Από το κακό στο χειρότερο οδεύει η εγχώρια αγορά ακινήτων, όπως προκύπτει από την τελευταία οικονομική συγκυρία που παρουσίασε το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Η έρευνα ουσιαστικά προβλέπει ότι η κρίση θα συνεχιστεί για τα επόμενα δύο - τρία χρόνια, εξ αιτίας αφενός του μεγάλου αποθέματος απούλητων κατοικιών και αφετέρου του δημογραφικού προβλήματος, αλλά και της οικονομικής κρίσης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, καταγράφεται οριακή μεταβολή προς τα κάτω του δείκτη εμπιστοσύνης της κτηματαγοράς, ο οποίος διαμορφώνεται στις 36,3 μονάδες, από 36,65 το προηγούμενο εξάμηνο. Η τιμή αυτή, όμως, απέχει από τη βάση τού 50, εκεί που η κτηματαγορά έχει αρχίσει να κινείται.
Το σημερινό χαρακτηριστικό της αγοράς είναι μια μεγάλη στασιμότητα στον... πάτο και μιας εντυπωσιακής υπερπροσφοράς ακινήτων κάθε είδους. Αυτό το στοιχείο, σε συνδυασμό με τη βραδεία μείωση των τιμών, είναι οι βασικές αιτίες που η αγορά βρίσκεται σε... κώμα διαρκείας.
Τα σημαντικότερα στοιχεία από την οικονομική συγκυρία είναι τα εξής:
Η κρίση εντοπίζεται τώρα στο αδιάθετο απόθεμα κατοικιών, το οποίο υπολογίζεται μεταξύ 200 και 270 χιλιάδων ακινήτων και στο γεγονός ότι η κτηματαγορά είναι τραπεζοκεντρική. Υπάρχουν αυτήν τη στιγμή 100 με 200 χιλιάδες απούλητα νεόδμητα σπίτια, των οποίων οι τιμές παραμένουν υψηλές. Άλλωστε, το μεγαλύτερο ποσοστό των κατοικιών που αγοράζονται είναι μεταχειρισμένα. Η πτώση της ζήτησης κυμαίνεται στο 50% - 70%, σε σύγκριση με την περίοδο 2005 - 2007. Οι αγοραπωλησίες έχουν μειωθεί δραματικά.
Η καθαρή απόδοση του ακινήτου είναι μικρότερη από το επιτόκιο προθεσμιακού λογαριασμού, επομένως δε συμφέρει πλέον ως επένδυση. Οι αποδόσεις για κατοικίες 60 - 120 τ.μ. βρίσκονται στο 3% - 3,5%. Εκτιμάται ότι οι τιμές στις κατοικίες είναι υπερεκτιμημένες κατά 10% - 30% σε σχέση με τα θεμελιώδη μεγέθη της οικονομίας.
Από τις απαντήσεις που έδωσαν οι ειδικοί της αγοράς, διαφαίνεται η μεγάλη απογοήτευση. Το 41,4% πιστεύει ότι η κρίση θα κρατήσει δύο έως τρία χρόνια και το 32,9% σίγουρα δύο χρόνια. Μόλις το 2,9% πιστεύει ότι θα κρατήσει από έξι έως 12 μήνες, Αθροιστικά, το 91,4% πιστεύει ότι η κρίση θα κρατήσει από ένα έως τρία χρόνια.

Το 90% των ειδικών λέει ότι η κρίση θα επηρεάσει αρνητικά τις τιμές των ακινήτων, ενώ επίσης εννέα στους δέκα εκτιμούν ότι υπάρχει μεγάλη υπερπροσφορά ακινήτων.
Ποσοστό 39,7% των ερωτηθέντων απαντά ότι η πορεία της αγοράς για κατοικίες για τους επόμενους έξι μήνες θα είναι περίπου ίδια. Το 42,5% εκτιμά ότι θα είναι χειρότερη η κατάσταση, αν και το ποσοστό υποχωρεί από το 53,7% προηγούμενης δημοσκόπησης.
Το 58,9% θεωρεί ότι υπάρχει πλεόνασμα προσφοράς ακινήτων, ενώ ένα 32,9% πιστεύει ότι υπάρχει ισχυρό πλεόνασμα. Μικρή είναι η αύξηση του ποσοστού, από 3,2% σε 4,1%, όσων πιστεύουν ότι υπάρχει ισορροπία προσφοράς - ζήτησης.
Στην ερώτηση πώς θα κυμανθούν οι πωλήσεις τους επόμενους μήνες, μόλις 12,4% περιμένει υψηλότερες πωλήσεις το α΄ εξάμηνο 2011 (από 7,4%). Το 32,9% εκτιμά ότι θα είναι ίδιες οι πωλήσεις, ενώ το 43,8% (από 57,9%) εκτιμά ότι θα είναι χαμηλότερες οι πωλήσεις.
Στην ερώτηση για τις τιμές, έξι στους δέκα προσδοκούν σχετική μείωση (μικρότερο ποσοστό από το 75,8% της προηγούμενης έρευνας). Το 30,4% εκτιμά ότι θα μείνουν σταθερές και μόνο 1,4% περιμένει αυξήσεις.
Το 38,5% εκτιμά ότι οι κατασχέσεις κατοικιών είναι αμετάβλητες, αλλά το 44,6% ότι είναι κάπως περισσότερες.
Τέλος, στην ερώτηση για το αν οι τιμές πώλησης είναι η επόμενη φούσκα, διαφωνεί το 44%, είναι ουδέτερο το 31,3% και συμφωνεί το αξιοσημείωτο 20,9%.

* ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΚΕΡΔΟΣ