Γρήγορα αρχίζουν να κινούνται τα νήματα για την αλλαγή της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει το Μουσείο Τεριάντ. Σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα της «Ελευθεροτυπίας», που αποκάλυπτε το θέμα, σε συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, το οποίο μάλιστα είχε απαρτία, αποφασίστηκε να χαρακτηριστεί ως «μνημείο» το κτηριακό κέλυφος του Μουσείου, αλλά και να αρχίσει η διαδικασία αναστήλωσής του, μετά και την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών. Το έργο έχει ενταχθεί στον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Πολιτισμού. Παράλληλα, όμως, προβλέπεται μεταφορά των έργων και των εκδόσεων που φιλοξενεί το Μουσείο Τεριάντ στην Αθήνα, για να γίνει η συντήρηση και καταλογογράφησή τους. Παραμένει, ωστόσο, άγνωστο, μέχρι στιγμής, το χρονοδιάγραμμα και ο ακριβής προϋπολογισμός του έργου, καθώς και το πότε αναμένεται να γίνει η μεταφορά τη συλλογής και για πόσο θα μείνει κλειστό το Μουσείο.

Το άρθρο τονίζει πως η απόφαση για χαρακτηρισμό του κελύφους του Μουσείου Τεριάντ ως μνημείου δεν είναι απλά μια τυπική απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, αλλά μια «ουσιαστικότατη κίνηση που προαναγγέλλει άμεσα και κατεπείγοντα μέτρα υπέρ αυτού “του μοναδικού στο είδος του ελληνικού μουσείου”», όπως επέμειναν τα μέλη του Συμβουλίου κατά την απόφασή τους.
Σημαντικό είναι πως ο χαρακτηρισμός αφορά μόνο το εξωτερικό (κέλυφος) και όχι και τους εσωτερικούς χώρους του Μουσείου, που έχουν υποστεί διάφορες αλλαγές διά μέσου των ετών και πρόκειται να υποστούν κι άλλες. Η απόφαση για το χαρακτηρισμό πάρθηκε λόγω της ιδιαίτερης ιστορικής, καλλιτεχνικής, κοινωνικής και επιστημονικής σημασίας του Μουσείου Τεριάντ και ουσιαστικά έγινε για πολύ πρακτικούς λόγους.

«Ανοίγει ο δρόμος»
Σκοπός της, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι εν μέρει το «να ανοίξει ο δρόμος» για τη μεταφορά των έργων τέχνης και των εκδόσεων από το Μουσείο Τεριάντ στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, κάτι που αναφέρθηκε στη σύσκεψη ουσιαστικά ως «επόμενο βήμα» της όλης διαδικασίας. Όπως υποστηρίχθηκε, σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα, το τελευταίο διαθέτει όλες τις απαραίτητες και κατάλληλες υποδομές για συντήρηση, καταγραφή και καταλογογράφηση των έργων και των εκδόσεων, κάτι που όπως υποστηρίχθηκε δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα. Ο πανεπιστημιακός και ιστορικός Τέχνης Νικόλαος Ζίας, που ήταν επίσης παρών στη συνεδρίαση, επέμεινε στο να ανακηρυχθεί ως «μνημείο» και η ίδια η συλλογή του Τεριάντ, κάτι που είναι βέβαιο ότι θα γίνει μετά την καταλογογράφησή της.
Παράλληλα, η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού έχει ήδη δρομολογήσει την εκπόνηση μελέτης για την ανακαίνιση του υπάρχοντος κτηριακού συγκροτήματος του Μουσείου Τεριάντ, η οποία «πατάει» πάνω στην προηγούμενη μελέτη, που πριν από μερικά χρόνια είχε εκπονήσει η αρχιτέκτονας Ιωάννα Βαλλίνα. Σύμφωνα με τα όσα ειπώθηκαν, προβλέπεται η μετατροπή του σε ένα πολύ σύγχρονο μουσείο, με όλες τις απαραίτητες τεχνολογικές υποδομές, με το εξωτερικό του - έργο του Γ. Γιαννουλέλλη - να παραμένει ανέπαφο και με επεμβάσεις μόνο στο εσωτερικό του.
«Με την απόφαση ένταξης του Μουσείου Τεριάντ στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Πολιτισμού, εκτός του ότι ικανοποιείται ένα πάγιο αίτημα των φιλότεχνων της Λέσβου, ανοίγει και ο δρόμος για την περαιτέρω ανάπτυξη του Μουσείου», αναφέρει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Νίκος Σηφουνάκης, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τις εξελίξεις. «Χαίρομαι που από την 1η Ιανουαρίου 2011 η ευθύνη λειτουργίας του Μουσείου περνά ξανά στο φυσικό του προϊστάμενο, το ΥΠΠΟΤ, το οποίο, όπως με διαβεβαίωσε ο κ. Γερουλάνος, θα μεριμνήσει άμεσα για την υλοποίηση του παραπάνω έργου.»

Αποφάσεις για ένα «ακέφαλο» μουσείο
Σύμφωνα με το διευθυντή του Μουσείου Τεριάντ, Κώστα Μανιατόπουλο, την προηγούμενη εβδομάδα βρέθηκε εκεί κλιμάκιο του Υπουργείου Πολιτισμού, που έκανε μια καταγραφή της υπάρχουσας κατάστασης. Αντίστοιχη επίσκεψη είχε γίνει στο χώρο και πριν από ενάμιση περίπου μήνα, από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων. Όπως υποστηρίζει ο κ. Μανιατόπουλος, έπρεπε κάτι να αρχίσει να γίνεται για την ανατροπή της υπάρχουσας κατάστασης.
«Το Υπουργείο Πολιτισμού μάς είπε ότι θα φτιάξει το κτήριο και δεδομένου ότι κάτω από τις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες δεν μπορούν να χτίσουν καινούργιο, αποφασίζουν ότι θα γίνει μια μικρή επέκταση και πως θα φτιαχτεί το υπόλοιπο όπως είναι», είπε ο ίδιος στο «Ε». «Τα τελευταία επτά - οχτώ χρόνια προσπαθούμε να γυρίσουμε στο Υπουργείο Πολιτισμού, αφού τα έργα δεν προστατεύονται. Ήδη υπήρχαν συζητήσεις από τότε που είχε επισκεφτεί το Μουσείο η κ. Μενδώνη και την περασμένη εβδομάδα μάς επισκέφτηκε κλιμάκιο του Υπουργείου.»
Ωστόσο, ο κ. Μανιατόπουλος, που όπως υποστηρίζει έχει κάνει στο παρελθόν με πρωτοβουλία του μια καταγραφή των έργων, δεν ήταν ενήμερος για τις προθέσεις του Υπουργείου να μεταφέρει στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το σύνολό τους, αλλά και τις συλλογές του Μουσείου Τεριάντ, ούτε για το πότε πρόκειται να ξεκινήσουν οι διαδικασίες ή για το πότε θα επιστρέψουν - εφόσον τελικά μεταφερθούν - τα έργα ή ακόμη και για το εάν και πότε θα κλείσει το Μουσείο. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί πως όλες οι παραπάνω αποφάσεις παίρνονται αυτήν τη στιγμή απουσίας «κεφαλής» του Μουσείου, που δεν έχει διοικητικό συμβούλιο.
«Δεν έχω καμμία επιπλέον πληροφόρηση, ούτε και αρμοδιότητα για να επέμβω, κάτι για το οποίο είναι αρμόδιο μόνο το διοικητικό συμβούλιο του Μουσείου, που αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει. Δυστυχώς, η Περιφέρεια κατάφερε να μας “μπλοκάρει” για ένα τετράμηνο περίπου και σε αυτό», λέει ο ίδιος. «Μετά τον Ιανουάριο, όταν λυθεί το ζήτημα, ελπίζω πως θα μπούμε σε καλό δρόμο. Σίγουρα, αυτό που προγραμματίζεται είναι καλύτερο από αυτό που γίνεται σήμερα. Ελπίζω, με την εμπειρία που έχω αποκτήσει, ότι ανάλογα με το ποιοι θα είναι στο νέο διοικητικό συμβούλιο, θα συμβάλουν και στο να γίνουν γρηγορότερα οι επεμβάσεις και να επιστρέψουν γρηγορότερα και τα έργα.»

Πρόθεση για πολιτιστικό τουρισμό στη Λέσβο
Αξίζει να σημειωθεί πως για το θέμα έχουν ήδη γίνει τρεις συσκέψεις με τους αρμοδίους του Υπουργείου, τόσο στη Μυτιλήνη όσο και στην Αθήνα.
«Δρόμος σωτηρίας» ανάλογος αυτού του Μουσείου Τεριάντ προβλέπεται, σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Ελευθεροτυπίας», και για το Μουσείο Θεοφίλου. Αυτό που τονίστηκε στη συνεδρίαση, μάλιστα, ήταν το ότι τα δύο αυτά Μουσεία θα μπορούσαν από μόνα τους να αποτελούν πόλο έλξης για τους επισκέπτες της Μυτιλήνης, ενώ όλα τα μέλη του Συμβουλίου εξέφρασαν την απορία τους για την εγκατάλειψη των δύο αυτών σημαντικών χώρων από την Περιφέρεια Αιγαίου.
Δεν έγινε, ωστόσο, κατά τη σύσκεψη καμμία αναφορά σε προϋπολογισμό ή χρονοδιάγραμμα του έργου. Ήταν, παρ’ όλα αυτά, έντονη η αίσθηση του «κατεπείγοντος» των συγκεκριμένων ενεργειών όσον αφορά στο Μουσείο Τεριάντ, με το χαρακτηρισμό του ως μνημείου να «ανοίγει το δρόμο» και τη μεταφορά των έργων αλλά και τη μελέτη να αναφέρονται ως «επόμενα βήματα».
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει πρόθεση της Λίνας Μενδώνη για ανάπτυξη πολιτισμικού τουρισμού στη Λέσβο, με επίκεντρο τα Μουσεία Τεριάντ και Θεοφίλου.