Ανέλαβε στα δύσκολα, σε περίοδο κρίσης, ο νέος Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καθηγητής Πάρις Τσάρτας, που συμπληρώνοντας τέσσερις μήνες θητείας, μας μίλησε για τα προβλήματα, τους στόχους, το όραμα, τη στρατηγική της πρυτανικής αρχής. Ο κ. Τσάρτας προασπίστηκε το ελληνικό πανεπιστήμιο και το δημόσιο χαρακτήρα του, αιτιολόγησε τις πρώτες αποφάσεις που πήρε, εξήγησε τι προτεραιότητες που οφείλει να έχει σήμερα το ίδρυμα, κατέθεσε τις σκέψεις και τις προβλέψεις του για το αύριο, όπως και για τις προωθούμενες αλλαγές και τον «Καλλικράτη» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αναφέρθηκε σε όσα κατά την άποψή του, έχει παρεξηγήσει η κοινή γνώμη για τα πανεπιστήμια, εστίασε στην ανάγκη αναστοχασμού των ακαδημαϊκών ορίων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ενώ καταλήγοντας, δήλωσε πως είναι αισιόδοξος, δίχως να είναι αφελής.   


Απ’ την εκλογή σας τον περασμένο Μάιο έως σήμερα, έχουν μεσολαβήσει μια σειρά από εξελίξεις, ενώ καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία των πανεπιστημίων, διαδραματίζει και η οικονομική κρίση, με επιπτώσεις στη χρηματοδότησή τους. Όλα αυτά σάς έχουν εκ των πραγμάτων οδηγήσει σε διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις αρχικές στοχεύσεις σας; Εξηγούν και κάποιες σημαντικές αποφάσεις που λάβατε με την ανάληψη των καθηκόντων σας, όπως για παράδειγμα η μεταφορά στο Λόφο του Ξενία και των τμημάτων της πόλης;
«Υπάρχει ένα ναι και ένα όχι. Θα επισημάνω το εξής. Οι αποφάσεις οι οποίες είχαμε πάρει κι αφορούσαν σειρά αναγκαίων αλλαγών στην οργάνωση και στη διοίκηση του Πανεπιστημίου, δεν επηρεάστηκαν. Κι αυτό πιστεύω ότι είναι καλό να ειπωθεί, για να μην υπάρχουν πιθανόν παρεξηγήσεις. Υπάρχουν κι αυτές που επηρεάστηκαν απ’ την οικονομική κρίσεις, αλλά κι αυτές που δεν επηρεάστηκαν. Ας μείνουμε στις τελευταίες.
Το ζήτημα το οποίο δημιούργησε και μία δυσκολία να γίνει αντιληπτό, κυρίως στη κοινωνία της Μυτιλήνης, και η ανάγκη την οποία είχαμε επισημάνει, κι αυτό μπορεί κανείς να το δει και στο πρόγραμμα το οποίο είχαμε ετοιμάσει από πολύ νωρίς, ήταν ότι θεωρούσαμε πως πρέπει να εξαντλήσουμε τις δυνατότητες να λειτουργούν οι υποδομές του Πανεπιστημίου με τρόπο που να καλύπτονται οι ανάγκες ισόνομα και ισότυπα για όλους. Αυτό για κάποια χρόνια, σχεδόν απ’ τη λειτουργία του Πανεπιστημίου στη Μυτιλήνη, δεν γινόταν. Όχι γιατί ήταν μια παράλειψη των προηγούμενων πρυτανικών αρχών, αλλά γιατί ήταν διαφορετικά τα πράγματα. Όταν τα πράγματα είναι διαφορετικά, αλλιώς κανείς λειτουργεί στον τρόπο που διοικεί. Εμείς λοιπόν θεωρήσαμε ότι αυτό πρέπει να σταματήσει. Δηλαδή να το πω πολύ απλά. Τα τμήματα της πόλης και τα τμήματα του Λόφου, διέφεραν παρασάγγας στις υπηρεσίες που ουσιαστικά προσέφεραν στους φοιτητές, στη λειτουργία των διοικητικών υπηρεσιών και στις υπηρεσίες και στις υποδομές που είχαν οι άλλοι συνάδελφοι.
Άλλαζαν συχνά συνθήκες μαθημάτων, μετακινήσεις περιττές και τεράστιο κόστος. Δεν το υποτιμούμε. Αυτά λοιπόν είχαν ειπωθεί προ κρίσης. Θεωρούσαμε ότι μπορεί να γίνει μία μετακίνηση στο Λόφο, που θα μπορούσε να καλύψει αρχικά, όπως τελικά κάναμε, τις εκπαιδευτικές ανάγκες και σε ένα επόμενο βήμα, το οποίο είναι αυτό που τώρα κάνουμε, θα κινηθούμε, τους επόμενους μήνες, να υπάρξει και μετακίνηση και των μελών ΔΕΠ, και τμημάτων της διοίκησης. Άρα αυτό δεν επηρεάστηκε, με την έννοια του όρου, απ’ την οικονομική κρίση. Υπό μία λογική βοήθησε η οικονομική κρίση…».

Πιέστηκε ενδεχομένως;
«Θα σας πω. Επιταχύναμε λίγο μια διαδικασία, διότι υποχρεωθήκαμε κάποια στιγμή πρόσθετα, να απαντήσουμε σε αυτό που είπε το Υπουργείο: περικοπές. Στα πλαίσια λοιπόν των περικοπών, ναι μεν βέβαια, είχαμε ξεκινήσει τη διαδικασία να μετακινηθούν οι εκπαιδευτικές διαδικασίες και επισπεύσαμε τις διαδικασίες να αφήσουμε κάποια απ’ τα κτήρια που είχαμε κάτω, τα οποία και νοικιάζαμε, με ενοίκια τα οποία ήταν κατά τη γνώμη μου, αρκετά ψηλά».

«Άνθισε» ο Λόφος
«Γενικά, για να είμαι σαφής. Σε πολλές περιοχές όπου υπάρχουν περιφερειακά πανεπιστήμια, παρατηρείται μία αύξηση των ενοικίων των κτηρίων που δίνονται στα ιδρύματα, για λόγους προφανείς. Υπάρχει ένας φορέας, να το πω σε εισαγωγικά «πρόθυμος» και δεν μπορεί να κάνει κι αλλιώς, να τα νοικιάσει. Άρα αυτό ήταν κάτι το οποίο το είχαμε πει, ξεκινήσαμε να το κάνουμε, θεωρώ ότι έγινε με σχετικές δυσκολίες, αλλά σας επισημαίνω και νομίζω ότι έχει τεράστια σημασία να τονιστεί, άνθισε ακαδημαϊκά ο Λόφος. Εκπαιδευτικά, ακαδημαϊκά και σε ό,τι αφορά τη λειτουργία των υποδομών, εστιατόρια, χώροι των φοιτητών, είναι νύχτα μέρα, η κατάσταση. Βέβαια μπορεί να δυσκόλεψε όπως κατάλαβα, πιθανόν επαγγελματίες της πόλης. Νομίζω -επειδή είδα κάποιες αντιδράσεις, οι οποίες λογικότατα σταμάτησαν- θα καταλάβουν πολύ σύντομα οι επιχειρηματίες ότι είναι προς όφελος του Πανεπιστημίου, όχι απλώς να έχουμε καλές υποδομές, γιατί έχοντας καλές υποδομές, θα έρθουν περισσότεροι φοιτητές. Και οι φοιτητές δεν θα μένουν όλη μέρα στο Λόφο. Θα πάνε στην πόλη να δουλέψουνε, να πιουν τον καφέ τους, να κάνουν τα ψώνιά τους».

Δεν δυσκόλεψε όμως, αυτή η μετακίνηση τους φοιτητές;
«Η εντύπωσή μας από πλευράς αντιδράσεων, είναι ότι όχι. Πολύ λίγο. Βάλαμε παραπάνω λεωφορεία, κινήσαμε το χώρο, κινήσαμε τα ταξί, κάναμε ό,τι μπορούσαμε, χωρίς να λέω ότι είναι τόσο απλό να έχεις τέτοιου τύπου μετακινήσεις. Όλες αυτές οι μετακινήσεις είναι μια αλλαγή που δημιουργεί, να το πω έτσι, δυσανεξίες. Αλλά η εντύπωση που έχουμε εισπράξει απ’ όλους, είναι ότι ναι μεν δυσκολίες υπήρξαν, αλλά άξιζε τον κόπο».

Το δυναμικό που μετακινήθηκε αριθμητικά στο Λόφο, φοιτητές, καθηγητές, υπάλληλοι, τι μεγέθους είναι;
«Τους επόμενους μήνες θα μετακινηθούν περί τους 90 καθηγητές, ενώ ήδη έχουν μετακινηθεί πάνω από 500 με 600 φοιτητές. Παραμένουν κάποιες υποδομές κάτω, όπως είναι μεταπτυχιακά τμήματα, κάποια κτήρια τα οποία τα κρατάμε γιατί έχουμε δραστηριότητες, αλλά η γενική πολιτική μας, είναι σταδιακά να έχουμε μια - δύο δραστηριότητες στην πόλη κι όλες τις περισσότερες στο Λόφο».

Θα θέλατε να μου πείτε και ποιο είναι το ποσόν που εξοικονομεί το Πανεπιστήμιο από αυτές τις αλλαγές;
«Το ακριβές δεν το θυμάμαι, αλλά εκτιμώ ότι σε ετήσιο επίπεδο, πλησιάζει τις 150.000 με 200.000 το χρόνο. Άρα αυτό το λέω απαρχής, ήταν μια δεδομένη μας πρόθεση. Εκφρασμένη.
Σε ό,τι αφορά τώρα, αυτά που επηρέασε η κρίση, βεβαίως κι επηρέασε. Με δύο απανωτές εγκυκλίους του Υπουργείου Παιδείας, μειώθηκαν τα χρήματα απ’ τον τακτικό προϋπολογισμό, πράγμα το οποίο μας φέρνει σε μία οριακή κατάσταση σε ό,τι αφορά τα κονδύλια που μπορούμε να μειώσουμε. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου δεν έχει σημαντικά αποθεματικά. Δεύτερον, δεν είχε ικανό αποθεματικό στη φοιτητική μέριμνα. Το λέω αυτό γιατί σε κάποιες περιπτώσεις, κάποια πανεπιστήμια, για λόγους τυχαίους, δεν έχει σημασία, είχανε. Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου δεν έχει μία ικανή περιουσία. Σε άλλα πανεπιστήμια, το να έχεις μια περιουσία, κι αυτό είναι εύκολο να το δει κανείς, έχεις νοίκια. Πολλοί απ’ αυτούς έχουν έσοδα. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον κολοσσό που λέγεται Πολυτεχνείο. Μιλώ για το Πανεπιστήμιο Αθηνών και άλλα. Έχουν δωρεές. Εμείς σε αυτά τα τρία ζητήματα, ήμασταν μείον. Ξέρετε, αποθεματικά κανονικά, και σε φοιτητική μέριμνα, και σε έλλειψη περιουσίας. Όταν λοιπόν έρχεται μία εγκύκλιος, και κακώς κατά τη γνώμη μας, και το είπαμε στο Υπουργείο, και το είπαμε στη Σύνοδο Πρυτάνεων επισταμένα, μειώνει οριζόντια τα όποια χρήματα δίνει, εμάς μας θίγει πολύ περισσότερο από πολλά άλλα πανεπιστήμια.
Μπήκαμε λοιπόν σε μια κατάσταση όπου χρειάστηκε να αναπροσαρμόσουμε τις συμβάσεις για τη φοιτητική μέριμνα, με αποτέλεσμα να μην είμαστε ευχαριστημένοι παρά μόνο από ένα γεγονός, ότι παραμένει ολική σίτιση. Τώρα όμως σαφέστατα, τα όσα αυτή τη στιγμή καλύπταμε τους φοιτητές, ας πούμε ότι είχαν δυο - τρία φαγητά, τώρα δεν τα έχουμε, και κάτι λιγότερο. Δεν είναι αυτό καλό για μας. Αναγκαστήκαμε σε άλλες περιπτώσεις, εκτός Μυτιλήνης, να ζητήσουμε από κοσμητείες, να αδειάσουν κτήρια, γιατί το μεγαλύτερο κονδύλι που μπορούσαμε να θίξουμε, ήταν τα ενοίκια. Κάνουμε ένα συστηματικό πρόγραμμα περικοπών σε ό,τι αφορά τα λειτουργικά μας έξοδα, ό,τι κωδικός και ό,τι κονδύλι μπορεί να υπάρξει, κάποια οικονομία θίγεται».

Λιγότεροι φοιτητές;
«Όμως, αυτό έχει όρια. Η δυνατότητα του τακτικού προϋπολογισμού για το 2011, να μπορέσει να καλύψει με βάση ένα ποσό που πλησιάζει ως μείωση, ποσοστό 30-40%, είναι οριακή. Δηλαδή μπορεί να φτάσουμε κάποια στιγμή, σύντομα, να δηλώσουμε αδυναμία λειτουργίας λόγω έλλειψης λειτουργικών πια, εσόδων, που να καλύπτουν τις οριακές λειτουργικές μας ανάγκες. Υπάρχει η πιθανότητα επίσης του χρόνου, να ζητήσουμε, κι αυτό δεν είναι καλό, αν συνεχιστούν οι περικοπές, να πάρουμε λιγότερους φοιτητές. Δεν μπορεί ένα πανεπιστήμιο να επωμίζεται έναν αριθμό φοιτητών, δεν το θέλουμε, να τονιστεί παρακαλώ αυτό, αλλά είμαστε υποχρεωμένοι, εάν δεν έχουμε τα χρήματα για τη φοιτητική μέριμνα, να μπορέσουμε να καλύψουμε τους ανθρώπους».

Τα έχετε θέσει όλα αυτά υπόψη στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου;
«Εδώ δεν υπάρχει κάποια ειδική επικοινωνία. Η άποψη είναι οριζόντια, το ελληνικό δημόσιο πάσχει, άρα αφού πάσχει, το ίδιο ισχύει για όλους, αν κι, όπως σας εξήγησα, εδώ υπάρχει μια ανισοτιμία. Συμπερασματικά λοιπόν, η οικονομική κρίση μάς θίγει. Μας θίγει και σε ένα επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού. Διακρίνουμε πρώτον μία τάση, η οποία ελπίζουμε να μην ισχυροποιηθεί, διοικητικών υπαλλήλων να επιδιώκουν να βρούνε καλύτερα αμοιβόμενες θέσεις, κι αυτό δεν είναι δύσκολο γιατί οι αμοιβές στο πανεπιστήμιο, είναι λιγότερο καλές απ’ άλλες θέσεις στο δημόσιο και θέλουν να πάνε αλλού. Διακόσια, τριακόσια, τετρακόσια ευρώ παραπάνω να βρει κανείς, είναι απολύτως κατανοητό στους εξαιρετικά δύσκολους καιρούς που ζούμε, ότι θα τα προτιμήσει. Μην φανταστεί ο κόσμος, και θέλω να το τονίσω αυτό, ότι επειδή κάποιος είναι μέλος ΔΕΠ, όταν είναι δημόσιος λειτουργός, όπως με ρώτησαν πρόσφατα στη Σάμο, είναι κάποιος άνθρωπος που έχει μια ιδιαίτερη μεταχείριση οικονομική. Οι μέσες αμοιβές ενός τακτικού καθηγητή, ο οποίος είναι 25 χρόνια τακτικός καθηγητής, με όλα τα επιδόματα που έχει, δεν ξεπερνούν τις 2.500 ευρώ. Το λέω αυτό γιατί η πλειοψηφία των δημοσίων υπαλλήλων κι όχι λειτουργών, σε πολλούς φορείς του δημοσίου, ακόμη και νεοεισερχόμενοι υπάλληλοι στο Υπουργείο Οικονομικών, παίρνουν ό,τι παίρνει ένας καθηγητής, φέρνω ένα παράδειγμα, της δικής μου ηλικίας με 25 χρόνια προϋπηρεσία.
Αυτό το λέω γιατί υπάρχει μία αίσθηση, μάλλον λάθος, ότι είμαστε σαν περιώνυμος λαός ας πούμε. Δεν είμαστε. Βλέπουμε κι εκεί ένα πρόβλημα πια. Τα ΔΕΠ χαμηλότερων βαθμίδων, έχουν ένα πρόβλημα πια οικονομικό, πόσο μάλλον οι 407, που είναι συμβασιούχοι. Πέρα των περικοπών, οι οποίες υπήρχαν στον προγραμματισμό, πρέπει να αναρωτιέται κανείς, πόσο εύκολα πλέον μπορεί να έρχεται ένας άνθρωπος με μια σύμβαση η οποία υπογράφεται μετά από καιρό, αν υπογραφεί με σιγουριά, να εργαστεί και να πληρώνει στο μεταξύ ο ίδιος μέχρι να πληρωθεί. Αυτά συμβαίνουν, είναι δύσκολη η κατάσταση, σας το τονίζω, και στο ανθρώπινο δυναμικό. Τι προσπαθούμε εκεί όμως να κάνουμε, για να μην μείνουμε στα αρνητικά; Θα επιδιώξουμε με κάθε τρόπο στα πλαίσια των μετατάξεων που προκύπτουν λόγω “Καλλικράτη”, να κινηθούμε καταγράφοντας τις ανάγκες του Πανεπιστημίου και να έχουμε ανθρώπους από άλλες υπηρεσίες. Είμαστε σίγουροι ότι κάποιοι θα έρθουν».

Έχετε πολλά κενά οργανικά;
«Αρκετά, γενικά στις διοικητικές υπηρεσίες, έχουμε ανάγκη από κόσμο. Κινούμαστε πέραν των μετατάξεων σε κάποιες απ’ τις υπηρεσίες μας, οι οποίες πάσχουν από έλλειψη προσωπικού, με κυριότερο πρόβλημα την τεχνική υπηρεσία και τη νομική. Με ρωτήσατε για τις δυσκολίες που περιμέναμε να αντιμετωπίσουμε. Περιμέναμε, αλλά ένα πανεπιστήμιο το οποίο αντιμετωπίζει συνεχώς προβλήματα νομικής υφής, με το ανθρώπινο δυναμικό, τα τεχνικά του έργα, τις υποδομές, δεν μπορεί να έχει ένα δικηγόρο. Είναι ανεπίτρεπτο. Δεν μπορεί να έχει υποστελεχωμένη τεχνική υπηρεσία. Ζητήσαμε λοιπόν, με επισταμένο τρόπο απ’ το Υπουργείο, να βρεθεί μία φόρμουλα, να υπάρξει βοήθεια στο νομικό, δηλαδή να μπορούμε να αναθέτουμε σε νομικό με σύμβαση, να ασχολείται με θέματα του Πανεπιστημίου. Ελπίζουμε να βρεθεί μία λύση.
Σε ό,τι αφορά τις τεχνικές υπηρεσίες, κινηθήκαμε με τους νέους περιφερειάρχες και τους νέους δημάρχους και με τους παλαιότερους, κι είμαστε σε καλό δρόμο, να μας βοηθούν οι τεχνικές υπηρεσίες τους στα έργα. Αυτό θα γίνει και θα έλεγα πως ήταν και σημαντικό και στην υποβολή φακέλων, που τώρα κατορθώσαμε και καταθέσαμε, κι ευτυχώς προλάβαμε τις ημερομηνίες, κι αφορούν τις φοιτητικές εστίες της Μυτιλήνης και το κτήριο της Ρόδου. Αυτά για να γίνουν, υπήρξε υπεράνθρωπη προσπάθεια, έξω από κάθε περιγραφή, απ’ τις τεχνικές υπηρεσίες και απ’ τη διοίκηση του Πανεπιστημίου».

Τι όραμα έχετε και τι στόχους θέτετε για τη θητεία της πρυτανικής σας αρχής;
«Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου πιστεύω ότι βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, χρονικά και ιστορικά. Πρέπει να ανασυγκροτήσουμε τις υποδομές μας και τη λειτουργία του. Υπάρχει ανάγκη να ξαναδούμε, κι αυτό προσπαθούμε να κάνουμε, τη διοικητική διάρθρωση του Πανεπιστημίου, το στρατηγικό του σχεδιασμό, πού βρισκόμαστε, ποια τμήματα, ποιες σχολές, αν μπορούμε να πάμε παραπέρα, περαιτέρω ανάπτυξη. Άρα ένα πρώτο βασικό όραμα, ας φανεί συντηρητικό, είναι ότι πρέπει να αναστοχαστούμε σε ποια όρια έχουμε φτάσει και σε ποιο βαθμό μπορούμε να συντηρούμε, όχι οικονομικά, αλλά ακαδημαϊκά, εκπαιδευτικά και τέλος οικονομικά, ένα πανεπιστήμιο - δίκτυο με αυτές τις ιδιαιτερότητες.
Το δεύτερο είναι ότι το Πανεπιστήμιο έχει αφήσει πίσω κάποιες δεδομένες προτεραιότητες στην αρχική του ανάπτυξη, τις οποίες θα τις ενεργοποιήσουμε πάση θυσία».

Όπως;
«Όπως το θέμα των θερινών σχολείων, της διεθνοποίησης των μεταπτυχιακών, συνεργασίες με πανεπιστήμια διεθνή, επί ερευνητικών προγραμμάτων όμως, όχι μία συνεργασία για ανταλλαγή συναδέλφων ή φοιτητών τύπου Erasmus. Θερινά σχολεία σε νησιωτικές περιοχές, είναι εξαιρετικής σημασίας προτεραιότητα. Μπορεί να φέρει και κόσμο, και ανάπτυξη, και έσοδα στο Πανεπιστήμιο. Επίσης, σεμινάρια κατάρτισης από απόσταση. Όλα τα κεντρικά πανεπιστήμια έχουν εδώ και δέκα χρόνια, κάνει οργανωμένες δομές, για να προσφέρουν σεμινάρια κατάρτισης στον τοπικό πληθυσμό και σε γύρω πληθυσμούς και εμείς που είμαστε νησιωτικό πανεπιστήμιο, δεν το κάνουμε. Θα το κάνουμε».

Διαλέξεις για όλους
«Κι ένα τελευταίο ζήτημα. Κομμάτι αυτών των προτεραιοτήτων που έχουν μείνει πίσω, είναι ότι με ευθύνη και ημών και υμών, έχει μείνει πίσω αυτή η περιβόητη σχέση πανεπιστημίου και τοπικών κοινωνιών. Ξεκινάμε λοιπόν απ’ το Φεβρουάριο - Μάρτιο, ένα θεσμό ο οποίος θα ονομάζεται ο θεσμός των διαλέξεων του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Οι συνάδελφοι αλλά και άνθρωποι που θα έρχονται απ’ την υπόλοιπη Ελλάδα ή απ’ το εξωτερικό, θα δίνουν σε σταθερή βάση διαλέξεις στα θέματά τους, ανοιχτές σε όλα τα μέλη ΔΕΠ, σε όλους τους φοιτητές και σε όλο τον τοπικό πληθυσμό. Διότι δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να υπάρξει αυτή η επαφή και αυτή η επικοινωνία απ’ το να συνεργαστείς οργανωμένα όμως, με τον τόπο.
Θα συνεχίσουμε να εκδίδουμε την εφημερίδα που έχει τη λειτουργία που έχει, θα κάνουμε όμως, δυο - τρεις αλλαγές επίσης ουσιαστικές. Θα ανοιχτεί στους αποφοίτους, οι οποίοι θα μπορούν να δημοσιεύσουν, στους διοικητικούς υπαλλήλους, που ομοίως θα μπορούν να δημοσιεύουν, και ήδη ξεκινήσαμε μια προσπάθεια να αναδιαρθρωθεί, με την έννοια να υπάρξει μεγαλύτερη παρουσία των μελών ΔΕΠ, που έως τώρα δεν ήταν όσο σωστή θέλαμε».

Ακαδημαϊκά δεδομένα
«Για να κλείσω το όραμα, γιατί αυτές είναι οι προτεραιότητες, το όραμα της αναδιάρθρωσης είναι το πρώτο, οι προτεραιότητες το δεύτερο, το τρίτο ζήτημα είναι το εξής: Ποτέ δεν πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι ακαδημαϊκά. Όσοι συνάδελφοι θεωρούν ότι τίποτε δεν φταίει, και τίποτε δεν πρέπει να αλλάξει, δεν θα με βρουν εμένα πλάι τους. Υπάρχει ανάγκη αλλαγών στα ακαδημαϊκά δεδομένα των ελληνικών πανεπιστημίων, άρα και του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Πρέπει να αλλάξουμε θέματα στον τρόπο λειτουργίας μας, πρέπει να ενισχύσουμε θεσμούς λογοδοσίας, πρέπει να ενισχύσουμε θεσμούς αξιολόγησης.
Εδώ υπάρχει μια παρεξήγηση. Όπως και με τα ζητήματα της μισθοδοσίας, ο κόσμος νομίζει πως τίποτε δεν γίνεται απ’ όλα αυτά. Κι ειλικρινά δεν ξέρω γιατί. Η διαδικασία της αξιολόγησης, έχει ξεκινήσει εδώ και κάποια χρόνια. Την ξεκινήσαμε, είναι γεγονός, αργά, κάποια πανεπιστήμια. Όταν επιταχύναμε, το κράτος βρέθηκε να μην έχει χρήματα. Διαφωνήσαμε με τον τετραετή προγραμματισμό, μπήκαμε σ’ αυτόν, το κράτος τώρα δεν τον τηρεί. Εφαρμόζουμε τους θεσμούς λογοδοσίας και τους τηρούμε, αν δηλαδή, να το πω απλά, υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων εντός του Πανεπιστημίου, οι οποίοι με τον άλφα ή το βήτα τρόπο, δεν τηρούνε τους κανόνες λειτουργίας ενός μέλους ΔΕΠ, τους καλούμε σε απολογία. Δεν πιστεύουμε, ούτε ως πρυτανική αρχή, ούτε προσωπικά, δεν θεωρώ και δεν θεωρούμε, ότι όλα είναι καλώς καμωμένα και δεν πρέπει να κοιτάμε το πρόσωπό μας στον καθρέφτη. Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα, τα οποία σχετίζονται και με τους βαθμούς ελευθερίας που οι νόμοι επιτρέπουν στα πανεπιστήμια.
Ακαδημαϊκά πρέπει να βελτιωθούμε. Είτε με τη διεθνοποίηση, είτε με το να ζητήσουμε αλλαγές».  

Θορυβήστε απ’ τον «Καλλικράτη» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ή θεωρείτε πως δεν θα «ενοχλήσει» το Πανεπιστήμιο Αιγαίου;
«Όταν υπάρχει μια τέτοια συζήτηση, έστω με παραφιλολογικό τρόπο, έστω με ανεπίσημο τρόπο, σημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση, πρέπει να βρίσκεσαι σε εγρήγορση. Όπως έχει τεθεί το θέμα, είναι λάθος απαρχής. Έχει τεθεί έτσι που δείχνει να αφορά μονάχα τα περιφερειακά πανεπιστήμια και κάποια ΤΕΙ. Όπως εκφράστηκε και στη Σύνοδο Πρυτάνεων -ήμουν προσκαλεσμένος πριν ακόμη αναλάβουμε- εκδόθηκε ψήφισμα, το οποίο λέει με σαφήνεια ότι αν θέλει το κράτος ή το Υπουργείο, να συζητήσει αυτό το θέμα, θα το συζητήσει στα πλαίσια ενός σοβαρού στρατηγικού σχεδιασμού, ο οποίος να αφορά, και περιφερειακά, και κεντρικά ιδρύματα. Εν ολίγοις, ούτε το Πολυτεχνείο, έχει περισσότερα πλεονεκτήματα από εμάς, ούτε το Αθηνών, ούτε το ΑΠΘ, ούτε κανείς. Αν κάποιος έχει σε ένα τμήμα κεντρικού πανεπιστημίου, 120 μέλη ΔΕΠ κι ένα αντίστοιχο περιφερειακού έχει 40 μέλη ΔΕΠ, θα πρέπει και το κεντρικό να μπει στη συζήτηση, κι όχι μόνο να γίνεται συζήτηση για τα νεότερα, περιφερειακά πανεπιστήμια.
Πρόσφατη έκθεση, με τίτλο «Ελληνικές Επιστημονικές Δημοσιεύσεις 1993 - 2008», που αναφέρεται στην ακαδημαϊκή παρουσία των ελληνικών πανεπιστημίων, καταλήγει σε ένα πολύ σαφές συμπέρασμα: Τα νεότερα πανεπιστήμια, τα περιφερειακά πανεπιστήμια, είναι τα πιο δυναμικά ακαδημαϊκά, ή πάντως οι δείκτες ως προς την αύξηση της ακαδημαϊκής δραστηριότητας, είναι πολύ καλύτεροι από πολλά κεντρικά. Οπότε τι έχει βάρος, το ακαδημαϊκό. Άμα το ακαδημαϊκό είναι το στοίχημα, ας δούνε με σοβαρό τρόπο ότι τα περιφερειακά πανεπιστήμια, πάντως το Πανεπιστήμιο Αιγαίου σίγουρα, έχουν κερδίσει αυτό το στοίχημα».

«Με αίμα, ιδρώτα και δάκρυα»
«Όταν ανέλαβα τα καθήκοντά μου κι όταν παρέδωσε ο κ. Τρούμπης, είπαμε τυχαία και οι δύο ένα κοινό γεγονός. Είμαστε έκτο πανεπιστήμιο, σύμφωνα με την πρόσφατη αξιολόγηση, σε όλα τα πανεπιστήμια και ΤΕΙ της χώρας και σε καλή θέση διεθνώς. Κι αυτό έγινε, να σας το πω με τον αγγλικό όρο, “με αίμα, ιδρώτα και δάκρυα”. Δεν αποεπενδύουμε λοιπόν, δεν θα δεχθούμε, να το πω έτσι απλά, αποεπένδυση. Θα το συζητούσε κάποιος αν θεωρούσε ότι κάτι το οποίο έκανε, δεν είναι καλά καμωμένο.
Υπάρχουν λοιπόν ζητήματα τα οποία μας ανησυχούνε και αφορούν στη γενικότερη συζήτηση, αλλά είτε αισθανόμαστε ασφαλέστεροι λόγω του ότι είμαστε περιφερειακό πανεπιστήμιο με καλές επιδόσεις κι έχουμε και λόγους να θεωρούμε πως δουλεύουμε καλά, είτε όχι. Παραμένουμε εν γρηγόρσει».

Γενικά οι αλλαγές που έρχονται, σας τρομάζουν, σας ενθουσιάζουν;
«Θα σας πω και την προσωπική μου γνώμη, αλλά καταρχάς με εκφράζουν απολύτως τα πολύ σοβαρά κείμενα και ειλικρινά μιλάω ότι τα κείμενα που προέκυψαν απ’ το Πανεπιστήμιο Αιγαίου στις δύο προηγούμενες Συνόδους Πρυτάνεων, όχι απλώς αναφέρθηκαν από ένα σύνολο 23 πανεπιστημίων ως κείμενα ποιοτικότατα, αλλά αποτέλεσαν και πηγή συζήτησης για όλους. Συνεργαστήκαμε ως πανεπιστήμιο, σε όλες τις διαδικασίες των τελευταίων δύο δύσκολων Συνόδων, άρα καλυπτόμαστε απολύτως απ’ τις τελικές αποφάσεις, οι οποίες θεωρώ, ήταν και ισόρροπες και στη λογική την ακαδημαϊκή τους, σωστές. Υπάρχει εδώ μια παρεξήγηση πάλι. Θεωρούν κάποιοι ότι στο κείμενο διαβούλευσης που έχει καταθέσει το Υπουργείο, που δεν είναι κείμενο νόμου, αλλά κείμενο διαβούλευσης, είναι αυτό με το οποίο εμείς απαντήσαμε. Δεν κάναμε αυτό. Είπαμε το αντίθετο. Είπαμε ότι αυτό το κείμενο διαβούλευσης, όπως είναι καταγραμμένο απ’ τον Ιούνιο, έχει πολλά προβλήματα, πολλές ελλείψεις, θέτει ζητήματα αυτοδιοίκητου, με την έννοια ότι τα θίγει και είναι ζητήματα τα οποία έχουν συνταγματική διάσταση, και στο ακαδημαϊκό επίπεδο προσπαθεί να εισαγάγει θέματα με ένα τρόπο ο οποίος δείχνει να μην είναι συστηματικός. Οπότε αντί να συζητήσουμε αυτό, προβάλλαμε τις δικές μας θέσεις. Εκεί υπάρχει ένα πρόβλημα. Η προβολή των θέσεων της Συνόδου Πρυτάνεων προς τον κόσμο, έχει γίνει σε μια λογική ότι εμείς διαφωνούμε με αυτό που μας λένε. Δεν είναι έτσι. Εμείς προτείνουμε κι αν κάποιος διαβάσει τι προτείνουμε, θα δει ότι θεωρούμε πως πρέπει να υπερασπιστούμε το αυτοδιοίκητο, πρέπει να υπερασπιστούμε το δημόσιο χαρακτήρα, πρέπει να μην υποτιμήσουμε το τεράστιο χρηματοδοτικό πρόβλημα που μπαίνει, πρέπει να μην υποτιμήσουμε το γεγονός ότι κάποιοι προσπαθούν να απαξιώσουν συλλήβδην, 20ετή και 30ετή παρουσία με επιτυχίες του ελληνικού πανεπιστημίου. Σας λέω ένα απλό παράδειγμα. Πόσος κόσμος έχει τελειώσει ελληνικά πανεπιστήμια και πόσοι απ’ αυτούς είχανε πρόβλημα με τις σπουδές τους. Πόσοι πήγαν να κάνουν μεταπτυχιακά, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, και δεν γύρισαν να μας πούνε, ένας να γυρίσει -σας το λέω με ειλικρίνεια- και να πει ότι είχε πρόβλημα. Αυτό είναι δείγμα καλής ποιότητας προγράμματος σπουδών, κι αυτό δεν λέγεται από κανένα».

Νικητές στις δημοσιεύσεις
«Στην έκθεση που προανέφερα, «Ελληνικές Επιστημονικές Δημοσιεύσεις 1993 - 2008», υπάρχει ένα σημείο στο οποίο τονίζεται πως η Ελλάδα είναι μία απ’ τις τέσσερις χώρες παγκοσμίως, σε ετήσια ανάπτυξη διεθνών δημοσιεύσεων. Ποιος το λέει αυτό; Κανείς. Και μάλιστα και με τι όρους. Με τι όρους δουλεύουμε στα ελληνικά πανεπιστήμια και με τι όρους δουλεύουνε στα ξένα πανεπιστήμια, ακόμη και νέων χωρών. Νέων χωρών, τις πρώην βαλκανικές, απέναντί μας.
Εδώ όλα παράγονται με υποδομές σαφώς χειρότερες, με χρήματα προς την έρευνα, τα λιγότερα της Ευρώπης, με χρήματα προς τα πανεπιστήμια πολύ χαμηλά και με μισθούς εξαιρετικά προβληματικούς. Οπότε αναρωτιέται κανείς, δεν θα έπρεπε αυτά να είναι πεδία συζήτησης στο κείμενο διαβούλευσης; Δεν είναι. Όλα αυτά θεωρώ ότι θα πρέπει, το Υπουργείο να δει σοβαρά τα όσα κι εμείς προτείνουμε, να θέλει να βρεθεί λύση. Να μην υπάρχει μια αίσθηση ότι είμαστε σε αντιπαράθεση. Περιθώρια υπάρχουν, αρκεί ο διάλογος να είναι διάλογος. Να θέλουν όλοι να καταλήξουν σε αποφάσεις μέσω του διαλόγου. Ο διάλογος θα πετύχει όταν κατά την άποψή μου, το Υπουργείο καταλάβει ότι θα πρέπει το χώρο τον πανεπιστημιακό, να τον βλέπει ως χώρο ανθρώπων με τους οποίους μπορεί να συζητήσει και να συνεργαστεί, σεβόμενο κάποια δεδομένα που μας αφορούν».

Θα βοηθήσει το πρόγραμμα για τα ιδρύματα του πολυνησιωτικού χώρου, στην «ανάπτυξη» και «διεύρυνση» των ορίων του;
«Έχει μεγάλη σημασία αυτό το πρόγραμμα, είναι μεγάλη επιτυχία. Ενισχύει εμάς και τα ΤΕΙ των Ιονίων Νήσων και θεωρώ ότι είναι ένα πρόγραμμα, το οποίο, όπως αποφασίσαμε, εφόσον κρατηθεί μια δομή, όπως έχουμε σκεφτεί, θα επιτρέψει να μείνουν υποδομές εδώ, γιατί έχει σημασία αυτό. Θέλουμε απ’ αυτό το πρόγραμμα ό,τι μπορέσει να προκύψει, να είναι μακροπρόθεσμες υποδομές. Τι μπορεί να γίνει κατά κύριο λόγο; Αυτά που σας ανέφερα ως προτεραιότητες για το νησιωτικό μας πανεπιστήμιο (θερινά σχολεία, κατάρτιση, συνεργασίες με φοιτητές που να έρχονται απ’ το εξωτερικό κ.ά.), όπως κι ένα παρατηρητήριο νησιωτικότητας, προβλέπονται και μπορεί να τα ενισχύσει. Αν το πρόγραμμα, που ελπίζουμε σε δυο - τρεις μήνες να έχει αξιολογηθεί, προχωρήσει, να έχουμε μια δυνατότητα από εκεί κάποιων σοβαρών χρηματοδοτήσεων.
Νομίζω λοιπόν ότι ήταν το κατάλληλο πρόγραμμα στην κατάλληλη στιγμή».

Πώς προβλέπετε την πορεία του ιδρύματος τα επόμενα χρόνια;
«Είμαι αισιόδοξος χωρίς να είμαι αφελής. Νομίζω ότι πρέπει να γίνει κατανοητό, κάτι που καμιά φορά δεν είναι. Η διοίκηση ενός πανεπιστημίου, όπως καταλαβαίνει οποιοδήποτε πρυτανικό σχήμα αναλαμβάνει, είναι περίπλοκη κι αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, υποδομές και εξωγενείς φορείς. Σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι όλοι οι διαφορετικοί εμπλεκόμενοι εταίροι σε αυτό το μοντέλο διοίκησης, πρέπει να λειτουργούν όλο και περισσότερο με κανόνες τάξης. Είμαι αισιόδοξος. Απ’ την άλλη πλευρά είμαι υπέρ αλλαγών ριζικών, οι οποίες θα αλλάξουν τη λειτουργία σε επίπεδο διοίκησης, απ’ τη διοίκηση άλλωστε προέρχομαι, γιατί πολλές φορές δίνουμε σημασία στο ακαδημαϊκό, που έχει σημασία για εμάς, υποτιμώντας το γεγονός ότι ένα πανεπιστήμιο είναι ένας μεγάλος διοικητικός φορέας. Άρα είμαι αισιόδοξος, αλλά θα επιμείνω, και θα επιμείνουμε ως πρυτανικό σχήμα, στην ανάγκη αλλαγής διοικητικών δομών, αυτές θα καθορίσουν το πόσο καλά θα πάμε, και κουλτούρας του ανθρώπινου δυναμικού, που θα βελτιώσουν το πανεπιστήμιο.
Θέλω να κλείσω, λέγοντας ότι είναι ουσιαστικό το γεγονός ότι είχαμε απ’ την αρχή, εξαιρετική συνεργασία με το διοικητικό προσωπικό, και το εννοώ. Νομίζω ότι δεν το φανταζόμασταν ότι μπορούσαμε να είχαμε τόση βοήθεια. Δεν μπορεί να πάει μπροστά ένας τέτοιος οργανισμός χωρίς ουσιαστική βοήθεια. Η μέχρι στιγμής προσπάθεια να είμαστε συστηματικά παρόντες σε όλα τα νησιά, και σε όλες τις μονάδες, σωστά το είχαμε εκτιμήσει, είναι απολύτως σημαντική. Ο κόσμος χρειάζεται την επικοινωνία μεταξύ του και το Πανεπιστήμιο με τον εξωτερικό κόσμο, τις τοπικές κοινωνίες».