Αν μ’ ενοχλεί κάτι στην Ελλάδα, αυτό είναι η ξενομανία μας. Οτιδήποτε ελληνικό το σνομπάρουμε, το απορρίπτουμε ασυζητητί. Ό,τι όμως ειν’ «απ’ έξω» απολαύει εκτίμησης, σεβασμού, θαυμασμού. Οτιδήποτε είναι αυτό - εκτός από τα κινέζικα βέβαια - από το πιο απλό μπλουζάκι, μέχρι την πιο προχωρημένη καλλιτεχνική τάση.
Σε όλες τις συζητήσεις το πιο τρανταχτό επιχείρημα, αυτό που θα αποστομώσει κάθε αντίθετη γνώμη και άποψη είναι το: «μα και στο εξωτερικό αυτό γίνεται! κάτι ξέρουν αυτοί». Εκεί σταματά η κουβέντα.
Μ’ αυτό λοιπόν το επιχείρημα έπεισε και το «Υπ. Παιδείας κ.λπ. κ.λπ.» τα 800 σχολεία και ζητούν απεγνωσμένα να ενταχθούν κι άλλα στο νέο αυτό διευρυμένο πρόγραμμα. Το εξαγριωμένο πλήθος των εκπαιδευτικών στο Βόλο και την Πάτρα μάλλον γι’ αυτό θα διαδήλωνε. Γιατί δεν εντάχθηκε το σχολείο τους στο πρόγραμμα αυτό το «πιλοτικό». Δεν ήμουν εκεί, βέβαια, αλλά μάλλον γι’ αυτό θα ήταν. Τι άλλο; Για την περικοπή των μισθών; Για τα πολυμελή τμήματα; Ή για την αύξηση των ορίων ηλικίας του ασφαλιστικού;
Το υπουργείο μάς το ‘πε ξεκάθαρα: «Μελέτες που έγιναν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες απέδειξαν κ.λπ. κ.λπ.». Αφού λοιπόν το δοκίμασαν στο εξωτερικό, το πρότεινε και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (την πρώτη φορά όχι, αλλά τη δεύτερη ναι), γιατί να αντιδρούμε; Τι παραπάνω έχουμε εμείς που θα αμφισβητήσουμε κοτζάμ Ευρώπη;
Κι όμως! Έχουμε. Και διαβάστε προσεκτικά τα παρακάτω, γιατί βλέπω η ψυχολογία σας είναι στο ναδίρ. Αρχίζω λοιπόν.
- Το 1995 με παρακάλεσε μια καθηγήτρια του Παιδ. Τμήματος του Πανεπιστημίου της Νορβηγίας να επισκεφθεί το Δημοτικό του Μολύβου (στη Λέσβο) όπου ήμουν δάσκαλος τότε. Το ‘πα, λοιπόν, στο διευθυντή μου και με χαρά δέχθηκε. Πλάκωσε, λοιπόν, το Πανεπιστήμιο με όλο το προσωπικό και καμμιά 25 φοιτητές και φοιτήτριες ξανθιές και δίμετρες. Τους κεράσαμε, τους ρωτήσαμε πόσα παίρνουν και άλλα τέτοια εκπαιδευτικά, όταν η γνωστή μου μού ζήτησε να παρακολουθήσουν μια διδασκαλία στην Α΄ τάξη. Έτυχε να την έχω εγώ. Μετά την παρουσίαση που τους έκανα, αποχώρησαν όλοι και έμεινα με τη φίλη. Τη ρώτησα γιατί αυτό το ενδιαφέρον για την Α΄ τάξη, ελπίζοντας να πει «μα γιατί είσαι συ ο δάσκαλος της Α΄», και μου απάντησε: «Ύστερα από τρία χρόνια, θα παίρνουμε στο δημοτικό τους μαθητές από έξι χρονών και όχι από επτά που ισχύει τώρα. Θέλουμε λοιπόν να δούμε τι γίνεται σε άλλες χώρες που ήδη ισχύει αυτό.»
- Το 2005 στη Γερμανία. Αποφασίζουν οι Γερμανοί να ιδρύσουν ολοήμερα μέχρι τις 4 μ.μ.. Εγώ ήμουν αποσπασμένος εκεί σε τμήμα Μητρικής Γλώσσας. Που πάει να πει, αν άρχιζαν τα ολοήμερα, έχανα την αίθουσα διδασκαλίας που μου παραχωρούσε μέχρι τότε το γερμανικό σχολείο. Δούλευα δε σε δύο σχολεία για να συμπληρώνω το ωράριό μου. Μίλησα και με τους δύο Γερμανούς διευθυντές. Μου απάντησαν πως θα άρχιζαν να εφαρμόζουν το πρόγραμμα μετά από τρία χρόνια, όταν θα είχαν διαμορφώσει το χώρο του σχολείου τους για να μπορεί να εξυπηρετεί τις ανάγκες των μαθητών τους. Ρωτήθηκα μάλιστα, για να μπορέσουν να εντάξουν στο πρόγραμμά τους και τα ελληνικά δύο φορές την εβδομάδα.
Μιλάμε δηλαδή για συστήματα βραδυκίνητα, γραφειοκρατικά. Άκου εκεί τρία χρόνια. Γιατί, ρε Κουτόφραγκοι, τόσος χρόνος; Την Ακρόπολη θα φτιάχνατε; Ή οι άλλοι, που χαζεύανε να δουν αν τα καταφέρνουν τα παιδιά στα έξι τους να πάνε στην Α΄. Ας ξεκινούσαν το πρόγραμμα, όπως το είχαν προγραμματίσει κι άμα βλέπαν πως δεν τραβούσε, ας το άλλαζαν.
Γι’ αυτό σας λέω. Περηφάνεια! Εδώ είναι Βαλκάνια. Οι αποφάσεις παίρνονται στο πόδι… Συγγνώμη! Στο πιτς-φυτίλι ήθελα να πω. Και μην ακούσω κανέναν να ξαναπαραπονεθεί για γραφειοκρατία και άλλες τέτοιες αηδίες.

Υ.Γ. Και όλα αυτά, χωρίς να καθόμαστε εμείς οι δάσκαλοι να κουραζόμαστε, να ερευνούμε και να σπάμε το κεφάλι μας και να λέει ο ένας το μακρύ του και ο άλλος το κοντό του. Έχουμε ένα Παιδ. Ιντστιτούτο που φροντίζει «πριν από μας για μας». Μας λέει το Παιδαγωγικό «τούτο θα κάνετε», και το κάνουμε. Αυτό είναι δημοκρατία, ευελιξία, ελευθερία κινήσεων, πρόοδος! Μη μασάτε, συνάδελφοι! Εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε - γέλασε.

Χαιρετίσματα, λοιπόν, στην εξουσία...

* Ο Σωτήρης Μωραΐτης είναι δάσκαλος του 3ου Δ.Σ. Συκεών.