Η γενιά μου ταύτισε το μαύρο ηλιοκαμμένο δέρμα με την ομορφιά και την υγεία. Θυμάμαι την ηλιοθεραπεία και τα παιχνίδια στην παραλία το καταμεσήμερο, με τον ήλιο του καλοκαιριού να καίει και να αφυδατώνει τα σώματά μας χωρίς να ανησυχεί κανείς.
Τα χρόνια άλλαξαν, το περιβάλλον άλλαξε, οι γνώσεις μας άλλαξαν. Πιστεύω πως δεν υπάρχει κανείς σήμερα που δε γνωρίζει την ύπαρξη της τρύπας του όζοντος και τη βλαβερή επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου στο δέρμα.
Παρ’ όλα αυτά εξακολουθώ να βλέπω συχνά το καλοκαίρι στις παραλίες μικρούς και μεγάλους να εκτίθενται απροστάτευτοι στον ήλιο. Καιρός λοιπόν να θυμηθούμε ξανά ότι η υπέρμετρη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία έχει συνέπειες. Προκαλεί άμεσες παρενέργειες, όπως είναι το ηλιακό έγκαυμα, και απώτερες όπως είναι η πρόωρη γήρανση και ο καρκίνος του δέρματος. Όλες οι επιστημονικές μελέτες συσχετίζουν τη χρόνια έκθεση στον ήλιο με την πρόωρη γήρανση του δέρματος και την εμφάνιση μελανώματος, ενός από τους πιο επιθετικούς τύπους καρκίνου που γνωρίζουμε.
Θέλω να τονίσω ότι το παιδικό δέρμα είναι πιο ευαίσθητο στον ήλιο σε σχέση με το δέρμα του ενήλικα και επομένως η ηλιοπροφύλαξη πρέπει να αρχίζει από τη βρεφική ηλικία, να επεκτείνεται σε όλα τα άτομα της οικογένειας και τελικά να γίνεται τρόπος ζωής για όλους.
Ας δούμε τα μέτρα που εύκολα και αποτελεσματικά μάς προστατεύουν από τις βλαβερές συνέπειες του ήλιου.
- Αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο μεταξύ 11 π.μ. - 4 μ.μ., τότε που η υπεριώδης ακτινοβολία είναι εντονότερη και προγραμματίζουμε τις εξωτερικές δραστηριότητες για πιο δροσερές ώρες της ημέρας.
- Όταν το παιδί (αλλά και ο ενήλικας) βγαίνει από το σπίτι τις καλοκαιρινές μέρες πρέπει να φορά πλατύγυρο καπέλο, ανοιχτόχρωμα βαμβακερά ρούχα με μανίκια και γυαλιά ηλίου. Το καπέλο πρέπει να προστατεύει εκτός από το κεφάλι, τον αυχένα και τους ώμους του παιδιού γιατί εκεί πέφτει περισσότερη ακτινοβολία και δημιουργούνται τα συχνότερα εγκαύματα.
- Τα γυαλιά ηλίου πρέπει να έχουν κατάλληλες προδιαγραφές και να εμποδίζουν την υπεριώδη ακτινοβολία να φτάσει στο μάτι.
- Χρησιμοποιούμε λίγα λεπτά πριν από την έκθεσή μας στον ήλιο αντιηλιακό με δείκτη προστασίας 15 και άνω σε όλα τα ακάλυπτα μέρη του σώματος.
- Η χρήση του αντιηλιακού επαναλαμβάνεται κάθε δύο - τρεις ώρες και είναι συχνότερη όταν το παιδί κολυμπά στη θάλασσα. Τα αντιηλιακά διακρίνονται σε εκείνα που περιέχουν χημικά φίλτρα και απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία και σε εκείνα που έχουν φυσικά φίλτρα και την αντανακλούν. Βέβαια, στα παιδιά προτιμώνται τα αντιηλιακά με φυσικά φίλτρα που εύκολα τα ξεχωρίζουμε από λεπτό άσπρο φιλμ που αφήνουν στο δέρμα.
- Ιδιαίτερα για τα βρέφη κάτω των έξι μηνών, θυμίζω ότι δεν τα εκθέτουμε στον ήλιο, δεν τα βάζουμε στη θάλασσα και δεν κάνουμε χρήση αντιηλιακών.
- Αποφεύγουμε τις ζεστές μέρες την έντονη δραστηριότητα. Αναζητούμε τα σκιερά μέρη. Τρώμε ελαφρά και πίνουμε άφθονο νερό. Προσοχή στα βρέφη και μικρά παιδιά που εύκολα αφυδατώνονται.
Είμαι σίγουρη πως όλα τα παραπάνω είναι λίγο - πολύ γνωστά και παραδεκτά από όλους. Ας προσπαθήσουμε αυτό το καλοκαίρι να τα εφαρμόσουμε προστατεύοντας τα παιδιά και εμάς τους ίδιους.
Καλό καλοκαίρι!

* Η Μαρία Λόζου είναι παιδίατρος, πρώην διευθύντρια της Παιδιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείου Μυτιλήνης.