Τις τελευταίες μέρες και με αφορμή την κεντρική επιλογή τού ΣΥΡΙΖΑ να προσδώσει στις περιφερειακές εκλογές αμιγώς πολιτικό χαρακτήρα, με τη στήριξη προβεβλημένων υποψηφιοτήτων στις οποίες και κατέληξε μέσω κομματικών διεργασιών, προέκυψε εκ νέου στην επικαιρότητα το γνωστό δίλημμα περί της κομματικοποίησης ή μη των αυτοδιοικητικών καλπών. Προβληματισμός που ούτως ή άλλως, και όσο πλησιάζουν οι εκλογές και η κατάρτιση των ψηφοδελτίων, θα προέβαλλε διαρκώς μπροστά μας.

Υπάρχουν εκείνοι που υποστηρίζουν, όπως για παράδειγμα έκανε πάντα το Κ.Κ.Ε., ότι δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις ξεκομμένα και αποκλειστικά σε διαχειριστικό επίπεδο τους δήμους και τις περιφέρειες, αλλά εκ των πραγμάτων οφείλεις να τα θεωρείς ως «κομμάτι», διοικητικά, συγκεκριμένων πολιτικών. Μάλιστα, πριν διαμορφωθεί και ψηφιστεί ο «Καλλικράτης», το κόμμα είχε προβλέψει και προειδοποιήσει για μια σειρά από «νεωτερισμούς» που θα εισήγαγε, κυρίως σε οικονομικό επίπεδο, οδηγώντας αναγκαστικά τους δήμους στην επιβολή φόρων για την εξυπηρέτηση των τοπικών αναγκών. (Πώς, για παράδειγμα, θα μαζευτούν τα σκουπίδια αν δεν έχεις δυνατότητα να πληρώσεις προσωπικό παρά μόνο - αυστηρά πλέον κι όχι χαλαρά όπως συνέβαινε στο παρελθόν - απ’ τα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας και φωτισμού;)

Υπάρχουν πάντα και οι ανεξάρτητοι, εκείνοι που πιστεύουν πραγματικά ή εμφανίζονται, ως παντελώς αδιάφοροι για τα κόμματα, υπηρετώντας έναν κατ’ εξοχήν πολιτικό θεσμό.

Όλα αυτά, σε θεωρητικό επίπεδο, γιατί το μεγάλο ποσοστό της αυτο-διοίκησης είναι πράξη, διοίκηση, με αποτέλεσμα εκ των πραγμάτων το ουσιαστικό δίλημμα να μετατοπίζεται σε άλλο επίπεδο. Σίγουρα μας νοιάζει τι κόμμα είναι ο επικεφαλής ενός συνδυασμού που ζητά την ψήφο μας για να γίνει περιφερειάρχης ή δήμαρχος, αλλά αυτό δεν είναι το μείζον. Το κυρίαρχο και καθοριστικό είναι αυτός που θα ηγηθεί μιας παράταξης και εν τέλει θα ψηφιστεί και θα εκλεγεί, να είναι ικανός να ασκήσει τα καθήκοντά του. Τουλάχιστον να είναι χρήσιμος για τον τόπο του και επαρκής για να εκτελέσει όσα ο νομοθέτης τού παραχωρεί ως ρόλο.

Ό,τι κόμμα κι αν είναι κανείς, ό,τι χρίσμα πάρει είτε όχι, επιβάλλεται να ξέρει τα βασικά της αυτοδιοίκησης, ή να έχει την ικανότητα να τα μάθει γρήγορα. Γιατί διαφορετικά, όχι μόνο δε θα μπορέσει να ανταποκριθεί, αλλά θα γίνει πειθήνιο υποχείριο στους εκάστοτε συνεργάτες του που κατέχουν το αντικείμενο, ή ακόμη χειρότερα, σε ορισμένους υπαλλήλους που θα καθορίζουν και θα του υπαγορεύουν εν τέλει την πολιτική του.

Κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως ένας υποψήφιος που ξέρει το θεσμικό πλαίσιο απ’ έξω και ανακατωτά κι έχει προηγούμενη εμπειρία μίας ή περισσότερων θητειών, είναι ο καλύτερος για να διοικήσει έναν αυτοδιοικητικό οργανισμό. Αυτός όμως που δεν ξέρει, π.χ. τι είναι τακτικά και τι έκτακτα έσοδα, πού βρίσκεται η τάδε συνοικία, τι πρέπει να περιμένει απ’ τους ΚΑΠ, πώς διαχειρίζεται ένας δήμος τη ΣΑΤΑ, ή ακόμη χειρότερα αν ψηφίζει ο δήμαρχος στο δημοτικό συμβούλιο ή τι σημαίνει επιλεξιμότητα μιας πράξης για ένταξη στο ΕΣΠΑ, όσο ικανός και καταρτισμένος επιστημονικά και αν είναι στο επάγγελμά του, θα δυσκολευτεί πολύ, μα την αλήθεια, να τα βγάλει πέρα χωρίς συστηματική υποστήριξη. Θα καθυστερήσει να αναλάβει πρωτοβουλίες, θα αργήσει να αδράξει ευκαιρίες, με ό,τι επιπτώσεις συνεπάγονται αυτά.

Οπότε, η «παλέτα» των κριτηρίων επιλογής όσων ψηφίσουμε θα πρέπει να αποφασίσει ο καθένας μας ξεχωριστά αν θέλει να προσδιορίζεται αποκλειστικά απ’ την κομματική τους ταυτότητα, ή να διευρύνεται και με πλήθος «προδιαγραφών» που συγκροτούν αν μη τι άλλο πολιτικές, αλλά και χρήσιμες για τον τόπο οντότητες.

Οι κάλπες θα δείξουν τι θα διαλέξουμε, γιατί εκτός απ’ τα μηνύματα προς τα κόμματα, βγάζουν κι αυτούς που θα έχουν την ευθύνη των τοπικών υποθέσεων για τα επόμενα πέντε χρόνια.