Έχουν οι τρομοκράτες αισθήματα; Είναι πάντα έτσι όπως μας τους παρουσιάζουν τα τηλεοπτικά δελτία και η έντυπη δημοσιογραφία ή λυγίζουν και συστέλλονται μπροστά σε μία Κατερίνα, που έχει ταραγμένη προσωπική ζωή και έχασε άντρα και παιδί σε τροχαίο ατύχημα; Εν τέλει μπορεί να ερωτευθεί ένας τρομοκράτης;
Γιώργος Καρτέρης
Μυθιστόρημα
Εκδόσεις Μελάνι
Αθήνα 2008, σελ. 402
Έχουν οι τρομοκράτες αισθήματα; Είναι πάντα έτσι όπως μας τους παρουσιάζουν τα τηλεοπτικά δελτία και η έντυπη δημοσιογραφία ή λυγίζουν και συστέλλονται μπροστά σε μία Κατερίνα, που έχει ταραγμένη προσωπική ζωή και έχασε άντρα και παιδί σε τροχαίο ατύχημα; Εν τέλει μπορεί να ερωτευθεί ένας τρομοκράτης; Τα ερωτήματα τείνουν να εκληφθούν ως ρητορικά. Φυσικά και ερωτεύεται ένας τρομοκράτης, αφού η εικόνα του που, έντεχνα, έχει περάσει στην κοινωνία είναι απατηλή και στρεβλή. Η μορφή που εστιάζει ο φακός - το σταθερό χέρι που πυροβολεί αδίστακτα και δε λαθεύει, το καλυμμένο με κουκούλα πρόσωπο και τίποτα άλλο - δεν είναι παρά ένα σκηνοθετικό τρυκ προς μαζική κατανάλωση. Ο τρομοκράτης στην ψυχοσύνθεση προσιδιάζει με μικρό παιδί. Και πάνω απ’ όλα ισχύει η ρήση του φιλόσοφου Αξελού: «Ο τρομοκράτης είναι ένας τρομοκρατημένος».
Στο εν λόγω μυθιστόρημα, ο «Ερωτευμένος τρομοκράτης», που κυκλοφορεί από τις καλαίσθητες και ποιοτικές εκδόσεις «Μελάνι», ο Καρτέρης στήνει την ιστορία του βασισμένος σε ένα αληθινό γεγονός: Το θάνατο του Χρήστου Τσουτσουβή και των αστυνομικών που συνεπλάκησαν μαζί του, ύστερα από συμπλοκή που έγινε στην περιοχή του Γκύζη, στην Αθήνα, στις 15 Μαΐου του 1985. Είναι φανερό πως ο συγγραφέας κρατούσε αρχείο από τα γεγονότα εκείνης της εποχής, αφού τόσο η φρασεολογία, οι ανακοινώσεις των εφημερίδων της εποχής και αρκετοί διάλογοι των ηρώων του, είναι αδιάψευστοι μάρτυρες της συστηματικής έρευνας που προηγήθηκε.
Η γλώσσα του Καρτέρη είναι απλή, λιτή, αλλά όχι απλοϊκή. Μακριά από το life style και τα μοδάτα μυθιστορήματα της εποχής, στον αντίποδα του σύγχρονου αστικού μυθιστορήματος που το καλλιεργούν εφησυχασμένοι ομότεχνοί του, τον απασχολεί ένα ιδιότυπο λούμπεν περιθώριο, με πρόσωπα που ακροβατούν επικίνδυνα μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Από την πρώτη κιόλας σελίδα, με την περιγραφή που κάνει για το κουτούκι της οδού Αμοργού, όπου συγκεντρώνονται, ζουν κι ανασαίνουν κάποιοι εκ των ηρώων του, μας μπάζει δυναμικά και μαστόρικα στον κόσμο τους. Ο Καρτέρης πλέκει με υπομονή και ατέλειωτες περιγραφές τα πορτραίτα των ηρώων του, που όντες παρακμιακοί κινούνται πάντα στο όριο, στη διαχωριστική γραμμή μεταξύ νομιμότητας και παρανομίας.
Όλα τα παραπάνω πρόσωπα, χάρη στη μαεστρία του συγγραφέα, μπλέκονται σε ένα ατέλειωτο γαϊτανάκι σχέσεων, γεγονότων και αναπάντεχων περιστατικών, υφαίνοντας έτσι το μύθο, που θα ξετυλιχτεί και θα κορυφωθεί με το ηρωικό τέλος που επιλέγει να δώσει ο Καρτέρης. Το συγκλονιστικό τέλος πιστεύω πως είναι και το δυνατό του χαρτί, ο άσσος στο μανίκι του συγγραφέα. Ο συμβολισμός και η αμφισημία του λήμματος «τέρας» - μεταστατικός καρκίνος στο κρανίο της Κατερίνας και τέρατα που ζουν στους κρατικούς μηχανισμούς εξουσίας-καταστολής δυσκολεύοντας τη ζωή μας - μας καθηλώνει.
Παναγιώτης Γούτας
Πεζογράφος
(Το βιβλίο του συμπατριώτη μας συγγραφέα Γιώργου Καρτέρη «Ερωτευμένος Τρομοκράτης», παρουσιάστηκε στο βιβλιοπωλείο «Ιανός» της Θεσσαλονίκης τον περασμένο Φεβρουάριο. Μίλησαν ο Γιώργος Γιαννόπουλος, συγγραφέας, εκδότης του περιοδικού ΕΝΕΚΕΝ και ο Παναγιώτης Γούτας, πεζογράφος. Την εκδήλωση συντόνισε η δημοσιογράφος Χριστίνα Ταχιάου).