Με «δώρα» κι άλλες αποζημιώσεις που θα καταβάλλονται πιο γρήγορα και το κυριότερο «αποσυμπίεση» των νησιών από τους εγκλωβισμένους αιτούντες άσυλο με χρονικό ορίζοντα τον ερχόμενο Σεπτέμβρη ήρθε στη Λέσβο ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας, παρουσιάζοντας με περισσότερα στοιχεία την κατάσταση και τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζουμε, αλλά και λύσεις αποσυμφόρησης. Και παρόλο που το αντικείμενο του 14^ου Περιφερειακού Συνεδρίου για την Παραγωγική ανασυγκρότηση έχει ως κεντρικό άξονα την «ανάπτυξη», κακά τα ψέματα, το τι θα «έφερνε» ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής έκαιγε τους περισσότερους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης, οι οποίοι παρευρέθηκαν στη συζήτηση, όπως και τους κατοίκους και εκπροσώπους της Μόριας και της Παναγιούδας. Μάλιστα δεν μπορεί να μη σχολιαστεί το «Αυτό είναι καλό!» του προέδρου της Μόριας Νίκου Τρακέλλη, όταν ο υπουργός εξήγγειλε ότι έρχονται νέες αποζημιώσεις για τους κατοίκους που ζημιώθηκαν εκ νέου λόγω προσφυγικού. Ας σημειωθεί ότι ο κ. Βίτσας παράλληλα «προμόταρε» τα θετικά στοιχεία του νομοσχεδίου για το άσυλο, το οποίο τόνισε ότι θα βελτιώσει αισθητά την κατάσταση στα νησιά.

Ο Χρύσανθος Αργυρίου, αντιπεριφερειάρχης Διοικητικού και Οικονομικού, συντόνισε τη θεματική που αφορούσε χτες το μεσημέρι το προσφυγικό και έγινε στη Λέσχη Αξιωματικών με θέμα: «Προσφυγικές Ροές και Κοινωνική Συνοχή». Ο ίδιο επεσήμανε αρχικά ότι «οι θέσεις της Περιφέρειας είναι σταθερές τα τελευταία τρία χρόνια και αποτυπώνονται σε 5 σημεία», επισημαίνοντας κυρίως τα εξής: οι δυνατότητες φιλοξενίας στα νησιά να εξαντλούνται στις θέσεις των Κέντρων φιλοξενίας, αύξηση θέσεων στην υπηρεσία Ασύλου, φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων. Επανέλαβε αυτά που πρόσφατα τόνισε η Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου, Χριστιάνα Καλογήρου ότι η συσσωρευμένη κόπωση δομών και ανθρώπων οδηγούν σε εντάσεις και εκρήξεις βίας: «Απαιτείται άμεση ανάγκη λήψης μέτρων, καθώς τίθεται ζήτημα ασφάλειας»

«Υιοθετώ την προσφώνηση»

Συμφωνώντας ο κ. Βίτσας στις προτάσεις της Περιφέρειας, πρόσθεσε ότι «Δεν θέλω να μιλήσω (για άλλη μια φορά) για τον γενναίο λαό που επέδειξε την αλληλεγγύη του, και για την καρτερία, να μπούμε στο συγκεκριμένο». Αντ’ αυτού είπε, να συντονιστούμε και να συνεννοηθούμε, όχι κατ  ανάγκη επειδή συμφωνούμε.

Οι στόχοι της κυβέρνησης

Οδηγός και βάση της προσπάθειας της κυβέρνησης για το προσφυγικό είναι η συνθήκη της Γενεύης, επεσήμανε ο κ. Βίτσας. Στη βάση αυτή συνεννοούμαστε. Διευκρίνισε ότι η κοινή δήλωση ΕΕ- Τουρκίας υπάρχει ως αντίδοτο των κλειστών ευρωπαϊκών συνόρων και ότι αυτό λειτουργεί θετικά. «18 Μαρτίου 2016, έγινε η συμφωνία. Τότε 25.000 αιτούντες άσυλο βρίσκονταν στα νησιά. Το να χωριστούν οι πρόσφυγες από τους μετανάστες δεν γίνεται λόγω διαδικασιών ασύλου. Στην παρούσα φάση παραμένουν 16.000 στα νησιά αιτούντες άσυλο. Το κεντρικό πρόβλημα παρουσιάζεται στα 3 νησιά. Θέλω να είμαι καθαρός» είπε.

554 έφυγαν, 550 ήρθαν!

Περιγράφει την κατάσταση οριακή προς κακή: «Στη Λέσβο το πρόβλημα είναι το ΚΥΤ Μόριας, όπου υπάρχει υπερπληθυσμός σε σχέση με δυνατότητές του (3.500 και είναι πάνω από 6.000) και δημιουργούνται προβλήματα και στα γύρω χωριά. Την τελευταία εβδομάδα λόγω ευαλωτότητας, ασύλου μεταφέρθηκαν 554 στην ηπειρωτική Ελλάδα από το ΚΥΤ Μόριας. Την ίδια περίοδο ήρθαν στη Λέσβο 550»

Επέμεινε ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει λύση: «Οι νόμιμες οδοί που πρέπει να διαμορφωθούν για αιτούντες άσυλο, το χτύπημα των διακινητών και η κατανομή στην Ευρώπη είναι οι λύσεις, αλλά δεν γίνονται κοινά αποδεκτές σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Όχι μόνο κλείνουν τα σύνορά τους, δεν δέχονται να πάρουν ούτε έναν. Βάζουν πρόστιμα από πλευράς Κομισιόν, τα οποία δεν πληρώνουν. Η Ελλάδα γίνεται αποθήκη ψυχών και όχι μόνο τα νησιά του Β. Αιγαίου»

Ποια είναι η καρδιά της δήλωσης ΕΕ- Τουρκίας; «Από τη μεριά της ΕΕ να υπάρχουν υποχρεώσεις στην Τουρκία και η Τουρκία να συγκρατεί από τη μια μεριά τις ροές και να βελτιώνει τη διαμονή των προσφύγων. Αυτή είναι η καρδιά της δήλωσης, Και όχι, όπως λέγεται οι επιστροφές, που αποτελούν τον διορθωτικό μηχανισμό της δήλωσης. Στην ίδια την ΕΕ πρέπει να υπάρχει ενιαίος μηχανισμός ασύλου με σεβασμό στη συνθήκη της Γενεύης. Αυτό είναι το περίγραμμα»

Για τα νησιά Β. Αιγαίου

Το βασικό ερώτημα που θέτει το υπουργείο είναι το πώς ενώ παλεύεις η πολιτική σου να γίνει ευρωπαϊκή, να αποσυμπιεστούν τα νησιά ( να μειωθεί ο προσφυγικός πληθυσμός στα ΚΥΤ) χωρίς να έρχονται νέες ροές και να υπάρχουν ανθρώπινες συνθήκες για να είναι βιώσιμο το σύστημα. Και στη ΚΥΤ Μόριας και στη ΒΙΑΛ και στη Σάμο. «Και βέβαια πρέπει να υπάρχει στόχος ένας χρονικός ορίζοντας μέχρι τα τέλη του Σεπτέμβρη του 2018» υπογράμμισε.

Η κυβέρνηση επικεντρώνεται στην παρέμβαση μιας αλυσίδας πραγμάτων για την αποσυμπίεση: α) τη σοβαρή και ταχεία εξέταση αιτημάτων ασύλου. «Να μη φτάνουμε σε σημείο καμπής και μετά ξανά από την αρχή»

β) τη μεταφορά στην ηπειρωτική Ελλάδα όσων των δικαιούνται. «Εδώ προκύπτει ότι εκεί πρέπει να υπάρχουν θέσεις φιλοξενίας για να φύγουν από τα νησιά»

γ) οι οικειοθελείς επιστροφές θα πρέπει να αυξηθούν. «Τώρα όποιος θέλει να επαναπατριστεί παίρνει ένα ποσό που για τη χώρα προέλευσής τους είναι πολύ μεγάλο»

δ) την πλήρη ενεργοποίηση επανενώσεων και μετεγκαταστάσεων

Το Άσυλο

Για την ταχύτερη διεκπεραίωση των αιτημάτων ασύλου το υπουργείο ανανέωσε, όπως είπε ο κ. Βίτσας τις συμβάσεις εργαζομένων στο Άσυλο και σε συμφωνία με υπ. Εσωτερικών θα παρατείνει τις συμβάσεις κοινής ωφέλειας. Παράλληλα θα ενσωματώσει τους 200 μόνιμους που δουλεύουν στο Άσυλο μόλις βγει ο πίνακας του ΑΣΕΠ. Θα προκηρύξει 200 νέες θέσεις για υπηρεσία πρώτης υποδοχής και άσυλο, «Ούτε μία θέση για Αθήνα για Θεσσαλονίκη, αλλά για τα νησιά και για τον Έβρο». Σε συνεργασία με υπ. Υγείας και το ΚΕΕΛΠΝΟ θα επεκτείνει τις δομές υγείας με κοινωνικούς λειτουργούς και γιατρούς στα ΚΥΤ.

«Σε όσους υπάρχει ευαλωτότητα πρέπει να περάσουν και δεύτερη φορά από γιατρούς, άρα δεν αρκεί να έχεις μόνο χειριστές, αλλά και γιατρούς» τόνισε. Στο ΚΥΤ Μόριας υπηρετούν μόνο 4 γιατροί, 6 ψυχολόγοι, 15 κοινωνικοί λειτουργοί, ένας επισκέπτης υγείας και τρεις διερμηνείς. Στο ΚΥΤ της Λέσβου εργάζονται 215 άτομα ανθρώπινο δυναμικό (40 άτομα στην καταγραφή, 38 άτομα frontex, 88 άτομα η ελληνική αστυνομία, 44 το ΚΕΕΛΠΝΟ και 35 στην ελληνική υπηρεσία ασύλου, ενώ η ευρωπαϊκή υπηρεσία ασύλου αποτελείται από 111 άτομα). Κεντρικό ζήτημα είναι οι διερμηνείς. Και εξηγεί: «Τώρα λοιπόν για να μπορεί η EASO (που δεν κάνει εξέταση των ευάλωτων) να ενισχύει την ελληνική υπηρεσία ασύλου με το νόμο θα έχει έλληνες υπαλλήλους, ώστε να προχωρούν οι διαδικασίες».

Επίσης εξήγησε ότι σήμερα έχουμε 12 επιτροπές ασύλου. Αυτές θα γίνουν 20 με το νέο νόμο και το υπουργείο εστιάζει στα νησιά: Τέσσερις επιτροπές θα ασχολούνται με τη Λέσβο και από δύο με τη Χίο και τη Σάμο, και από μία για την Κω και τη Λέρο. «Αυτό σημαίνει ότι θα μειωθεί δραματικά ο χρόνος για τους αιτούντες άσυλο. Και ο νόμος ολοκληρώνει τη διαδικασία μετά την απόφαση του δικαστηρίου του δευτέρου βαθμού.»

Για την ανάγκη δημιουργίας νέων θέσεων φιλοξενίας στην ενδοχώρα εξήγησε: Οι αιτούντες άσυλο στη Μόρια αυτή τη στιγμή έχουν δικαίωμα να φύγουν από το νησί, όμως δεν φεύγουν αν δεν τους εξασφαλίσεις πού θα πάνε. «Γι αυτό έχουμε συμφωνία με ύπατη Αρμοστεία. Συγκροτούμε νέους χώρους φιλοξενίας. Άρα όταν λέω από 6.000, 3,5 χιλιάδες δεν το λέω έτσι, αλλά από μία μελέτη, Βέβαια είμαστε δέσμιοι πάντοτε των ροών» έσπευσε να διευκρινίσει.

Συγχρόνως θα δημιουργηθεί νέο πρόγραμμα ειδικά για τους ανθρώπους που έχουν πάρει άσυλο. «Για να πηγαίνουν στο πρόγραμμα ένταξης, Ένα νέο σύστημα είναι η απόδοση ΑΜΚΑ, να συγκροτηθούν δομές σε κάθε ΚΥΤ που θα δίνει ΑΜΚΑ ώστε να αποσυμπιεστεί το σύστημα υγείας που έχουμε αυτή τη στιγμή»

Για τις αποζημιώσεις

«Έχουν καταστραφεί οι περιουσίες κάποιων ανθρώπων και ακόμα καταστρέφονται. Με βάση τη νομοθεσία αποζημιώνονται έως ένα βαθμό. Θα ξαναγίνει η διαδικασία για να αποζημιωθούν. Ελπίζω έως τις 15 Μάη να ψηφιστεί και να αποζημιωθεί ο κόσμος. Όμως υπάρχει η σκέψη να συγκροτήσουμε και κάποιου είδους- όχι μόνιμα- έναν μηχανισμό στον οποίο πλέον θα δηλώνει γρήγορα ο καθένας τις ζημιές του» τόνισε αναφορικά με τις αποζημιώσεις.

Επίσης με απόφαση υπ. Άμυνας και Εσωτερικών «τελειώνουμε με το θέμα του αποχετευτικού της Μόριας. Το έργο είναι προϋπολογισμού 450.000 ευρώ. Υπήρξε ένα νομικό μπλέξιμο, αλλά σε ένα μήνα πιστεύω θα έχει τελειώσει.»

Το σχέδιο ένταξης

Για τα νησιά του Βορείου Αιγαίου, επειδή η διαμονή είναι παροδική, «χρειάζεται ένα ειδικό πρόγραμμα που αφορά την παιδεία και την υγεία, όχι το εκτενές. Ένα παιδί πηγαίνει στο σχολείο για 8 μήνες. Άρα αυτό το πρόγραμμα πρέπει να προβλέπει ότι ένα παιδί θα μείνει 3 μήνες στη Χίο και μετά θα μπορεί να συνεχίσει για παράδειγμα στο Πέραμα».

Για τις πιθανές νέες ροές, «ένα ζήτημα είναι αυτό που είπα, η Ευρωπαϊκή Ένωση. Και είναι και θέμα συσχετισμών. Με αφορμή τη συζήτηση για το Δουβλίνο 4 έχουμε ένα κοινό πλαίσιο με τη Μάλτα, την Ισπανία, την Ιταλία και την Κύπρο εφόσον αντιμετωπίζουμε το ίδιο πρόβλημα.

Προσπαθούμε κι έχουμε επιτύχει να έχουμε καλό δίαυλο επικοινωνίας με την Τουρκία. Ας είμαστε ειλικρινείς αν δεν αξιοποιήσουμε τα όσα παρέχει η ΕΕ και αν δεν έχουμε καλή συνεννόηση με την Τουρκία, τότε θα είμαστε στο έλεος της στρόφιγγας και των διακινητών.

Επίσης προσβλέπουμε στη συνεργασία με τους διεθνείς οργανισμούς. Το συντονιστικό που υπάρχει στη Λέσβο είναι οδηγός για να γίνει και στα υπόλοιπα νησιά, το οποίο να μην είναι άτυπο, αλλά τυπικό.

Οι ΜΚΟ τις οποίες εμείς παραδεχόμαστε είναι αυτές που συνεργάζονται μέσα στα ΚΥΤ και αυτές που υποδεικνύονται από διεθνείς οργανισμούς. Μέσω των συντονιστικών θα φτιάξουμε και το εθνικό μητρώο ΜΚΟ, ώστε να σταματήσει και το παιχνίδι με το χρήμα.

Τέλος είναι η συνεργασία με τους φορείς του τόπου. Με την Περιφέρεια, τους δήμους, άλλους φορείς, αλλά και με επιτροπές κατοίκων.

Ο εκάστοτε υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής μπορεί εύκολα να πιέζεται με τη δημοσιότητα και με όσα γράφονται και λέγονται, αλλά και να συνεργάζεται και με ένα πρόγραμμα εργασίας να προχωρά. Με το δεύτερο τρόπο λύνονται τα προβλήματα» κατέληξε.

Τι ανακοίνωσε σε πρώτη φάση ο υπ. Υγείας

Πρόγραμμα υγείας για τους αιτούντες άσυλο

Ένα νέο πρόγραμμα παροχής υπηρεσιών υγείας σε πρόσφυγες και μετανάστες που ταυτόχρονα θα βοηθήσει και τις δομές υγείας οι οποίες απευθύνονται σε όλους τους νησιώτες, ανακοίνωσε σήμερα το πρωί επισκεπτόμενος το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός.

Σύμφωνα με τον κ. Ξανθό «η προσπάθεια που γίνεται είναι μέσα από το νέο πρόγραμμα που θα προκηρυχθεί τους επόμενους μήνες σε συνεργασία με το υπουργείο Ανάπτυξης και με χρηματοδότηση από το εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων να έχουμε μεγαλύτερη και πιο ισχυρή υγειονομική παρουσία στους χώρους προσφύγων και μεταναστών σε όλη τη χώρα -στην ηπειρωτική χώρα αλλά και στα νησιά».

Όπως τόνισε ο κ. Ξανθός «έχουμε τώρα περίπου 200 υγειονομικούς που υπηρετούν στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου στους χώρους φιλοξενίας στα ΚΥΤ και στα ΠΡΟΚΕΚΑΤ. Θα προσπαθήσουμε να τους αυξήσουμε περισσότερο και βεβαίως αυτό που χρειάζεται είναι και μια συστηματική ενίσχυση των όμορων δημόσιων δομών δηλαδή του νοσοκομείου της Μυτιλήνης. Το οποίο αναμφίβολα υποδέχεται ένα μεγάλο όγκο περιστατικών από τους καταυλισμούς και για την ενίσχυση του οποίου έχει γίνει μια προσπάθεια τα τελευταία χρόνια, τόσο σχετικά με τη στελέχωσή του όσο και με τη χρηματοδότησή του και τη λειτουργικότητά του».

Ενίσχυση των υπηρεσιών υγείας

Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα για τη μορφή του νέου προγράμματος, ο κ. Ξανθός σημείωσε ότι αυτό θα συνδυάζει την αυτοδύναμη παροχή υπηρεσιών υγείας και την ενδυνάμωση του νοσοκομείου. Όπως είπε «θέλουμε να ενισχύσουμε τους υγειονομικούς πυρήνες πρωτοβάθμιας κυρίως φροντίδας στους χώρους ανοιχτής φιλοξενίας, να μπορούν να αντιμετωπίζονται με επάρκεια οι πιο επείγουσες ανάγκες των πληθυσμών που διαβιούν εδώ. Και στη συνέχεια -αυτό βεβαίως μας ενδιαφέρει πολύ- είναι να ενισχύσουμε παράλληλα και τις γειτονικές δομές δηλαδή και το νοσοκομείο Μυτιλήνης, και το πρώην ΠΕΔΥ της πόλης και όλες τις άλλες δημόσιες δομές του νησιού».

«Νομίζω», συνέχισε ο κ. Ξανθός, «ότι έχει γίνει μεγάλη προσπάθεια να ενισχυθεί το νοσοκομείο της Μυτιλήνης το τελευταίο διάστημα. Υπάρχουν βάσεις αναβάθμισης και των κτιριακών υποδομών και του εξοπλισμού και κυρίως της στελέχωσης με ανθρώπινο δυναμικό γιατί αυτό είναι το κρίσιμο ζήτημα. Το μεγάλο στοίχημα είναι να εδραιώσουμε την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας, ανεξάρτητα από εργασία, ασφάλιση, εισόδημα και εθνικότητα» κατέληξε.

Ο υπουργός Υγείας θα επισκεφθεί σήμερα και θα εγκαινιάσει τη νέα πτέρυγα του Βοστάνειου νοσοκομείου.