Παιδισμός και παλιμπαιδισμός στην πολιτική 

Όπως αναφέρει ο Πλάτων στον διάλογό του «Τίμαιος», ένας σοφός ιερέας της αρχαίας Αιγύπτου είχε πει στον Σόλωνα, που τον επισκέφτηκε, για τους αρχαίους Έλληνες:«Έλληνες αεί παίδες εστε, γέρων δε Έλλην ουκέστιν», διότι «Νέοι εστέ τας ψυχάς πάντες. Ουδεμίαν γαρ εν αυταίς έχετε δι΄αρχαίαν ακοήν, δόξαν ή μάθημα χρόνω πολιόν ουδέν». 

Και εξήγησε στην συνέχεια: παραμένετε νέοι πνευματικά, διότι αγνοείτε όσα συνέβησαν στο παρελθόν, αυτά που μόνον οι γέροντες μπορεί να έχουν ακούσει ή έχουν βιώσει.  

Οι σημερινοί Αθηναίοι αυτά που έχετε ακούσει και γνωρίζετε δεν φτάνουν ως τους αρχαίους χρόνους και στα γεγονότα, τα οποία έλαβαν χώραν κατά το παρελθόν. Δεν γνωρίζετε π.χ. τι συνέβη πριν από 8.000 χρόνια, όταν οι Αθηναίοι νίκησαν τους Ατλαντίδες, οι οποίοι από την Ατλαντίδα, που βρισκόταν στον ωκεανό, πέρα από τις Στήλες του Ηρακλέους, ήλθαν στη Ευρώπη και συγκρούστηκαν με τους αρχαίους Αθηναίους. Αυτά δεν τα γνωρίζετε οι Αθηναίοι, διότι η μνήμη σας περιορίζεται μόνο σε πρόσφατα γεγονότα. Μόνο εμείς οι ιερείς τα γνωρίζουμε, διότι είναι γραμμένα και φυλάσσονται στους ναούς της Αιγύπτου. 

Παρόλο που στον πλατωνικό Διάλογο αποσαφηνίζεται πλήρως τι εννοεί ο Αιγύπτιος ιερέας αποκαλώντας « αεί παίδας» τους Έλληνες, ότι, δηλαδή,«έχουν βραχείαν ιστορική μνήμη», υπήρξαν κάποιοι που ερμήνευσαν «κατά το δοκούν» την φράση, επιμένοντας στην κολακευτική για τον ελληνικό λαό παρερμηνεία της, για την «αιώνια νεότητά του, την αγέραστη δύναμη της ψυχής του, την ακατάβλητη ζωντάνια του και την συνεχή παρουσία του στους αγώνες του ανθρώπου για την ελευθερία και την δικαιοσύνη»! 

Ανεξάρτητα, εάν σε ορισμένες περιπτώσεις και υπό ορισμένες συνθήκες, εκδηλώθηκαν- με θαυμαστό τρόπο και αποτελέσματα- αυτά τα χαρακτηριστικά που απέδωσαν στον ελληνικό λαό όσοι παρερμήνευσαν την παραπάνω φράση του Αιγύπτιου ιερέα, θα προσπαθήσουμε, ξεκινώντας από το πραγματικό νόημα της παραπάνω φράσης να καταδείξουμε την σημασία που έχει:  

Α. η βραχεία ιστορική μνήμη και η επιπόλαια- και συχνά η νοθευμένη και αλλοιωμένη γνώση της εθνικής μας Ιστορίας∙ 

και Β. τις επιπτώσεις του παιδισμού και του παλιμπαιδισμού, ειδικότερα, στην πολιτική μας ζωή. 

Η γνώση του ιστορικού παρελθόντος 

Όσον αφορά την γνώση του ιστορικού παρελθόντος, εάν αυτή είναι βιωματική, πρέπει πάντα να έχουμε υπόψη ότι η αντικειμενικότητατης όποιας μαρτυρικής κατάθεσης εξαρτάται από την σχέση, την θέση και τον ρόλο που είχε στην εξέλιξη των γεγονότων ο φορέας της βιωματικής γνώσης και, κυρίως, από τον βαθμό της ιδεολογικής αποστασιοποίησης, που επιδεικνύει στην εξιστόρηση και την αιτιολόγηση των γεγονότων. 

Ιδιαίτερα, στην εξιστόρηση των παραταξιακών συγκρούσεων και των εμφυλιοπολεμικών γεγονότων, χρειάζεται μεγάλη δύναμη πνεύματος και γενναιότητα ψυχής, προκειμένου να υπερβείς την βαρύτητα της ιδεολογικής και συναισθηματικής φόρτισης, να αρθείς πάνω από προσωπικά συμφέροντα και πολιτικέςσκοπιμότητες και να παρουσιάσεις γυμνή την αλήθεια. 

Παρά την πιθανή, όμως, μεροληπτική απόδοση των ευθυνών και την υποκειμενική αξιολόγηση των γεγονότων, η βιωματική γνώση και η κατάθεση των ιστορικών γεγονότων, μετά την παρέλευση του χρόνου, την μεταβολή των συνθηκών και την πνευματική «ωρίμανση» του «αυτόπτη μάρτυρα», μπορεί -και συμβαίνει συχνά- να υποστούν την αναθεωρητική αυτοκριτική, την κάθαρση από τα νόθα στοιχεία, από όσα αποσιωπήθηκαν ή διαστρεβλώθηκαν. 

Σε κάθε περίπτωση, η μελέτη των καταθέσεων των αυτοπτών μαρτύρων - γραπτών ή προφορικών, (απομνημονευματογράφων ή, απλώς, περιστασιακών αφηγητών) μπορεί να παράσχει χρήσιμα στοιχεία στον επιστήμονα, ιστορικό ερευνητή, προκειμένου να διαμορφώσει- μετά και από διασταύρωση των πληροφοριών με άλλες ιστορικές μαρτυρίες- μια συνολική εικόνα πλησιέστερη προς την «αλήθεια», για τα αίτια και την εξέλιξη των ιστορικών γεγονότων. 

Γενικά, η γνώση του ιστορικού παρελθόντος αποτελεί την αναγκαία πυξίδα για τους πολίτες και, ευρύτερα, τον λαό, προκειμένου να χαράξουν μια ορθότερη πορεία στο παρόν και στο μέλλον, αποφεύγοντας λανθασμένες επιλογές του παρελθόντος και εσφαλμένες λύσεις στα ανακύπτοντα προβλήματα, τόσο στην ιδιωτική, όσο και στην δημόσια ζωή. 

Η ιστορική γνώση, πάντως, καθίσταται τόσον ασφαλέστερη, ως οδηγός για το παρόν και το μέλλον, όσον περισσότερον εμπεριέχει την πραγματική αλήθεια, διότι, αλλιώς, όπως έγραψε ο ιστορικός Πολύβιος «εξ Ιστορίας αναιρεθείσης της αληθείας, το καταλειπόμενον αυτής ανωφελές γίγνεται διήγημα». 

Χρέος, λοιπόν, του ιστορικού, που τιμά την επιστήμη του και φιλοδοξεί να γίνει δάσκαλος και οδηγητής του μέλλοντος, είναι να παρουσιάζει τα γεγονότα και τα αίτιά τους « ούτε προς χάριν ούτε προς φθόνοναλλ΄ ουδέν προς μίσος ή προς εύνοιαν» ( Φραντζής).