Νυκτερινός καλοκαιρινός ουρανός! (β΄ μέρος)

01/07/2012 - 05:56
Το καλοκαίρι, χωρίς φεγγάρι, ο Ντένεμπ (Άλφα Κύκνου), ο Βέγας (Άλφα Λύρας) και ο Αλτάιρ (Άλ­φα Αετού), σχηματίζουν ένα τεράστιο «καλοκαιρινό τρίγωνο». Λόγω της περιφοράς της Γης γύρω από τον Ήλιο, τα άστρα που βλέπουμε κάθε βράδυ στον ουρανό είναι διαφο­ρετικά.
Το καλοκαίρι, χωρίς φεγγάρι, ο Ντένεμπ (Άλφα Κύκνου), ο Βέγας (Άλφα Λύρας) και ο Αλτάιρ (Άλ­φα Αετού), σχηματίζουν ένα τεράστιο «καλοκαιρινό τρίγωνο». Λόγω της περιφοράς της Γης γύρω από τον Ήλιο, τα άστρα που βλέπουμε κάθε βράδυ στον ουρανό είναι διαφο­ρετικά. Άλλα είναι τα άστρα του καλο­καιριού και άλλα του χειμώνα. Στο δυτι­κό ουρανό του καλο­καιριού, για παρά­δειγμα, βρίσκουμε το Λέοντα έτοιμο να δύσει με το λα­μπρό του άστρο, το Βασιλίσκο (Άλφα Λέ­οντα), ενώ στο βόρειο ουρανό βλέ­πουμε τις δύο αρκούδες: τη Μεγάλη και τη Μικρή Άρκτο.
Όλα τα άστρα στη διάρκεια του χρόνου φαίνονται να στριφογυρίζουν γύρω από τον Πολικό αστέρα, γιατί εκεί κοντά βρίσκεται ο Βόρειος Ουράνιος Πόλος. Στον αστερισμό του Κηφέα βρίσκε­ται το παλλόμενο άστρο Δέλτα Κηφέα. Είναι ο πρώτος Κηφίδης (είδος παλλόμενων άστρων) που ανακαλύ­φτηκε. Η κατηγορία των άστρων που ονομάζονται Κηφίδες, μας έχουν βοη­θήσει να υπολογίσουμε τις αποστάσεις των άστρων και έτσι να μετρή­σουμε τις διαστάσεις του σύμπαντος!
Η καμπύλη ουρά της Μεγάλης Άρκτου μας οδηγεί στον Αρκτούρο (Άλφα Βοώτη), το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό του Βοώτη, ενώ αν συνεχίσουμε πάνω σε αυτήν την κα­μπύλη θα φτάσουμε στον Στάχυ (Άλφα Παρθένου). Να σημειώσουμε ότι ο Αρκτούρος, ένας γίγαντας με διάμετρο 25 φορές μεγαλύτερη από αυτήν του Ηλίου, είναι το τέταρτο λαμπρότερο άστρο στον ου­ρανό, σε απόσταση 37 ετών φωτός από τη Γη. Στα ανατολικά του ουρανού βλέπουμε τα ίδια άστρα που έβλεπαν και οι αρ­χαίοι, στους ίδιους αστερισμούς που θα βλέπουν και οι μελλοντικοί μας απόγονοι. Όπως είναι για παράδειγμα τα άστρα του Κύκνου με το λαμπρό άστρο Ντένεμπ να σημαδεύει την ουρά του, ενώ τα πιο αμυ­δρά του άστρα σχηματίζουν τα απλω­μένα του φτερά και τον μακρόστενο λαιμό του σε μια μορφή που μοιάζει με σταυρό και γι’ αυτό ονομάζεται σήμε­ρα και Βόρειος Σταυρός…
Παραδίπλα, ο μικρότερος αστερισμός της Λύρας, ενώ στον αστερι­σμό του Αετού το λαμπρότερο άστρο Αλτάιρ περιστρέφεται τόσο γρήγορα, ώστε έχει σχήμα αυγού! Στο κέντρο ακριβώς βρίσκεται ο αστερισμός του Ηρακλή, και κάτω από τον Κύκνο ο αστερισμός του Δελφινιού. Στο κάτω μέρος βρίσκεται και ο Αιγόκερως, ενώ στην άλλη πλευρά της γαλαξιακής ζώνης βρίσκεται ο 13ος ζωδιακός αστερισμός, ο Οφιούχος, στα δεξιά ο αστερισμός του Φιδιού. Δίπλα στο Βέγα βρίσκεται το Μ-57, το γνωστό δακτυλιοειδές νεφέλωμα της Λύρας, ένα κέλυφος αερίων που εκτοξεύτηκε στις επιθανάτιες στιγμές ενός άστρου πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Εκατοντάδες παρόμοια πλανητικά νε­φελώματα υπάρχουν διάσπαρτα σε ολόκληρο τον ουρανό, βοηθώντας μας να εντοπίσουμε τις περιοχές όπου πρόσφατα πέθαναν άστρα με το μέγεθος περίπου του Ήλιου μας. Τρισεκατομμύρια τόνοι από τη μάζα ενός τέτοιου άστρου εκσφενδο­νίζονται ολόγυρα, σχηματίζοντας ένα διαστελλόμενο κέλυφος αερίων που μετατρέπεται σε πλανητικό νεφέλωμα…
Στον αστερισμό του Κύκνου βρίσκο­νται τα λείψανα μίας άλλης αρχέγονης έκρηξης, το νεφέλωμα του Κύκνου το οποίο δύσκολα διακρίνεται. Εκεί κοντά βλέπουμε επίσης και το Μ-16, ένα αστρικό σμήνος στην καρδιά του νεφελώματος Αετός. Τα άστρα αυτά σχη­ματίστηκαν πριν από δύο εκατομμύ­ρια χρόνια από το νέφος αερίων και σκόνης που ακόμη τα περιβάλλει. Στα νοτιοανατολικά, κοντά στον ορίζοντα, βλέπουμε τον Τοξότη, όπου βρίσκεται το κέντρο του Γαλαξία μας. Το πραγματικό κέντρο φυσικά είναι κρυμμένο από μια κοσμική ομίχλη αε­ρίων και σκόνης που μας αποκαλύπτε­ται μερικώς μόνο από τα ραδιοτηλε­σκόπια. Η απεικόνιση της ραδιοακτινοβολίας του υποδηλώνει ένα είδος νεφελώματος που προέρχεται από την ύπαρξη μίας μαύρης τρύπας, μίας διαστημικής δίνης όπου χιλιάδες άστρα χάνονται στα απύθμενα βάθη της βαρύτητας που δημιουργεί. Τίπο­τα δεν μπορεί να ξεφύγει από ένα τέ­τοιο αντικείμενο, ούτε κι αυτό ακόμη το φως. Γι’ αυτό και η ανακάλυψη μίας μαύρης τρύπας μπορεί να γίνει μόνο από την επίδραση που έχει αυτή στη γύρω της περιοχή και σε κάποιο γειτο­νικό της άστρο…
Στο πλάι του Τοξότη φαίνεται και ο Σκορπιός. Η κεντρική αυτή πε­ριοχή του Γαλαξία μας είναι ιδιαίτερα θεαματική με πρώτον και καλύτερο τον Αντάρη (Άλφα Σκορπιού), όπου ένα τεράστιο νεφέλωμα αερίων και σκόνης έχει έκταση πέντε ετών φωτός και περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες άστρα!
Σ’ αυτή μας όμως την περιήγηση στον έναστρο λάκκο των λεόντων του καλοκαιρινού ουρανού, πα­ρακολουθήσαμε μια μικρή εισαγωγή, μιας γοητευτικής ιστορίας χωρίς τέλος…
…ο Δανιήλ.
 

Γενική Ροή Ειδήσεων

PROUDLY POWERED BY CJ web | Copyright © 2017 {emprosnet.gr}
Made with love and a lot of coffee by CJ web, Creative web Journey