Εντυπωσιακή βουτιά έκανε το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, το ΑΕΠ, στο νομό Λέσβου την πενταετία 2008 - 2013, σύμφωνα με τα πρόσφατα αναθεωρημένα στοιχεία που δημοσίευσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή. Ειδικότερα, το 2008 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στο νομό Λέσβου ανήλθε στα 17.272 ευρώ.

Ήταν η τελευταία χρονιά ανοδικής πορείας του ΑΕΠ, η οποία είχε ξεκινήσει το 2000, όταν ήταν μόλις 9.636 ευρώ, όπως δείχνει ο σχετικός πίνακας. Η μικρή κάμψη που καταγράφηκε το 2009 έγινε πολύ πιο έντονη από το 2010 ως το 2012. Το 2013 καταγράφεται ήπια υποχώρηση ως και σταθεροποίηση με το κατά κεφαλήν ΑΕΠ να «προσγειώνεται» στα 13.073 ευρώ. Συνολικά την περίοδο 2008 - 2013 η κάμψη του ΑΕΠ στο νομό Λέσβου ανήλθε στο 24,31%.

Επιταχύνθηκε η πτώση
Παρότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για τα επόμενα δύο έτη (2014 και 2015), είναι βέβαιο ότι η πτωτική πορεία του ΑΕΠ επιταχύνθηκε. Αυτό τουλάχιστον δείχνουν άλλοι στατιστικοί δείκτες όπως είναι η δηλωμένη ανεργία, η μειωμένη τουριστική κίνηση, η κάμψη της οικοδομικής δραστηριότητας, η κάμψη της αγροτικής παραγωγής και το κλείσιμο μεγάλου αριθμού μεταποιητικών επιχειρήσεων και άλλα.

Τα στοιχεία για τα νησιά του νομού παρουσιάζονται ενοποιημένα, ωστόσο η Λέσβος ως διοικητικό κέντρο της Περιφέρειας, που φιλοξενεί μεγάλο αριθμό διοικητικών υπηρεσιών, βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση από τη Λήμνο, όπου είναι βέβαιο ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι αισθητά χαμηλότερο απ’ αυτό της Λέσβου.

Ο φτωχότερος της περιφέρειας
Στο σύνολο της χώρας το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι σταθερά υψηλότερο από αυτό του νομού καθ’ όλη την περίοδο που δείχνουν τα διαθέσιμα στοιχεία (2000 - 2013), στοιχείο που αποδεικνύει ότι το πρόβλημα της ανισόμετρης ανάπτυξης μεταξύ των περιοχών της χώρας παραμένει πολύ έντονο.

Το 2008 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας ανήλθε στα 21.845 ευρώ και το 2013 υποχώρησε στα 16.451 ευρώ. Το 2000 ήταν 13.071 ευρώ. Σε ποσοστά η κάμψη την περίοδο 2008 - 2013 ανήλθε στο 24,69%.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο νομός Λέσβου δεν είναι ο πλουσιότερος του βορείου Αιγαίου, καθώς την περίοδο 2000 - 2013, μόλις πέντε χρονιές, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ του νομού είναι υψηλότερο από αυτό της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα έτη 2001, 2003, 2005, 2006 και 2013.

Ο πιο «πλούσιος» νομός του βορείου Αιγαίου, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, είναι ο νομός Σάμου, ο οποίος επί οκτώ έτη εμφανίζει υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, ενώ ο νομός Χίου είναι πρώτος τέσσερα έτη κι ο νομός Λέσβου μόλις δύο.

Το βόρειο Αιγαίο
Για το 2013 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στο βόρειο Αιγαίο διαμορφώθηκε στα 12.881 ευρώ και είναι μειωμένο κατά 3,8% σε σχέση με το 2012, οπότε είχε διαμορφωθεί στο 13.389 ευρώ. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στο σύνολο της χώρας το 2013 ήταν 16.451 ευρώ, ενώ το 2012 ήταν 17.311 ευρώ.

Το 2013 το βόρειο Αιγαίο είναι η έκτη φτωχότερη περιφέρεια με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, μεταξύ των 13 περιφερειών της χώρας. Δηλαδή είναι περίπου στη μέση. Στη χειρότερη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, στην οποία το κατά κεφαλήν ΑΕΠ υποχώρησε κατά 7,2%, στα 11.513 ευρώ από τα 12.403 ευρώ που ήταν το 2012.

Στην καλύτερη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Αττικής, όπου το κατά κεφαλήν ΑΕΠ το 2013 ήταν 22.238 ευρώ (23.530 ευρώ το 2012).

Τελευταίοι στο παραγωγικό δυναμικό

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το βόρειο Αιγαίο το 2013 βρέθηκε στην τελευταία θέση μεταξύ των δεκατριών περιφερειών της χώρας σε ό,τι αφορά την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία. Συγκεκριμένα, η συνολική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της Περιφέρειας ανήλθε στα 2,274 δις ευρώ από τα 2,367 δις ευρώ που ήταν το 2012.

Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία δείχνει την πρόσθετη αξία που δημιουργείται σε μια περιοχή από την επεξεργασία των πρώτων υλών. Για παράδειγμα μία βιομηχανία αγοράζει πρώτη ύλη (αγαθού) έναντι 3.000 ευρώ, στη συνέχεια μετά από επεξεργασία πωλεί τα τελικά προϊόντα στους καταναλωτές έναντι 4.000 ευρώ.

Η προστιθέμενη αξία επί του συγκεκριμένου αγαθού είναι 4.000 - 3.000, δηλαδή 1.000 ευρώ, όπου πρόκειται αθροιστικά για αμοιβές εργαζομένων, την αμοιβή κεφαλαίου που χρησιμοποιήθηκε, το κέρδος του επιχειρηματία για τον κίνδυνο που ανέλαβε στην οργάνωση της παραγωγής κ.λπ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι όλα τα νησιά του βορείου Αιγαίου μαζί παρήγαγαν μόλις το 1,4% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας (ΑΠΑ) της χώρας το 2013. Το νότιο Αιγαίο παρήγαγε το 3,2%, η Κρήτη το 4,9% και τα Ιόνια Νησιά το 1,7%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία που δίνει η πρωτογενής παραγωγή στα νησιά του βορείου Αιγαίου ανέρχεται μόλις στα 122 εκατ. ευρώ, όταν στο νότιο Αιγαίο ανέρχεται στα 143 εκατ. ευρώ. Ο τριτογενής τομέας (εμπόριο, μεταφορές, τουρισμός) στο βόρειο Αιγαίο δίνει ΑΠΑ 543 εκατ. ευρώ και στο νότιο Αιγαίο 2.412 εκατ. ευρώ.