Προσέξατε πως τα σούπερ μάρκετ σάς δίνουν για τα ψώνια σας «διασπώμενες» σακκούλες; Γνωστοί βέβαια οι λόγοι για τους οποίους η μείωση της χρήσης της πλαστικής σακκούλας για τα ψώνια είναι απολύτως απαραίτητη και προϋποθέτει συντονισμένες ενέργειες τόσο από το κράτος (περιοριστική νομοθεσία, αντικίνητρα) όσο και από τους πολίτες (αλλαγή καθημερινών συνηθειών)...
Αντί να λάβει η πολιτεία και η τοπική αυτοδιοίκηση τέτοια μέτρα, επιτρέπουν να κυκλοφορούν στην αγορά (πολυκαταστήματα, φαρμακεία κ.λπ.) νέες πλαστικές σακκούλες από υποτιθέμενο «διασπώμενο» υλικό, δηλ. πολυαιθυλένιο (polyethylene ΡΕ) με προ-οξειδωτικά πρόσθετα! Οι σακκούλες αυτές παρουσιάζονται παραπλανητικά από τις εταιρείες που τις προωθούν ως «διασπώμενες» ή ακόμη και ως «φωτο-βιο-διασπώμενες» ή «βιο-διασπώμενες» και επομένως δήθεν... «οικολογικές»! Οι σακκούλες αυτές έχουν πάνω το σήμα του υλικού το οποίο είναι PE-HD (πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας), καθώς και το σήμα ή/και τη διευκρίνιση ότι είναι ανακυκλώσιμο υλικό και θα πρέπει να ανακυκλώνονται!
Ας σημειωθεί ότι έχουν εκδοθεί καταδικαστικές αποφάσεις δικαστηρίων για παρόμοιους παραπλανητικoύς ισχυρισμούς σε άλλες χώρες. Οι σακκούλες που είναι πραγματικά βιοδιασπώμενες θα πρέπει να έχουν την αντίστοιχη σήμανση, η οποία πιστοποιεί ότι το υλικό είναι όντως βιοδιασπώμενο υπό συνθήκες κομποστοποίησης σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο EN 13432/EN 14995!
Έτσι, οι νέες σακκούλες που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά μας παρουσιάζονται πλέον απλά σα «διασπώμενες» και «οικολογικές»... Όμως με μικρά γράμματα πάνω στις σακκούλες εξακολουθούν να αναφέρονται αόριστα και παραπλανητικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή:
- Αναφέρουν ότι η διασπώμενη σακκούλα πρέπει να ανακυκλώνεται: η ανακύκλωση όμως αυτών των υλικών δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στις βιομηχανίες ανακύκλωσης αλλά και στους χρήστες του τελικού προϊόντος ανακύκλωσης, διότι παράγει προβληματικά - διασπώμενα - προϊόντα ανακύκλωσης πολυαιθυλενίου με τα προ-οξειδωτικά πρόσθετα που έχει.
- Ποια είναι η τύχη των «διασπώμενων» σακκουλών «αν κακώς αφεθούν στο περιβάλλον» όπως αναφέρουν οι εταιρείες, πράγμα όμως που είναι βέβαιο ότι θα συμβεί; Υποτίθεται ότι διασπώνται σε μικρά τρίμματα μετά από ικανή έκθεση σε ακτινοβολία και θερμότητα. Αυτό όμως δεν είναι βέβαιο, διότι μπορεί να βρεθούν οπουδήποτε: να καλυφθούν από άλλα σκουπίδια, να βρεθούν στη θάλασσα, ή ακόμη να πάνε κατ’ ευθείαν στη χωματερή όπως συμβαίνει τις περισσότερες φορές. Αυτή η διάσπαση επέρχεται μετά από πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Το πολυαιθυλένιο, με τους ιδιαίτερα ισχυρούς ομοιοπολικούς δεσμούς άνθρακα που περιέχει, έχει χρόνους ζωής που φτάνουν μερικές χιλιάδες χρόνια!
- Τι συμβαίνει με τα τρίμματα του υλικού ΡΕ που προκύπτουν; Υπάρχει ο αναπόδεικτος ισχυρισμός ότι αποδομούνται από μικροοργανισμούς. Αυτό που είναι σίγουρο είναι η πανταχόθεν αύξουσα διασπορά σχεδόν αόρατων τριμμάτων πολυαιθυλενίου! Έχει αποδειχθεί ότι μικροί θαλάσσιοι οργανισμοί καταναλώνουν αυτά τα τρίμματα ΡΕ (αλλά δεν τα αποδομούν), τα οποία ανεβαίνουν έτσι στην τροφική αλυσίδα. Συνολικά, προκαλείται ρύπανση αόρατη και ανεξέλεγκτη με σωρευτικές και απρόβλεπτες επιπτώσεις για το περιβάλλον και τον άνθρωπο - ίσως οδεύουμε ταχύτατα προς ένα νέο είδος: τον Homo Plasticus...
Εξάλλου, αν η βιοδιάσπαση των υλικών αυτών ήταν πραγματικά εφικτή, οι εταιρείες θα είχαν λάβει τη νόμιμη έγκριση από τους οργανισμούς πιστοποίησης και θα μπορούσαν να ονομάζουν νόμιμα αυτά τα πλαστικά «βιοδιασπώμενα» και κατάλληλα για κομποστοποίηση! Όμως αυτά τα υλικά δεν πληρούν τα κριτήρια για τα βιοδιασπώμενα υλικά ή για τα υλικά κατάλληλα για κομποστοποίηση, ούτε σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές ούτε σύμφωνα με τις αμερικανικές προδιαγραφές! Υπάρχουν και πραγματικά, πιστοποιημένα, βιοδιασπώμενα υλικά με βάση κυρίως φυσικές πρώτες ύλες, όπως π.χ. το άμυλο του καλαμποκιού. Αυτά όμως είναι αρκετά ακριβά, απαιτούν γραμμές παραγωγής διαφορετικές από αυτές των προϊόντων ΡΕ, ενώ η χρήση τους θα πρέπει να υποστηρίζεται με λειτουργία εγκαταστάσεων κομποστοποίησης σε επίπεδο δήμων για τη διάθεσή τους και αξιοποίησή τους μετά τη χρήση τους, όπως γίνεται σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες.
Συμπερασματικά, οι... «διασπώμενες» και βαφτισμένες... «οικολογικές» πλαστικές σακκούλες με βάση το πολυαιθυλένιο (PE) είναι πολύ χειρότερες από τις...«κλασσικές»! Είναι επιτακτικό να σταματήσει αμέσως η διάθεσή τους στο κοινό, τόσο λόγω της σοβαρής περιβαλλοντικής επιβάρυνσης που προκαλούν, όσο και λόγω της στρεβλής αντίληψης που δημιουργούν σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος! Μέσα από τον οικολογικό λάκκο των λεόντων, βλέπουμε για την ώρα, πως τα διχτάκια, οι πάνινες και οι ανθεκτικές πλαστικές τσάντες πολλαπλής χρήσης, είναι η λύση...
...ο Δανιήλ.