Ο Νίκος Σηφουνάκης δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Χρόνια βουλευτής και υπουργός, από τους «παλιούς» πολιτικούς στο Νομό Λέσβου, αλλά πάντα πρόθυμος να λειτουργήσει καινοτομικά.
Μια βδομάδα πριν τις εκλογές, συζητήσαμε μαζί του και στη συνέντευξη του αυτή ήταν όπως πάντα ενδιαφέρων, αλλά και αποκαλυπτικός.

Υποψηφιότητα, λοιπόν, για μία ακόμη φορά. Σχεδόν 20 χρόνια βουλευτής, τι έχετε να πείτε στο σύγχρονο νέο ψηφοφόρο, που δε θυμάται τη Λέσβο της δεκαετίας τού 1980;
«Ύστερα από 20 σχεδόν χρόνια βουλευτής και πολλές φορές υπουργός, με θητεία σε διάφορα πόστα, έρχεται η ώρα, για σένα αλλά και για τον κόσμο που σου εμπιστεύθηκε την εκπροσώπησή του στο κοινοβούλιο, να πεις “ως εδώ”! Αυτή η ρεαλιστική σκέψη στροβιλιζόταν στο μυαλό μου ως πρόσφατα, σε αντιδιαστολή βέβαια με την άλλη, εξίσου λογική κι αυτή παραδοχή: “τώρα στα δύσκολα εγκαταλείπεις”;

Επικράτησε η δεύτερη, η προσήλωση στο καθήκον και στις δημοκρατικές αρχές και στις αξίες που ακολούθησα μια ζωή. Ίσως να ‘ναι η τελευταία φορά που ένας ονειροπόλος γύρω στα 30 πολιτογραφήθηκε, επένδυσε στον τόπο που αγάπησε και αποφάσισε (αυτός, και όχι η μοίρα) να περάσει τη ζωή του αφιερωμένος στην υπόθεση της δημιουργίας και της προκοπής. Ίσως αυτό εκτίμησε κι ο κόσμος στη Λέσβο και στη Λήμνο, τη συνεισφορά μου σε δημόσιες υποδομές, που έφεραν πρόοδο στα παραμελημένα ως τότε νησιά. Αναλογίζεται κανείς σήμερα τι θλιβερή και γερασμένη πόλη θα ήταν η Μυτιλήνη (αλλά και άλλες πόλεις στα ακριτικά νησιά) αν δε λειτουργούσε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Ποιος νέος σήμερα γνωρίζει-θυμάται ότι το Πανεπιστήμιο ήταν έμπνευση και έργο τού ΠΑΣΟΚ, του ίδιου του Ανδρέα Παπανδρέου, που έβλεπε μακριά!

«Οι νέοι είναι “θυμωμένοι”»
»Βεβαίως, ένα νέος ψηφοφόρος θεωρεί δεδομένη την υποχρέωση της Πολιτείας να δημιουργεί τις υποδομές, που εκείνος στη συνέχεια νέμεται και χρησιμοποιεί. Δεν τον απασχολεί, φαντάζομαι, ότι τα μεγάλα έργα (οδικοί άξονες, μαρίνες, σχολεία, θέατρα, νοσοκομεία, κέντρα υγείας, χώροι πολιτισμού κ.λπ.) θέλουν και κάποιους να τα “τρέχουν”, αφού από μόνη της η εξαγγελία και η υπαγωγή τους σε αναπτυξιακά προγράμματα δεν αρκεί για να υλοποιηθούν.

Αντιλαμβάνομαι ότι τους νέους σήμερα, βιώνοντας περισσότερο τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, που τους βγάζει απ’ τη “σειρά” τους, που ανατρέπει το σχεδιασμό και τα όνειρά τους, ελάχιστα τους απασχολεί πώς ήταν ο τόπος στη δεκαετία τού ‘80 και ποιοι συνέτειναν κάτι να γίνει, κάτι να βελτιωθεί. Είναι “θυμωμένοι”, και δίκαια ίσως πολλοί απ’ αυτούς, γιατί η δική μας γενιά υπερκατανάλωσε αλόγιστα αυτό που λέμε “εθνικό προϊόν”, για να τους αναθρέψει αρχοντικά, να τους σπουδάσει σωστά, να τους δώσει όλα τα εφόδια, που σήμερα διαπιστώνουν ότι τους είναι περιττά, αφού από μόνα τους δεν μπορούν να τους εξασφαλίσουν ένα μέλλον το ίδιο άνετο και ανέμελο με το έως τώρα παρόν. Όμως η ζωή δε σταματά εδώ, κρίση είναι και θα ξεπεραστεί.

Χρειάζεται δουλειά, χρειάζεται κόπος και εντατική προσπάθεια. Γι’ αυτό απευθυνόμενος στο νέο ειδικά ψηφοφόρο, τον “απληροφόρητο” για το τι επικρατούσε στη δεκαετία τού ‘80, τον καλώ να ψάξει καλά μέσα του, χωρίς θυμό, αλλά με περίσκεψη. Να κρίνει το ΠΑΣΟΚ, να κρίνει και μένα προσωπικά, σε αντιδιαστολή με την καταστροφολογία και όλα αυτά που με τόση ευκολία λέγονται και υπόσχονται οι άλλες πολιτικές παρατάξεις, αποσιωπώντας έντεχνα τι μέλλει γενέσθαι την επομένη των εκλογών.»

«Παρθενογέννητος» ο Σαμαράς;

Είναι δίκαιο που ο κόσμος χρεώνει στο ΠΑΣΟΚ την ευθύνη για την οικονομική κρίση; Πώς απαντάτε σε αυτούς τους πολίτες που σας συναντούν και ζητούν εξηγήσεις, ή αναθεματίζουν κιόλας;
«Οι αρχαίοι έλεγαν: “προς γαρ το τελευταίο εκβάν έκαστον των πριν υπαρξάντων κρίνεται!”. Έτσι και ο κόσμος σήμερα “φορτώνει” στο ΠΑΣΟΚ τη διαχρονική παθογένεια και κακοδαιμονία των οικονομικών της χώρας, χωρίς να ενδιαφέρεται να ανατρέξει στις πραγματικές αιτίες και στο πώς φτάσαμε εδώ. Ποιος σήμερα θυμάται πως στη διετία 2007 - 2009 οι εταίροι μας στην Ε.Ε. μας τα “έψελναν” σε κάθε συνάντηση και μας προειδοποιούσαν να πάρουμε μέτρα; Στην κυβέρνηση Κ. Καραμανλή κανενός δεν ίδρωνε τ’ αυτί! Στα υπομνήματα απαντούσαν με σημειώματα γραμμένα στις χαρτοπετσέτες για να βγάλουν απ’ το κεφάλι τους τούς “κουτόφραγκους”. Ώσπου έσφιξαν τη στρόφιγγα του δανεισμού και άρον - άρον πήγαν σε εκλογές, εν γνώσει τους ότι χάνουν. Δραπέτευσαν για να μην είναι αυτοί που θα έπαιρναν τα μέτρα περιστολής. Αν τότε φρόντιζαν τα στοιχειώδη, σήμερα τα μέτρα που πάρθηκαν, θα ήταν πολύ πιο ήπια. Ας είναι! Γνωρίζω ότι η Ν.Δ., που αποστασιοποιείται σήμερα απ’ τα πραγματικά προβλήματα, ενοχλείται με αυτές τις αναφορές και τις χαρακτηρίζει “η καραμέλα” τού ΠΑΣΟΚ. Ο κ. Σαμαράς θεωρεί εαυτόν παρθενογέννητο και το μόνο που τον νοιάζει, είναι να γίνει κι αυτός πρωθυπουργός! Έφτασε, μάλιστα, να απειλεί με αλλεπάλληλες εκλογές αν δεν πάρει αυτοδυναμία στις εκλογές της 6ης Μαΐου.

Όταν το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε, ήταν πλέον αργά για να ανατραπεί η ήδη δρομολογημένη καθοδική πορεία των δημοσιονομικών. Μας ψέγουν γιατί δεν πήραμε μέτρα απ’ την πρώτη στιγμή, επειδή διαπραγματευόμασταν ηπιότερη για το λαό πολιτική και λύσεις μέσα στα ευρωπαϊκά πλαίσια. Αξιολογώντας το κρίσιμο της κατάστασης έγκαιρα αποταθήκαμε στις άλλες πολιτικές δυνάμεις και προτείναμε εθνική συνεννόηση ήδη απ’ πρώτο μνημόνιο. Δεν ανταποκρίθηκαν, άφησαν τη χώρα αβοήθητη. Όταν η κρίση βάθυνε, η Ν.Δ. αναγκάστηκε εκ των πραγμάτων να συναινέσει, για να φτάσουμε με την κυβέρνηση Παπαδήμου στο δεύτερο μνημόνιο και στη δανειακή σύμβαση. Έμειναν όμως και πάλι θεατές (για να μη χρεωθούν τα μέτρα στη σκληρή διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας) και την όλη ευθύνη πήρε στις πλάτες του ο τότε υπουργός Οικονομικών και νυν πρόεδρος του Κινήματος, ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Πετύχαμε έτσι να σώσουμε τη χώρα απ’ τη χρεωκοπία, να διαγράψουμε 100 δισ. ευρώ χρέος, να παραταθεί η εξόφληση των δανείων για να πάρει ανάσα η οικονομία της χώρας. Βεβαίως αυτό δεν έγινε ανώδυνα, επιβλήθηκαν εισπρακτικά μέτρα και φόροι δυσβάστακτοι για τα λαϊκά εισοδήματα. Παράλληλα, η χώρα αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου ύφεση, ακριβώς επειδή δεν υπήρχε ρευστό απ’ τις ελληνικές τράπεζες να δανειοδοτήσει επιχειρήσεις και αναπτυξιακά προγράμματα, αφού οι τράπεζες του εξωτερικού δεν τις χορηγούσαν πλέον άλλα δάνεια. Έτσι φτάσαμε στις παραμονές των εκλογών με εξασφαλισμένη την πορεία της Ελλάδας στην Ευρώπη και στο Ευρώ, αλλά με αυξημένη τη δυσαρέσκεια των πολιτών. Δε λείπουν ακραίες και παντελώς ανεύθυνες κραυγές, όπως για παράδειγμα: “δε θέλουμε να μας σώσετε άλλο!”, που καλλιεργείται κυρίως απ’ τα λεγόμενα αριστερά και ακροδεξιά κόμματα. Ήδη πολύ πριν την προεκλογική περίοδο, σε τακτικές επισκέψεις μου στη Λέσβο και στη Λήμνο ήμουν συνέχεια κοντά στον κόσμο. Πρόσφατα επισκέφθηκα σχεδόν όλα τα χωριά, συνάντησα και αρκετούς πολίτες που δεν έκρυβαν τη δυσαρέσκειά τους. Όμως, όπου υπήρχε η ευκαιρία και η δυνατότητα για νηφάλιο διάλογο με επιχειρήματα και θέσεις, χωρίς θυμό και προκατάληψη, άλλαζε τελείως το κλίμα.»

Κοινή προβάλλει η διαπίστωση και η απαίτηση στην κοινωνία για αλλαγή πορείας στα Οικονομικά του Κράτους.

«Πράγματι το μεταπολεμικό κράτος στην Ελλάδα υποκαθιστούσε την ιδιωτική πρωτοβουλία. Κυρίαρχος, αλλά και επιζητούμενος απ’ τις κοινωνικές και επιχειρηματικές τάξεις, ο κρατικός προστατευτισμός.

Σιγουριά και ασφάλεια ήταν ο διορισμός σε μια “θεσούλα” οπουδήποτε στο Δημόσιο. Το κράτος “πατερούλης”, πανταχού παρόν. Δεν αποτύχαμε εμείς. Απλά ολοκληρώθηκε η ζωή ενός κράτους που δεν μπορούσε να λειτουργήσει σύγχρονα. Η κρίση είναι η απόδειξη αυτού του τέλους. Και, το ζητούμενο που προβάλλει και θα πρέπει να είναι η προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης, είναι το κτίσιμο ενός κράτους με σύγχρονες δομές και αντίληψη λειτουργίας.»

Το περιβάλλον

Για το περιβάλλον, την αρμοδιότητά σας στο Υπουργείο που υπηρετείτε, είσθε ικανοποιημένος απ’ το έργο που συντελέστηκε; Γιατί αυτή η γκρίνια απ’ τους μηχανικούς;
«Στους σχεδόν 20 μήνες στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Aλλαγής εργασθήκαμε σκληρά και δημιουργήσαμε ένα σύγχρονο νομικό πλαίσιο, με σκοπό την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος, αλλά και την επίλυση χρόνιων προβλημάτων.

Θεσπίστηκε ο Νέος Τρόπος Έκδοσης Αδειών και Ελέγχου των Κατασκευών, που αλλάζει ένα παγιωμένο καθεστώς δεκαετιών στις πολεοδομικές υπηρεσίες και επανακαθορίζει, με σαφήνεια και διαφάνεια, τους όρους με τους οποίους εγκρίνεται, αδειοδοτείται, εκτελείται και ελέγχεται πλέον το οικοδομικό έργο, δηλαδή, επαναπροσδιορίζει τη σχέση Πολιτείας - επαγγελματιών - πολιτών, ξεκαθαρίζοντας και θεσμοθετώντας την ευθύνη κάθε εμπλεκόμενου μέρους σε μια κατασκευή ώστε να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα διαφθοράς και να βελτιωθεί η εξυπηρέτηση του πολίτη. Έτσι, δημιουργήθηκε το Σώμα Ελεγκτών Δόμησης από ιδιώτες επαγγελματίες μηχανικούς και ήδη έχουν ξεκινήσει οι πρώτοι έλεγχοι στις νέες οικοδομές.

Ακολούθησε ο 4014/2011 περί “Ρύθμισης των αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου”, που αναγνωρίζει τη συμμετοχή και την ευθύνη της Πολιτείας στην έκταση του φαινομένου της αυθαίρετης δόμησης στην Ελλάδα και αντιμετωπίζει συνολικά ένα υπαρκτό περιβαλλοντικό και κοινωνικό ζήτημα: το ένα εκατομμύριο αυθαίρετων κατασκευών - που είναι δημιούργημα της τελευταίας 30ετίας -, οι οποίες δεν μπορούν ούτε να κατεδαφιστούν στο σύνολό τους ούτε βεβαίως να αγνοηθούν.

Η τρίτη σημαντική πρωτοβουλία τού ΥΠΕΚΑ ήταν το Νομοσχέδιο για το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, που αφορά στο ίδιο το οικοδομικό έργο και που στοχεύει να προσφέρει το εργαλείο για τη σύνταξη ορθών και σύννομων μελετών, να θεραπεύει τα προβλήματα που προκύπτουν από παγιωμένες πρακτικές του τρόπου οικοδόμησης στη χώρα, να απελευθερώνει την αρχιτεκτονική σκέψη και να λύνει δεσμά απαγορευτικών διατάξεων που εγκλώβιζαν τη δημιουργία.

«Συντελείται το σωστό…»
»Πέραν της μείωσης της γραφειοκρατίας, της πάταξης της διαφθοράς, στόχος τού ΥΠΕΚΑ ήταν και είναι και η ανάδειξη του ρόλου του μελετητή μηχανικού. Η ανάγκη για ένα σύγχρονο σχεδιασμό επέβαλλε την ανάλογη νομοθεσία και τις διορθώσεις-βελτιώσεις που σημειώθηκαν.

Γνωρίζω ότι υπάρχουν κάποιες διαφωνίες από το χώρο των μηχανικών, πιστεύω βαθιά όμως ότι συντελείται το σωστό. Εξάλλου, όπως έχω δηλώσει, καμμία από τις διατάξεις δεν ολοκληρώθηκε χωρίς γνώση και όσο το δυνατό με περισσότερη συναίνεση από το ΤΕΕ.

Ενέργειες έγιναν και στον τομέα της χωροταξίας, όπου σε επίπεδο περιφερειών ολοκληρώθηκε η διαγωνιστική διαδικασία μετά την προκήρυξη για την ανάθεση των μελετών αξιολόγησης και αναθεώρησης των 12 Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, ενώ με την ΚΥΑ για τις υδατοκαλλιέργειες η Ελλάδα διαθέτει πλέον ένα σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο για τη χωροθέτηση και την αδειοδότηση των παραγωγικών μονάδων υδατοκαλλιέργειας, που ενισχύει συνολικά τον κλάδο και την εξαγωγική του διάσταση, με τρόπο που δεν παρακωλύει την ανάπτυξη άλλων παραγωγικών δραστηριοτήτων και δε θίγει το περιβάλλον.

Απολογισμός

Ποια τα πεπραγμένα της τελευταίας διετίας για το Νομό Λέσβου;
«Μέσα από τη δυσκολότερη περίοδο για τη μεταπολεμική Ελλάδα, δρομολογήθηκαν και υλοποιούνται έργα-σταθμοί στο Νομό, προϋπολογισμού περίπου 150 εκατ. ευρώ.

Θα ξεκινήσω φυσικά από τον οδικούς άξονες, με πρώτο αυτόν της Καλλονής - Σιγρίου, που ολοκληρώσαμε τις μελέτες, εντάχθηκε στο τομεακό του Υπουργείου Υποδομών, δημοπρατήθηκε και πολύ σύντομα θα ξεκινήσει η κατασκευή του. Τα υπό κατασκευή 46,7 χιλιόμετρα του οδικού άξονα, με οκτώ ισόπεδους κόμβους και πέντε ισόπεδες συνδέσεις, θα λειτουργήσουν αποδοτικά για να φέρουν πιο κοντά το ένα τμήμα του νησιού με το άλλο.

Την ίδια πορεία θα έχει σύντομα και ο οδικός άξονας Καλλονής - Πέτρας, ενώ δρομολογήθηκε και η ολοκλήρωση του οδικού άξονα Μόριας - Λάρσου - Καλλονής.

Ανάλογες ενέργειες έγιναν με τη συνεργασία των συναρμόδιων φορέων και για τις λιμενικές υποδομές: όπως το λιμάνι Σιγρίου και το λιμάνι Αγίου Ευστρατίου, που ωρίμασαν για να ενταχθούν στο Περιφερειακό Πρόγραμμα.

Επιπροσθέτως, κατά τη θητεία μου στο Υπουργείο Περιβάλλοντος δρομολογήθηκαν μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη” σημαντικά έργα βιολογικών καθαρισμών και αποχετευτικών δικτύων, που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Ενδεικτικά στη Λέσβο: τα έργα αποχέτευσης νότια της πόλης της Μυτιλήνης, της Αγίας Παρασκευής, Πολιχνίτου, Βρίσας και Βατερών, Αγιάσου, Πέτρας, Δημοτικής Ενότητας Γέρας, αλλά και της αποκατάστασης ΧΑΔΑ Δήμου Λέσβου στις περιοχές Ουτζά Μυτιλήνης και Χαλκέλια Πλωμαρίου, ενώ στη Λήμνο: ο βιολογικός καθαρισμός της Μύρινας, αλλά και αποχετευτικά δίκτυα στους οικισμούς Θάνους, Μούδρου, Λύχνων, Ρωμανού και στην παραλία Πλατέος. Επιπλέον, εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ το πρόγραμμα για το “Πράσινο Νησί” για τον Άγιο Ευστράτιο και ξεκινά άμεσα η υλοποίηση των εγκαταστάσεων ΑΠΕ και εξοικονόμησης ενέργειας στο νησί, το οποίο θα αποτελέσει το πρώτο μη διασυνδεδεμένο “Πράσινο Νησί” της Ευρώπης.

Τέλος, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην ίδρυση και λειτουργία του Εφετείου, τη λειτουργία και το διαγωνισμό για τη μαρίνα Μυτιλήνης και τη νέα πτέρυγα του Νοσοκομείου Μυτιλήνης, που δημοπρατείται σύντομα.»

Τι περιμένουμε;

Η Λέσβος, χθες και σήμερα, κυρίως όμως αύριο, τι έχει να περιμένει;
«Όλα τα παραπάνω θα δώσουν σύντομα ώθηση στην τοπική οικονομία, αφού εκατομμύρια ευρώ θα “πέσουν” στο Νομό μέσω των έργων και θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Επιπλέον, με την ολοκλήρωσή τους, θεωρώ ότι ο τόπος θα αλλάξει εικόνα και η καθημερινότητα των πολιτών θα βελτιωθεί αισθητά.»

Στα προσωπικά σας τώρα, που συχνά απασχολούν τον αθηναϊκό Τύπο, Βγενόπουλος, Εφραίμ κ.λπ..
«Ακούστε, το 2009 τοποθετήθηκα στο Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, που διαχειρίζεται τεράστια κονδύλια. Μονοπωλιακά κατεστημένα που έχασαν προσβάσεις και κέρδη ενοχλήθηκαν και προσπάθησαν να με σταματήσουν. Δεν ενέδωσα. Αναφέρω χαρακτηριστικά ότι μόνο απ’ την απελευθέρωση του handling (εξυπηρέτηση εδάφους στα αεροδρόμια), που ως τότε ήταν προνόμιο αποκλειστικά της “Ολυμπιακής”, το Ελληνικό Δημόσιο κερδίζει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Ομοίως το όφελος του Δημοσίου απ’ την απελευθέρωση και την κατάργηση του μονοπωλίου των άγονων αεροπορικών γραμμών ήταν της τάξης των 25 εκατ. ευρώ. Αυτούς που ενοχλήθηκαν και με συκοφάντησαν, τους παρέπεμψα στο δικαστήριο και θα δικαστούν, όσες αναβολές κι αν πάρουν.

Στο σκάνδαλο του Βατοπεδίου, με τις εταιρείες-μαϊμού, ο ίδιος πάλι επιχειρηματίας τραπεζίτης είχε ενεργό ρόλο στην απόκρυψή του, αλλά και στην καταλήστευση δημοσίου χρήματος.

Πόσο πιθανή θεωρείτε την επανεκλογή σας;
«Αυτό το ξέρει η κάλπη και το αποφασίζει ο λαός! Τούτες οι εκλογές είναι απρόβλεπτες. Κύριο χαρακτηριστικό τους, η πολυδιάσπαση των πολιτικών παρατάξεων και η διαφαινόμενη (με βάση τις ως τώρα δημοσκοπήσεις) ενίσχυση των μικρών κομμάτων. Τέτοια φαινόμενα εντοπίζει ο ιστορικός αναλυτής κάθε φορά που η χώρα βιώνει πολέμους ή άλλα σημαντικά γεγονότα, όπως και η βαθιά και παρατεταμένη οικονομική κρίση. Ας μη μας διαφεύγει, επίσης, ότι γενικευμένη κρίση δεν αντιμετωπίζει μόνο η Ελλάδα, αλλά όλη η Ευρώπη και ιδιαιτέρα οι μικρές και οι χώρες του Νότου. Θα δούμε τι εξελίξεις θα επέλθουν και στη Γαλλία με την πιθανή εκλογή του σοσιαλιστή Ολάντ, ίσως θα μπορούμε να δούμε μια αχτίδα ελπίδας. Κλείνοντας, να σημειώσω ότι σημαντικό δεν είναι η επανεκλογή μου, όσο το να παραμείνει το ΠΑΣΟΚ η πρώτη πολιτική δύναμη και συνέχεια της ιστορικής δημοκρατικής παράταξης στην Ελλάδα. Έτσι θα αποφύγει η χώρα την ακυβερνησία και στο νέο κυβερνητικό σχήμα, μετά την 6η Μαΐου, να κυριαρχεί η εθνική συνεννόηση και ο πλουραλισμός των πολιτικών δυνάμεων.»