Βρισκόμαστε λιγότερο από έναν χρόνο πριν από τη λήξη της θητείας των σημερινών αυτοδιοικητικών αρχών, όπως προβλεπόταν πριν τις επικείμενες αλλαγές του «Κλεισθένης 1», και δεκαεπτά μήνες, αν τελικά γίνει νόμος του κράτους το παραπάνω νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση και που προβλέπει ότι οι επόμενες εκλογές θα γίνουν τον Οκτώβριο του 2019. Η κινητικότητα εν όψει των εκλογών σε δήμο και περιφέρεια είναι κάτι παραπάνω από υποτονική. Προς το παρόν, πέρα από την πρόθεση του να είναι υποψήφιος ο Παν. Ζαφειρίου στο δήμο και την ανακοίνωση του Σταμάτη Μαλέλη στην Περιφέρεια, μόνο κάποιες διαρροές έχουν δει το φως της δημοσιότητας, που μάλλον επιδιώκουν να καταγράψουν αντιδράσεις και κλίμα, χωρίς κάτι συγκεκριμένο και πραγματικό των προθέσεων. Είναι προφανές ότι τη στασιμότητα αυτή επηρεάζει και το γεγονός ότι τουλάχιστον σε επίπεδο πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο αν θα συνεχιστεί η ύπαρξη ενός δήμου, ή αν θα προχωρήσει η διάσπασή του, όπως κατά καιρούς τους τελευταίους μήνες αφήνουν να εννοηθεί κορυφαία κυβερνητικά στελέχη του αρμόδιου υπουργείου Εσωτερικών, μηδέ και του ίδιου του υπουργού Π. Σκουρλέτη εξαιρουμένου. Η δημόσια, ωστόσο, ανακοίνωση του κ. Σκουρλέτη στη Μυτιλήνη στα πλαίσια του περιφερειακού συνεδρίου ότι τυχόν αλλαγές στο χωροταξικό παραπέμπονται για το φθινόπωρο, μάλλον «θόλωσε» περαιτέρω τα πράγματα, παρά ξεκαθάρισε και λόγω της ρευστής πολιτικής κατάστασης, που δεν αποκλείονται πολιτικές εξελίξεις, που κάθε άλλο παρά προτεραιότητα θα είναι ο δικός μας... καημός για διάσπαση του δήμου.

Κρίσιμος ο χρόνος των βουλευτικών

Ωστόσο, αυτό που θα παίξει κατά τη γνώμη μας καθοριστικό ρόλο στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές και στο δήμο(υς) και στη περιφέρεια, είναι με ποιο εκλογικό σύστημα τελικά θα γίνουν αυτές. Η κυβέρνηση προωθεί την απλή αναλογική και αν δεν υπάρξουν το επόμενο διάστημα «απρόβλεπτες» εξελίξεις, θα είναι με τη ψήφιση του «Κλεισθένης 1» νόμος του κράτους. Αυτό σημαίνει ότι κατά κανόνα, για να υπάρξει πλειοψηφία στις αυτοδιοικητικές αρχές που θα προκύψουν, θα πρέπει να γίνουν συνεργασίες περισσότερων παρατάξεων, με ό,τι αυτό σημαίνει στη συγκρότηση συνδυασμών και στις διεργασίες πριν και μετά της εκλογής δημάρχων και περιφερειαρχών. Η εξέλιξη αυτή, μάλλον ευνοεί τη συγκρότηση συνδυασμών με πιο «καθαρά» κομματικά ψηφοδέλτια, παρά τη συγκρότηση πλατιών και «πολύχρωμων» συνδυασμών, όπως γινόταν κατά κανόνα τα τελευταία χρόνια και στη Λέσβο. Η αλλαγή αυτή, που φέρνει ο εκλογικός νόμος είναι καθοριστικής σημασίας στην ανάδειξη των αυτοδιοικητικών αρχών και θα παίξει αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση των συνδυασμών, γεγονός που αλλάζει άρδην τα μέχρι τώρα δεδομένα. Αν όμως η εκλογή των αυτοδιοικητικών αρχών δεν γίνει με το εκλογικό σύστημα που προωθεί η κυβέρνηση, αλλά με το ισχύων, ή παραλλαγή του, τότε τα πράγματα διαμορφώνονται εντελώς διαφορετικά, αφού τα δεδομένα αλλάζουν. Και για να προκύψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, μόνο μια περίπτωση υπάρχει. Να προηγηθούν οι εθνικές εκλογές των αυτοδιοικητικών, να γίνουν δηλαδή πριν τον Οκτώβριο του 2019, να ηττηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ και αν πρωθυπουργός αναδειχθεί ο Κυρ. Μητσοτάκης, όπως προβλέπουν όλες οι μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις, να αλλάξει αμέσως το εκλογικό σύστημα των αυτοδιοικητικών εκλογών, όπως έχει ήδη υποσχεθεί. Όλα αυτά όμως που αναφέρουμε καταδεικνύουν με τον πιο σαφή και κατηγορηματικό τρόπο γιατί το προεκλογικό τοπίο έχει πολλές αγνώστους παραμέτρους που καθιστούν απρόβλεπτες τις εξελίξεις και «εμποδίζουν» τους φιλοδοξούντες να παίξουν ρόλο στις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές και στη Λέσβο να πάρουν οριστικές αποφάσεις, διαμορφώνοντας και το προεκλογικό σκηνικό, έστω και σε αδρές γραμμές!

Είναι φανερό ότι διαφορετικό θα είναι το πολιτικό σκηνικό και το προεκλογικό τοπίο, αν οι επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές γίνουν με τη σημερινή κυβέρνηση και εντελώς διαφορετικό, αν έχουν προηγηθεί εθνικές εκλογές και έχει προκύψει μια άλλη κυβέρνηση. Δεν χωρεί καμιά αμφιβολία ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα επηρεάσει τα μέγιστα και το χώρο της αυτοδιοίκησης, στις συνεργασίες που θα προκύψουν μεταξύ πολιτικών δυνάμεων, ανατρέποντας ενδεχομένως και δεδομένα «στάνταρ», αφού οι αυτοδιοικητικές εκλογές δεν μπορεί να είναι... αλλού από το γενικότερο πολιτικό γίγνεσθαι που θα υπάρχει ή θα διαμορφώνεται.

Για την Περιφέρεια

Για να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα, σε ό,τι έχει να κάνει με τις αυτοδιοικητικές εκλογές στο δήμο (ή στους δήμους) της Λέσβου και στην περιφέρεια Βορ. Αιγαίου έχει αξία να αναφερθούμε και σε πρόσωπα που με τον έναν ή άλλον τρόπο εμπλέκονται σε αυτές. Στην Περιφέρεια για παράδειγμα, άλλη θα είναι η στάση και η εμπλοκή του βουλευτή Χαρ. Αθανασίου αν δεν έχουν προηγηθεί οι βουλευτικές και διαφορετική αν έχουν γίνει και έχει επανεκλεγεί βουλευτής. Το ίδιο ισχύει και για τον Κώστα Μουτζούρη που ανεπισήμως, διαρρέει ότι πρόθεση του είναι να είναι υποψήφιος περιφερειάρχης, κόντρα στη νυν περιφερειάρχη Χρ. Καλογήρου, που έχει δημόσια δηλώσει ότι θα είναι ξανά υποψήφια. Αν έχουν προηγηθεί οι εθνικές εκλογές και ενδεχομένως η Ν.Δ είναι κυβέρνηση, εκ των πραγμάτων θα αποτελέσει λόγο προβληματισμού και για τις προθέσεις του πρώην πρύτανη, αν πράγματι επιθυμεί να διεκδικήσει την περιφερειακή αρχή. Αλλά το σημαντικότερο άλλης δυναμικής είναι η υποψηφιότητα της νυν περιφερειάρχη Χρ. Καλογήρου με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, να μην έχουν προηγηθεί δηλαδή οι βουλευτικές και άλλη με πιθανή κυβέρνηση Ν.Δ. Το ίδιο ισχύει και με την υποψηφιότητα του Στ. Μαλέλη που έχει ανακοινωθεί, η οποία εν προκειμένω θα επηρεαστεί από τις γενικότερες πολιτικές εξελίξεις και τις συμμαχίες που ενδεχομένως θα προκύψουν σε κάθε περίπτωση. Από εκεί και πέρα το σκηνικό των περιφερειακών εκλογών θα διαμορφωθεί στα ίδια με τις προηγούμενες, γεγονός που θα ευνοηθεί αν οι εκλογές γίνουν με απλή αναλογική, με μόνη ίσως σημαντική διαφοροποίηση τι θα κάνει τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν θα αναζητήσει ευρύτερες συνεργασίες... λοξοκοιτώντας και προς Μαλέλη, ή αν θα επιλέξει πρόσωπο που θα κινείται στο χώρο του, όπως ο νυν περιφερειακός σύμβουλος και πανεπιστημιακός Γιάννης Σπιλάνης, που έχει μια αξιοπρόσεκτη παρουσία στο περιφερειακό συμβούλιο και αποτελεί κατά κάποιο τρόπο και διεύρυνση, αφού στις προηγούμενες εκλογές κατέβηκε με ξεχωριστό ψηφοδέλτιο -να θυμίσουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε Αγλ. Κυρίτση, η οποία αποχώρησε μετά τη διάσπασή του- ακολουθώντας ωστόσο τα τελευταία χρόνια την προσέγγιση του κυβερνώντος κόμματος, μαζί με άλλα στελέχη της ΔΗΜΑΡ που ήταν στη λογική Κουβέλη.

Και την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση

Σε ό,τι αφορά τις εκλογές στο δήμο το καθοριστικό που θα ανοίξει όλη τη... βεντάλια του σκηνικού, είναι η εξέλιξη ή όχι του χωροταξικού. Αν θα έχουμε έναν ή περισσότερους δήμους. Αυτό επίσης που κρατά καθηλωμένες τις εξελίξεις είναι και οι οριστικές αποφάσεις του δημάρχου Λέσβου Σπύρου Γαληνού σε σχέση με την υποψηφιότητά του στις επικείμενες εκλογές. Δημόσια δεν έχει ανοίξει τα «χαρτιά» του και αυτό δημιουργεί αναστολές και στους συνεργάτες του, αλλά και στους άλλους διεκδικητές του ενός δήμου ή των περισσότερων. Όταν μάλιστα κατά καιρούς αφήνονται να διαρρέουν και φήμες περί μη καθόδου του, τότε το σκηνικό γίνεται ακόμη πιο άγνωστο. Ενδεχομένως το φθινόπωρο, αν δεν υπάρξουν εξελίξεις που θα φέρουν τα πάνω κάτω και φανούν και οι πραγματικές προθέσεις σε σχέση με τη διάσπαση του δήμου, μπορούν τα πράγματα να είναι περισσότερο καθαρά σε ό,τι αφορά τον αυτοδιοικητικό χάρτη της επόμενης αναμέτρησης. Είναι ωστόσο βέβαιο, ότι στο παρασκήνιο γίνονται επαφές, διαβουλεύσεις και συζητήσεις με φόντο τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019, αλλά όλες αυτές δεν σηματοδοτούν προς το παρόν εξελίξεις, όσο οι άγνωστες παράμετροι παραμένουν ακόμη καθοριστικές για την επόμενη κίνηση. Στα πλαίσια αυτού του θολού προεκλογικού σκηνικού εντάσσονται και οι τριγμοί στην πλειοψηφούσα παράταξη Γαληνού και οι διαφοροποιήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας με τις αντιδράσεις της δημοτικής αρχής. Όλοι στο πίσω μέρος του μυαλού τους έχουν τις επικείμενες εκλογές και δυστυχώς, λειτουργούν έχοντας περισσότερο στο νου τους τον μελλοντικό τους ρόλο, παρά το σήμερα, αν και έχει διάρκεια σχεδόν ενάμιση χρόνο ακόμη. Καλώς ή κακώς έχουν να δουν πολλά τα μάτια μας ακόμη πηγαίνοντας προς την επόμενη αναμέτρηση, σε εντάσεις, διαξιφισμούς και σενάρια εκλογολογίας! Ο αγώνας δρόμου μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019 είναι μαραθώνιος και όποιος βιάζεται να «τρέχει» από τώρα είναι πολύ πιθανό να μην αντέξει και... κατόρθωμα να «τερματίσει»!