Στις 15 Ιανουαρίου πρόκειται η Ευρωπαϊκή Ένωση να υιοθετήσει μια νέα Κοινή Αλιευτική Πολιτική (Κ.Αλ.Π.), η οποία είναι το αντίστοιχο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για το χώρο της αλιείας. Βασικό χαρακτηριστικό της νέας Κ.Αλ.Π. θα είναι η εφαρμογή πιο αυστηρών μέτρων προστασίας των ιχθυοαποθεμάτων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Εκτιμάται πως έτσι θα προσφέρονται στους καταναλωτές υψη­λής ποιότητας, υγιεινά προϊόντα διατροφής, βιώσιμα θαλάσσια οικοσυστήματα, ελκυστικές και ασφαλέστερες θέσεις εργασίας σε επικερδείς κλάδους και ακμάζουσες παράκτιες κοινότητες. Η υπεραλίευση είναι μείζον ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία της, γίνεται υπεραλίευση του 80% των αποθεμάτων στη Μεσόγειο και του 47% των αποθεμάτων του Ατλαντικού.

Ειδικότερα, η αλιεία θα επιτρέπεται μόνο στο βαθμό που θα διασφαλίζεται ότι θα είναι εφικτή κάθε χρόνο η μέγιστη δυνατή συγκομιδή αλιευμάτων. Επίσης θα είναι δυνατή η έκτακτη απαγόρευση της αλιείας για ορισμένα χρονικά διαστήματα όταν κρίνεται απαραίτητο. Πολυετή σχέδια διαχείρισης των ιχθυοαποθεμάτων θα καταρτιστούν για όλα τα αποθέματα, βάσει των επιστημονικών δεδομένων. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει μπόλικο ερευνητικό έργο για επιστημονικά ιδρύματα, όπως το Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Προβλέπεται ότι θα απαγορευθούν οι απορρίψεις ανεπιθύμητων αλιευμάτων. Τα ανεπιθύμητα αλιεύματα θα εκφορτώνονται υποχρεωτικά και θα οδηγούνται στη βιομηχανία παραγωγής ιχθυάλευρων και τροφών για ζώα συνοδείας (γάτες και σκύλους). Επίσης, θα επιβληθεί η χρήση επιλεκτικών αλιευτικών εργαλείων, ώστε να μειωθούν τα ανεπιθύμητα αλιεύματα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι σταδιακά θα αλλάξουν εκ νέου τα επιτρεπόμενα αλιευτικά εργαλεία και οι ψαράδες, για παράδειγμα, θα υποχρεωθούν να χρησιμοποιούν δίχτυα με μεγαλύτερα «μάτια».

Αλιευτικά δικαιώματα
Ένα άλλο μέτρο που θα εισαχθεί στην αλιεία, είναι οι μεταβιβάσεις αλιευτικών παραχωρήσεων. Ουσιαστικά πρόκειται για τη δημιουργία ενός εμπορίου δικαιωμάτων αλίευσης. Το μέτρο θα αφορά κυρίως μεγάλα αλιευτικά σκάφη και είναι πιθανό από αυτό να εξαιρεθούν τα μικρά. Επί της ουσίας, ο ιδιοκτήτης ενός μεγάλου σκάφους θα μπορεί να πουλάει τα δικαιώματα αλίευσης που θα έχει, σε άλλο σκάφος, αν δεν πρόκειται να τα αξιοποιήσει.

Αντίστοιχο μέτρο εφαρμόζεται ήδη με τις μεταβιβάσεις δικαιωμάτων επιδότησης μεταξύ των αγροτών. Το μέτρο αυτό πρακτικά θα δώσει τη δυνατότητα ταχύτερης μείωσης του αλιευτικού στόλου, καθώς τα μη αποδοτικά σκάφη και επιχειρήσεις θα βγαίνουν πιο γρήγορα εκτός της παραγωγικής διαδικασίας.

Αλιευτικές κοινότητες
Ένας μεγάλος άξονας της νέας Κ.Αλ.Π. θα απευθύνεται στις αλιευτικές κοινότητες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει ότι η μείωση του αλιευτικού στόλου και οι αλλαγές που έρχονται στον κλάδο, επηρεάζουν όλο και περισσότερο την οικονομική και κοινωνική ζωή στα ψαροχώρια κι ευρύτερα στις ζώνες που ασκείται η αλιευτική δραστηριότητα.

«Πατώντας» στην εμπειρία από τα προγράμματα Leader Αλιείας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να δώσει μεγαλύτερη ενίσχυση στις αλιευτικές κοινότητες. Στόχος είναι να μειωθούν οι αρνητικές επιπτώσεις σ’ αυτές από τον περιορισμό της αλιευτικής δραστηριότητας. Το χρηματοδοτικό μέσο που θα δημιουργηθεί, θα ονομάζεται Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας. Από το 2014, οι ομάδες τοπικής δράσης αλιείας θα έχουν τη δυνατότητα να συνδυάζουν τους πόρους διαφορετικών ταμείων για έργα και δράσεις που θα αναπτύσσουν. Για παράδειγμα, εκτός από τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας, θα μπορούν να αξιοποιούν τους πόρους κι άλλων κοινοτικών ταμείων, π.χ. του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης. Εκτιμάται πως έτσι θα δημιουργηθούν οι δυνατότητες να παραχθούν εισοδήματα από άλλες πηγές και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας προκειμένου να καλυφθεί μέρος αυτών που χάνονται από την αλιεία. Επιπρόσθετα, οι κοινοτικές αρχές πιστεύουν πως έτσι θα αυξηθεί η προστιθέμενη αξία από την αλιεία, που μένει στις αλιευτικές κοινότητες.