Προχθές έγινε η πρώτη πληρωμή για τους δικαιούχους νησιώτες του Μεταφορικού Ισοδύναμου και ουσιαστικά άρχισε να τίθεται και επίσημα σε εφαρμογή η (πιλοτική) λειτουργία του ειδικού αυτού μέτρου στα πλαίσια της νησιωτικότητας. Ενός μέτρου, που θα πρέπει να πούμε σήμερα όλοι, ότι πρέπει επιτέλους να αποσυνδεθεί από την ιστορία της μάχης για τη διατήρηση του μειωμένου ΦΠΑ, να εκτιμηθεί σιγά σιγά πιο σοβαρά η σημασία του και να αξιολογηθεί αναλόγως.

Είναι γεγονός πως το «Μεταφορικό Ισοδύναμο» που εφαρμόζεται σήμερα, έχει πολύ λίγη σχέση με το Μεταφορικό Ισοδύναμο που προσδοκά και απαιτεί η νησιωτική κοινωνία για δεκαετίες αλλά παραπέμπονταν διαχρονικά στις Καλένδες. Είναι επίσης γεγονός πως το Μεταφορικό Ισοδύναμο έτσι όπως παρουσιάστηκε στους νησιώτες από το πουθενά τον περασμένο Γενάρη, ως «ασπιρίνη» δηλαδή για την απώλεια του μειωμένου ΦΠΑ (σε όλα τα νησιά πλην του δικού μας και των άλλων τεσσάρων του «προσφυγικού»), αυτόματα «ενοχοποιήθηκε». Και υπό αυτό το πρίσμα, αξιολογήθηκε εκ προοιμίου ως αποτελεσματικό ή μη «αντίμετρο» της απώλειας του μειωμένου ΦΠΑ. Με αποτέλεσμα αυτή η άδικη σύγκριση -όσο κι αν επιχειρήθηκε με αστείες προσεγγίσεις εκ μέρους των κυβερνώντων να θολώσει- να ρίξει αναπόφευκτα στα Τάρταρα την αξία του Μεταφορικού Ισοδύναμου.

Η παραπάνω αξιολόγηση του Μεταφορικού Ισοδύναμου, με ευθύνη κυρίως της κυβέρνησης (σ.σ. η οποία δεν έχει πείσει βέβαια ούτε και σήμερα ότι όντως πίστευε ή πραγματικά ήθελε να κρατήσει τον νησιωτικό ΦΠΑ τουλάχιστον στα πέντε νησιά που ακόμα ισχύει το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς με παράλληλη λειτουργία του Μ.Ι.), οδήγησε αναπόφευκτα και σε ακρότητες. Με τους τοπικούς φορείς -και της αυτοδιοίκησης- στο βωμό της μάχης για τη διατήρηση του ΦΠΑ, να αφήνουν στην άκρη εντελώς την «διαβούλευση» για το Μεταφορικό Ισοδύναμο. Για την ακρίβεια να υποτιμούν εντελώς την όποια ενδεχόμενη δυναμική του, η οποία ασφαλώς και στο μέλλον μπορεί να γίνει πολύ μεγαλύτερη απ’ ότι είναι σήμερα και έτσι πρέπει να το αντιμετωπίζουμε. Αλλά για να γίνει κάποτε, θα πρέπει και οι φορείς των νησιωτικών κοινωνιών να δείξουν σχετικό έμπρακτο ενδιαφέρον.

Φτάνουμε όμως στο σήμερα. Σήμερα όπου το Μεταφορικό Ισοδύναμο άρχισε να πληρώνει αυτά τα 23 ευρώ «της διαφοράς» οδικής και θαλασσινής μεταφοράς στους νησιώτες ταξιδιώτες και ετοιμάζεται να πληρώσει οσονούπω το αντίστοιχο αντιστάθμισμα των μεταφορών και σε επίπεδο επιχειρήσεων. Ξεπερνώντας σχετικά ανώδυνα τις εύλογες απαισιόδοξες προβλέψεις σχετικά με τις γραφειοκρατικές δυσκολίες που θα εμφανίζονταν και σε κάθε περίπτωση… λειτουργώντας από το πρώτο καλοκαίρι. Προσφέροντας ένα αντιστάθμισμα, μικρό ή ικανοποιητικό (ο καθένας μπορεί να το κρίνει ανάλογα με την… τσέπη του), το οποίο όμως σε κάθε περίπτωση είναι ένα αντιστάθμισμα που δεν προϋπήρχε.

Ως εκ τούτου, το Μεταφορικό Ισοδύναμο, ειδικά από τη στιγμή που οι κυβερνώντες, συμπεριλαμβανομένου και του βουλευτή Γιώργου Πάλλη, διατρανώνουν ότι ο ΦΠΑ όχι μόνο δεν κινδυνεύει (ξανά) να καταργηθεί στο τέλος του τρέχοντος εξαμήνου, αλλά πρόκειται να επαναθεσμοθετηθεί σε όλα τα νησιά, πρέπει σιγά σιγά να μπει σε πρώτο πλάνο. Να αγκαλιαστεί από τους τοπικούς φορείς πρώτιστα, προκειμένου να εμπεδωθεί ότι πρέπει να υπάρχει και στο μέλλον να επεκταθεί, από οποιαδήποτε κυβέρνηση. Με αυτή τη σκέψη λοιπόν, είναι αναγκαίο να σταματήσει πια το στείρο αντιπολιτευτικό έμμεσο «μποϋκοτάζ» του μέτρου αυτού και να μπει σε μία άλλη βάση η αξιολόγησή του.

Γιατί ακόμα κι αν πιστεύει κανείς ότι το μέτρο αυτό εφαρμόστηκε από τη σημερινή κυβέρνηση για λάθος λόγους και για… μικροπολιτική αφορμή, σε κάθε περίπτωση είναι ένα νομοθέτημα για τη νησιωτικότητα που ήρθε πολλά χρόνια μετά την κατάργηση του Υπουργείου Αιγαίου. Και είναι και στο χέρι των εκπροσώπων των νησιών, να το κάνουν καλύτερο και να προσαρμοστεί ακόμα πιο ικανοποιητικά στις ανάγκες τους. Μοιάζει λίγο η υπόθεσή του με την περίφημη «Ακαδημία», που κανείς δεν ήθελε ασφαλώς να καταργηθεί, αλλά κανείς δεν βρήκε χρόνο να αξιολογήσει με νηφαλιότητα την μετέπειτα σημασία του νεοϊδρυθέντος Πανεπιστημίου Αιγαίου.