Η Παχυσαρκία είναι στις μέρες μας η συχνότερη μεταβολική νόσος.
Και είναι νόσος διότι επηρεάζει την ποιότητα της ζωής και ελαττώνει τη διάρκεια της.
Παχύσαρκος είναι κάποιος, όταν έχει Δείκτη Μάζας Σώματος μεγαλύτερο από 30. Ο Δείκτης Μάζας Σώματος προκύπτει από τη διαίρεση του Σωματικού Βάρους διά του Ύψους στο τετράγωνο. Ένας άνθρωπος ύψους 1,70m με βάρος 105 κιλά έχει ΔΜΣ: 105/1,702 = 36
Δηλαδή παχύσαρκος.
Οι παχύσαρκοι ζουν λιγότερα χρόνια και αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στη διάρκεια της ζωής τους.
Είναι αποτέλεσμα της αφθονίας, γι’ αυτό και αφορά στις δυτικές κοινωνίες κυρίως. Προκύπτει από την αυξημένη πρόσληψη θερμίδων και την ελαττωμένη κατανάλωση. Η αφθονία τροφής, η γευστικότητα και η ποικιλία των τροφίμων, η ελαττωμένη σωματική δραστηριότητα, η άνεση και η ευχαρίστηση της καθιστικής ζωής, έχουν κάνει την παχυσαρκία μια πραγματική επιδημία.
Ποσοστό του ενηλίκου πληθυσμού μεταξύ 15 και 30% στις χώρες της Ευρώπης εμφανίζει παχυσαρκία, περισσότερο από 30% στις Ην. Πολιτείες Αμερικής και περισσότερο από 30% στη χώρα μας.
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια η παχυσαρκία αφορά και τα παιδιά και τους εφήβους και στατιστικά στοιχεία φέρνουν τη χώρα μας στις πρώτες θέσεις παιδικής παχυσαρκίας παγκοσμίως.
Πρόκειται για νόσο που εμφανίζει πολλές επιπλοκές.
Μακροπρόθεσμα η παχυσαρκία δημιουργεί σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αρτηριακή υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, αρθροπάθειες, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου, χολολιθίαση, διαταραχές του αναπνευστικού 9 (σύνδρομο άπνοιας του ύπνου) και προδιαθέτει σε ορισμένες μορφές καρκίνου.
Το ότι η παχυσαρκία είναι αιτία άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας φαίνεται από τη σύγκριση νοσήσεως μεταξύ παχύσαρκων και ατόμων με φυσιολογικό σωματικό βάρος. Έτσι, ένας παχύσαρκος έχει διπλάσιες πιθανότητες να αρρωστήσει από σακχαρώδη διαβήτη και τετραπλάσιες πιθανότητες να αρρωστήσει από καρδιακή νόσο, από ένα άτομο με κανονικό βάρος.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο εμφανισιακό, αλλά συσχετίζεται με πλήθος παθολογικών καταστάσεων και ως τέτοιο πρέπει να προσεγγίζεται.
Τα αίτια της παχυσαρκίας αναφέρθηκαν παραπάνω, ενώ η αντίληψη ότι ενδοκρινικές παθήσεις (θυρεοειδοπάθειες συνήθως) πιθανόν να οδηγούν στην παχυσαρκία είναι λανθασμένες.
Σπάνια η παχυσαρκία οφείλεται σε ενδοκρινικά ή παθολογικά αίτια.
Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι δύσκολη, γιατί πρόκειται για ένα σύνθετο πρόβλημα όπου δεν υπάρχουν απλές ή μαγικές λύσεις.
Κεντρική θέση στην αντιμετώπιση έχει η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών του αρρώστου (δίαιτα), η οποία θα πρέπει να είναι μόνιμη και σταθερή.
Η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας (περπάτημα, άσκηση) βοηθάει ιδιαίτερα, γιατί ενισχύει τις καύσεις και την κατανάλωση θερμίδων.
Η βοήθεια με φαρμακευτική αγωγή επίσης προσφέρει και είναι πάντοτε στην κρίση του θεράποντος γιατρού αν θα συνδυαστεί με τη δίαιτα και την άσκηση.
Τέλος, σε επιλεγμένα περιστατικά έχει θέση και η χειρουργική αντιμετώπιση (γαστρικός δακτύλιος, γαστρικό by pass).
Συμπερασματικά, πρόκειται για μια συχνή νόσο, η οποία έχει θεραπευτική αντιμετώπιση, η οποία όμως απαιτεί επιμονή, υπομονή και στενή συνεργασία με τον ειδικό γιατρό.
Η ιατρική από τα αρχαία χρόνια πρέσβευε ότι είναι καλύτερο να προσλαμβάνεις παρά να θεραπεύεις. Έτσι κάποια στιγμή πρέπει να αφυπνισθεί και η Πολιτεία και οι επιστημονικοί σύλλογοι και να αναλάβουν μία συντονισμένη πρωτοβουλία ενημέρωσης και δράσης για την πρόληψη της νόσου, που αποτελεί σημαντικό πρόβλημα υγείας και ταυτόχρονα κοινωνικό πρόβλημα.

* Ο Γεώργιος Μισιχρόνης είναι ενδοκρινολόγος, συνεργάτης του επιστημονικού web site www.iator.gr/.