Αναμένεται εντός του επόμενου χρονικού διαστήματος η συνάντηση του καθηγητή Σέρκου Χαρουτουνιάν με τυποποιητές βρώσιμης κολοβής ελιάς Λέσβου προκειμένου οι τελευταίοι να κάνουν τις όποιες παρατηρήσεις και στην σύνταξη της σχετικής πρότασης που έχει ολοκληρωθεί και αναμένεται να υποβληθεί αρμοδίως προκειμένου η Κολοβή Ελιά Μυτιλήνης να χαρακτηριστεί ΠΟΠ - ΠΓΕ.  

Η σύνταξη της πρότασης πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο υλοποίησης προγραμματικής σύμβασης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Καθηγητή Σέρκο Χαρουτουνιάν και συνεργάτη τον υποψ. διδάκτορα Γεωπόνο κ. Διονύση Παυλόπουλο. Η σύμβαση αφορά την έρευνα-μελέτη συνολικά έντεκα (11) παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων & τροφίμων της Περιφέρειας με στόχο τον προσδιορισμό των εθνολαογραφικών-παραδοσιακών στοιχείων και των ιδιαίτερων φυσικοχημικών-οργανοληπτικών ιδιοτήτων τους, με στόχο να επιλεγούν τα πέντε (5) πλέον πρόσφορα προς πιστοποίηση. Στην εκπόνηση της μελέτης η ομάδα του Γεωπονικού Παν/μιου Αθηνών συνεργάζεται με την ηγεσία της Περιφέρειας Β. Αιγαίου, τα στελέχη της ΔΑΟΚ Β. Αιγαίου και τοπικούς φορείς. 

Το «Μέλι Άναμμα Ικαρίας» είναι το δεύτερο από τα πέντε συνολικά προϊόντα της Περιφέρειας που υποβλήθηκε προς καταχώριση ως ΠΟΠ. Ήδη έχει υποβληθεί φάκελος πιστοποίησης και για τη «Σαρδέλα Καλλονής» (από τον Αγροτικό Αλιευτικό Σύλλογο Παράκτιας Επαγγελματικής Αλιείας του Δήμου Δυτικής Λέσβου ο «ΜΑΚΑΡ»), και ακολούθησε η υποβολή φακέλων πιστοποίησης για το «Ασπρομύτικο Φασόλι Λήμνου», το «Άνυδρο Τοματάκι Χίου» ενώ και τώρα σειρά έχει η βρώσιμη «Κολοβή Ελιά Λέσβου/Μυτιλήνης». 

Η προστιθέμενη αξία των προϊόντων ΠΟΠ - ΠΓΕ 

Ο χαρακτηρισμός του προϊόντος ως ΠΟΠ-ΠΓΕ προσφέρει σε αυτό, πέρα από την πιστοποίηση και μία αναγνωσιμότητα και προσθέτει υπεραξία κατά την εμπορία του με ότι αυτό συνεπάγεται στην τοπική οικονομία. «Προσπαθούν πολλές χώρες να χαρακτηρίσουν τα προϊόντα τους με στόχο την υπεραξία τους» αναφέρει σε δήλωσή του ο Προϊστάμενος της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας & Αλιείας, Γιώργος Λαγουτάρης και προσθέτει: «Οι δικές μας ελιές είναι συνήθως διπλής κατεύθυνσης, δηλαδή άλλες γίνονται λάδι και άλλες κατευθύνονται για βρώσιμες. Βέβαια για την βρώσιμη ελιά απαιτείται περισσότερη καλλιέργεια, δηλαδή λίπανση, άρδευση κλπ. Και έχουμε την ελπίδα, πως κάνοντας το προϊόν ΠΟΠ, θα αυξηθεί η παραγωγή και το εισόδημα των καλλιεργητών».  

Η κολοβή ελιά Μυτιλήνης  

Σύμφωνα με τους συντάκτες η επιτραπέζια «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» είναι μια μεσόκαρπη ποικιλία ελιάς που καλλιεργείται κατά κύριο λόγο στο νησί της Μυτιλήνης/Λέσβου (για το λόγο αυτό ονομάζεται και Μυτιληνιά ελιά) και χρησιμοποιείται ευρέως από την τοπική (και όχι μόνο) γαστρονομία είτε ως βρώσιμη ελιά ή/και για την παραγωγή ελαιολάδου. Είναι μια ποικιλία ελαιόδεντρου (Olea europea) που είναι πλήρως εναρμονισμένη στις εδαφοκλιματικές συνθήκες του νησιού και απαριθμεί το 70% περίπου των ελαιόδεντρων του νησιού.  

Η συγκομιδή του καρπού από την «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» γίνεται χειρωνακτικά, δηλαδή με το παραδοσιακό χειρομάδημα (με τα χέρια) ή τη βοήθεια χειροκίνητων (ή μηχανικών) ραβδιών (ραβδισμός). Έτσι παρατηρείται παρουσία μικρότερης ποσότητας χλωροφύλλης στο συγκομιζόμενο καρπό, με συνέπεια να έχει μεγαλύτερο χρόνο διατηρησιμότητας και να είναι απαλλαγμένος από χώμα ή τραυματισμούς που υποβαθμίζουν την ποιότητά του. 

Ένα επιπλέον σημαντικό φυσικοχημικό χαρακτηριστικό του καρπού της ποικιλίας «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» είναι η σημαντική του περιεκτικότητα σε (πολυ και μονο-)ακόρεστα λιπαρά οξέα που φτάνει το 87% του συνόλου των λιπαρών οξέων που εμπεριέχει όπως επισημαίνουν οι συντάκτες.  

Παράλληλα, αναφέρεται ότι η «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» είναι γνωστό ότι πέρα από τους πρωτογενείς μεταβολίτες (πχ πρωτεϊνες, υδατάνθρακες, λιπαρά οξέα), είναι πλούσια σε μια σειρά από φυσικά προϊόντα που είναι γνωστά ως δευτερογενείς μεταβολίτες, με κυρίαρχες τις φαινολικές ενώσεις. Είναι δε ευρέως γνωστό ότι η παρουσία των μορίων αυτών συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στη διατροφική αξία του προϊόντος και τις επωφελείς για την υγεία ενδείξεις του σε σχέση με την πρόληψη εμφάνισης διαφόρων ασθενειών. 

H καλλιέργεια της ποικιλίας του ελαιόδεντρου (Olea europea) από το οποίο παράγεται η μεσόκαρπη ποικιλία βρώσιμης ελιάς με την ονομασία «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» γίνεται για πολλά χρόνια σχεδόν αποκλειστικά στην εδαφική επικράτεια της νήσου Μυτιλήνη/Λέσβος, της περιφερειακής Ενότητας Λέσβου και των γειτονικών μικρών νησίδων και βραχονησίδων που εντάσσονται στην Περιφερειακή Ενότητα. Η καλλιέργεια της συγκεκριμένης αυτής ποικιλίας ελιάς είναι στενά συνυφασμένη με τον πολιτισμό, λαογραφία και γαστρονομία του νησιού.  

Σύμφωνα με τις παραδόσεις της Μυτιλήνης/Λέσβου, ανάλογα με το επιθυμητό τελικό προϊόν, ακολουθούνται οι παρακάτω τέσσερις τρόποι επεξεργασίας του προϊόντος: 1) παστές ή ξηράλατες, 2) χαρακωτή 3) νερουλιά και 4) τσακιστές ή κλαστάδες.  

Η παρουσία της ποικιλίας «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» στο νησί της Μυτιλήνης/Λέσβου ανάγεται στην εποχή της Τουρκοκρατίας όταν πρωτοχρησιμοποιήθηκε για την αντικατάσταση των αμπελώνων του νησιού λόγω της απαγόρευσης του αλκοόλ από την Ισλαμική θρησκεία και για την εξασφάλιση της επάρκειας του Οθωμανικού κράτους σε ελαιοκομικά προϊόντα και σαπούνια. Όμως, η καλλιέργεια της ποικιλίας αυτής εξαπλώθηκε ως επακόλουθο της «Μεγάλης Καμάδας» όταν πολλά ελαιόδεντρα της ποικιλίας «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» φυτεύτηκαν μετά τη 10η Ιανουαρίου του 1850 αφενός στους κατεστραμμένους από το ψύχος ελαιώνες και αφετέρου στις νέες εκτάσεις που δημιουργήθηκαν από την αποξήρανση μέρους των αλυκών του νησιού (πχ κόλπου Καλλονής, Γέρας και Πολιχνίτου). Ως αποτέλεσμα των αποξηράνσεων αυτών, η έκταση του Μυτιληνιού/Λεσβιακού ελαιώνα δεκαπλασιάστηκε φτάνοντας τα 450.000 στρέμματα, έκταση του σημερινού ελαιώνα του νησιού. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι για το νησί η ποικιλία «ΚΟΛΟΒΗ ΕΛΙΑ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ / KOLOVI ELIA MYTILINIS» αποτελεί σχεδόν μονοκαλλιέργεια απαριθμώντας περισσότερο από το 70% των σημερινών ελαιοδέντρων του.