Θέλω από τα κατάβαθα της ψυχής να κάνω εφέτος μιαν ευχή για τον καινούριο χρόνο, που μπήκε προχθές φορτωμένος προβλήματα και δίσεκτος: «Λιγότερο καπνό!».

Μαζί με τους πνιγηρούς καπνούς του «πατρός των πάντων», κατά τον Ηράκλειτο, και τους καπνούς του διοξειδίου του άνθρακα που θυμιατίζουν τον πολιτισμό μας, να ευχηθούμε και λιγότερη (και γιατί όχι και καθόλου) νικοτίνη.

Ευχή βέβαια αβέβαιη και ονειροπαρμένη, γιατί οι πόλεμοι μπορεί κάποια στιγμή να αποκάμουν, ο καπνός του τσιγάρου αποκλείεται, καθότι ακάματος αναθρώσκει ήδη επί πεντακόσια πέντε συναπτά έτη!

Μαζί με την ευχή ας προτείνουμε κι ένα δώρο: ένα κομπολόι με όμορφες φυσικές χάντρες της αρχαίας οργανικής φύσης, ένα κομπολόι που είναι μια έξοχη θεραπευτική άσκηση των δακτύλων και ταυτόχρονα το πιο πιστό αριθμητήριο του καημού και του αναστεναγμού, κατά το λαϊκό άσμα. Πάντως μια σεμνότερη και διακριτική συντροφιά, σε αντίθεση με τα πολυδιαφημισμένα νέα δώρα της εποχής που θεοποιούν τον κατάσκοπο και αργόσχολο κηφήνα (drones).

Τι να πούμε για το τσιγάρο!
Πληγή φαραωνική, μίασμα, κοινωνικό άγος.
Κάποτε για την εξάλειψη του Κυλώνειου άγους οι Αθηναίοι κατέφυγαν στο σοφό Επιμενίδη από την Κρήτη.

Σήμερα για το κάπνειο άγος δεν υπάρχει καταφυγή και σωτηρία. Ούτε και από την κυβέρνηση, την κρυπτοφουμαρτζού και υποκρίτρια, που ούτε νόμο θέλει να εφαρμόσει ούτε και στον προϋπολογισμό προέβλεψε φέτος έσοδα εκ ποινών καπνοπαραβάσεων.
Το αντίθετο μάλιστα συμβαίνει.

Η έγνοια του σταματάει στα αυτοκόλλητα «ο καπνός βλάπτει σοβαρά την υγεία» και ενδόμυχα εύχεται για πολλούς κρατικούς λόγους να διατηρηθεί ακμαία η προσοδοφόρος φούμα.
Προσωπικά, το κράτος το καταλαβαίνω απόλυτα, τόσο ανεπαρκές που ήταν πάντοτε στην Ελλάδα. Εκείνο που δεν κατανοώ είναι η λαϊκή ετυμηγορία υπέρ του καπνίσματος μετά από τόση γνώση και τόση ενημέρωση.

Εικόνες ακατανόητου σαδομαζοχισμού. Βγαίνει ο άλλος να κυνηγήσει στα βουνά και στον καθαρό αέρα και σταματάει κάθε λίγο να καπνίσει.
Φεύγει ο άλλος απ’ τη θολή Αθήνα οικογενειακώς ν’ αλλάξει ατμόσφαιρα, και βάζει τα παιδιά του στο αυτοκίνητο, μέσα σ’ ένα κυβικό μέτρο, φλομώνοντάς τα στο τσιγαρίδι μέχρι να φτάσουνε.
Παραμένει ακόμα εκπληκτικά υψηλό το ποσοστό του καπνίζοντα πληθυσμού (ιδιαίτερα στο ωραίο φύλο) και ακόμα υψηλότερο το ποσοστό αυτών που συμβιβάζονται με το τσιγάρο και το θεωρούν ακίνδυνο και απαραίτητο στοιχείο της οικονομικής κίνησης.

Οι εστιάτορες και οι καφετζήδες λ.χ. μόλις εγερθεί ένσταση ή παράπονο, παίρνουν αναφανδόν το μέρος των καπνιστών. Παρά την κείμενη νομοθεσία, προσφέρουν όλοι ανεξαιρέτως τασάκια σ’ όλα τα τραπέζια και δεν έχουν καμία διάθεση να προστατέψουν τους θιγόμενους πελάτες, γιατί είναι βέβαιοι ότι θα δυσαρεστήσουν την πλειοψηφία.
Ζούμε σε μια ζούγκλα που δεν έχει ακόμα ανακαλύψει τους νόμους.

Το θέμα του τσιγάρου, μετά από τόσα χρόνια θεοποίησής του, έχει ήδη εξαντληθεί και ιατρικά και στατιστικά και κοινωνιολογικά. Εκεί που ακόμα είναι αδιερεύνητο είναι στο πεδίο της ψυχολογίας.
Ο άνθρωπος είναι περίεργο ον. Αρέσκεται στην επίδειξη, στη μαγκιά, στην ακηδία (αφροντισιά), στη βραχεία ηδονή και στην αυτοκαταστροφή.
Απεχθάνεται την αλήθεια, τη διαύγεια, την ποιότητα ζωής και την ηράκλεια οδό της αρετής.

Αυτή η αυτοκαταστροφική μανία είναι πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση, όπως ενδιαφέρουσες είναι και οι πηγές της προέλευσής της. Δε μιλάμε βέβαια για τη θυσία στο βωμό των μεγάλων ιδανικών, αλλά για εμμονικές περιπτώσεις.
Ο Λουκιανός μάς εξιστορεί τον περίεργο θάνατο του σοφιστή Περεγρίνου, που έπεσε και κάηκε ζωντανός στην Αρχαία Ολυμπία μπροστά σε χιλιάδες κόσμο.

Ο Αλμπέρ Καμί στο «Μύθο του Σισύφου» εκθειάζει τον ήρωα Κιρίλοφ στους «Δαιμονισμένους» του Ντοστογιέφσκι, που αυτοκτονεί για να νιώσει θεός!
Πέρυσι ένας άλλος Κιρίλοφ, Σεργκέι αυτήν τη φορά, αυτοκτόνησε θεώμενος στο Skype και επευφημούμενος από χιλιάδες θεατές !
Είπαμε, ο άνθρωπος είναι περίεργο ον και μπορεί να σκέφτεται για τον εαυτό του οτιδήποτε. Εκείνο που δεν έχει δικαίωμα να κάνει είναι να φυσάει τον καπνό στη μούρη του διπλανού του…