Εμπρός Εβδομαδίαια Εφημερίδα Νομού Λέσβου - Γυμνασιάρχου Ολυμπίου 4 - Mυτιλήνη - 81100
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή με οποιονδήποτε τρόπο.
Στο δέκατο τέταρτο κείμενο για την Αχερώνη καταγράφω μία συζήτηση για μια εκδρομή:
- Ερατώ μου, θα πάμε στην Ερμοπύλη όπου κείται η τριών μέτρων κολώνα της Πύλης.
- Σε παρόμοια Πύλη ο θεός κάλεσε με το κηρύκειο τις ψυχές όπου: «αυτές τον ακολούθησαν τρίζοντας κι ο Ερμής προπορευόταν στο λυτρωτικό, υγρό δρόμο». (Οδύσσεια Ω. 8, 9).
- Από εκεί θα φανούν τα Μάκαρα, το «Μάκαρος έδος» της πανίερης Αιολίωνος Λέσβου κατά τον 37ο στίχο του ομηρικού ύμνου στον Απόλλωνα. Μετά θα διαβούμε του Λειμώνα το άβατο.
- Βρήκα στο λεξικό «Σουΐδα», του 10ου μ.Χ. αιώνα να καταγράφεται το: «Ηλύσιον: Ιερόν περί τον άδην. Οι δε περί Αίγυπτον, οι δε περί Λέσβον. οι δε το κεκεραυνωμένον χωρίον, ή πεδίον. τα δε τοιαύτα εστιν άβατα. Καλείται δε και Ενηλύσια. Πολέμων δε Αθηναίους φησί το κατασκηφθέν χωρίον καλείν».
- Από εκεί θα δούμε, νοτιοανατολικά της αρχαίας Αρίσβης, την τοποθεσία «κόψε ρίξε», όπου ο Χρίστος Παρασκευαΐδης στο βιβλίο του «Η παλαιά Αγία Παρασκευή» καταγράφει ότι η περιγραφομένη από τον Ξενοφώντα μάχη Αθηναίων και Λακεδαιμονίων, το 394 π.Χ., ίσως έγινε εκεί «όπου ευρέθησαν το 1905 περί τα τριάκοντα αργυρά νομίσματα της Μιλήτου, άτινα δύναταί τις να υποθέση ότι συνετάφησαν μετά των νεκρών της μάχης εκείνης». Από την Ερμοπύλη δυτικά της θα φανεί η Ορφική Άντισσα, ανατολικά της ο Ναπαίος Απόλλων, νοτιοανατολικά η βυθισμένη Πύρρα με το Κοινό των Λεσβίων στα Μέσσα, η Αρίσβη και ο «Χριστός τ’ Αρακλή» που μετακόμισε στον Τσικνιά τον 16ο αιώνα. Μετά θα κατεβούμε από τον Λειμώνα, νότια στις «Αχερούσιες» Λίμνες και θα φωτογραφίσεις τον Αλευροπόταμο που κυλιέται με τον Καθάριο στης Τράγαινας το γεφύρι, όπου ήταν στην αρχαιότητα το χωρίον Ηρακλής.
- Μπορούμε να μιλήσουμε για νεκρομαντείο;
- Ερμοπύλη - Λειμών - «Αχερουσία» Λίμνη - Αναιρέσα - Αχερώνας - Κιόνια - Ηρακλής! Μαζί με τα επιπλέον σχετικά τοπωνύμια, τα έντονα γεωλογικά φαινόμενα του λεκανοπεδίου, που θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα ηφαιστειακά κέντρα του νησιού, με διαχρονική σεισμική δραστηριότητα και θερμές πηγές, στο Γερακάρι του Κόλωνα, στα Τριάντα, στην Πύρρα, στο Λισβόρι και στον Πολιχνίτο, δείχνουν ότι ο τόπος ομοιάζει στις συνθήκες των περιοχών που εθεωρούντο ιεροί στην αρχαιότητα, με λατρεία ψυχών.
- Ο Κώστας Μάκιστος τοποθετεί το νεκρομαντείο μεταξύ των ποταμών Μυλοπόταμου και Ξυνόρροδου. («Η Σελλάδα της Αγίας Παρασκευής Λέσβου», Αθήνα 1970 σελ. 180).
- Πιθανά να βρίσκεται εκεί και πιθανότερο δυτικότερα, στο λατρευτικό τόξο του Παρθένη που περικλείει το Μετόχι των θεραπευτών Αγίων Αναργύρων, τον Άγιο Λεόντιο (Λέντη - Λέτη) και το παλιό Μετόχι του Σωτήρος Χριστού, που υποδηλώνουν λατρεία του Ηρακλή.
- Ίσως, κάποτε, η αρχαιολογική σκαπάνη να αποκαλύψει την ακριβή θέση του. Αλλά ο Αχερώνας θα μας οδηγήσει στα Καραβούλια!
- Ερατώ μου, εκεί που βουλιάζει ο τόπος θα βυθιστούμε στoν Κόλπο, και στις όχθες του Αχερώνα, όπου η Ομηρική Αχερωΐς. Με τη βοήθεια του ψυχοπομπού Ερμή και του Ηρακλή Σωτήρα θα τιμήσουμε τους νεκρούς μας, όπως έπραξαν ο Αγαμέμνων και ο Μενέλαος, όταν μετά τη νίκη τους στην Τροία επισκέφθηκαν τον τόπο και το Ιερό των Μέσσων του Δία, της Ήρας και του Διόνυσου, για να μάθουν για το ταξίδι της επιστροφής.
- Προσμένω, καλέ μου, με την αναφορά στον ψυχοπομπό θεό Ερμή από την εξόριστη στην Πύρρα Ερεσία Σαπφώ, η οποία: «Επειδή η Γογγύλα έφυγε από κοντά της, φέρνει στον νου της τον θάνατο, που στην σκέψη του όμως παρηγοριέται, πως θα δει τις όχθες του Αχέροντα καθώς θα καλύπτονται από λωτούς και δροσοστάλες» και απαγγέλλω: «κατθάνην δ’ ίμερός τις έχει με και λωτίνους δροσόεντας όχθοις ίδην Αχέροντος». (Πάνος Φραγγέλλης: «Η αληθινή Σαπφώ» Αθήνα 2004, Β΄ τόμος, σ. 161). Η συνέχεια στις επόμενες δεκαπενθήμερες επισημάνσεις.
- Ερατώ μου, θα πάμε στην Ερμοπύλη όπου κείται η τριών μέτρων κολώνα της Πύλης.
- Σε παρόμοια Πύλη ο θεός κάλεσε με το κηρύκειο τις ψυχές όπου: «αυτές τον ακολούθησαν τρίζοντας κι ο Ερμής προπορευόταν στο λυτρωτικό, υγρό δρόμο». (Οδύσσεια Ω. 8, 9).
- Από εκεί θα φανούν τα Μάκαρα, το «Μάκαρος έδος» της πανίερης Αιολίωνος Λέσβου κατά τον 37ο στίχο του ομηρικού ύμνου στον Απόλλωνα. Μετά θα διαβούμε του Λειμώνα το άβατο.
- Βρήκα στο λεξικό «Σουΐδα», του 10ου μ.Χ. αιώνα να καταγράφεται το: «Ηλύσιον: Ιερόν περί τον άδην. Οι δε περί Αίγυπτον, οι δε περί Λέσβον. οι δε το κεκεραυνωμένον χωρίον, ή πεδίον. τα δε τοιαύτα εστιν άβατα. Καλείται δε και Ενηλύσια. Πολέμων δε Αθηναίους φησί το κατασκηφθέν χωρίον καλείν».
- Από εκεί θα δούμε, νοτιοανατολικά της αρχαίας Αρίσβης, την τοποθεσία «κόψε ρίξε», όπου ο Χρίστος Παρασκευαΐδης στο βιβλίο του «Η παλαιά Αγία Παρασκευή» καταγράφει ότι η περιγραφομένη από τον Ξενοφώντα μάχη Αθηναίων και Λακεδαιμονίων, το 394 π.Χ., ίσως έγινε εκεί «όπου ευρέθησαν το 1905 περί τα τριάκοντα αργυρά νομίσματα της Μιλήτου, άτινα δύναταί τις να υποθέση ότι συνετάφησαν μετά των νεκρών της μάχης εκείνης». Από την Ερμοπύλη δυτικά της θα φανεί η Ορφική Άντισσα, ανατολικά της ο Ναπαίος Απόλλων, νοτιοανατολικά η βυθισμένη Πύρρα με το Κοινό των Λεσβίων στα Μέσσα, η Αρίσβη και ο «Χριστός τ’ Αρακλή» που μετακόμισε στον Τσικνιά τον 16ο αιώνα. Μετά θα κατεβούμε από τον Λειμώνα, νότια στις «Αχερούσιες» Λίμνες και θα φωτογραφίσεις τον Αλευροπόταμο που κυλιέται με τον Καθάριο στης Τράγαινας το γεφύρι, όπου ήταν στην αρχαιότητα το χωρίον Ηρακλής.
- Μπορούμε να μιλήσουμε για νεκρομαντείο;
- Ερμοπύλη - Λειμών - «Αχερουσία» Λίμνη - Αναιρέσα - Αχερώνας - Κιόνια - Ηρακλής! Μαζί με τα επιπλέον σχετικά τοπωνύμια, τα έντονα γεωλογικά φαινόμενα του λεκανοπεδίου, που θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα ηφαιστειακά κέντρα του νησιού, με διαχρονική σεισμική δραστηριότητα και θερμές πηγές, στο Γερακάρι του Κόλωνα, στα Τριάντα, στην Πύρρα, στο Λισβόρι και στον Πολιχνίτο, δείχνουν ότι ο τόπος ομοιάζει στις συνθήκες των περιοχών που εθεωρούντο ιεροί στην αρχαιότητα, με λατρεία ψυχών.
- Ο Κώστας Μάκιστος τοποθετεί το νεκρομαντείο μεταξύ των ποταμών Μυλοπόταμου και Ξυνόρροδου. («Η Σελλάδα της Αγίας Παρασκευής Λέσβου», Αθήνα 1970 σελ. 180).
- Πιθανά να βρίσκεται εκεί και πιθανότερο δυτικότερα, στο λατρευτικό τόξο του Παρθένη που περικλείει το Μετόχι των θεραπευτών Αγίων Αναργύρων, τον Άγιο Λεόντιο (Λέντη - Λέτη) και το παλιό Μετόχι του Σωτήρος Χριστού, που υποδηλώνουν λατρεία του Ηρακλή.
- Ίσως, κάποτε, η αρχαιολογική σκαπάνη να αποκαλύψει την ακριβή θέση του. Αλλά ο Αχερώνας θα μας οδηγήσει στα Καραβούλια!
- Ερατώ μου, εκεί που βουλιάζει ο τόπος θα βυθιστούμε στoν Κόλπο, και στις όχθες του Αχερώνα, όπου η Ομηρική Αχερωΐς. Με τη βοήθεια του ψυχοπομπού Ερμή και του Ηρακλή Σωτήρα θα τιμήσουμε τους νεκρούς μας, όπως έπραξαν ο Αγαμέμνων και ο Μενέλαος, όταν μετά τη νίκη τους στην Τροία επισκέφθηκαν τον τόπο και το Ιερό των Μέσσων του Δία, της Ήρας και του Διόνυσου, για να μάθουν για το ταξίδι της επιστροφής.
- Προσμένω, καλέ μου, με την αναφορά στον ψυχοπομπό θεό Ερμή από την εξόριστη στην Πύρρα Ερεσία Σαπφώ, η οποία: «Επειδή η Γογγύλα έφυγε από κοντά της, φέρνει στον νου της τον θάνατο, που στην σκέψη του όμως παρηγοριέται, πως θα δει τις όχθες του Αχέροντα καθώς θα καλύπτονται από λωτούς και δροσοστάλες» και απαγγέλλω: «κατθάνην δ’ ίμερός τις έχει με και λωτίνους δροσόεντας όχθοις ίδην Αχέροντος». (Πάνος Φραγγέλλης: «Η αληθινή Σαπφώ» Αθήνα 2004, Β΄ τόμος, σ. 161). Η συνέχεια στις επόμενες δεκαπενθήμερες επισημάνσεις.