Όσον κι αν οι Κοινωνικές και Οικονομικές Επιστήμες δε μοιράζονται τις ίδιες μεθόδους με τη Θετική Επιστήμη (π.χ. Φυσική ή Βιολογία), είναι ευδιάκριτη η ύπαρξη δύο μεγάλων κοινών προσεγγίσεων στην αναζήτηση της «αλήθειας» του Κόσμου: η θεωρητική και η πειραματική διερεύνηση των μεγάλων υποθέσεων περί της λειτουργίας του.

«Σκληρή η αλήθεια, σαν αλέτρι» διαμηνύει ο Πάμπλο Νερούντα, σε εμάς που το «μοιραίον και άβουλον αντάμα» - κατά παράφραση του Κ. Βάρναλη - της μεταπολιτευτικής μεταλλαγής του «χαρακτήρα» μας οδηγεί στην κλεπταποδοχή εννοιών και την παραχάραξη του βέλους της γλώσσας: η πάνδημη επίδειξη αυτολύπησης εκφράζεται από την έκφραση «ελληνικό πειραματόζωο», όπως διατυμπανίζεται ως αναλυτικό συμπέρασμα για την πολιτική και κοινωνική δυναμική της κρίσης. Η αρνητικά φορτισμένη έννοια «πειραματόζωο» εμπεριέχει και προϋποθέτει τη θετικήν έννοια «πείραμα». Αν δεχθούμε ότι το πείραμα αποσκοπεί στην αναζήτηση της «αλήθειας», τότε στη χώρα συμβαίνει κάτι πολύ καλό, μέσα στη δυστυχία της: δύο εξελικτικά πειράματα διαγωνίζονται για την αναζήτηση ενός προτύπου του μέλλοντος. Ας σημειωθεί εδώ ότι η σύγκρουσή τους, κατ’ ανάγκη, μόνον καλά επιφέρει στον τόπο τούτο, παρά τις άνευ σημασίας σημειακές δυσκολίες και παρεκτροπές!

Πείραμα 1: η κυβερνητική συνεργασία των κομμάτων του ευρωπαϊκού τόξου της αστικής/κοινοβουλευτικής/φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Πείραμα 2: η προβολή της κυβερνητικής προοπτικής τού ΣΥΡΙΖΑ ως ευρωπαϊκού μεν, πλην αντισυστημικού λόγου δε.

Δε ξέρω πόσον κατανοητή γίνεται η ουσία αυτής της πειραματικής διαμάχης ή κατά πόσον, ως πολίτες, παρασυρόμεθα από ανόητες, εφήμερες κοκορομαχίες. Ας δεχθούμε όμως ότι η φοροδιαφυγή δε θα αντιμετωπιζόταν εάν δεν είχε προκύψει η κατάσταση όπου «ο Γιάννης φοβάται το θεριό και το θεριό το Γιάννη». Ας δεχθούμε ότι το δίπολο «ανομία - παρανομία» δε θα εύρισκε λύση εκτός της τρέχουσας σύγκρουσης. Ας δεχθούμε ότι ο Α. Τσίπρας δε θα προσέτρεχε στο Brookings Institute όπου σύχναζε ο ΓΑΠ, και στον επάρατο Σόιμπλε, εάν δεν έπρεπε να τονίσει τον «ευρωπαϊκό»/συστημικό χαρακτήρα της όποιας πολιτικής του. Ας δεχθούμε ότι η κατάσταση αυτή, η κατάσταση της επαμφοτερίζουσας χαρμολύπης, είναι δείγμα, ισχυρό, σύγκλισης στη σοβαρότητα των αναγκών του πειράματος.

Από εκεί και πέρα, ένα πείραμα είναι αποδεκτό, λέει η Επιστήμη, όταν ελέγχονται, με αυστηρότητα και ακρίβεια οι παράμετροί του. Πάσχουν και τα δύο πειράματα ως προς αυτό. Και τα δύο αναζητούν πρωτόγνωρες ισορροπίες: το πρώτο πρέπει να εκφράσει, για πρώτη ίσως φορά, τις προδιαγραφές ενός «κανονικού» Δυτικού Κράτους. Πρέπει να διαλέξει μεταξύ Μεταοθωμανικής Ανατολής και αυθεντικού Δυτικού Κράτους Δικαίου. Το δεύτερο πρέπει να οργανώσει την προς το παρόν ανύπαρκτη σύνταξή του σε κάποιο, το όποιο, σύστημα Αρχών: δε γίνεται, π.χ., να εκφράζεται φεμινιστικός λόγος από τον κ. Τατσόπουλο «που έχει πηδήξει τη μισή Αθήνα»· δε γίνεται να εκφράζεται λόγος κοινωνικής ευαισθησίας από τον κ. Σταθά, ο οποίος αποκαλεί «κουτσό» τον κ. Σόιμπλε, τον οποίο επιδιώκει να συναντήσει ο Αρχηγός του· δε γίνεται να εκπροσωπείται από Βουλευτή, τον κ. Διαμαντόπουλο, ο οποίος πιστεύει στην «αμεσοδημοκρατία»! Κοινοβουλευτικός Βουλευτής «αμεσοδημοκράτης» είναι κάπως ως «χορτοφάγος σουβλατζής», για να συνεννοηθούμε, επιτέλους! Μπορεί να γίνει αυτό; Όλα γίνονται, βέβαια. Του σπανού τα γένια μόνο δε γίνονται. Το μενού του ψητοπωλείου όμως δεν πείθει και θα κλείσει το μαγαζί.

Πού θα κριθεί το πείραμα; Στην ταπεινή ψήφο μου! Εμού, του βαρέος και εγγράμματου και προσβληθέντος μικρομεσαίου. Όποιος νομίζει ότι με γιουρούσι θα καταλάβει τα Ανάκτορά μου, έχει τουλάχιστον μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του! Πλην όμως, ουδείς δικαιούται να παραχαράξει το πείραμα. Τεράστια ευθύνη, ας το σκεφθούν όλοι τους. Αυτό που με προσβάλλει είναι πως και οι δύο θεωρούν δεδομένη την ψήφο μου. Όχι, κ. Πειραματιστές: θα ματώσετε για να την πάρετε. Το καλό είναι ότι το «σύστημα Μεταπολίτευση», ή μάλλον το «σύστημα παλαιοΠΑΣΟΚ», εξαντλήθηκε. Βουλευτάδες, δημοτικοί σύμβουλοι, καθηγητές, εφοριακοί, πολεοδόμοι… τελείωσαν. Κάθε ψήφος θα είναι ιδρώτας από εδώ και εμπρός. Κανονίστε την πορεία σας.