Το καλοκαίρι, χωρίς φεγγάρι, ο Ντένεμπ (Άλφα Κύκνου), ο Βέγας (Άλφα Λύρας) και ο Αλτάιρ (Άλφα Αετού), σχηματίζουν ένα τεράστιο «καλοκαιρινό τρίγωνο». Λόγω της περιφοράς της Γης γύρω από τον Ήλιο, τα άστρα που βλέπουμε κάθε βράδυ στον ουρανό είναι διαφορετικά.
Το καλοκαίρι, χωρίς φεγγάρι, ο Ντένεμπ (Άλφα Κύκνου), ο Βέγας (Άλφα Λύρας) και ο Αλτάιρ (Άλφα Αετού), σχηματίζουν ένα τεράστιο «καλοκαιρινό τρίγωνο». Λόγω της περιφοράς της Γης γύρω από τον Ήλιο, τα άστρα που βλέπουμε κάθε βράδυ στον ουρανό είναι διαφορετικά. Άλλα είναι τα άστρα του καλοκαιριού και άλλα του χειμώνα. Στο δυτικό ουρανό του καλοκαιριού, για παράδειγμα, βρίσκουμε το Λέοντα έτοιμο να δύσει με το λαμπρό του άστρο, το Βασιλίσκο (Άλφα Λέοντα), ενώ στο βόρειο ουρανό βλέπουμε τις δύο αρκούδες: τη Μεγάλη και τη Μικρή Άρκτο.
Όλα τα άστρα στη διάρκεια του χρόνου φαίνονται να στριφογυρίζουν γύρω από τον Πολικό αστέρα, γιατί εκεί κοντά βρίσκεται ο Βόρειος Ουράνιος Πόλος. Στον αστερισμό του Κηφέα βρίσκεται το παλλόμενο άστρο Δέλτα Κηφέα. Είναι ο πρώτος Κηφίδης (είδος παλλόμενων άστρων) που ανακαλύφτηκε. Η κατηγορία των άστρων που ονομάζονται Κηφίδες, μας έχουν βοηθήσει να υπολογίσουμε τις αποστάσεις των άστρων και έτσι να μετρήσουμε τις διαστάσεις του σύμπαντος!
Η καμπύλη ουρά της Μεγάλης Άρκτου μας οδηγεί στον Αρκτούρο (Άλφα Βοώτη), το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό του Βοώτη, ενώ αν συνεχίσουμε πάνω σε αυτήν την καμπύλη θα φτάσουμε στον Στάχυ (Άλφα Παρθένου). Να σημειώσουμε ότι ο Αρκτούρος, ένας γίγαντας με διάμετρο 25 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλίου, είναι το τέταρτο λαμπρότερο άστρο στον ουρανό, σε απόσταση 37 ετών φωτός από τη Γη. Στα ανατολικά του ουρανού βλέπουμε τα ίδια άστρα που έβλεπαν και οι αρχαίοι, στους ίδιους αστερισμούς που θα βλέπουν και οι μελλοντικοί μας απόγονοι. Όπως είναι για παράδειγμα τα άστρα του Κύκνου με το λαμπρό άστρο Ντένεμπ να σημαδεύει την ουρά του, ενώ τα πιο αμυδρά του άστρα σχηματίζουν τα απλωμένα του φτερά και τον μακρόστενο λαιμό του σε μια μορφή που μοιάζει με σταυρό και γι’ αυτό ονομάζεται σήμερα και Βόρειος Σταυρός…
Παραδίπλα, ο μικρότερος αστερισμός της Λύρας, ενώ στον αστερισμό του Αετού το λαμπρότερο άστρο Αλτάιρ περιστρέφεται τόσο γρήγορα, ώστε έχει σχήμα αυγού! Στο κέντρο ακριβώς βρίσκεται ο αστερισμός του Ηρακλή, και κάτω από τον Κύκνο ο αστερισμός του Δελφινιού. Στο κάτω μέρος βρίσκεται και ο Αιγόκερως, ενώ στην άλλη πλευρά της γαλαξιακής ζώνης βρίσκεται ο 13ος ζωδιακός αστερισμός, ο Οφιούχος, στα δεξιά ο αστερισμός του Φιδιού. Δίπλα στο Βέγα βρίσκεται το Μ-57, το γνωστό δακτυλιοειδές νεφέλωμα της Λύρας, ένα κέλυφος αερίων που εκτοξεύτηκε στις επιθανάτιες στιγμές ενός άστρου πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Εκατοντάδες παρόμοια πλανητικά νεφελώματα υπάρχουν διάσπαρτα σε ολόκληρο τον ουρανό, βοηθώντας μας να εντοπίσουμε τις περιοχές όπου πρόσφατα πέθαναν άστρα με το μέγεθος περίπου του Ήλιου μας. Τρισεκατομμύρια τόνοι από τη μάζα ενός τέτοιου άστρου εκσφενδονίζονται ολόγυρα, σχηματίζοντας ένα διαστελλόμενο κέλυφος αερίων που μετατρέπεται σε πλανητικό νεφέλωμα…
Στον αστερισμό του Κύκνου βρίσκονται τα λείψανα μίας άλλης αρχέγονης έκρηξης, το νεφέλωμα του Κύκνου το οποίο δύσκολα διακρίνεται. Εκεί κοντά βλέπουμε επίσης και το Μ-16, ένα αστρικό σμήνος στην καρδιά του νεφελώματος Αετός. Τα άστρα αυτά σχηματίστηκαν πριν από δύο εκατομμύρια χρόνια από το νέφος αερίων και σκόνης που ακόμη τα περιβάλλει. Στα νοτιοανατολικά, κοντά στον ορίζοντα, βλέπουμε τον Τοξότη, όπου βρίσκεται το κέντρο του Γαλαξία μας. Το πραγματικό κέντρο φυσικά είναι κρυμμένο από μια κοσμική ομίχλη αερίων και σκόνης που μας αποκαλύπτεται μερικώς μόνο από τα ραδιοτηλεσκόπια. Η απεικόνιση της ραδιοακτινοβολίας του υποδηλώνει ένα είδος νεφελώματος που προέρχεται από την ύπαρξη μίας μαύρης τρύπας, μίας διαστημικής δίνης όπου χιλιάδες άστρα χάνονται στα απύθμενα βάθη της βαρύτητας που δημιουργεί. Τίποτα δεν μπορεί να ξεφύγει από ένα τέτοιο αντικείμενο, ούτε κι αυτό ακόμη το φως. Γι’ αυτό και η ανακάλυψη μίας μαύρης τρύπας μπορεί να γίνει μόνο από την επίδραση που έχει αυτή στη γύρω της περιοχή και σε κάποιο γειτονικό της άστρο…
Στο πλάι του Τοξότη φαίνεται και ο Σκορπιός. Η κεντρική αυτή περιοχή του Γαλαξία μας είναι ιδιαίτερα θεαματική με πρώτον και καλύτερο τον Αντάρη (Άλφα Σκορπιού), όπου ένα τεράστιο νεφέλωμα αερίων και σκόνης έχει έκταση πέντε ετών φωτός και περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες άστρα!
Σ’ αυτή μας όμως την περιήγηση στον έναστρο λάκκο των λεόντων του καλοκαιρινού ουρανού, παρακολουθήσαμε μια μικρή εισαγωγή, μιας γοητευτικής ιστορίας χωρίς τέλος…
…ο Δανιήλ.