Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Οδοιπορικό στη Λέσβο 3
Γύρω από τα Μυστεγνά 3
Αυτή η κόκκινη Μυστεγνιώτικη πέτρα, έχτισε και τον Ανεμόμυλο, που στέκεται μισός, στο νότιο χείλος της Πλάτης, Ανήκε στον Αρμενάκη Σταυράκη και αυτός τον κληροδότησε στα δύο του παιδιά, Στρατή και Χαράλαμπο Σταυράκη! Αυτό το «Αρμενάκης», είτε σαν όνομα, είτε σαν επίθετο*, φανερώνει την άγραφη ιστορία των Αρμενίων στο νησί. Υπάρχει και το τοπωνύμιο «Αρμενάκι» στον Αφάλωνα, μαζί με την Παναγιά την Αρμενοπούλα! Και η επιγραφή στο Ίππειος! Κάποιος λοιπόν πρέπει να τους τοποθετήσει στην ιστορία του νησιού.
Στα τέλη του 19ου αι. από την Θερμή ξεκινούσε ο δρόμος, που μέσω Πηγής και Κώμης, κατέληγε στην Αγ.Παρασκευή. Ο Χάρτης του Kiepert- Koldewey**, του 1886, τον δείχνει, αλλά σημειώνει και ένα λιθόστρωτο που ένωνε τα Μυστεγνά με την Πηγή, βορινά του Τενέγια, μέσα από τα βουνά! Βγαίνοντας από το χωριό, από την κορυφή του, και ακολουθώντας τον δρόμο προς τα μέσα, συναντάμε δεξιά μας το λιθόστρωτο (ένα κομμάτι) και μετά κατηφορίζοντας συναντάμε την Βρύση με τις γούρνες, με το νερό να ‘ρχεται από πηγή. Βρισκόταν επάνω σ’ αυτόν τον παλιό δρόμο προς την Πηγή, εδώ στην τοποθεσία Μερσίνια (μυρσινιές παντού), και από εδώ σώζεται ακόμα ένα ωραίο κομμάτι του λιθόστρωτου, που προχωρούσε και τώρα βρίσκει τον αγροτικό δρόμο (παλιό λιθόστρωτο) πιο επάνω! Από αυτήν λοιπόν την πανάρχαια στράτα, έμειναν αυτά τα δύο απομεινάρια και η βρύση. Ο Χάρτης σημειώνει και την Παναγιούδα! Δίπλα στον αμαξωτό δρόμο, 280 μέτρα από την βρύση, βρίσκεται η εκκλησίτσα, που έχει ανακαινιστεί, που περισσεύει σαν κανόνι ένα μπουρί στο πλάι και την σκεπάζει ελενίτ! Πάντων φροντισμένη και κλειδωμένη, Είμαστε στον ελαιώνα! Διάσπαρτα τα γκρεμισμένα και ανακαινισμένα ντάμια! Και τα «σέτια» και οι «χώρισες», τοίχοι που θα μας απασχολήσουν για την ιδιαίτερη τέχνη τους. Και ξεχνιέσαι από την εικόνα και το άρωμα της Άνοιξης, μέσα στην αιωνόβια Λεσβιακή φύση, που μένουν όλα τα ίδια και όλα αλλάζουν! Όπως και το καφενείο του Άβελ, στην έξοδο του χωριού, που έγινε μια άχρωμη ,μοντέρνα καλύβα!
*Τα κιτάπια του 1548. Καμπουρίδης
** ‘Εκδοση Νομαρχίας Λέσβου επί .Βουνάτσου! Πολύτιμος!
Η έρευνα γίνεται με τον Μάκη Παυλέλλη