Κατά την διάρκεια της εσπερίδας που διοργάνωσε η Αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα της Περιφέρειας, Αναστασία Αντωνέλη σε συνεργασία με τον Αντιδήμαρχο Περιβάλλοντος και Πρωτογενούς Τομέα του Δήμου Μυτιλήνης Χρήστο Τσιβγούλη και την Αντιδήμαρχο Πρασίνου και Τουρισμού του Δήμου Δυτικής Λέσβου, Αφροδίτη Βατή προκύπτει προφανώς ότι η εκπαιδευτική ανεπάρκεια των αρμόδιων, η μη τήρηση της νομοθεσίας από τους αρμόδιους, η διαφωνία μεταξύ των υπηρεσιών και η ανάπτυξη πελατειακών σχέσεων αποτελούν τις βασικές αιτίες για τις οποίες στην Λέσβο εκδηλώνεται το φαινόμενο της ανεξέλεγκτης κυκλοφορίας των ιπποειδών επί του οδικού δικτύου.

Από την εσπερίδα προέκυψε πως η Δ/νση Κτηνιατρικής σε ότι έχει να κάνει με το τσιπάρισμα έχει επιλέξει την τακτική των συστάσεων στους παραβάτες επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ του «Ε» με τίτλο «Ξετυλίγεται το ...κουβάρι των ανεξέλεγκτων ιπποειδών στην Λέσβο» στο οποίο σύμφωνα με καταγγελία πολίτη ο προϊστάμενος της Δ/νσης Κτηνιατρικής σε αίτημα του πρώτου για ανίχνευση πομποδέκτη σε άλογο η απάντηση του δεύτερου ήταν : «Δεν βάζω διοικητικά πρόστιμα για ατσιπάριστα ούτε σε αυτόν ούτε σε κανέναν».

Η εκπαιδευτική ανεπάρκεια

Σύμφωνα με τον νομοθέτη σε ότι έχει να κάνει με την δημιουργία συστήματος για την ταυτοποίηση και την ιχνηλάτηση των δεσποζόμενων ιπποειδών αναφέρεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 19 της αποφάσεως 726/107637 « Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων ιπποειδών και οι υπεύθυνοι εγκαταστάσεων ιπποειδών, που διαχειρίζονται ιπποειδή ή εγκαταστάσεις στις οποίες διατηρούνται ιπποειδή, αντίστοιχα, πριν την έναρξη ισχύος της παρούσας, οφείλουν να συμμορφωθούν προς τις διατάξεις της παρούσας και των Κανονισμών του άρθρου 1 το αργότερο σε τρεις μήνες από την έναρξη ισχύος της παρούσας».

Ο νομοθέτης κάνει σαφή διαχωρισμό ανάμεσα σε εκείνους που διατηρούν επιχειρήσεις ιπποειδών που διαχειρίζονται ιπποειδή και σε εκείνους που είναι υπεύθυνοι εγκαταστάσεων ιπποειδών στις οποίες διατηρούνται ιπποειδή.

Στην ομιλία του ο κ. Τσομπανέλλης τόνιζε με έμφαση πως η εγκατάσταση που φιλοξενείται το ιπποειδές χαρακτηρίζεται ως επιχείρηση και ο ιδιοκτήτης ως επιχειρηματίας... «Ο νομοθέτης αντιλαμβάνεται ότι ένα ζώο χωρίς πομποδέκτη, χωρίς δηλαδή σήμανση είναι επικίνδυνο για την υγεία του, δηλαδή ο ιδιοκτήτης βάζει σε κίνδυνο την υγεία του ζώου οπότε αυτό μπορεί να φτάσει μέχρι ποινές κακουργηματικού χαρακτήρα. Εμείς μέχρι στιγμής έχουμε πάει σε ήπια μέτρα συμμόρφωσης και έχουμε κάνει απλές συστάσεις στους παραβάτες», είπε μεταξύ άλλων ο κ. Τσομπανέλλης.

Διαφωνίες μεταξύ των υπηρεσιών

Αυτό που προέκυψε κατά την συζήτηση ήταν η διαφωνία των αρμόδιων Υπηρεσιών της Περιφέρειας και του Δήμου ως προς την ανάληψη ευθυνών για τα άνευ τσιπ ιπποειδών με ότι αυτό σηματοδοτεί για την διαχείριση ενός τόσο σημαντικού προβλήματος που έχει προκύψει εδώ και χρόνια με κορύφωσή του στις 6 Ιανουαρίου 2025 με την Δ/νση Κτηνιατρικής να το διαχειρίζεται κάνοντας συστάσεις…

Στην αναφορά του ο προϊστάμενος της Δ/νσης Κτηνιατρικής, υποστήριξε ότι η συμμόρφωση των ιδιοκτητών αλόγων με την ισχύουσα νομοθεσία διατρέχει ανοδική πορεία δεδομένου ότι έχουν καταγραφεί στην Λέσβο περί τα 200-250 ιπποειδή, ωστόσο τόνισε ότι ο δρόμος μέχρι τον τελικό προορισμό είναι πολύ μακρύς δεδομένου του όπως είπε υπάρχουν πάνω από 3000 μπορεί και 5000 ιπποειδή στην Περιφερειακή Ενότητα. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι από τον Σεπτέμβριο του 2022 έως τον Αύγουστο του 2023 είχαν τσιπαριστεί 121 ιπποειδή και ο σχετικός νόμος δημοσιεύθηκε το 2021, με έναρξη ισχύος τον Σεπτέμβριο του 2022.

Το Κέντρο Φροντίδας

Ο Γενικός Διευθυντής Αγροτικής Οικονομίας και Αλιείας ΠΒΑ, Μιχάλης Πασπάτης στην τοποθέτησή του έκανε αναφορά στις προσπάθειες της ΠΒΑ για να δημιουργηθεί χώρος - Κέντρο Φροντίδας Ιπποειδών - για τα ανεπιτήρητα δεσποζόμενα ιπποειδή. «Έχουν βρεθεί χρήματα στον π/υ της Περιφέρειας για να οργανωθεί αυτό το κέντρο, στο οποίο κάθε φορά που θα συλλαμβάνεται ένα ιπποειδές. Εμείς αυτό που θα κάνουμε σαν Περιφέρεια είναι να δώσουμε χρήματα σε έναν ιδιώτη ο οποίος θα αναλάβει όταν γίνεται καταγγελία για ένα ελεύθερο άλογο, να αναλαμβάνει με το δικό του μεταφορικό μέσο να το συλλαμβάνει, να το μεταφέρει στο χώρο, να το συντηρεί να ελεγχθεί αν είναι τσιπαρισμένο ή όχι και σε περίπτωση πάει πια στην ευθύνη του δήμου. Αν είναι τσιπαρισμένο έχει την ευθύνη ο κάτοχος που θα βρεθεί μέσω του τσιπ για να πάρει το άλογό του από το χώρο μας και από εκεί και πέρα η Περιφέρεια αναλαμβάνει το οικονομικό κομμάτι της συντήρησης του ζώου στους χώρους που θα προτείνει» είπε ο κ. Πασπάτης και πρόσθεσε ότι πρόκειται για ένα εγχείρημα που επιχειρείται σε Λέσβο, Χίο και Σάμο.

Η ανευθυνότητα

Αξίζει να αναφέρουμε για ακόμη μία φορά πως στις 27 Σεπτεμβρίου 2023 - πριν την γνωστή απόφαση Κελέτση, όταν οι Περιφέρειες ήταν υπεύθυνες τόσο για τα τσιπαρισμένα όσο και για τα ατσιπάριστα ιπποειδή - η «Κιβωτός» κατέφυγε στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Μυτιλήνης κατά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, καθώς η τελευταία δεν εκπληρώνει τον όρο του νομοθέτη περί τήρησης χώρου φύλαξης αδέσποτων ιπποειδών.

Η απόφαση της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών

Κι ενώ η ΠΒΑ αποφάσισε να κάνει ενημερωτική εσπερίδα για το τσιπάρισμα χρόνια μετά την ισχύ του νόμου, λίγους μήνες μετά τον θάνατο ενός παιδιού και λίγες ημέρες μετά το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του «Ε» με αφορμή τα ανεξέλεγκτα ιπποειδή επί του οδικού δικτύου της Λέσβου, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών «αδειάζει» την Υπουργική Απόφαση Κελέτση, βάσει της οποίας οι Περιφέρειες είναι υπεύθυνες μόνο για τα ιπποειδή που έχουν μικροτσίπ.

Η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών άνοιξε τον δρόμο για να μπει τέλος στο Νομοθετικό αλαλούμ που προκάλεσε η Υπουργική Απόφαση του 2023 η οποία ξεκάθαρα «διευκολύνει» την Περιφέρεια αλλά έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ενωσιακή νομοθεσία.

Στην απόφαση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Μαργαρίτη Κωστίμπα σημειώνεται ότι «η διάταξη του άρθρου 2 της ΥΑ 1388/324739/2023, με την οποία δίνεται ο ορισμός του ανεπιτήρητου δεσποζόμενου ζώου, έρχεται σε αντίθεση με τους Κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς τα επιπλέον κριτήρια που θεσπίζει (τεκμηρίωση ιδιοκτήτη με καταχώρηση στην ηλεκτρονική βάση ή με υπεύθυνη δήλωση δεν συνάδουν με τις προβλέψεις τους, όπως αναφέρονται στην συνημμένη επιστολή του Συνηγόρου του Πολίτη. Σε κάθε περίπτωση, τα συγκεκριμένα ιπποειδή δεν είναι δυνατό να θεωρηθούν άγρια ή ημιελεύθερα ζώα, καθώς ως άγρια ή ημιελεύθερα μπορούν να λογίζονται τα είδη που έχουν την δυνατότητα να προσαρμόζονται στο φυσικό περιβάλλον τους ( ενδιαίτημα) και δεν εξαρτάται η επιβίωσή τους από την ανθρώπινη συνδρομή. Εξάλλου κατά το γράμμα του Κανονισμού 2019/2035 ως άγρια ή ημιελεύθερα θεωρούνται τα ιπποειδή που ήδη διαβιούν μόνο σε καθορισμένες περιοχές εντός της ΕΕ. Σε αυτές τις περιπτώσεις εντάσσονται για παράδειγμα τα προστατευόμενα άλογα της Σκύρου, τα ελεύθερα άλογα του Πεταλά κλπ» και καταλήγοντας καλεί την Περιφέρεια να αναλάβει τις ευθύνες της.

Να αναφέρουμε ότι στην ενημερωτική εσπερίδα τοποθετήθηκαν εκτός των προαναφερομένων η Προϊσταμένη της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης του Δήμου Μυτιλήνης Γεωργία Μπλέτσα που εκπροσώπησε τον αντιδήμαρχο Μυτιλήνης, Χρήστο Τσιβγούλη, ο οποίος δεν παραβρέθηκε, όπως αναφέρθηκε, λόγω συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Μυτιλήνης, ο Εντεταλμένος σύμβουλος Δυτικής Λέσβου σε θέματα που αφορούν την πρωτογενή παραγωγή, Χαράλαμπος Δερεδίνης.

Τέλος να επισημάνουμε ότι είναι στο χέρι πλέον των πολιτικών προϊσταμένων η λύση του προβλήματος.