«Καλύτερα να μετανιώσεις για κάτι που έκανες, παρά για κάτι που δεν έκανες». Δανειζόμενος την φράση του Αμερικάνου συγγραφέα, ποιητή και μυθιστοριογράφου Charles Bukowski, ο πρόεδρος της Κοιν.Σ.Επ. «Ηφαίστειο Ανεμώτιας», Ηλίας Καστρινέλλης τονίζει ότι κάθε εγχείρημα συνεργασίας μπορεί να ορθοποδήσει στην λεσβιακή ύπαιθρο καθώς οι δυνατότητες που έχει, μέσα από την σωστή αξιοποίηση εργαλείων και προσεγμένη δουλειά, είναι πάρα πολλές.

Αφορμή για την συνέντευξη αυτή αποτέλεσε η ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί, την Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2023 και ώρα 10.00 π.μ., στην αίθουσα «Ιωάννης Παυλακέλλης» του Επιμελητηρίου Λέσβου, στο πλαίσιο του έργου «Αποκατάσταση υποβαθμισμένου εδάφους μέσω μετασχηματισμού του σε βιολογικό αμπελώνα για τη διάσωση γηγενών ποικιλιών». Το έργο αυτό χρηματοδοτείται από το «Πράσινο Ταμείο», στο πρόγραμμα «Φυσικό περιβάλλον & καινοτόμες δράσεις 2021» και το μέτρο «Καινοτόμες δράσεις με τους πολίτες». Υπεύθυνος υλοποίησης του έργου είναι η Κοιν.Σ.Επ. «Ηφαίστειο Ανεμώτιας», με τη συμβολή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και σε συνεργασία με τον Περιβαλλοντικό - Πολιτιστικό Σύλλογο Σκαλοχωρίου ΔΡΥΣ και τον Σύλλογο Αμπελουργών Ανεμώτιας Λέσβου «Ο Κάμπος».

Η Κοιν.Σ.Επ. «Ηφαίστειο Ανεμώτιας» δημιουργήθηκε το 2017 με στόχο να αναδειχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ο πλούτος που έχει ο κάμπος της Ανεμώτιας σε ότι έχει να κάνει με τον αμπελώνα και συγκεκριμένα την αξιοποίηση του σταφυλιού και του κρασιού. «Σημειώθηκε μια πρόοδος αρκετά σημαντική, τουλάχιστον για τις προσδοκίες που είχαμε», είπε ο κ. Καστρινέλλης αναφερόμενος στο γεγονός ότι η Κοιν.Σ.Επ. έχει δημιουργήσει ένα μικρό οινοποιείο το οποίο αναμένεται να επεκταθεί το επόμενο διάστημα χάρη σε χρηματοδότηση που επετεύχθη μέσω της αξιοποίησης προγράμματος. Παράλληλα στο διάστημα αυτό η Συνεταιριστική Επιχείρηση κατάφερε να κυκλοφορήσει τέσσερις «ετικέτες» κρασιών. Στον κατάλογο με τα νέα προϊόντα περιλαμβάνεται το πετιμέζι, ενώ αναμένεται να «λανσάρει» στην αγορά και άλλα προϊόντα που σχετίζονται με το αμπέλι.

Η συμβολή της Κοιν.Σ.Επ. στην τοπική κοινωνία

«Η αλήθεια είναι ότι η τοπική κοινωνία, όπως και όλες αυτού του μεγέθους, βρίσκονται σε ένα πολύ κρίσιμο σημείο για την επιβίωσή τους», είπε ο κ. Καστρινέλλης υποστηρίζοντας ότι αυτή η συνεταιριστική επιχείρηση προσθέτει το δικό της λιθαράκι στην τοπική κοινωνία και οικονομία.

Αυτή την στιγμή απασχολούνται 8 μήνες το χρόνο, 4 νεαρά άτομα που ζουν στην Ανεμώτια, με ότι αυτό συνεπάγεται για την διατήρηση πληθυσμών στα χωριά της υπαίθρου που χρόνο με τον χρόνο μειώνονται αριθμητικά. Στόχος των συνεταιριστών είναι να δημιουργηθούν περισσότερες θέσεις εργασίας. «Αυτό το κάνουμε και για μας, γιατί όλοι όσοι έχουν ιδρύσει αυτή την εταιρεία αγαπούμε πάρα πολύ το χωριό. Μπορεί να μένουμε ...εκτός , ωστόσο μένουμε «πλησίον» της Ανεμώτιας και ποτέ δεν την ξεχνάμε», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Η Κοιν.Σ.Επ. «Ηφαίστειο Ανεμώτιας», αναμφισβήτητα είναι ένα ζωντανό παράδειγμα συνεταιριστικής επιχείρησης στην λεσβιακή ύπαιθρο που κατάφερε με προσεγμένη και συστηματική δουλειά και αξιοποιώντας τα κατάλληλα εργαλεία να αναδείξει το κρασί της Ανεμώτιας και να καταστήσει το ίδιο το χωριό επίκεντρο σημαντικών εκδηλώσεων, με ότι αυτό συνεπάγεται για την τόνωση της τοπικής οικονομίας.

Ο κ. Καστρινέλλης απαντώντας στο ερώτημα του «Ε» αν η Κοιν.Σ.Επ. «Ηφαίστειο Ανεμώτιας» μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση για παρόμοιες προσπάθειες σε άλλα χωριά είπε: «Καλύτερα να μετανιώσεις για κάτι που έκανες παρά για κάτι που δεν έκανες. Τα εγχειρήματα αυτά δεν είναι εύκολα και οι δυσκολίες και τα προβλήματα προκύπτουν μόλις κανείς τα τολμήσει. Ωστόσο οι ευκαιρίες είναι πάρα πολλές, οι δυνατότητες που έχει η λεσβιακή ύπαιθρος είναι πάρα πολλές. Υπάρχουν κρυμμένοι «θησαυροί» τους οποίους μπορούμε να ανακαλύψουμε. Ειδικά οι άνθρωποι που αναζητούν τρόπους να βιοποριστούν και έχουν χρόνο να διαθέσουν στην ύπαιθρο νομίζω ότι μπορούν να κάνουν πάρα πολλά , ειδικά μέσα από συνεργασίες, ολιγομελείς μεν, συνεργασίες δε».

Οι επόμενοι στόχοι

«Οι επόμενοι στόχοι είναι πολλοί, ωστόσο εκείνοι που βρίσκονται σε σειρά προτεραιότητας είναι δύο. Ο πρώτος είναι και εκείνος που θα καταστήσει όλο το εγχείρημα τελικά βιώσιμο -γιατί αυτό είναι ο μοχλός- είναι να συστήσουμε τα κρασιά μας έξω από το νησί. Νομίζω ότι είναι το επόμενο βήμα που πρέπει να κάνουμε, αφού έχουμε ήδη «κοινωνήσει» τα κρασιά μας στον κόσμο του νησιού. Θα πρέπει πλέον να συστηθούμε στην ευρύτερη αγορά και αυτό αποτελεί το κύριο μέλημά μας για την συνέχεια» είπε ο κ. Καστρινέλλης και πρόσθεσε: «Ωστόσο για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να εκσυγχρονιστεί και να βελτιωθεί ο τρόπος καλλιέργειας του αμπελιού στον κάμπο. Παρά το γεγονός ότι η Ανεμώτια έχει παράδοση στο αμπέλι ,πρέπει να πω ότι ο τρόπος με τον οποίο καλλιεργούνται τα αμπέλια στον κάμπο δεν είναι ο ενδεδειγμένος για να παράγει κανείς καλό κρασί. Κύριο μέλημα της Κοιν.Σ.Επ. επίσης είναι να καλλιεργήσουμε με πρότυπους τρόπους καινούργια αμπέλια».

Στο πλαίσιο επικοινωνίας των προϊόντων στην ευρύτερη αγορά, το διάστημα που προηγήθηκε, εκπρόσωποι της Κοιν.Σ.Επ. «Ηφαίστειο Ανεμώτιας» συμμετείχαν στην «9^η Expotrof Exhibition Ι The Greek Fine Food» που διεξήχθη 4-6 Φεβρουαρίου στο MEC Παιανίας. Εκεί δόθηκε η δυνατότητα, μέσω της υποστήριξης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, να παρουσιαστούν εκλεκτά και παραδοσιακά κρασιά της Λέσβου, που ανταποκρίνονται επάξια στις απαιτήσεις της οινικής αγοράς.

Ένας πρότυπος βιολογικός αμπελώνας

Η ημερίδα που πρόκειται να πραγματοποιηθεί έχει αντικείμενο τον πρότυπο βιολογικό αμπελώνα που δημιούργησε η Κοιν.Σ.Επ. «ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ ΑΝΕΜΩΤΙΑΣ». Ο κ. Καστρινέλλης χαρακτήρισε την όλη προσπάθεια ως ένα πρωτοπόρο εγχείρημα. Η μοναδικότητα του αμπελώνα αυτού έγκειται στο γεγονός ότι «γεννήθηκε από το μηδέν» μέσα από την καλλιέργεια άγριων κλημάτων τα οποία μπολιάστηκαν με ντόπιες ποικιλίες, που απειλούνταν με εξαφάνιση ως απόρροια της άναρχης καλλιέργειας διαφόρων ποικιλιών μέσα στον κάμπο τα προηγούμενα χρόνια. «Θεωρούμε ότι αυτές οι ποικιλίες θα έχουν ένα σημείο αναφοράς. Ο αμπελώνας αυτός θα έχει συνέχεια γιατί είναι πειραματικός και θα είναι αντικείμενο στατιστικών ερευνών - μελετών» και εξηγεί ότι θα είναι ένας αμπελώνας όπου θα γίνονται μελέτες με στόχο τις καλύτερες δυνατές καλλιέργειες στο μέλλον.

Η ημερίδα

Οι συντελεστές του έργου θα παρουσιάσουν, κατά την διάρκεια της ημερίδας, τα στάδια υλοποίησής του, τις δυσκολίες και τα αποτελέσματα, τους στόχους της Κοιν.Σ.Επ. και την αξία τόσο της βιώσιμης γεωργίας όσο και των συνεργατικών εγχειρημάτων.

Μια πορεία 18 μηνών θα ξεδιπλωθεί μέσα από τις αφηγήσεις όσων συμμετείχαν στην προετοιμασία του πεδίου και την εγκατάσταση του πειραματικού αμπελώνα, τις περιγραφές εκπαιδευτών και εκπαιδευόμενων από τα βιωματικά εργαστήρια της ξερολιθιάς, του φυτέματος και του μπολιάσματος και την προβολή του ντοκιμαντέρ «Ένα Ηφαίστειο που ξυπνά: το πείραμα της Ανεμώτιας», διά του λόγου το αληθές...».

Η ημερίδα θα κλείσει με μια συμμετοχική δράση σύνδεσης για όλους και βεβαίως με την παρουσίαση και τη δοκιμή των εμφιαλωμένων κρασιών της Κοιν.Σ.Επ..

Την ημερίδα μπορούν να παρακολουθήσουν, όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση, κάτοικοι της Λέσβου, επαγγελματίες, αγρότες, αμπελουργοί, μέλη συλλογικοτήτων, φοιτητές, εθελοντές. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη.

Στον κατάλογο των ομιλητών - εισηγητών περιλαμβάνονται τα ονόματα των Ηλία Καστρινέλλη, Νικόλαου Ζούρου, Καλλιόπης Μηλιορέλη, Ηλία Μαλαματίνα, Βίκυς Κλεφτογιάννη, Ειρήνης Κατσαλήρου, Χρήστου Χατζηλία, Γεράσιμου Παυλογεωργάτου, Άρη Γεράκη, Εμμανουέλας Κουμπαρέλλη, Μιχάλη Μαρμάρου, Βέρας Κωφοπούλου και Γιώργου Τσαπουρνιώτη.

Κατά την διάρκεια της ημερίδα θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ με τίτλο: «Ένα Ηφαίστειο που ξυπνά: το πείραμα της Ανεμώτιας», που προλογίζει η σκηνοθέτιδα Έφη Σιαλευρή.