«Βρίσα : Η πλήρης απαξίωση από Δημόσιες Αρχές και Υπηρεσίες» είναι ο τίτλος δελτίου Τύπου στο οποίοι δημοσιοποιείται η ανοιχτή επιστολή που είχαν αποστέλλει οι εκπρόσωποι της Τοπικής Κοινότητας Βρίσας, του Συλλόγου Σεισμοπαθών Βρίσας, του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Βρίσας «Ο Άγιος Κωνσταντίνος» και του Πολιτιστικού Συλλόγου Βρισαγωτών Λέσβου Αθήνας, με ζητούμενο της άρση της επικινδυνότητας στον οικισμό Βρίσας. Η επιστολή απεστάλη πριν ένα χρόνο και συγκεκριμένα στις 30/08/2022 σε Υπουργείο Υποδομών και Συγκοινωνιών, Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Δήμο Δυτικής Λέσβου,υπόψη Δημάρχου Ταξιάρχη Βέρρου, Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, υπόψη Περιφερειάρχη  Κώστα Μουτζούρη, Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Βορείου Αιγαίου και στους τότε Βουλευτές Λέσβου Χαράλαμπο Αθανασίου, Μαρία Κομνηνάκα και Ιωάννη Μπουρνούς. Ένα χρόνο αργότερα το πρόβλημα παραμένει.

Οι εκπρόσωποι φορέων δημοσιοποιούν την ανοιχτή επιστολή που είχαν στείλει στις δημόσιες αρχές / υπηρεσίες και τους/ τις κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους του νησιού μας για το ζήτημα της επικινδυνότητας της Βρίσας. Σχεδόν ένα χρόνο μετά η κατάσταση παραμένει ως είχε και επίσημη απάντηση δεν έχει δοθεί στο αίτημα. «Το ζήτημα εξελίσσεται σε κακόγουστη φάρσα εναντίον του χωριού μας. Η αποκατάσταση των κτισμάτων επιδοτείται από το κράτος, γιατί έχει αξία η παράδοση, αλλά η ανθρώπινη ζωή δεν θεωρείται αξία. Μπορεί τα σπίτια να επισκευαστούν ή να ξαναχτιστούν, αλλά κανείς δεν πρέπει να μένει στο χωριό, γιατί η ζωή του κινδυνεύει . Για ό,τι προκύψει, θα έχει ο ίδιος/ η ίδια ατομική ευθύνη», αναφέρεται χαρακτηριστικά και προστίθεται ακολούθως: «Μας πήρε πέντε χρόνια για επισκευαστεί το γεφύρι στην είσοδο του χωριού. Χορτάσαμε δικαιολογίες, ενώ βλέπαμε σε άλλες περιοχές του Δήμου μας, όπου οι ψηφοφόροι είναι περισσότεροι, να κατασκευάζονται γήπεδα, πλατείες κ.α. Τελικά το ερώτημα είναι: δεν υπάρχουν χρήματα να διατεθούν από τους αρμόδιους φορείς για τη Βρίσα ή μήπως τα υπάρχοντα διατίθενται επιλεκτικά για άλλες περιοχές, ενώ έξι χρόνια μετά τον σεισμό η Βρίσα είναι ακόμα καταδικασμένη να ζει σε κατάσταση επικινδυνότητας; Είναι πασιφανές πως δεν μπορεί να αρθεί η επικινδυνότητα στη Βρίσα, αν δεν λυθεί το ζήτημα με τα ετοιμόρροπα κτίσματα που έχουν κηρυχθεί διατηρητέα. Μπορεί κατά τον νόμο να είναι ευθύνη των ιδιοκτητών η επισκευή τους, αλλά αν αυτοί δεν έχουν τη δυνατότητα ή δεν θελήσουν ποτέ να τα επισκευάσουν, το χωριό θα παραμένει επ’ άπειρον «σε καραντίνα»; Αν υπάρχουν νομικά κωλύματα, είναι ευθύνη των εμπλεκόμενων υπηρεσιών να βρουν λύση. Είναι, κυρίως, ευθύνη του Δήμου να αναζητήσει λύσεις. Αν, φυσικά, έχει την ελάχιστη ευαισθησία και το ενδιαφέρον για τη ζωή ενός χωριού που πλήγηκε διπλά, από έναν ισχυρό σεισμό και μία μεγάλη πυρκαγιά. Πρέπει να θυμίσουμε άραγε στον κο Δήμαρχο πως η Βρίσα δεν ανήκει σε άλλο νησί, ή σε άλλη χώρα; Οι Βρισαγώτες, παρά τις αντιξοότητες, επιμένουν και η Βρίσα ζει και δημιουργεί με τις δικές της δυνάμεις. Και θα τα καταφέρει να βγει από το αδιέξοδο, με όποιον τρόπο μπορεί. Αλλά δεν θα ξεχάσει ποτέ την εγκατάλειψη και την αδιαφορία που υπέστη όλα αυτά τα χρόνια».

Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ

Βρίσα, 30/8/2022

Είναι γνωστό πως ο σεισμός της 12ης Ιουνίου 2017 προκάλεσε τεράστια καταστροφή όχι μόνο στον οικιστικό αλλά και στον κοινωνικό ιστό της Βρίσας. Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να μετοικήσουν και, λόγω της κήρυξης του χωριού σε κατάσταση επικινδυνότητας, σταμάτησε και κάθε μορφή κοινοτικής ζωής. Έκτοτε έχουν περάσει πέντε χρόνια και η Βρίσα είναι ακόμα επισήμως σε κατάσταση επικινδυνότητας, παρόλο που αρκετά σπίτια έχουν κτιστεί ή επισκευαστεί και σε ακόμα περισσότερα οι οικοδομικές εργασίες βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Η πυρκαγιά του φετινού Ιουλίου έδωσε ένα ακόμα πλήγμα στη ζωή του χωριού, καθώς, εκτός από περιβαλλοντική η καταστροφή είναι και οικονομική, με την απώλεια ενός μεγάλου μέρους του ελαιώνα του χωριού.

Μετά τον σεισμό και την πυρκαγιά , η κατάσταση επικινδυνότητας στην οποία βρίσκεται κηρυγμένη η Βρίσα δημιουργεί συνθήκες εγκατάλειψης του οικισμού και επιδεινώνει περαιτέρω τη δυνατότητα του χωριού να επιστρέψει σε κάποια μορφή κανονικότητας και να ξαναζωντανέψει ως κοινότητα. Καταρχάς, όσοι έχουν, επισκευάζουν ή ανακατασκευάζουν τα σπίτια τους στη Βρίσα, εκτός από τον κίνδυνο που διατρέχουν, δεν βλέπουν καμία δυνατότητα συνεύρεσης σε έναν κοινό χώρο, όπως ήταν παλιότερα οι εκκλησίες, τα καφενεία ή τα δημόσια κτίρια, όπου υπήρχε η δυνατότητα ανταλλαγής απόψεων και ενημέρωσης και για τα ζητήματα της αγροτικής παραγωγής και οικονομίας. Ακόμα, η απουσία καταστημάτων εντός του οικισμού αποτελεί πραγματικό γολγοθά για τους ηλικιωμένους.

Παράλληλα, πολλοί που έχουν μετοικήσει σε άλλες περιοχές, αν συνεχιστεί η τωρινή κατάσταση, θα αναζητήσουν εκεί εργασία, θα δημιουργήσουν νέο κοινωνικό περίγυρο και το πιθανότερο είναι να επιδιώξουν εκεί μόνιμη εγκατάσταση. Οι αγρότες και κτηνοτρόφοι που διαμένουν εκτός Βρίσας λόγω της επικινδυνότητας, υποβάλλονται σε επιπλέον κόπο και έξοδα σε καύσιμα για τις εργασίες τους στο χωριό. Μεγάλο μέρος νέων ανθρώπων που θα ήθελαν να κατοικήσουν στη Βρίσα που ξανακτίζεται δεν θα μπορέσουν να αναπτύξουν επαρκώς επιχειρηματικές ή άλλες δραστηριότητες και το πιθανότερο είναι να αναζητήσουν αλλού καλύτερες επαγγελματικές συνθήκες. Αυτή η πληθυσμιακή αιμορραγία θα οδηγήσει και στην παντελή εγκατάλειψη της αγροτικής παραγωγής. Πλήγμα αποτελεί η απουσία κοινωνικής ζωής και για τον τουρισμό, καθώς το χωριό, με τον παραδοσιακό χαρακτήρα του, ήταν πόλος έλξης για ένα μεγάλο μέρος των επισκεπτών. Φυσικά, ούτε η αποκατάσταση της Συλλογής Φυσικής Ιστορίας Βρίσας ούτε άλλα παρεμφερή σχέδια μπορεί να προχωρήσουν. Θα μπορούσαμε να απαριθήσουμε πολλά ακόμα προβλήματα που προκύπτουν, αλλά θεωρούμε ότι κάθε άνθρωπος με στοιχειώδη ευαισθησία μπορεί να τα υποθέσει.

Στην προσπάθειά μας να διερευνήσουμε πώς μπορεί να βρεθεί διέξοδος, διαπιστώσαμε ότι υπάρχει μετάθεση ευθυνών ανάμεσα στις υπηρεσίες που εμπλέκονται με την υπόθεση της Βρίσας και δεν έχει δρομολογηθεί κάποια μορφή συνεργασίας ή συντονισμού μεταξύ τους, ώστε να βρεθεί λύση, παρόλο που η ΔΑΕΦΚ είχε εισηγηθεί την άρση της επικινδυνότητας. Πέντε χρόνια μετά τον σεισμό, η κατάσταση αυτή είναι επιεικώς απαράδεκτη και δεν είμαστε διατεθειμένοι ούτε αντέχουμε να την υποστούμε περαιτέρω. Ως πρώτο βήμα, σας παρακαλούμε να μας ενημερώσετε ποια είναι τα πραγματικά εμπόδια και σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προχωρήσετε, ώστε να αρθεί επιτέλους η επικινδυνότητα στη Βρίσα.

Το χωριό μας ήδη έχει πληγεί από δύο μεγάλα δεινά: τον σεισμό και την πυρκαγιά. Η ολιγωρία των υπηρεσιών εξελίσσεται σε ένα τρίτο δεινό, που είναι δική σας ευθύνη αν συνεχιστεί. Θεωρούμε ότι «οι καιροί ου μενετοί» και ως το τέλος του τρέχοντος έτους θα πρέπει να έχει δοθεί οριστική λύση.

Σας ενημερώνουμε ότι τόσο η παρούσα επιστολή όσο και η δική σας ανταπόκριση για τα παραπάνω θέματα θα δημοσιοποιηθούν, ώστε να γνωρίζουν οι συγχωριανοί μας πώς εξελίσσεται η κατάσταση. Φυσικά, από τη δική μας πλευρά θα προχωρήσουμε σε όποιες ενέργειες και με όποια μέσα απαιτούνται, ώστε να ξαναζωντανέψουμε το χωριό μας.