Για το νέο μυθιστόρημα του Γιάννη Γιαννέλλη 

Ο Ιωάννης Γιαννέλλης σπουδάζει Νομική, γίνεται δικηγόρος, ανοίγει δικηγορικά γραφεία στη Μυτιλήνη και στην Αθήνα, ανακατεύεται με την πολιτική , εκλέγεται βουλευτής και παράλληλα ασχολείται με την τέχνη και τις συλλογές του. Και ξαφνικά από το πουθενά εμφανίζεται στα γράμματα και πολύ σύντομα καταξιώνεται ως ένας εκλεκτός μυθιστοριογράφους μας. Τυχαίο; Δεν νομίζω. Προϋπήρχε βέβαια ταλέντο , μεράκι , μελέτη και πολλή-πολλή δουλειά και έρευνα , που προϋποθέτουν μια τόσο ραγδαία και αξιόλογη εξέλιξη. 

Το καινούριο του μυθιστόρημα με τον τίτλο «Εριέττα», που καταπιάνεται με ένα κοινότυπο θέμα τον αιώνιο «Έρωτα» των δυο φίλων, που έχει υμνηθεί από τους πάντες. Ναι αλλά στην περίπτωση μας πρόκειται για ένα θέμα λίγο-πολύ ταμπού , αφού περιστρέφεται γύρω από τον έρωτα δυο ανθρώπων με μια πολύ μεγάλη διαφορά ηλικίας , που εξ αρχής σύμφωνα με τα καθιερωμένα πρότυπα της κοινωνίας μας και τις μικροαστικές μας αντιλήψεις, μοιάζει εντελώς αταίριαστος. Με μια πρώτη επιπόλαιη ματιά παραπέμπει ευθέως στο περίφημο μυθιστόρημα του Αμερικανορώσου συγγραφέα Βλαντιμίρ Ναμπόκωφ με τον πασίγνωστο τίτλο «Λολίτα», που εκδόθηκε το 1955 και γυρίστηκε ταινία από τον μεγάλο Στάνλεϋ Κιούμπρικ , που έκανε πάταγο στην εποχή τους. Αλλά μόνο μέχρι την ηλικιακή διαφορά οι ομοιότητες. 

Από κει και πέρα μπαίνουμε σε δύσβατα μονοπάτια , που προσπαθούν να μας οδηγήσουν στην βαθύτερη εξερεύνηση της ανθρώπινης ψυχολογίας και στον τομέα αυτόν ο Γιάννης είναι μεγάλος μάστορας γιατί έχει και πολλές αυτοβιογραφικές αναφορές και προσωπικές εμπειρίες γύρω από το θέμα του. Από τις πρώτες κιόλας σελίδες του βιβλίου εξάπτεται το ενδιαφέρον του αναγνώστη και κάνει την περαιτέρω ανάγνωση εξαιρετικά ελκυστική. Γιατί εκτός από όλα τα άλλα , ο συγγραφέας είναι ταλαντούχος στη διήγηση .Και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά , με τόση εμπειρία πια στο χειρισμό της δύναμης της γλώσσας στις περιγραφές του, όπου δεν διστάζει να αναμείξει γλωσσικά στοιχεία της σύγχρονης νεανικής και λαϊκής γλώσσας με λόγια στοιχεία ενός υψηλού γλωσσικού επιπέδου , κληρονομιά της κλασικής του βέβαια παιδείας. 

Σταχυολογώ , έτσι για να πάρετε μια ιδέα αυτής της ποικιλομορφίας εντελώς πρόχειρα από μερικές μόνο σελίδες . Γράφει λοιπόν : ξενέρωσα, χαρμάνιασα, μην της την σπάσω , γίναμε κουδούνι, της απάντησα ρετάροντας κ.λπ. από την νεανική σύγχρονη ορολογία , αλλά παρακάτω μας εκπλήσσει με το πλουσιότατο λεξιλόγιο του, άλλου τώρα επιπέδου, γράφοντας : το ορμέμφυτο, το αλαβάστρινο κορμί της, τα στρεσογόνα σενάρια, πριν διεμβολίσει τις σκέψεις μου , προσπάθησα να ερμηνεύσω τους αμφίσημους χρησμούς , απάντησα με δηκτικό τρόπο κ.λπ. κ.λπ. δείχνοντας ακόμα και γλωσσοπλαστικές ικανότητες , όταν γράφει «ορκοπάτησα» (πάτησα τους όρκους μου) ή…κ.λπ. 

Πέρα τώρα από τη ρέουσα , γλαφυρή και απόλυτα κατανοητή του γλώσσα, ο Γιάννης παρουσιάζει μια ικανότητα βαθύτατης φιλοσοφικής διείσδυσης στην ανθρώπινη προσωπικότητα , έχοντας και πάλι λόγω της κλασικής του παιδείας μια γενικευμένη γνώση γύρω από τα φιλοσοφικά ρεύματα της αρχαίας εποχής (Πλάτωνα , Πυθαγόρα και άλλων) και φτάνει μέχρι τη σύγχρονη ψυχολογία του Φρόυντ και του Παυλώφ , στην προσπάθεια του να καταξιώσει και να ερμηνεύσει τον χαρακτήρα των ηρώων του. 

Παράλληλα όπως κάθε σοβαρός μυθιστοριογράφος γνωρίζει άριστα τους χώρους, που τοποθετεί τους ήρωες του είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό και οι περιγραφές του από τα τοπία κάθε περιοχής είναι ακριβέστατες και φυσικά ελκυστικές, ως γνήσιος δε κοσμοπολίτης και πολυταξιδευμένος όπως είναι , ξέρει πολύ καλά πώς να εντυπωσιάσει τον καθένα και κυρίως την κάθε μια με τις γνώσεις στο σαβουάρβιβρ , στα γκουρμέ εστιατόρια ή στην επιλογή ακριβών προϊόντων για τα γούστα κάθε τρυφερής ύπαρξης , που τον ενδιαφέρει. Αυτά όλα όμως είναι απλά ίσως εξωτερικά γνωρίσματα και στολίδια της γραφής του. Εκεί που πραγματικά είναι άπαιχτος είναι στην πλοκή του μυθιστορήματος, με τι διαρκείς ανατροπές , με τα απρόσμενα σασπένς , με το παιχνίδι του απροσδόκητου στην διαρκή εξέλιξη της ιστορίας του. 

Αβίαστα δε προκύπτει μέσα από τις εκλεκτές του σελίδες η αγάπη του συγγραφέα μέχρι πάθους για το γυναικείο φύλο, οι ευαισθησίες η ευγένεια και η τρυφερότητα του , έστω και αν μερικές φορές ο κεντρικός ήρωας του παρουσιάζεται κυνικός και αχαλίνωτα δοσμένος στις απολαύσεις της ζωής και στις ηδονές της επαφής με το άλλο φύλο. ( Και ποιος άλλωστε δεν είναι , έστω και αν δεν θέλει να το ομολογήσει , ούτε στον … εξομολόγο του.) Και τέλος μετά την ανάγνωση του βιβλίου παραμένει αναπάντητο το αμείλικτο ερώτημα , που μας τίθεται συνεχώς και επιτακτικά: 

« Έχουμε άραγε, όλοι εμείς οι κήνσορες της κοινωνικής ηθικής το δικαίωμα , να παρεμβαίνουμε ακόμα και δυναμικά , ακόμα κι αν είμαστε γονείς στην ψυχοσύνθεση και στις επιλογές κάποιων συνανθρώπων μας και να προσπαθούμε να τις καλουπώσουμε μέσα στα μοντέλα του ταιριαστού και του ασυμβίβαστου;;;» Κάποιες απαντήσεις μας έδωσαν μερικοί σοφοί , όπως ο ανώνυμος της Ινδικής σοφίας που είπε : « Ο Έρωτας δεν έχει ηλικία ! Είναι πάντα … νεογέννητος»!!! Ή όπως είπε ο Julins Gordon, Εβραίος ραβίνος, παρακαλώ : « Ο Έρωτας δεν είναι τυφλός, όπως ισχυρίζονται πολλοί. Βλέπει πολλά και όχι λίγα. Αλλά επειδή βλέπει πολλά , αποφασίζει συνειδητά να … δει λιγότερα!!!» 

Και τελικά ο μάστορας των ανατροπών και των απρόσμενων εξελίξεων Γιάννης Γιαννέλλης θα δώσει ο ίδιος την απάντηση του στο αναπάντητο ερώτημα, που τέθηκε προηγουμένως επαναφέροντας την τάξη στην φυσιολογική ροή της κοινωνικής αποκατάστασης με έναν τόσο δραματικό τέλος, που δεν θα σας το αποκαλύψω φυσικά , για να αγοράσετε το βιβλίο , που θα σας συναρπάσει. 

Γιάννης Δ. Παπάνης , φιλόλογος μέλος της εταιρίας Ελλήνων λογοτεχνών.