει ανάλογα με τις διαθέσεις της Τουρκίας και της Ευρώπης.

Τα πράγματα καθίστανται χειρότερα αν η υπεύθυνη κυβέρνηση ενεργεί ως «παντοδύναμη» και νομίζει πως όλα είναι απλά και εύκολα. Όταν εξαπατά τον κόσμο και στο τέλος καταντά να εξαπατά τον ίδιο τον εαυτό της. Απαραίτητο προσόν για κάθε ηγέτη είναι η λεγόμενη προνοητικότητα και η διορατικότητα, η ικανότητα δηλαδή να υπολογίζει και να προβλέπει τις συνέπειες που μπορεί να έχει ή τις αντιδράσεις που μπορεί να πυροδοτήσει μια απόφασή της. Βέβαια, μια κυβέρνηση αποφασίζει με βάση τις εισηγήσεις των «ειδικών» που τη στελεχώνουν. Και οι κυβερνήσεις δεν θα πάψουν να παίρνουν άστοχες και επικίνδυνες πολλές φορές αποφάσεις, όσο οι υποτιθέμενοι «ειδικοί» προέρχονται από την «κομματική» δεξαμενή και δεν μπορούν «να δουν πέρα από τη μύτη τους». Δεν μπορώ να πιστέψω πως υπήρξε κάποιος «ειδικός» που εισηγήθηκε την αποστολή των ΜΑΤ στα νησιά, για να συμβάλουν στην υλοποίηση του σχεδίου της κυβέρνησης για το μεταναστευτικό. Αυτή καθαυτή η εικόνα της εξόδου των ΜΑΤ από τα πλοία και της «απόβασης», λες και αυτά πήγαιναν να καταλάβουν την Κωνσταντινούπολη, ήταν ανατριχιαστική! Το ίδιο ανατριχιαστική ήταν και η «επίταξη» των περιοχών για το στήσιμο των σχετικών δομών. Βέβαια, η κυβέρνηση δεν είχε υπολογίσει τη δύναμη του λαού που, όταν ξυπνήσει, δεν μπορεί κανείς να τον σταματήσει.

Στη Λέσβο και στη Χίο αλλά και στα άλλα νησιά του Βορειονατολικού Αιγαίου αντιπαρατάχτηκαν δυο δυνάμεις, ο λαός από τη μια και τα ΜΑΤ από την άλλη. Στην ουσία, όμως, αντιπαρατάχτηκαν δυο μορφές καθήκοντος, το καθήκον του λαού να προασπίσει την ποιότητα ζωής του και το καθήκον των αστυνομικών να επιτελέσουν την αποστολή που τους ανέθεσε η υπεύθυνη κυβέρνηση. Υπάρχει, βέβαια, μια σημαντική διαφορά: το χρέος των πολιτών πήγαζε από μέσα τους, από την ίδια την ψυχή τους, από προσωπική επιλογή, ενώ το χρέος των ΜΑΤ επιβλήθηκε από έξω, από την κυβέρνηση και την εξουσία. Η σύγκρουση, λοιπόν, ήταν αναμενόμενη και στη σύγκρουση αυτή συνέβησαν ακρότητες και αθλιότητες και από τις δύο πλευρές που εξέθεσαν και τον αγώνα του λαού και την αποστολή των ΜΑΤ. Γιατί είναι σίγουρο πως η πλειοψηφία των αστυνομικών, αν μπορούσε, θα απέφευγε αυτή τη σύγκρουση. Γιατί δεν είναι όλοι οι αστυνομικοί «τέρατα» και θηρία, που ευχαριστιούνται να βασανίζουν τους πολίτες που στο κάτω κάτω τους πληρώνουν, όπως δεν είναι και όλοι οι πολίτες.

Στην πραγματικότητα, όμως, η σύγκρουση ήταν ανάμεσα στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ που εκπροσωπούν δυο αντίθετες πολιτικές ιδεολογίες ως προς το θέμα. Οι δεύτεροι πιστεύουν πως δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα ή, αν υπάρχουν, πρέπει να είναι ανοιχτά· πως δεν υπάρχουν (λαθρο)μετανάστες, αλλά μόνο πρόσφυγες και πως μπορούν, όσοι επιθυμούν, να έρθουν και να εγκατασταθούν στη χώρα μας με την προσδοκία της αφομοίωσής τους· πως αυτοί πρέπει να ζουν σε ανοιχτά κέντρα και να κυκλοφορούν ελεύθερα όπου, όποτε και όπως θέλουν. Είναι μια πολιτική που τονίζει πιο πολύ την ανθρωπιστική πλευρά του θέματος και προάγει τον κοσμοπολιτισμό. Οι πρώτοι πιστεύουν πως η χώρα μας έχει σύνορα που πρέπει να προφυλαχτούν· πως υπάρχουν (λαθρο)μετανάστες που πρέπει να επιστρέψουν στη χώρα από την οποία προέρχονται· πως όσοι έρχονται εδώ πρέπει να μένουν σε «κλειστά κέντρα» με ελεγχόμενη έξοδο κ.λπ. Η πολιτική αυτή τονίζει πιο πολύ τον κίνδυνο που απειλεί τη χώρα μας από τις ανεξέλεγκτες ροές ατόμων με αβέβαιο ηθικό υπόβαθρο και μητρώο. Γιατί πρέπει να είναι ανόητος ή να έχει κάποιο συμφέρον αυτός που πιστεύει πως ανάμεσα σε όλους αυτούς του νεαρούς που εισέρχονται στη χώρα μας δεν υπάρχουν και άτομα με «ειδική αποστολή».

Κατηγορούμε τον Ερντογάν πως έχει «εργαλειοποιήσει» το μεταναστευτικό και προσπαθεί να κερδίσει όσο μπορεί περισσότερα μέσω αυτού. Και καλά κάνει. Δεν κατηγορούμε, όμως, και τα κόμματα μας που προσπαθούν να το εκμεταλλευτούν και να πλησιάσουν όσο μπορούν πιο πολύ την εξουσία. Γιατί εκείνο που ενδιαφέρει πολλούς δεν είναι το να μη στηθεί νέα «κλειστή» ή «ανοιχτή» δομή στο νησί μας, αλλά να ηττηθούν τα ΜΑΤ και η κυβέρνηση! Γι’ αυτό άλλωστε πολλοί εκδήλωσαν την περηφάνια και τον ενθουσιασμό τους, γιατί νίκησαν τον αντίπαλο σαν ο αγώνας να γινόταν ανάμεσα σε δύο ποδοσφαιρικές ομάδες! Ναι, νίκησαν κάποιοι, αλλά εκείνος που σίγουρα έχασε είναι η ίδια μας η πατρίδα ως όλο. Χαίρονται κάποιοι εδώ, αλλά χαίρεται και ο Ερντογάν που βλέπει τον λαό μας χωρισμένο σε αντίπαλα στρατόπεδα, γιατί, όπως λένε στην Τουρκία «ελληνικός καβγάς, τούρκικος χαλβάς». Κι εδώ μου έρχονται στο νου τα λόγια του σοφού Νέστορα που βλέποντας τον Αχιλλέα και τον Αγαμέμνονα να φιλονικούν κατά την Τρωική εκστρατεία τους λέει: «Αλίμονο, στη γη των Αχαιών μεγάλη θλίψη ήρθε! // Πόση θα είχε ο Πρίαμος χαρά και τα παιδιά του// και πόσο όλος ο λαός θα χαίρονταν της Τροίας// αν μάθαινε πως μάχεστε εσείς οι δυο που είστε// οι κορυφές των Δαναών στη γνώση και τα όπλα» (Ιλιάδα, Α 254-258). Και καταλήγει: « και μήτε εσύ, Πηλείδη, // θελήσεις ν’ αντιμάχεσαι στον μέγα βασιλέα,//……….και συ να σβήσεις τον θυμό, Ατρείδη, σ’ εξορκίζω· μη του Πηλείδη οργίζεσαι, που ασάλευτη είναι σ’ όλους // τους Αχαιούς προφυλακή του φθαρτικού πολέμου» (στ. 276-7, 282-284).

Θέλω να πω πως όλες οι παρατάξεις έχουν ευθύνη για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στα νησιά και όλες θα πρέπει, αν είναι έντιμες και υπεύθυνες, να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί. Γιατί είναι βέβαιο πως όποια κυβέρνηση και αν αναλάβει την εξουσία το πρόβλημα θα υπάρχει. Η στάση των κομμάτων, ότι δηλαδή κατέχουν τη λύση του προβλήματος και θα πρέπει να αναλάβουν την εξουσία, για να το λύσουν, είναι το λιγότερο γελοία και υποκριτική. Κάποτε ένας νεαρός έπαιζε χαρτιά σε ένα καφενείο. Σε κάποια φάση του παιχνιδιού έκανε μια κίνηση που θεωρούσε πως είναι σωστή. Τότε ακούστηκε από πάνω του μια φωνή να λέει «να, μ’λαρέλ’. Δε του έπιξις καλά». Και αυτός γύρισε και είπε: «Έλα παίξ’ του ισύ, ρε». Θα το παίξει καλύτερα η επόμενη κυβέρνηση; Αμφιβάλλω. Αφού δεν το έλυσε τα 4,5 χρόνια που διακυβέρνησε τον τόπο, τώρα θα το λύσει; Κάθε πολιτική κρίνεται από το αποτέλεσμά της και αυτό δεν μπορούμε να το καταλάβουμε. Όλοι γνωρίζουμε το σωστό μέχρι «της αποδείξεως του εναντίου».

Ένα, όμως, είναι βέβαιο, και το πρόβλημα βαραίνει περισσότερο την προηγούμενη κυβέρνηση. Γνωρίζουμε πως με τη Συνθήκη της Λωζάνης αποκλείστηκε η εγκατάσταση Μουσουλμάνων στον Νομό Έβρου για ευνόητους λόγους. Σήμερα ο Νομός Έβρου έχει περίπου 150.000 κατοίκους από τους οποίους 10.000 είναι Μουσουλμάνοι, δηλαδή γύρω στο 6%. Στο νησί μας που έχει σήμερα 85.000 περίπου κατοίκους οι (σκληροί) Μουσουλμάνοι πλησιάζουν τις 30.000, δηλαδή περίπου 30%. Οι Τούρκοι, δηλαδή, πέτυχαν μέσω της άφρονος πολιτικής των δικών μας, ό τι δεν είχαν καταφέρει με τη συνθήκη της Λωζάνης! Και έπονται τα χειρότερα…

Δικαιολογημένα, λοιπόν, οι κάτοικοι θεωρούν τους μετανάστες-πρόσφυγες απειλή. Γιατί με τα σημερινά δεδομένα είναι και μάλιστα «εθνική» απειλή. Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι εθνικό και η αντιμετώπισή του απαιτεί εθνική συνεννόηση. Όμως γι’ αυτό θα επανέλθω…

Σημείωση: Όταν έγραψα το άρθρο αυτό δεν είχαν ακόμη εκδηλωθεί τα γεγονότα του Έβρου κ.λπ.