Στην περιοχή Κουμκό «στοιχειώνει» εδώ και 11 χρόνια ένα υπό ανέγερση κτήριο, που προοριζόταν να στεγάσει το Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΠΕΔΥ). Το υπουργείο Υγείας και η νομαρχία που είχε αναλάβει την εκτέλεση του έργου, είναι άγνωστο αν θυμούνται την ύπαρξή του. Το έργο διακόπηκε σχεδόν από το ξεκίνημά του και το γιαπί που ρημάζει στην περιοχή θυμίζει μόνο τη σπατάλη πολλών εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.

Για να φτάσει κανείς στο κτήριο θα πρέπει να περάσει μέσα από… μια αυλή σπιτιού, αφού ο μικρός χωμάτινος δρόμος που οδηγεί εκεί έχει κλειστεί από μια γκαραζόπορτα μονοκατοικίας. Φθάνοντας, αντικρίζει κανείς μια οικοδομή με τα σημάδια του χρόνου από την πολύχρονη εγκατάλειψη να είναι έντονα. Με βάση την αρχική μελέτη, επρόκειτο να κατασκευαστεί ένα κτήριο με υπόγειο και δύο ορόφους. Οι εργασίες έχουν σταματήσει στον πρώτο.

Πρωτοβουλία Παπαδέλλη
Την απόφαση για ίδρυση ΠΕΔΥ στη Λέσβο ως έδρας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου υπέγραψε το 1996 ο τότε υφυπουργός Υγείας, Φραγκλίνος Παπαδέλλης. Ο ίδιος θυμάται σήμερα: «Επρόκειτο για εργαστήρια που φτιάχνονταν με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο να θωρακιστούν τα σύνορα της Ελλάδας από διάφορες ζωονόσους, επιδημίες που μπορεί να μεταφέρονται από τρίτες, όμορες χώρες. Στόχος ήταν επίσης ο έλεγχος των πόσιμων νερών, αλλά και γενικά όλων των ποτών και η προστασία της δημόσιας υγείας. Δεν είχε προβλεφθεί αρχικά η Λέσβος ως μια από τις περιοχές όπου θα ιδρύονταν αυτά τα εργαστήρια, όμως κατάφερα να την εντάξω σε συμφωνία με τον τότε υπουργό Υγείας, Αναστάσιο Πεπονή.»
Η ασθένεια του κ. Παπαδέλλη τα χρόνια που ακολούθησαν τον άφησαν έξω από τις εξελίξεις και όταν προσπάθησε να μάθει την πορεία του έργου, ενημερώθηκε απλά για το «μπλοκάρισμά» του.
«Ανέλαβε η νομαρχία να το υλοποιήσει. Υπήρχαν έτοιμοι εξασφαλισμένοι πόροι και έτοιμος εξοπλισμός. Στην αρχή καθυστερούσαν για να βρουν οικόπεδο και όταν βρήκαν αυτό στο Κουμκό και ξεκίνησαν οι εργασίες, μετά προέκυψε ιδιοκτησιακό ζήτημα του δρόμου μπροστά από το κτήριο με κάποιον άλλο ιδιώτη, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι εργασίες», συμπληρώνει ο κ. Παπαδέλλης.

Προσπάθειες
Το σκάνδαλο, γιατί περί σκανδάλου μιλάμε όσον αφορά στην ανέγερση του κτηρίου αυτού, έχει απασχολήσει πολλές φορές την παράταξη Νομαρχιακή Αγωνιστική Συνεργασία, που το Νοέμβριο του 2008 το είχε φέρει προς συζήτηση στο Νομαρχιακό Συμβούλιο. Επίσης ερώτηση κατατέθηκε στη Βουλή και από το βουλευτή του Κ.Κ.Ε. Σταύρο Σκοπελίτη, το Σεπτέμβριο του 2008.
Το έργο «πέρασε» στην κυριολεξία από σαράντα κύματα. Έγιναν συνολικά πέντε δημοπρασίες, από τις οποίες στις δύο είχαν προκύψει αναθέσεις σε εταιρείες, ενώ οι άλλες τρεις απέβησαν άκαρπες. Στο μεταξύ χάθηκε πολύτιμος χρόνος και χάθηκαν και τα εξασφαλισμένα χρήματα για την υλοποίηση αλλά και τον εξοπλισμό του. «Ο λόγος της άρνησης των εργοληπτικών εταιρειών να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό», λέει ο νομαρχιακός σύμβουλος, επικεφαλής της ΝΑΣ, Βαγγέλης Παλαιολόγος, «ήταν ο αδιαφανής τρόπος εκτέλεσης του έργου με “κατ’ αποκοπή τίμημα”. Το επιχείρημά τους ήταν ότι δεν μπορούμε ν’ αγοράσουμε… “γουρούνι στο σακί” διότι το “κατ’ αποκοπή” σύστημα εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους ζημιών και χρεωκοπίας για τις εταιρείες.
Η ΝΑΣ πήρε την πρωτοβουλία προκειμένου ν’ αντιμετωπιστεί το αδιέξοδο και ζήτησε κοινή σύσκεψη της νομαρχιακής επιτροπής με το Σύλλογο των Εργολάβων, προτείνοντας τη σύνταξη μελέτης με τιμές μονάδας εργασιών, οπότε θα υπήρχε διαφάνεια, ανταγωνισμός και διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος και του σκοπού. Η πρότασή μας δεν έγινε αποδεκτή και το αποτέλεσμα ήταν οι άγονες δημοπρασίες», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Παλαιολόγος.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των καθυστερήσεων και των προβλημάτων ήταν να χαθεί ο εξοπλισμός του κτηρίου, την προμήθεια του οποίου είχε ήδη αναλάβει η ΔΕΠΑΝΟΜ (Δημόσια Επιχείρηση Ανέγερσης Νοσηλευτικών Μονάδων), σύμφωνα με απόφαση που είχε παρθεί από το 1998 από τον τότε υπουργό Υγείας, Κ. Γείτονα. Όμως επειδή το κτήριο δεν είχε ολοκληρωθεί και δεν υπήρξε προφανώς ενδιαφέρον παραλαβής του εξοπλισμού από τη νομαρχία, ο εξοπλισμός χάθηκε και το 2003, με απόφαση του τότε γενικού γραμματέα Χ. Σοφιανού διατέθηκε ο ιατρικός-εργαστηριακός και ξενοδοχειακός-μηχανογραφικός εξοπλισμός του ΠΕΔΥ Μυτιλήνης στο ΠΕΔΥ Δυτικής Ελλάδας.


Εγκαταλελειμμένο γιαπί!

Συζητήσεις επί συζητήσεων
Τελευταία φορά που συζητήθηκε το θέμα στο Νομαρχιακό Συμβούλιο ήταν στις 18 Νοεμβρίου του 2008, μετά από αίτημα της παράταξης ΝΑΣ. Στη συνεδρίαση αυτή διαβάστηκε η απάντηση που είχε δώσει ο τότε υφυπουργός Υγείας κ. Γιώργος Παπαγεωργίου στο βουλευτή του Κ.Κ.Ε. Σταύρο Σκοπελίτη για το θέμα, όπου ανέφερε όλο το ιστορικό του έργου και τόνιζε ότι είχε ανατεθεί στο ΚΕΕΛΠΝΟ η λειτουργία των ΠΕΔΥ και θα πρέπει να εξευρεθούν πόροι για τη συνέχιση και ολοκλήρωση του έργου στη Μυτιλήνη, ώστε να λειτουργήσει το ΠΕΔΥ πιλοτικά.
Στη συνεδρίαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου αποφασίστηκε να συγκροτηθεί επιτροπή από το νομάρχη Λέσβου Παύλο Βογιατζή, τον τότε πρόεδρο του Νομαρχιακού Συμβουλίου Σταύρο Ψαρρόπουλο και τους επικεφαλής των παρατάξεων του Νομαρχιακού Συμβουλίου, οι οποίοι μαζί με τον περιφερειάρχη και τους βουλευτές θα συναντιόνταν με τον τότε υπεύθυνο του ΚΕΕΛΠΝΟ Ιωάννη Πιερουτσάκο, ώστε να θέσουν επιτακτικά την ανάγκη συνέχισης και ολοκλήρωσης του απαραίτητου για τη δημόσια υγεία των κατοίκων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου έργου.
Το ραντεβού είχε αναλάβει τότε να κλείσει ο πρόεδρος του Νομαρχιακού Συμβουλίου Σταύρος Ψαρρόπουλος, δεν έγινε όμως ποτέ. Ο αντινομάρχης Σταύρος Ψαρρόπουλος σήμερα λέει για το θέμα αυτό:
«Στείλαμε έγγραφο τότε και επικοινωνήσαμε κιόλας τηλεφωνικά με το γραφείο του υπουργού Υγείας Δημήτρη Αβραμόπουλου, γιατί ξέραμε ότι η συνέχιση του συγκεκριμένου έργου εξαρτιόταν πρωτίστως από τον υπουργό και όχι από τον πρόεδρο του ΚΕΕΛΠΝΟ. Στο έγγραφο ενημερώναμε για την απόφαση του Νομαρχιακού Συμβουλίου και όλο το ιστορικό της υπόθεσης και ζητήσαμε να μας δεχθεί ο υπουργός για να τον ενημερώσουμε για το θέμα. Όχι μόνο δε μας έκλεισαν ποτέ ραντεβού, αλλά δεν πήραμε ούτε καν μια απάντηση», αναφέρει ο κ. Ψαρρόπουλος.


Στο πουθενά, κυριολεκτικά ξεχασμένο, αν και κόστισε έως να εγκαταληφθεί εκατοντάδες χιλάδες ευρώ!

… απίστευτη ιστορία
Η αρχική μελέτη του έργου συντάχθηκε το 1997 από τη ΔΕΠΑΝΟΜ Α.Ε. για διώροφο κτήριο με υπόγειο 1.100 τ.μ..
Το 1999 μεταβιβάστηκε στο νομάρχη η αρμοδιότητα έγκρισης της μελέτης και προσαρμογής των τευχών δημοπράτησης, προϋπολογισμού 236,7 εκατ. δρχ., με φορέα κατασκευής του έργου τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της νομαρχίας. Επίσης ανατέθηκε στην ΔΕΠΑΝΟΜ Α.Ε. το έργο της προμήθειας και εγκατάστασης εργαστηριακού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού, προϋπολογισμού 227,2 εκατ. δρχ.. Το έργο είχε αρχικά ενταχθεί στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του Β΄ Κ.Π.Σ..
Στις 15-12-1999 υπογράφθηκε σύμβαση με την εταιρεία «Τέχνημα ΕΠΕ» για την εκτέλεση του έργου έναντι 217.525.113 δρχ. και με ημερομηνία περαίωσης την 31-12-2001 (!). Λόγω ιδιοκτησιακών προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στην πορεία, καθυστέρησε η ολοκλήρωση των εργασιών (έγινε μόνο θεμελίωση του υπογείου και η πλάκα οροφής ισογείου και πρώτου ορόφου), με αποτέλεσμα την απένταξη του έργου από το Β΄ Κ.Π.Σ..
Ακολούθησε διάλυση της εργολαβίας μετά από δήλωση διακοπής της εταιρείας στις 19-7-2002.
Το 2003 εντάχθηκε το έργο στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων με προϋπολογισμό 939.105 ευρώ.
Στις 7-5-2004 δημοπρατήθηκε το έργο και αναδείχθηκε μειοδότης η εταιρεία «Κοροδήμας - Σπ. Ζέρβας», η οποία όμως δεν εμφανίστηκε να υπογράψει και κηρύχθηκε έκπτωτη.
Η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της νομαρχίας προχώρησε στην ανασύνταξη (επικαιροποίηση) των τευχών για την ολοκλήρωση του έργου «Ανέγερση νέου κτηρίου ΠΕΔΥ Μυτιλήνης», σύμφωνα με τη νεώτερη νομοθεσία, με προϋπολογισμό 1.405.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α..
Η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του υπουργείου Υγείας πρότεινε την αύξηση του εγκεκριμένου προϋπολογισμού του έργου από 939.105 ευρώ σε 1.539.060 ευρώ (νέος επικαιροποιημένος προϋπολογισμός 1.405.000 ευρώ και ποσό 134. 000 ευρώ, το οποίο πληρώθηκε για την εξόφληση των εκτελεσμένων εργασιών της παλιάς εργολαβίας). Ο νέος προϋπολογισμός εγκρίθηκε με την έκδοση της ΣΑΕ της 4ης-6-2005.
Οι δημοπρασίες που έγιναν στις 22-12-2005, στις 16-3-2006 και στις 19-6-2006 απέβησαν άκαρπες και η νομαρχία ζήτησε στις 15-7-2007 νέα αύξηση του προϋπολογισμού του έργου από, 1.539.060 ευρώ σε 1.664.000 ευρώ, για να καταστεί δυνατή η επαναδημοπράτηση του έργου (κατ’ αποκοπή τίμημα) και η ολοκλήρωση της κατασκευής.
Μέχρι σήμερα το έργο έχει «παγώσει». Έχουν απορροφηθεί 359.207,63 ευρώ από τη ΣΑΕ 091/2 και 134.051 ευρώ από τη ΣΑΕ 091 (σύνολο απορροφήσεων 493.258,63 ευρώ, που αφορούν στις εργασίες που έγιναν από την πρώτη εργολαβία).
Το 2003 (ενώ συνεχίζονταν οι προσπάθειες για να συνεχιστεί το έργο), με αποφάσεις του τότε γενικού γραμματέα του υπουργείου Υγείας, κ. Σοφιανού, διατέθηκε ο ιατρικός-εργαστηριακός και ξενοδοχειακός-μηχανογραφικός εξοπλισμός του ΠΕΔΥ Μυτιλήνης στο ΠΕΣΥΠ Δυτικής Ελλάδος για τη λειτουργία του δεύτερου σε μισθωμένο κτήριο στο δήμο Αντιρρίου.
Σχολιάζοντας τους λόγους που θεωρεί τελικά πως οδήγησαν στη ματαίωση του έργου αυτού, ο πρώην υφυπουργός Υγείας Φραγκλίνος Παπαδέλλης λέει στο «Ε»: «Νομίζω ότι έχει να κάνει με τη μοίρα των Μυτιληνιών. Ουδέποτε μπόρεσαν να προχωρήσουν μεγάλα έργα στον τόπο γιατί μπορεί να έχουμε τόσες ομορφιές και τόσο ικανούς ανθρώπους, αλλά δεν είχαμε ικανούς ανθρώπους στις ηγεσίες.»
«Νομίζω ότι εφόσον το έργο αυτό έχει χαθεί για τη Λέσβο και θα μπορούσε να προσφέρει πολλά σε θέματα δημόσιας υγείας, μολυσματικές ασθένειες κ.λπ., θα έπρεπε τουλάχιστον το κτήριο αυτό να μην πάει χαμένο. Θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει η νομαρχία για να στεγάσει υπηρεσίες της που βρίσκονται σήμερα σε νοικιασμένα κτήρια. Είναι πρόκληση να έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του ενώ ήδη έχουν χαθεί τόσα χρήματα», λέει ο νομαρχιακός σύμβουλος κ. Βαγγέλης Παλαιολόγος.
«Αυτό είναι πλέον ένα θέμα που μάλλον θ’ απασχολήσει το νέο δήμαρχο Λέσβου, αφού οι αρμοδιότητες υγείας περνούν στους νέους δήμους. Σίγουρα πρέπει ν’ αναζητηθούν τρόποι αξιοποίησής του», τονίζει από την πλευρά του ο αντινομάρχης κ. Σταύρος Ψαρρόπουλος.