Ο Μακιαβέλι έλεγε στον Ηγεμόνα του πως «βλέπει κανείς την κοινή γνώμη να προβλέπει τα μελλούμενα κατά ένα τρόπο τόσο θαυμάσιο που θα’ λεγε πως ο λαός είναι προικισμένος με τη δύναμη να προβλέπει και τα καλά και τα δυσάρεστα». Και ο Ρουσσώ έλεγε στο Κοινωνικό Συμβόλαιό του πως «στις δημοκρατίες η δημόσια ψήφος σχεδόν πάντα ανεβάζει στις πρώτες θέσεις ανθρώπους φωτισμένους και άξιους που τις κατέχουν με τιμή». Αυτή η «δημόσια ψήφος» ανέδειξε Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής τον κ. Τραμπ. Του έδωσε μάλιστα μια απόλυτη πλειοψηφία, τη δύναμη να ελέγχει το Κογκρέσο και τη Γερουσία και να αποφασίζει αυτό που θέλει ο ίδιος. Θα μπορούσε να πει κανείς αυτό που λέει ο Θουκυδίδης για τον μεγάλο πολιτικό της αρχαιότητας, τον Περικλή, ότι δηλαδή επί της εποχής του το πολίτευμα «Εγίγνετο λόγωι μεν δημοκρατία, έργωι δε υπό του πρώτου ανδρός αρχή», δηλαδή στην εποχή του «το πολίτευμα ήταν θεωρητικά δημοκρατία, ενώ στην πραγματικότητα ήταν εξουσία ασκούμενη από τον πρώτο άνδρα» (Θουκ. ΙΙ 65). Είναι, αλήθεια, ο Τραμπ «φωτισμένος» με την έννοια που δίνει στη λέξη ο Ρουσσώ και πρόκειται να ωφελήσει τον αμερικανικό λαό και την ανθρωπότητα;

Ο Σοφοκλής παρατηρεί στην Αντιγόνη του πως «Αμήχανον δε παντός ανδρός εκμαθείν// ψυχήν τε και φρόνημα και γνώμην, πριν αν// αρχαίς τε και νόμοισιν εντριβής φανήι», δηλαδή «Είναι αδύνατο να καταλάβει κανείς τον τρόπο που αισθάνεται, που σκέπτεται και λειτουργεί ένας άνθρωπος, πριν δοκιμαστεί στην άσκηση της εξουσίας και την εφαρμογή των νόμων». Βέβαια, ο κ. Τραμπ άσκησε την εξουσία στο παρελθόν και έδωσε δείγματα γραφής, αλλά ο αμερικανικός λαός αλλά και ο κόσμος ολόκληρος ένιωσε πολύ «μουδιασμένος» και αναρωτιόταν για τον τρόπο με τον οποίο αυτός θα κυβερνήσει και τη στάση που θα τηρήσει απέναντι στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα. Γιατί ο κ. Τραμπ με όσα έλεγε και όσα έκανε αλλά και με τον τρόπο με τον οποίο τα έλεγε και τα έκανε έδινε την εντύπωση πως διακατέχεται από μια εκδικητική διάθεση και πως επιδίωκε να καταλάβει την εξουσία, για να τιμωρήσει όσους δεν του φέρθηκαν, όπως περίμενε, στην πρώτη θητεία του! Πάντως, δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε το γεγονός πως οι πρώτες πράξεις του δείχνουν πως είναι ένας «ενάρετος ηγέτης», όπως το εννοεί ο Πλάτων, «ανήρ αρετήι παρισωμένος και ομοιωμένος», ένας πολιτικός ηγέτης του οποίου τα έργα είναι σύμφωνα με τις προεκλογικές του υποσχέσεις, ένα ηγέτης που έχει συνέπεια λόγων και έργων, πράγμα σπάνιο στην εποχή μας (Πολιτεία ΣΤ 98 c).

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Από τις πρώτες μέρες άρχισε να εγκωμιάζει αυταρχικούς ηγέτες, όπως ο Πούτιν, ο Ερντογάν, ο Πρόεδρος της Βόρειας Κορέας κ. ά., και να τους χαρακτηρίζει «έξυπνους» και «συνετούς» , δείχνοντας τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύει να κυβερνήσει. Συγκέντρωσε γύρω του ένα επιτελείο πλούσιων ολιγαρχών, όπως είναι και ο ίδιος, πιστεύοντας πως αυτοί θα τον βοηθήσουν να αναπτύξει οικονομικά την Αμερική. Να σκεφτεί κανείς πως καθένας από αυτούς διαθέτει περιουσία που ξεπερνά το ΑΕΠ της χώρας μας! Φαίνεται πως πολλοί από αυτούς που ψήφισαν τον Τραμπ πίστεψαν πως αυτοί οι ολιγάρχες θα μοιράσουν τον πλούτο τους στους φτωχούς και θα λύσουν τα προβλήματά τους! Βέβαια, αυτοί λησμόνησαν αυτό που λέει ο Αριστοφάνης για τον πλούτο, ότι αυτός είναι σαν το αλατισμένο νερό και όσο πίνεις τόσο διψάς. Όλοι αυτοί δεν αποσκοπούν σε τίποτε άλλο παρά να αυξήσουν τον πλούτο τους μέσα από την εξουσία. Ο Θαλής ο Μιλήσιος έλεγε πως η καλύτερη δημοκρατία είναι αυτή στην οποία δεν υπάρχουν ούτε πολύ πλούσιοι ούτε πολύ φτωχοί και ο Ρουσσώ παρατηρούσε πως σε μια δημοκρατία κανένας πολίτης δεν πρέπει να είναι τόσο πλούσιος, ώστε να αγοράζει τη συνείδηση του άλλου, ούτε τόσο φτωχός, ώστε να αναγκάζεται να πουλήσει τον εαυτό του.

Ο Τραμπ εισήγαγε μια νέα ηθική στην πολιτική που θυμίζει μια πολύ παλιά, αριστοκρατική ηθική. Με ένα νομοθέτημά του, μόλις ανέλαβε την εξουσία, απάλλαξε από την κατηγορία όλους εκείνους που τον υπερασπίστηκαν και εισέβαλαν στο Καπιτώλιο καταλύοντας κάθε έννοια δημοκρατίας. Όλοι αυτοί, είπε, κακώς καταδικάστηκαν και υπέφεραν, γιατί αγωνίστηκαν για τη δημοκρατία και έκαναν ό,τι έκαναν, γιατί γνώριζαν (αλήθεια, από πού;) πως εκείνος είχε κερδίσει στις προηγούμενες εκλογές. Όπως και αν έχει το πράγμα, η στάση του θυμίζει τα λόγια του Σόλωνα που λέει «Να’σαι έτσι γλυκός στους φίλους και πικρός για τους εχθρούς» (13.5: είναι δε γλυκύν ώδε φίλοις , εχθροίσιν δε πικρός) ή του Ξενοφώντα που λέει «Μου φαίνεται πως ο άντρας αξίζει τη μεγαλύτερη τιμή, αν προλαβαίνει να κακοποιεί τους εχθρούς και να ευεργετεί τους φίλους του» (Απομνημ. ΙΙΙ 3, 14) και θεωρεί ανδρική αρετή «τη νίκη στις ευεργεσίες προς τους φίλους και τη νίκη στην κακοποίηση των εχθρών» (Απομνημ. ΙΙ 6, 35). Την ίδια ηθική είχε εκφράσει, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, ο Θεμιστοκλής που σε παρατήρηση φίλου του πως θα είναι καλός άρχοντας, αν εξυπηρετεί ίσα και όμοια όλους τους πολίτες, απάντησε «Ποτέ να μην καθίσω σε αυτό τον θρόνο, αν δεν έχουν κάτι περισσότερο από εμένα οι φίλοι μου σε σχέση με τους εχθρούς μου» (Αριστείδης ΙΙ, ΙV: μηδέποτε εις τούτον εγώ καθίσαιμι τον θρόνον, εν ωι πλέον ουδέν έξουσιν οι φίλοι παρ’ εμού των αλλοτρίων).

Αυτή την «ηθική της ανταπόδοσης» εγκαινίασε με τα διατάγματά του ο Τραμπ. Κατήργησε το διεθνές δίκαιο και εισήγαγε στην πολιτική το δίκαιο του ισχυρού, το δίκαιο «της πυγμής». Καθιέρωσε τον νόμο της ζούγκλας με απρόβλεπτες συνέπειες για την Αμερική, αλλά και την ανθρωπότητα. Η φιλοσοφία του μας θυμίζει τη στάση που τήρησαν οι αρχαίοι Αθηναίοι απέναντι στους «κακόμοιρους» τους Μήλιους που θέλησαν να μείνουν ουδέτεροι και να μην εμπλακούν στον Πελοποννησιακό πόλεμο που ταλαιπώρησε και κατέστρεψε την Ελλάδα το 431-404 π.Χ. Τότε οι πρέσβεις των Αθηναίων απάντησαν στους Μήλιους που επικαλούνταν το δίκαιο: «Μιλούν για το δίκαιο και υπολογίζεται αυτό, όταν οι αντίπαλοι είναι ισοδύναμοι. Οι δυνατοί, όμως, ενεργούν προβάλλοντας τη δύναμή τους, ενώ οι αδύνατοι υποχωρούν και ακολουθούν. Δεν είναι λογικό να αντιστέκεστε στους πιο δυνατούς, γιατί έτσι είναι ορισμένο από τη φύση όσον αφορά τους ανθρώπους, να νικά το δίκαιο του πιο ισχυρού. Το συμφέρον είναι και δίκαιο» (Θουκ. V 89: Δίκαια μεν εν τωι ανθρωπείωι λόγωι από της ίσης ανάγκης κρίνεται, δυνατά δε οι προύχοντες πράσσουσι και οι ασθενείς ξυγχωρούσιν). Ο Τραμπ με την πολιτική του και τις διακηρύξεις του που τρομάζουν τον κόσμο εισάγει ως κύριο παράγοντα που ρυθμίζει την πολιτική το «συμφέρον» που στηρίζεται στη δύναμη και λέει «δώστε μου αυτό, γιατί αλλιώς το παίρνω»!

Όπως και αν έχει το πράγμα, η Αμερική δεν μπορεί πια να ισχυρίζεται αυτό που ισχυρίζονταν, έστω και προσχηματικά, οι αρχαίοι Αθηναίοι, η υπερδύναμη της αρχαιότητας, ότι δηλαδή «εμείς μόνοι ωφελούμε αδίστακτα τους άλλους όχι τόσο από υπολογισμό τους συμφέροντος, αλλά από πίστη στην ελευθερία» (Θουκ. ΙΙ 40. 5: Και μόνοι ου του συμφέροντος μάλλον λογισμώι ή της ελευθερίας τωι πιστώι αδεώς τινα ωφελούμεν).