Δεκάδες αγρότες παρακολούθησαν την ενημερωτική εκδήλωση για την Νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική και το Εθνικό Σχέδιο 2023-2027 που διοργανώθηκε στην Φίλια την Δευτέρα 6 Μαρτίου 2023.

Η ομιλία διοργανώθηκε από την Γεωτεχνική Αιγαίου, υπό την αιγίδα της ΠΕΦΑ και σε συνεργασία με το παράρτημα ΓΕΩΤΕΕ Αιγαίου. Βασικός ομιλητής ήταν ο πρόεδρος της ΠΕΦΑ, Γιάννης Φλωρίδης

Ο κ. Φλωρίδης προηγουμένως είχε πραγματοποιήσει ανάλογες ενημερωτικές ομιλίες σε πολλές περιοχές της Ελλάδος και της Λέσβου, ενώ η επόμενη προγραμματίζεται την Δευτέρα 13 Μαρτίου 2023, στις 21:00, στο Πολύκεντρο Μανταμάδου.

Η διοργάνωση της ενημερωτικής εσπερίδας στην Φίλια υποστηρίχθηκε από την Κοινότητα Φίλιας, τον Αγροτικό Συνεταιρισμό και τον Πολιτιστικό Σύλλογο "Η Ανάπτυξη" και την παρακολούθησαν αγρότες και κτηνοτρόφοι και των γειτονικών χωριών. 

Ακολούθως καταγράφονται μερικά από τα σημαντικότερα σημεία της ομιλίας-ενημέρωσης. 

Μεταφορά ποσοστού 10% των άμεσων ενισχύσεων στην αγροτική ανάπτυξη

Η αγροτική ανάπτυξη είναι ο «δεύτερος πυλώνας» της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ) και ενισχύει τον «πρώτο πυλώνα» που αφορά την εισοδηματική στήριξη και τα μέτρα για την αγορά, αυξάνοντας την κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών.

Οι χρηματοδοτήσεις των παρεμβάσεων στον Πυλώνα 1, αγγίζουν τα 9.841 δις και στον Πυλώνα 2 τα 3.578 δις.

Συγκεκριμένα χρηματοδοτούνται παρεμβάσεις που αφορούν μεταξύ άλλων: τη βελτίωση της θέσης των γεωργών στην αλυσίδα αξίας, στον μετριασμό και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, στην Ορθολογική και αποτελεσματική διαχείριση των φυσικών πόρων, στην Προστασία της βιοποικιλότητας, στην δημογραφική ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού και την αγροτική ανάπτυξη, στην παραγωγής υγιεινών και υψηλής διατροφικής αξίας προϊόντων και στον εκσυγχρονισμό και την ψηφιοποίηση του αγροτικού τομέα

Οι συνολικές ετήσιες άμεσες ενισχύσεις του Πυλώνα Ι ανέρχονται σε 1,702 δις με την πίτα να μοιράζεται σε Βασική με 48,74%, σε ECO- SCHEMES νέο πρασίνισμα με 24,97%, σε συνδεδεμένες με ποσοστό 14,41%, σε αναδιανεμητική με 10,23% και σε νέων αγροτών με 1,65%.

Απόθεμα

Σε ότι έχει να κάνει με το απόθεμα πρόσβαση θα έχουν μόνο οι ενεργοί γεωργοί. Δικαιώματα αποθέματος δίνονται μόνο σε επιλέξιμες εκτάσεις και δικαιούχοι αποθέματος ορίζονται κατά προτεραιότητα, οι γεωργοί νεαρής ηλικίας που αρχίζουν για πρώτη φορά γεωργική δραστηριότητα και οι νεοεισερχόμενοι στη γεωργία.

Βασική ενίσχυση

Για την περίοδο 2023-2026 θα πραγματοποιηθεί σύγκλιση της αξίας των δικαιωμάτων ενίσχυσης προς ενιαία τιμή μονάδας («flat rate») σε επίπεδο αγρονομικής περιφέρειας, σε τέσσερα ισόποσα βήματα δηλ. στα έτη 2023, 2024, 2025 και 2026. Αυτό σημαίνει ότι το 2026, εντός κάθε αγρονομικής περιφέρειας, η μοναδιαία αξία όλων των δικαιωμάτων ενίσχυσης θα εξισωθεί με τον περιφερειακό μέσο όρο, δηλ. με τη μέση αξία των δικαιωμάτων ενίσχυσης της εν λόγω περιφέρειας.

Αναδιανεμητική ενίσχυση

Αποτελεί νέο μέτρο πολιτικής. Η αναδιανομή των ενισχύσεων προβλέπεται να γίνει από τις μεγαλύτερες σε μικρότερες ή μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Για τον προσδιορισμό των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων χρησιμοποιήθηκε το οικονομικό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων, το οποίο στη συνέχεια ανήχθη σε επιλέξιμη έκταση (εκτάρια).

Η παρέμβαση στοχεύει στη βελτίωση της βιωσιμότητας των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων, στη δικαιότερη κατανομή των ενισχύσεων. Αφορά την παροχή συμπληρωματικής στήριξης του αναδιανεμητικού εισοδήματος για την βιωσιμότητα και παρέχεται με τη μορφή ετήσιας αποσυνδεδεμένης ενίσχυσης ανά επιλέξιμο εκτάριο. Η αναδιανεμητική στήριξη αφορά τις επιλέξιμες εκτάσεις και όχι μόνο αυτές που κατέχουν δικαιώματα. Δεν χορηγείται σε γεωργούς, οι οποίοι αποδεδειγμένα μετά την 1-1-2022 διαιρούν την εκμετάλλευσή τους.

Βασική προϋπόθεση για να λάβει ένας ενεργός γεωργός την αναδιανεμητική ενίσχυση είναι να λαμβάνει και την βασική εισοδηματική στήριξη. Ωστόσο η στήριξη αφορά τις επιλέξιμες εκτάσεις και όχι τις εκτάσεις που αναλογούν στα δικαιώματα.

Συμπληρωματική ενίσχυση νέων γεωργών

Η συμπληρωματική ενίσχυση νέων γεωργών αφορά του άτομα ηλικίας κάτω των 40 ετών, επιδοτεί με 7 ευρώ το στρέμμα, έχει συνολική ετήσια χρηματοδότηση 28 εκ. ευρώ και το ανώτατο όριο 250 στρέμματα.

Στόχο έχει την ενίσχυση του γεωργικού εισοδήματος των νέων γεωργών και μέσω αυτής στη δημιουργία βιώσιμων εκμεταλλεύσεων νέων γεωργών. Θα χορηγηθεί, όχι μόνο για τα εκτάρια για τα οποία ενεργοποιούν δικαιώματα ενίσχυσης αλλά και για τα επιπλέον επιλέξιμα εκτάρια που δηλώνουν και χορηγείται για μέγιστη διάρκεια πέντε ετών, από το πρώτο έτος υποβολής της αίτησης ενίσχυσης. Η στήριξη χορηγείται ως ετήσια αποσυνδεδεμένη πληρωμή ανά επιλέξιμο εκτάριο, δηλ. όχι ως προσαύξηση στην αξία των δικαιωμάτων.

Συνδεδεμένες ενισχύσεις

Ο στόχος της παρέμβασης είναι η αντιμετώπιση δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τομείς και παραγωγές. Οι τομείς αυτοί είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για κοινωνικοοικονομικούς ή περιβαλλοντικούς λόγους. Στα προϊόντα φυτικής παραγωγής στις νέες συνδεδεμένες περιλαμβάνονται : σκληρό και μαλακό σιτάρι, κριθάρι, αραβόσιτος, ρύζι, σπόροι, πρωτεϊνούχα, σανοδετικά, βιομηχανική ντομάτα, πορτοκάλια χυλιοποίηση, όσπρια βρώσιμα, κορινθιακή σταφίδα και μήλα. Στα ζωικής το αιγοπρόβειο και βόειο κρέας. Στις συνδεδεμένες περιλαμβάνεται και το μετάξι με 245 ευρώ ανά κουτί πιστοποιημένου μεταξόσπορου.

Οικολογικά σχήματα

Τα οικολογικά σχήματα αποτελούν μια νέα μορφή πριμοδότησης των παραγωγών για την τήρηση δράσεων και πρακτικών στην αγροτική εκμετάλλευση. Έρχονται να αντικαταστήσουν το 25% των άμεσων ενισχύσεων, πράγμα που συνεπάγεται ότι για να πληρωθεί κάποιος δικαιούχος το σύνολο των ενισχύσεων που έπαιρνε τα προηγούμενα έτη για τα ίδια στρέμματα θα πρέπει να τηρεί κάποιο ή κάποια από τα οικολογικά σχήματα.

Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνεται η διατήρηση και προστασία καλλιεργειών σε εκτάσεις με αναβαθμίδες. Η παρέμβαση αφορά στους δενδρώνες και τις αροτραίες καλλιέργειες που βρίσκονται σε αναβαθμίδες. Ο παραγωγός ενισχύεται για να συντηρεί της ξερολιθιές με τον παραδοσιακό τρόπο. Ενδεικτικά: επιδιορθώσεις μικρής κλίμακας ζημιών όπως π.χ. επανατοποθέτηση λίθων οι οποίοι έχουν μετακινηθεί λόγω έντονων βροχοπτώσεων. Απαγορεύεται η χρήση σκυροδέματος ή άλλων συνδετικών ουσιών για σκοπούς σταθεροποίησης της κατασκευής. Μέση αποζημίωση 250€/Ha. Δίνεται για τη συνέχιση της γεωργικής δραστηριότητας στις εκτάσεις με αναβαθμίδες διότι αυτές έχουν πάψει σε μεγάλο βαθμό να επιτελούν το ρόλο για τον οποίο δημιουργήθηκαν δηλαδή την εξασφάλιση γεωργικής γης σε περιπτώσεις που η γη βρίσκεται σε έλλειψη.

Δήλωση ΟΣΔΕ μετά το 2023

Το Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου ο ΟΠΕΚΕΠΕ σχεδιάζει ήδη την υποστήριξη της υποβολής της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης του 2022 με τεχνικές παρακολούθησης γης που θα επιτρέπουν το συνεχή έλεγχο της ορθότητας των δηλούμενων καλλιεργειών και την αποστολή προειδοποιητικών μηνυμάτων προς τους παραγωγούς για άμεσες διορθώσεις πριν την οριστικοποίηση της αίτησης ή για απόδειξη της καλλιέργειάς τους με ειδική εφαρμογή λήψης φωτογραφιών.

Μέσω της νέας αυτής διαδικασίας το σύστημα ελέγχων του ΟΠΕΚΕΠΕ αλλάζει και από ένα σύστημα επιβολής ή μη, ποινών που ουσιαστικά είναι σήμερα, μετατρέπεται σε ένα σύστημα υποβοήθησης επιλέξιμων δηλώσεων.

Χρήσιμο εργαλείο που κατευθύνει πλέον τους παραγωγούς και τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην επιλεξιμότητα κάθε δήλωσης ενίσχυσης ακόμη και πριν την υποβολή της ώστε να διασφαλίζονται οι πληρωμές και να αποφεύγονται οι τυχόν μειώσεις/ ποινές.

Σε ότι έχει να κάνει με τον ΠΥΛΩΝΑ ΙΙ η συνολική χρηματοδότηση ανέρχεται σε 4.387,9 εκ. ευρώ με αυτή να περιλαμβάνει πίτα να θέλει την εξισωτική με ποσοστό 29% να καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος και ακολουθούν περιβάλλον με 18%, ιδιωτικές επενδύσεις με 16%, νέοι γεωργοί με 13%, δημόσια έργα με 11%, leader με 9% και εκπαίδευση με 4%.