Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Αριστείδης Καλάργαλης
«Δημοκράτης» 1928 - 1932
Εκδόσεις Εντελέχεια,
Μυτιλήνη 2010, σελ. 174
Ο Αριστείδης Καλάργαλης, συστηματικός μελετητής και ερευνητής της Λεσβιακής Γραμματείας, αποδελτίωσε την εφημερίδα «Δημοκράτης» την περίοδο 1928 - 1932 και κατέγραψε 440 χρονογραφήματα. Από αυτά επέλεξε 62 και τα παρουσιάζει σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκδοση. Πρόκειται για χρονογραφήματα 26 συνεργατών της εφημερίδας, οι πέντε αταυτοποίητοι που δεν παρουσίασαν ποτέ ξανά αυτά τα γραπτά τους: Νίκος Αθανασιάδης, Πρόδρομος Αναγνώστου, Τέρπανδρος Αναστασιάδης, Φοίβος Ανατολέας, Γεώργιος Βάρος, Πέπη Δαράκη, Βασίλης Ευαγγέλου - Γαζής, Μιχάλης Καλλοναίος, Στρατής Καρίπης, Γιάννης Κουντουρής, Κώστας Μάκιστος, Παναγιώτης Μακρής, Στρατής Μαυραγάνης, Χρύσανθος Μολίνος, Στρατής Παπανικόλας, Στρατής Πρίμπας, Νίκος Σαραντάκος, Ελένη Σαραντάκου, Ελένη Σιφναίου, Θεόδωρος Τέμπος, Δημήτρης Χατζηραφαήλ.
«Η αποδελτίωση και καταγραφή των χρονογραφημάτων έγινε από το πρώτο φύλλο τού 1928 έως αυτό της 31ης Δεκεμβρίου 1932. Αυτή η χρονιά θεωρείται σημαντική για την πορεία της “Λεσβιακής Άνοιξης”. Το Μάιο αναχωρεί και εγκαθίσταται μόνιμα στην Αθήνα ο Μυριβήλης. Ταυτοχρόνως αποχωρεί από τη διεύθυνση της εφημερίδας “Ταχυδρόμος”. Η εφημερίδα “Ελεύθερος Λόγος” έχει πουληθεί το 1929 από το Στρατή Παπανικόλα και πολλοί συνδρομητές έχουν εγγραφεί στο “Δημοκράτη”, ο οποίος αυξάνει τους συνδρομητές, αποκτά νέους συνεργάτες και καθιερώνεται, με το πέρασμα των χρόνων, ανάμεσα στις λεσβιακές εφημερίδες.
Τα χρονογραφήματα που ανθολογούνται είναι αντιπροσωπευτικά της εποχής τους. Καθημερινότητα, προβληματισμοί, εντυπώσεις, σκέψεις απλές ή φιλοσοφικές τροφοδοτούσαν τη θεματολογία τους. Πολλά είναι μικρά λογοτεχνικά κομμάτια. Αν και οι χρονογράφοι είναι πολλοί, εντοπίζουμε κάποιες ομοιότητες. Υπάρχουν τα βασικά χαρακτηριστικά του εύθυμου λόγου και της σοβαρής σκέψης σε εναλλαγή. Στο γράψιμό τους επικρατεί μια ομιλούμενη καθημερινή δημοτική και η καθαρεύουσα των εφημερίδων που με τη γραφή της σατιρίζει πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις. Χωρίς να παύει ο καθένας να διατηρεί το προσωπικό του ύφος, λόγω σπουδών, ηλικίας, επαγγέλματος ή πολιτικής θέσης, όλοι διακρίνονται για το χιούμορ τους. Αν και είναι από ένα χρόνο και κόσμο αρκετά παλιό, έκπληκτοι εντοπίζουμε τα έντονα διαχρονικά στοιχεία και την αντοχή στο πέρασμα των δεκαετιών, που πλησιάζουν τον αιώνα. “Λες και γράφτηκε σήμερα” θα πούμε για πολλά, αν όχι για το σύνολό τους. Η μόδα, το σχολείο, οι αλλαγές κι οι παραξενιές του καιρού, η πολιτική κι οι εκλογές, τα δημόσια έργα, οι φόροι κι οι αυξήσεις τιμών, το περιβάλλον, ο έρωτας, η καπατσοσύνη και το βόλεμα, προβλήματα και σκηνές της Μυτιλήνης παρουσιάζονται κι αποτυπώνονται λογοτεχνικά, με ζωντάνια και δύναμη για το “σήμερα”», γράφει ο ανθολόγος στην εισαγωγή του βιβλίου.
Τα χρονογραφήματα παρουσιάζονται αυτούσια. Για κάθε χρονογράφο δίνεται μικρό βιογραφικό σημείωμα και σκίτσο του. Τα πιο πολλά σκίτσα σχεδιασμένα αυτή την εποχή από το συνεργάτη της εφημερίδας Μίλτη Παρασκευαΐδη, ένα του Αντώνη Πρωτοπάτση και τα λοιπά από το Μάκη Αξιώτη.
«Δημοκράτης» 1928 - 1932
Εκδόσεις Εντελέχεια,
Μυτιλήνη 2010, σελ. 174
Ο Αριστείδης Καλάργαλης, συστηματικός μελετητής και ερευνητής της Λεσβιακής Γραμματείας, αποδελτίωσε την εφημερίδα «Δημοκράτης» την περίοδο 1928 - 1932 και κατέγραψε 440 χρονογραφήματα. Από αυτά επέλεξε 62 και τα παρουσιάζει σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έκδοση. Πρόκειται για χρονογραφήματα 26 συνεργατών της εφημερίδας, οι πέντε αταυτοποίητοι που δεν παρουσίασαν ποτέ ξανά αυτά τα γραπτά τους: Νίκος Αθανασιάδης, Πρόδρομος Αναγνώστου, Τέρπανδρος Αναστασιάδης, Φοίβος Ανατολέας, Γεώργιος Βάρος, Πέπη Δαράκη, Βασίλης Ευαγγέλου - Γαζής, Μιχάλης Καλλοναίος, Στρατής Καρίπης, Γιάννης Κουντουρής, Κώστας Μάκιστος, Παναγιώτης Μακρής, Στρατής Μαυραγάνης, Χρύσανθος Μολίνος, Στρατής Παπανικόλας, Στρατής Πρίμπας, Νίκος Σαραντάκος, Ελένη Σαραντάκου, Ελένη Σιφναίου, Θεόδωρος Τέμπος, Δημήτρης Χατζηραφαήλ.
«Η αποδελτίωση και καταγραφή των χρονογραφημάτων έγινε από το πρώτο φύλλο τού 1928 έως αυτό της 31ης Δεκεμβρίου 1932. Αυτή η χρονιά θεωρείται σημαντική για την πορεία της “Λεσβιακής Άνοιξης”. Το Μάιο αναχωρεί και εγκαθίσταται μόνιμα στην Αθήνα ο Μυριβήλης. Ταυτοχρόνως αποχωρεί από τη διεύθυνση της εφημερίδας “Ταχυδρόμος”. Η εφημερίδα “Ελεύθερος Λόγος” έχει πουληθεί το 1929 από το Στρατή Παπανικόλα και πολλοί συνδρομητές έχουν εγγραφεί στο “Δημοκράτη”, ο οποίος αυξάνει τους συνδρομητές, αποκτά νέους συνεργάτες και καθιερώνεται, με το πέρασμα των χρόνων, ανάμεσα στις λεσβιακές εφημερίδες.
Τα χρονογραφήματα που ανθολογούνται είναι αντιπροσωπευτικά της εποχής τους. Καθημερινότητα, προβληματισμοί, εντυπώσεις, σκέψεις απλές ή φιλοσοφικές τροφοδοτούσαν τη θεματολογία τους. Πολλά είναι μικρά λογοτεχνικά κομμάτια. Αν και οι χρονογράφοι είναι πολλοί, εντοπίζουμε κάποιες ομοιότητες. Υπάρχουν τα βασικά χαρακτηριστικά του εύθυμου λόγου και της σοβαρής σκέψης σε εναλλαγή. Στο γράψιμό τους επικρατεί μια ομιλούμενη καθημερινή δημοτική και η καθαρεύουσα των εφημερίδων που με τη γραφή της σατιρίζει πρόσωπα, γεγονότα και καταστάσεις. Χωρίς να παύει ο καθένας να διατηρεί το προσωπικό του ύφος, λόγω σπουδών, ηλικίας, επαγγέλματος ή πολιτικής θέσης, όλοι διακρίνονται για το χιούμορ τους. Αν και είναι από ένα χρόνο και κόσμο αρκετά παλιό, έκπληκτοι εντοπίζουμε τα έντονα διαχρονικά στοιχεία και την αντοχή στο πέρασμα των δεκαετιών, που πλησιάζουν τον αιώνα. “Λες και γράφτηκε σήμερα” θα πούμε για πολλά, αν όχι για το σύνολό τους. Η μόδα, το σχολείο, οι αλλαγές κι οι παραξενιές του καιρού, η πολιτική κι οι εκλογές, τα δημόσια έργα, οι φόροι κι οι αυξήσεις τιμών, το περιβάλλον, ο έρωτας, η καπατσοσύνη και το βόλεμα, προβλήματα και σκηνές της Μυτιλήνης παρουσιάζονται κι αποτυπώνονται λογοτεχνικά, με ζωντάνια και δύναμη για το “σήμερα”», γράφει ο ανθολόγος στην εισαγωγή του βιβλίου.
Τα χρονογραφήματα παρουσιάζονται αυτούσια. Για κάθε χρονογράφο δίνεται μικρό βιογραφικό σημείωμα και σκίτσο του. Τα πιο πολλά σκίτσα σχεδιασμένα αυτή την εποχή από το συνεργάτη της εφημερίδας Μίλτη Παρασκευαΐδη, ένα του Αντώνη Πρωτοπάτση και τα λοιπά από το Μάκη Αξιώτη.