Ίσως για πρώτη φορά στα «μεσιτικά» χρονικά η προσφορά ενοικιαζόμενων σπιτιών και διαμερισμάτων είναι τόσο χαμηλή στη Μυτιλήνη και σε όλο τον πρώην καποδιστριακό δήμο. Οι ίδιοι οι μεσίτες λένε ότι το φαινόμενο εμφανίστηκε πριν από ενάμιση χρόνο, όμως όλα δείχνουν ότι εντείνεται ολοένα και περισσότερο. Και βέβαια δεν είναι μόνο η οικονομική κρίση που έβαλε στοπ στην ανέγερση νέων οικοδομών, αλλά και το προσφυγικό φαινόμενο της Λέσβου, καθώς σωρηδόν εμπλεκόμενοι με αυτό, από αστυνομικούς, άντρες της Frontex και του λιμενικού, στελέχη Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, αλλά και ΜΚΟ που μισθώνουν διαμερίσματα για πρόσφυγες και ό,τι ενδεχόμενη «μαύρη αγορά» προκύπτει είναι βασικός παράγοντας γι’ αυτό το ιστορικό χαμηλό. Μικρότερος ίσως, πάντως υπαρκτός είναι και ο ρόλος του AirBnb- το οποίο έχει «καταστρέψει» την Αθήνα, ειρήσθω εν παρόδω.

Με τη μέθοδο AirBnb, όπως έχουμε αναλυτικά πρώτοι γράψει σε ρεπορτάζ μας, αρκετοί ιδιοκτήτες ακινήτων στη Λέσβο προτιμούν να λειτουργούν το διαμέρισμά τους ως «ενοικιαζόμενο» ή και έναν έξτρα χώρο του σπιτιού τους, παρά να το νοικιάζουν ετησίως ή για δύο χρόνια. Κι αυτό γιατί βλέπουν συνεχώς «κίνηση» στη Λέσβο από εργαζόμενους ΜΚΟ που έρχονται για έναν μήνα ή εθελοντές ή από ειδησεογραφικά πρακτορεία, μεταπτυχιακούς φοιτητές και άλλους που έρχονται περιστασιακά για 5 βράδια έως μία εβδομάδα. Και με αυτόν τον τρόπο κερδίζουν περισσότερα, αλλά οι μόνιμοι κάτοικοι, αναζητούντες πού την κεφαλήν κλίναι βρίσκονται σε πολύ άσχημη θέση! 

Εξαφανίστηκαν οι αγγελίες

Ενδεικτικό του ιστορικού χαμηλού στην προσφορά ενοικιαζόμενων κατοικιών είναι ότι οι ιστοσελίδες, παλιότερα κραταιές των μεσιτών της Μυτιλήνης με τις αγγελίες είναι γεμάτες από εικόνες «μη διαθέσιμων» πλέον ακινήτων, αλλά και το ότι έχουν αισθητά μειωθεί και οι μικρές αγγελίες μεμονωμένων ιδιωτών στις τοπικές εφημερίδες. Αυτό αφενός σημαίνει ότι πολλοί ιδιοκτήτες σπιτιών έχουν «ησυχάσει», αφού εκμισθώνουν τα ακίνητά τους. Ας μην ξεχνάμε ότι και ένα νοίκι (της τάξης των 150 έως και 450 ευρώ κατά μέσο όρο) το μήνα να μπαίνει ως έξτρα εισόδημα, διευκολύνει πολύ το νοικοκυριό και βέβαια σταματά τον πονοκέφαλο του ΕΝΦΙΑ. Αφετέρου όμως αρκετές οικογένειες που θέλουν να βρουν κάτι καλύτερο ή και οικονομικότερο, αλλά και νέα ζευγάρια που θέλουν να φτιάξουν το νέο τους σπιτικό βρίσκονται καθημερινά σε αναζήτηση στέγης. Την ίδια ώρα και τα μεσιτικά γραφεία… αναστενάζουν!

Το προσφυγικό

Αν σκεφτούμε ότι μόνο η ΑΜΚΕ «Ηλιακτίδα» λειτουργεί εννέα ξενώνες με 200 θέσεις ανήλικων προσφύγων στη Λέσβο (σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα τον περασμένο Δεκέμβριο), μπορούμε να καταλάβουμε ότι έχουν νοικιαστεί τουλάχιστον εννέα μεγάλες κατοικίες, αν όχι παραπάνω. Ας προσθέσουμε εδώ άλλους ξενώνες που λειτουργούν άλλες ΜΚΟ,  γραφεία Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, αλλά και ό,τι συνεπάγεται: στελέχη ΜΚΟ, υπάλληλοι της Frontex, Ευρωπαίοι υπάλληλοι της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου, Έλληνες που έπιασαν δουλειά στο γραφείο Ασύλου αλλά και Έλληνες αστυνομικοί που έσπευσαν να ενισχύσουν τις ανάγκες της τοπικής αστυνομίας. Εκτός του ότι πολλοί από τους προαναφερθέντες έχουν έρθει στη Μυτιλήνη με τις οικογένειές του λόγω ετήσιου τουλάχιστον συμβολαίου, πολλοί «παρατρεχάμενοι» των υπηρεσιών καταφτάνουν στο νησί περιστασιακά. Τέλος, δεν μπορεί να μη ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι αρκετοί πρόσφυγες και μετανάστες που βρίσκονται σε καλή ή οικονομική κατάσταση, περιμένοντας να εκδικαστεί το αίτημα ασύλου τους νοικιάζουν κάποια διαμερίσματα κατά μόνας ή με συμπατριώτες τους. Ακόμα όμως και να μην είναι σε τέτοια ευχέρεια, μπορεί ένας ιδιοκτήτης να νοικιάσει τον χώρο του και να παίρνει μίσθιο από το «κεφάλι», και κάποιες φορές, όπως αρκετές πηγές μαρτυρούν… «μαύρα». Από την άλλη υπάρχει και η μερίδα των ιδιοκτητών που προτιμά να νοικιάζει σε ντόπιες οικογένειες, αφού αυτές ζητούν πιο μακροπρόθεσμη στέγη.

Για τα ενοικιαζόμενα

Ο κτηματομεσίτης Λουκιανός Ραλλίδης εξηγεί στο «Ε» ότι η χαμηλή προσφορά παρατηρείται εδώ και δύο χρόνια, «το χειμώνα δυσκόλεψαν, όμως περισσότερο τα πράγματα. Αρκετοί που βρίσκονται σε αναζήτηση σπιτιού το αφήνουν για μετά το Πάσχα που η ζήτηση είναι ήδη αυξημένη.» Ενώ χειρότερα θα είναι τα πράγματα από τον Σεπτέμβριο, επισημαίνει, αφού αναμένονται οι πρωτοετείς του Πανεπιστημίου Αιγαίου. «Στελέχη ΜΚΟ, και το ότι νοικιάζονται σπίτια σε μετανάστες έχουν κάνει πολύ δύσκολη την αναζήτηση σπιτιού», προσθέτει για να εξηγήσει: «υπάρχουν δύο κατηγορίες ιδιοκτητών, εκείνοι που ανεβάζουν τις τιμές και τα νοικιάζουν αμέσως σε εμπλεκόμενους με προσφυγικό, και οι άλλοι που προτιμούν να νοικιάζουν με πιο λογικές τιμές, με βάση του ότι οι ενοικιαστές θα φροντίζουν το σπίτι». Παράλληλα διαπιστώνει ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχουν τσιμπηθεί οι τιμές των ενοικίων προς τα πάνω, ενώ κάποιοι ιδιοκτήτες στοχεύουν σε ειδικές κατηγορίες μισθωτών. Εντοπίζει τη χαμηλή προσφορά σε τριάρια διαμερίσματα, τη… μηδενική σε μονοκατοικίες, ενώ βλέπει ότι διαθέσιμα είναι κυρίως γκαρσονιέρες και δυάρια.

Από την πλευρά του ο μεσίτης, Πέτρος Πιτσιλαδής, μεταξύ άλλων υπογραμμίζει κάτι πολύ σημαντικό: ότι από το 2010, η ευρύτερη περιοχή της Μυτιλήνης, δηλαδή ο πρώην καποδιστριακός Δήμος δεν έχει νέα σπίτια: «Δεν έχει χτιστεί τίποτα καινούριο. Μόνο κάποιες ανακαινίσεις σε παλιά σπίτια έχουν γίνει» Την ίδια ώρα επισημαίνει ότι «Η ζήτηση είναι ιδιαίτερα αυξημένη, από τους διερμηνείς μέχρι τους εργαζόμενους για το προσφυγικό που νοικιάζουν σπίτι, η προσφορά όλο και μειώνεται. Υπάρχει μεγάλο θέμα έλλειψης κατάλληλων και ευπρεπών σπιτιών, ενώ οι τιμές είναι τσιμπημένες.»

Για τις πωλήσεις

Σε αδράνεια βρίσκονται και οι πωλήσεις των σπιτιών στη Μυτιλήνης. Ο κ. Ραλλίδης εξηγεί ότι «η ζήτηση βρίσκεται στα μικρά σπίτια, τα οποία είναι δυσεύρετα σε προσιτή τιμή και τα μεγάλα κάθονται». Ενώ ο κ. Πιτσιλαδής επισημαίνει την ανυπαρξία οικοδόμηση, καθώς και το ότι οι τιμές πώλησης των κατοικιών είναι «τιμές κρίσης». Ερωτώμενοι για το αν οι τράπεζες είναι πιο ευνοϊκές στη χορήγηση δανείου, και οι δύο απαντούν ότι οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια είναι αρκετά «σφιχτά». Εκτός του ότι και οι δύο ενδιαφερόμενοι (ένα ζευγάρι) πρέπει να έχει μόνιμη δουλειά, πρέπει να έχουν και στην άκρη ένα γερό κομπόδεμα, αν όχι το 40-50%, σίγουρα το 1/3 του δανείου που επιθυμούν να τους χορηγηθεί. Με λίγα λόγια αν μία οικογένεια επιθυμεί να πάρει δάνειο της τάξης των 150 χιλιάδων ευρώ, θα πρέπει να έχει το λιγότερο στην άκρη 40 χιλιάρικα… Αυτό, όμως δεν έχει να κάνει με το προσφυγικό, αλλά με τις τράπεζες!