Σε λίγες μέρες ανοίγουν τα σχολεία. Οι αυλές τους θα γεμίσουν πάλι με παιδικές φωνές, γέλια και χαρές. Βέβαια, θα εκδηλωθεί πάλι η αντιπαλότητα ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές από τη μια και τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς από την άλλη. Είναι βέβαιο πως οι εκπαιδευτικοί θα διαπιστώσουν πως οι μαθητές τους κάθε χρόνο γίνονται και χειρότεροι, πιο ζωηροί και πιο απείθαρχοι και πολλοί θα γνωματεύσουν, χωρίς να διαθέτουν και τα απαραίτητα εφόδια, πως πολλοί μαθητές παρουσιάζουν συναισθηματικά προβλήματα και προβλήματα συμπεριφοράς και γι’ αυτό καλό θα είναι να πάνε σε ψυχολόγο ή σε ειδικό σχολείο.

Είναι αλήθεια πως όλοι οι μαθητές σε κάποια περίοδο της ζωής τους θα εμφανίσουν κάποια προβλήματα. Θα έπρεπε μάλιστα να μας ανησυχήσει, αν δεν τα εμφάνιζαν. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως τα παιδιά αυτά είναι «προβληματικά» και χρειάζονται «ειδική αγωγή». Στην περίπτωση αυτή οφείλουν οι γονείς των παιδιών αυτών και οι εκπαιδευτικοί που έχουν αναλάβει το έργο της διαμόρφωσης της προσωπικότητας τους να συνεργαστούν και να βρουν τον τρόπο να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα με όσο το δυνατό πιο ανώδυνο τρόπο. Αδιαφορία ή αδεξιότητα στην περίπτωση αυτή μπορεί να έχει ανυπολόγιστες συνέπειες για τα μέλλον των παιδιών αυτών.

Και το ερώτημα που τίθεται είναι: ποιος γονιός αναγνωρίζει πως το παιδί του αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα συναισθηματικό ή πρόβλημα συμπεριφοράς; Σχεδόν κανείς! Οι περισσότεροι γονείς τηρούν μια περίεργη στάση απέναντι στα παιδιά τους; Μου δόθηκε η ευκαιρία να διαπιστώσω από πρώτο χέρι πως οι γονείς ή δεν μπορούν ή δεν θέλουν ή νομίζουν πως δεν χρειάζεται να θέσουν κάποια όρια στη ζωή των παιδιών τους. Έτσι, είδα παιδιά ανήλικα, 10-12 ετών, να περιφέρονται στους δρόμους του χωριού σε μικρές ομάδες, ακόμη και μετά τα μεσάνυχτα, να φωνάζουν, να γελούν, να ενοχλούν τον κόσμο χωρίς να υπολογίζουν τίποτε. Κι αν τύχαινε να κάνει κανείς κάποια παρατήρηση, έπαιρνε πληρωμένη απάντηση! Και το ερώτημα που αυθόρμητα ανέβαινε στα χείλη πολλών ήταν: Καλά οι γονείς αυτών των παιδιών κοιμούνται ήσυχοι; Ίσως οι γονείς τους να τους έδιναν αυτή την ελευθερία συνειδητά και σκόπιμα, για να καλλιεργήσουν την αυτοπεποίθησή τους και να τα βοηθήσουν να αναπτύξουν ελεύθερη προσωπικότητα. Λησμονούν όμως πως, όπως έλεγαν και οι παλιοί, «η άκρα ελευθερία άκρα δουλεία εστί», δηλαδή η απεριόριστη ελευθερία καταντά να είναι απεριόριστη σκλαβιά.

Μπορεί, όμως, να συμβαίνει και κάτι άλλο. Όταν ο Κρίτων επισκέφθηκε το δάσκαλό του τον Σωκράτη στη φυλακή και τον προέτρεπε να αποδράσει από αυτή έφερε ως επιχείρημα και την κατάσταση της ορφάνιας στην οποία θα περιέλθουν τα παιδιά του, αν δεν αποδράσει. Είπε, λοιπόν, ο Κρίτων: «γιατί ή δεν πρέπει κανείς να κάνει παιδιά ή, αν κάνει, να ταλαιπωρείται μαζί τους και ανατρέφοντας και παιδεύοντάς τα , και όχι να προτιμά τα πιο εύκολα» (Πλάτ. Απολογ. , 45 d 4-5: ή γαρ ου χρη ποιείσθαι παίδας ή συνδιαταλαιπωρείν και τρέφοντα και παιδεύοντα , συ δε μοι δοκείς τα ραθυμότατα αιρείσθαι). Φαίνεται πως πολλοί γονείς δεν έχουν ούτε τη θέληση ούτε και το κουράγιο να θυσιάσουν κάτι από τη δική τους άνεση για το καλό των παιδιών τους. Οι πιο πολλοί μάλιστα δεν προσαρμόζουν, όπως θα έπρεπε, τη δική τους ζωή στη ζωή των παιδιών τους, αλλά ρυθμίζουν τη ζωή των παιδιών με βάση τη δική τους ζωή! Έτσι, βλέπουμε, για παράδειγμα, γονείς να σέρνουν τα καρότσια με βρέφη, ακόμη και μεταμεσονύχτιες ώρες, στις πλατείες και τις καφετέριες, αδιαφορώντας πλήρως για τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτό για το παιδί!

Θα πει κανείς πως όλοι οι γονείς στερούνται πολλά αγαθά, για να δώσουν τη δυνατότητα στα παιδιά τους να πετύχουν στη ζωή. Μάλλον επιθυμούν να δουν να πραγματοποιούνται στα παιδιά τους τα δικά τους «απωθημένα», να ικανοποιούνται τα δικά τους ανεκπλήρωτα όνειρα. Έτσι, αρχίζουν και φορτώνουν το παιδί από πολύ μικρή ηλικία με ένα σωρό υποχρεώσεις που ασφαλώς δεν είναι επιλογή του ίδιου του παιδιού. Το αναγκάζουν να μάθει δυο τρεις ξένες γλώσσες, το στέλνουν στην κολύμβηση, στο μπαλέτο, στη γυμναστική, σε αθλήματα κ.λπ. και σκοτώνουν έτσι την παιδικότητα του. Αλήθεια, σκέφτηκε κανένας από αυτούς τους γονείς αν το παιδί μπορεί να σηκώσει αυτό το βάρος;

Μετά από όλα αυτά είναι φυσιολογικό τα παιδιά να εμφανίζουν προβλήματα συμπεριφοράς στο σχολείο και την κοινωνία, προβλήματα που δυστυχώς κανένας γονιός δεν παραδέχεται και δεν αναγνωρίζει. Αυτά λαμβάνοντας υπόψη ο Ν. Σιδέρης εξέδωσε πριν λίγα χρόνια ένα βιβλίο με τίτλο «Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο, γονείς θέλουν» που με μορφή εμπιστευτικής επιστολής απευθύνει σε «συνήθεις γονείς που μέσα σε συνήθεις οικογένειες ανατρέφουν συνήθη παιδιά ………». Με τα νέα δεδομένα μάλλον θα πρέπει να γράψουμε ένα συμπληρωματικό βιβλίο με τίτλο «Τα παιδιά δεν θέλουν ψυχολόγο, οι γονείς θέλουν»! Γιατί το χειρότερο είναι πως κανένας γονιός δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τα ελαττώματα του παιδιού που παραδίδει στο σχολείο. Γιατί, όπως λένε οι ειδικοί, κανένα παιδί δεν ευθύνεται γι’ αυτό που γίνεται. Κάποιοι άλλοι παράγοντες φταίνε. Και ανάμεσα σε αυτούς συγκαταλέγονται η Οικογένεια, το Σχολείο, αλλά και η Πολιτεία, η οποία βλέπει αυτά τα προβλήματα και αντί να ενισχύσει τον ρόλο του εκπαιδευτικού και του σχολείου ως κύριου παιδευτικού παράγοντα τον αποδυναμώνει συνεχώς, εξυπηρετώντας μικροκομματικούς σκοπούς, και διογκώνει το πρόβλημα. Ας ευχηθούμε πάντως η νέα σχολική χρονιά να κυλήσει χωρίς προβλήματα για όλους, μαθητές , γονείς και εκπαιδευτικούς.