Σύντομα πρόκειται να ξεκινήσουν, με ευθύνη της 8ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου, οι εργασίες συντήρησης στην τοιχογραφία του Θεόφιλου στο Φούρνο του Μεσαγρού. Την ίδια στιγμή, η υπηρεσία αναμένει τη συνεδρίαση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων, προκειμένου να αρχίσουν και οι επεμβάσεις αναστήλωσης στο Αρχοντικό Γεωργιάδη, ένα χώρο που έχει πλέον συνδεθεί έντονα με την πολιτιστική ζωή της Μυτιλήνης και χρήζει άμεσης φροντίδας, προκειμένου να συνεχίσει να την υπηρετεί τόσο το καλοκαίρι όσο και το χειμώνα.

Το «Ε» είχε επισκεφτεί το Φούρνο του Θεόφιλου την περασμένη άνοιξη, κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης που γίνονταν στο εσωτερικό του κτίσματος, το οποίο εντάσσεται στα μνημεία παραγωγής και εμπορίου της Λέσβου. Οι τότε εργασίες περιελάμβαναν την τοποθέτηση και το βάψιμο των κουφωμάτων του κτηρίου, ενώ φαινόταν να είναι επιτακτική η ανάγκη για κατασκευή και της στέγης, λόγω της μεγάλης υγρασίας που είχε συγκεντρωθεί και, όπως ενημερωθήκαμε, υπήρχε φόβος να προκαλέσει πρόβλημα εάν δε γίνονταν εγκαίρως οι απαραίτητες εργασίες.

Συντηρείται η τοιχογραφία, μένει η… υγρασία
Η ίδια η περίφημη τοιχογραφία του Θεόφιλου, που χρονολογείται γύρω στη δεκαετία τού ’30 και παριστάνει σκηνές από την ιστορία της παρασκευής ψωμιού, ήταν επίσης σε κατάσταση που έχρηζε συντήρησης. Το έργο έχει να συντηρηθεί, άλλωστε, πάνω από 10 χρόνια, ενώ οι φθορές από το χρόνο και την υγρασία είναι έντονα εμφανείς πάνω του.


Πάνω από 10 χρόνια έχει να συντηρηθεί η τοιχογραφία του Θεόφιλου στο Φούρνο του Μεσαγρού, που παραμένει χωρίς φύλακα

Τότε, η προϊστάμενη της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων, Μαρία Δανιά - Ταπανλή, μας εξηγούσε πως η συντήρηση της τοιχογραφίας ήταν στα σχέδια της Υπηρεσίας, ωστόσο, δεδομένου ότι δεν μπορεί οποιοσδήποτε συντηρητής να αναλάβει έργα του Θεόφιλου, θα έπρεπε να αναζητηθεί κάποιος από την Αθήνα. Όπως μας είπε η ίδια πριν από λίγες μέρες, η Υπηρεσία είναι σε συνεννόηση με τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού και πολύ σύντομα θα ξεκινήσουν οι επεμβάσεις στο μνημείο από εξειδικευμένο προσωπικό.
Παρ’ όλα αυτά, δεν προβλέπεται ακόμη να γίνουν άμεσα εργασίες συντήρησης - κυρίως αποστράγγισης - στο εξωτερικό του Φούρνου του Θεόφιλου, που παρουσιάζει επίσης σημαντικές ζημιές από την υγρασία, καθώς, σύμφωνα με την κ. Δανιά, δεν υπάρχουν ακόμη οι απαραίτητοι πόροι από το υπουργείο Πολιτισμού. «Δεν είναι του παρόντος και δεν υπάρχουν χρήματα», λέει χαρακτηριστικά η ίδια. Συμπληρώνοντας πως, για τον ίδιο λόγο, το μνημείο εξακολουθεί να παραμένει χωρίς φύλακα, όπως και την περασμένη άνοιξη, αλλά όπως και πολλά χρόνια τώρα, αφού πρόκειται για πρόβλημα που απασχολεί μόνιμα την Υπηρεσία Νεωτέρων, με τις αιτήσεις προς το υπουργείο να απορρίπτονται διαρκώς.
Η απουσία φύλακα έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην επίδραση της υγρασίας, στο εσωτερικό τουλάχιστον του μνημείου, αφού, παρ’ όλο που κάθε τόσο ο χώρος αερίζεται από τους αρμοδίους και ανοίγει για τους επισκέπτες με ευθύνη του δήμου Γέρας που διαθέτει και κλειδί, ο Φούρνος δεν παύει να μένει κατά κύριο λόγο κλειστός και χωρίς να θερμαίνεται.

Μέσα στο Νοέμβριο το Αρχοντικό
Παράλληλα, πλησιάζει η ώρα που θα ξεκινήσουν οι εργασίες γενικής αναστήλωσης του Αρχοντικού Γεωργιάδη, βάσει σχετικής οικονομοτεχνικής μελέτης που έχει εκπονήσει η Υπηρεσία Νεωτέρων, ύστερα από ανάθεση της νομαρχίας Λέσβου. Όπως μας εξηγούσαν μέσα στο καλοκαίρι, τόσο η κ. Δανιά όσο και ο αντινομάρχης Θεόδωρος Βαλσαμίδης, το επιβλητικό κατασκεύασμα του αρχιτέκτονα Αργύρη Αδαλή, που δεσπόζει στην Επάνω Σκάλα από τα μέσα περίπου του 19ου αιώνα, έχει ανάγκη από άμεσες επεμβάσεις.


Με αποκαθαιρέσεις των επιχρισμάτων και στερεώσεις θα ξεκινήσουν τον άλλο μήνα οι εργασίες στο Αρχοντικό Γεωργιάδη

Η οικονομοτεχνική μελέτη της Υπηρεσίας Νεωτέρων, που παραδόθηκε στη νομαρχία Λέσβου μέσα στο καλοκαίρι με προϋπολογισμό 1,6 εκατ. ευρώ, περιλαμβάνει εργασίες που αφορούν στη συντήρηση του κτηρίου, την επισκευή τού πίσω μέρους του Αρχοντικού, καθώς και τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου.
Καθώς το έργο δεν έχει ενταχθεί ακόμη σε κάποιο πρόγραμμα, ο προϋπολογισμός έχει υπολογιστεί ανά φάσεις και ανά προτεραιότητα υλοποίησης του έργου, που φέρει τον τίτλο «Αναστήλωση Αρχοντικού Γεωργιάδη (Φάση Α΄ και Β΄), με τις πρώτες επεμβάσεις να περιλαμβάνουν αποκαθαιρέσεις των επιχρισμάτων και στερεώσεις όπου χρειάζεται και την τμηματική συνέχιση του έργου ανάλογα με τη χρηματοδότηση. Ο αύλειος χώρος του Αρχοντικού θα είναι ο τελευταίος που θα διαμορφωθεί.
Οι αρμόδιοι υπολόγιζαν να ξεκινήσουν οι εργασίες μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, κάτι που τελικά δεν ίσχυσε. Έχουν υπογραφεί, ωστόσο, τόσο η προγραμματική σύμβαση με το υπουργείο Πολιτισμού, όσο και το μνημόνιο που απαιτείται για να ξεκινήσει η διαδικασία για τις εργασίες και μένει μόνο η συνεδρίαση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων, που προβλέπεται να πραγματοποιηθεί έως τα μέσα Νοεμβρίου.
«Είχαμε πολύ γρήγορα την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης», είπε στο «Ε» η κ. Δανιά. «Ωστόσο, πρέπει να ακολουθηθεί μια διαδικασία για την πρόσληψη προσωπικού εν επιστασία. Είναι κάτι που το κυνηγάμε και περιμένουμε το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων, που για κάποιους λόγους τις τελευταίες μέρες δεν έχει λειτουργήσει. Μέσα στο Νοέμβριο, πάντως, θα ξεκινήσει το έργο, με όσες εργασίες μπορούν να γίνουν.»