Στις εκλογές της άλλης Κυριακής για το Ευρωπαϊ­κό Κοινοβούλιο αναμένεται μία νέα αύξηση της δύναμης των οικολόγων-εναλλακτικών. Η σημασία της ενίσχυσης αυτού του ρεύματος της Αριστεράς είναι σημαντική… Η άνοδος μιας οικολογικής και εναλλα­κτικής Αριστεράς είναι συνάρτηση ισχυ­ρών αντικειμενικών εξελίξεων και αναγκών. Οι λαοί της Ευρώπης, αλ­λά και ολόκληρος ο πλανήτης, δε βρίσκον­ται μόνο μπροστά στην απειλή ενός πυρηνι­κού ολοκαυτώματος, ή πυρηνικών και «χημικών» ατυχημάτων, καθώς αντιμετω­πίζουν μια καλπάζουσα οικολογική κρίση, η οποία τροφοδοτείται πλέον από όλους σχεδόν τους τομείς της καπιταλιστικής παραγωγικής διαδικασίας. Πρόκειται δε για μια εξέλιξη που θα συνοδεύεται όλο και περισσότερο, από διευρυνόμενες ανισότη­τες, μεταξύ κοινωνικών τάξεων και μεταξύ χωρών, σε σχέση με το περιβάλλον, την υ­γεία, την περίθαλψη, τις συνθήκες ζωής, ή την ίδια τη δυνατότητα διατροφής και επι­βίωσης!
Από την άλλη μεριά, στις κοινω­νίες της «αναπτυγμένης» Ευρώπης, η μακρόχρο­νη περίοδος αύξησης της ανεργίας και γενι­κής επιδείνωσης των συνθηκών που επι­κρατούν στην αγορά εργασίας συνυπάρχει με την επιτάχυνση των τεχνολογικών και­νοτομιών και την τρομακτική και κραυγαλέα σπατάλη παραγωγικού δυναμικού και χρηματικού κεφαλαίου. Η όλο και ευρύτε­ρη συνειδητοποίηση αυτής της πραγματι­κότητας οδηγεί πλέον τους Ευρωπαίους στο συμπέρασμα ότι είναι εφικτή σήμερα η διατύπωση άμεσων ή βραχυπρόθεσμων στόχων για τη ριζική βελτίωση της προστασίας του περιβάλλον­τος και των συνθηκών ζωής και εργασίας. Στις χώρες του υπήρξαντος σοσιαλισμού, η οικονομική κρίση χαρακτηρίζεται επίσης α­πό τη σπατάλη παραγωγικού δυναμικού και ανθρώπινης εργασίας, που συνοδεύεται από την αδυναμία των «νεοδυτικών» κυβερνήσεων να προωθήσουν την ικανοποίηση των αναγκών του πληθυσμού. Η αναζήτηση εναλλακτι­κών πρακτικών, με αφετηρία το χώρο της κινηματικής οικολογίας, βρίσκεται και στις χώρες αυτές στην ημερήσια διάταξη…
Οι συνθήκες αυτές οδηγούν στην ανά­πτυξη - σε ευρωπαϊκή κλίμακα - ενός οικολογικού-εναλλακτικού κινήματος, απέναντι στο οποίο αναγκάζονται να τοπο­θετηθούν οι πολιτικές δυνάμεις στο σύνολό τους, επιδιώκοντας κατά κανόνα να… συγ­κρατήσουν ή να… ελέγξουν τη δυναμική του. Στο χώρο της Αριστεράς, τα σοσιαλδημο­κρατικά και κομμουνιστικά κόμματα παραμένουν στον… αναπτυξιακό προσανατολι­σμό τους! Ενώ σε επιμέρους ζητήματα υπο­χωρούν μπροστά στις πιέσεις της διαμορφούμενης «κοινής γνώμης» ή του ενεργού οικολογικού κινή­ματος, αρνούνται στην πράξη να αναγνωρίσουν τις δια­στάσεις της οικολογικής κρίσης, αλλά και τις διογκούμενες αντιθέσεις των παραγωγι­κών και οικονομικών σχέσεων του συστήματος. Η «πο­λιτική του εφικτού» αυτών των κομμάτων, δηλαδή η πολιτική του σεβασμού των κυ­ρίαρχων ταξικών ιεραρχιών, και άρα η α­ποδοχή του κοινωνικού, οικονομικού και οικολογικού τους κόστους, συγκρούεται α­ναπόφευκτα με τη ριζοσπαστική αντίληψη του πραγματοποιήσιμου που προσπαθεί να διαμορφώσει το οικολογικό-εναλλακτικό κίνημα.
Αυτό δε σημαίνει ότι η διαδικασία διαμόρφωσης ενός οικολογικού-εναλλακτικού πολιτικού ρεύματος εί­ναι μια εύκολη υπόθεση. Το βάρος του στα­λινισμού στην αριστερή ιδεολογία, αλλά και στην αριστερή προγραμματική σκέψη, καθώς και οι οικολογικές καταστροφές στις χώρες του υ­πήρξαντος σοσιαλισμού, η υιοθέτηση από μαζικές συνδικαλιστικές οργανώσεις της αναπτυξιακής λογικής, η αδυναμία της με­τά το ‘68 επαναστατικής Αριστεράς να ξε­περάσει την ιδεολογική της συγκρότηση, την προγραμματική της αδυναμία ή τη μερικότητα των κοινωνικών και πολιτικών εμπειριών της, αποτελούν ισχυρούς ανασταλτικούς παράγοντες. Πρόκειται για πα­ράγοντες που δυσκολεύουν την υιοθέτηση σαφών αντικαπιταλιστικών προγραμματι­κών θέσεων, και τη δημιουργία του ταξικού πολιτι­κού πεδίου για την ανάπτυξη ενός μαζικού εναλλακτικού κινήματος στους τόπους πα­ραγωγής και οικονομικής-κοινωνικής δραστηριότη­τας. Σ’ αυτές τις συνθήκες, επίσης, ευνοεί­ται (και με τη συνδρομή των κυρίαρχων οικονομικών κύκλων) η εμφάνιση «καθαρών» ή «απολίτικων» οικολογικών ρευμάτων, που ταλαντεύεται, με διάφορους τρόπους, από το ριζοσπαστι­σμό των κινημάτων στο… ρεαλισμό των ευ­θυνών…
Παρ’ όλη την πολυπλοκότητα των κα­ταστάσεων που διαμόρφωσαν αυτοί οι πα­ράγοντες, η εξέλιξη του οικολογικού-εναλλακτικού ρεύματος παραμένει ανοδι­κή. Το μυστικό αυτής της πορείας είναι ίσως η επικράτηση μιας κινηματικής λογικής και η προσαρμογή (σε βαθμό «οπορτουνισμού») των πολιτικών βάσεων και οργανώσεων σ’ αυτήν τη λογική. Σ’ αυτήν τη λογική επίσης παραμένουν ενταγμένες και οι τάσεις αυτές, που συνειδητά και ανοιχτά δουλεύουν για την αποσαφήνιση της αντικαπιταλιστικής προοπτικής. Μέσα από το λάκκο των λεόντων, η επιλογή αυτή σημαίνει ότι εκτός από τα ταξικά της χαρακτηριστικά, η πάλη για μια τέτοια προοπτική δεν είναι δυνατόν να διεξάγεται έξω από τις μορφές έκφρασης και ανάπτυξης του οικολογικού-εναλλακτικού κινήματος.
…ο Δανιήλ.